Έχω την αίσθηση ότι η δολοφονία του Χασάν Νασράλα έχει ανάλογη σημασία με τη νίκη του Ισραήλ στον πόλεμο των 6 ημερών, το 1967.

Η δολοφονία αυτή σε συνδυασμό με τις δολοφονίες του Φουάντ Σούκρ και άλλων ηγετικών στελεχών, την καταστροφή του δικτύου ενδοεπικοινωνίας και πολλών εγκαταστάσεων εκτόξευσης πυραύλων αποδυναμώνει την οργάνωση σε πολύ μεγάλο βαθμό.

Οι αραβο-ισραηλινοί πόλεμοι ήταν συγκρούσεις μεταξύ κρατών και με τη νίκη του το Ισραήλ κατέστησε σαφές ότι τα αραβικά κράτη δεν μπορούν παρά να αποδεχθούν την ύπαρξη de jure όπως η Αίγυπτος, ή de facto όπως η Συρία και το Ιράκ. Από το 1973 δεν υπήρξε ξανά πόλεμος αραβικών κρατών και Ισραήλ.

Οι μόνοι που συνέχιζαν τον πόλεμο ήταν οι Παλαιστίνιοι φενταγίν της Φατάχ και άλλων οργανώσεων, δηλαδή ένοπλοι κρατικοί δρώντες. Από το 1990 και μετά ένα νέο είδος γεωπολιτικού παράγοντα επηρεάζει αποφασιστικά τους συσχετισμούς στη Μέση Ανατολή. Πρόκειται για τους ένοπλους μη κρατικούς δρώντες που έχουν και ιδιότητες κράτους, για οργανώσεις δηλαδή όπως η Χεζμπολλάχ, οι Κούρδοι του βόρειου Ιράκ και τώρα και της Ροτζάβα, οι Χούθι (Ανσάρ Αλλάχ) στην Υεμένη ακόμη και το ISIS.

Με την εξουδετέρωση της κατά κοινή ομολογία πιο σημαντικής οργάνωσης από αυτές αλλάζει και ο συσχετισμός μεταξύ ένοπλων μη κρατικών δρώντων και κρατών στην περιοχή με σημαντικό όφελος για τα κράτη.

Μετά την Ισλαμική Επανάσταση το Ιράν αντελήφθη ότι ο πιο αποτελεσματικός και μάλλον μοναδικός για αυτό τρόπος να αυξήσει την επιρροή του και να περιφρουρήσει την ασφάλεια του ισλαμικού καθεστώτος ήταν να συγκροτήσει ένα μέτωπο που θα αποτελείτο από μη κρατικούς δρώντες, το οποίο τα τελευταία είκοσι χρόνια ονομάστηκε «άξονας της αντίστασης».

Η Χεζμπολάχ είναι βασικό στοιχείο αυτού του άξονα. Χωρίς αυτήν όλη η επιρροή του Ιράν από το Ιράκ ως τη Μεσόγειο κινδυνεύει σοβαρά.

Θα ανέμενε λοιπόν κανείς να έχουμε μια άμεση ιρανική επέμβαση για να προστατέψει τη Χεζμπολάχ από την πλήρη εξουδετέρωση. Προφανώς το Ιράν θα στείλει και στρατιωτικούς συμβούλους και στρατιωτικό υλικό ακόμη και επίλεκτες μονάδες να βοηθήσουν την οργάνωση.

Δεν είναι όμως καθόλου βέβαιο ότι θα εμπλακεί σε μια άμεση σύγκρουση με το Ισραήλ και, συνακόλουθα με τις ΗΠΑ. Το Ιράν βρίσκεται σε μια μεταβατική περίοδο με όλες τις δυσλειτουργίες που μια τέτοια φάση περιλαμβάνει.

Η μάχη διαδοχής του υπέργηρου Ανώτατου Θρησκευτικού Ηγέτη βρίσκεται σε εξέλιξη. Ταυτόχρονα το Ιράν υποφέρει για δεκαετίες από τις κυρώσεις και η κοινωνία επιθυμεί προσέγγιση με τη Δύση προκειμένου να αρθούν οι κυρώσεις.

Αυτό ήταν και το νόημα της ψήφου στον Πεζεσκιάν στις τελευταίες προεδρικές εκλογές. Η ίδια η ιρανική ηγεσία θεωρεί την άμεση σύγκρουση με το Ισραήλ και την Αμερική μια παγίδα για την ασφάλεια του Ιράν και οι προσπάθειες της Τεχεράνης στοχεύουν να μην πέσει σε αυτή την παγίδα. Ο Αγιατολλάχ Χαμενεΐ δήλωσε ότι η Χεζμπολάχ θα αποφασίσει τον τρόπο και τον χρόνο της απάντησης στη δολοφονία του Νασράλα και τα υπόλοιπα μέρη του «άξονα της αντίστασης» θα σταθούν στο πλευρό της.

Όλες οι κινήσεις του Ισραήλ μετά τις 7 Οκτωβρίου 2023, δείχνουν μάλλον αδιαφορία για τις παραινέσεις και τις προτεραιότητες της Ουάσιγκτον. Οι περισσότερες αμερικανικές πρωτοβουλίες
ειρήνευσης και εκεχειρίας τόσο στη Γάζα όσο και στον Λίβανο, υπονομεύτηκαν και τελικά εξουδετερώθηκαν από τον ίδιο τον Νετανιάχου με την στήριξη των ακροδεξιών συμμάχων του.

Η αναποτελεσματικότητα του αμερικανικού παράγοντα να τιθασεύσει τον σύμμαχό του μειώνει το κύρος της υπερδύναμης στην περιοχή οδηγώντας κράτη και καθεστώτα που έχουν συνδέσει την επιβίωση τους με την αμερικανική ισχύ να αναζητούν και εναλλακτικά στηρίγματα στο Πεκίνο, το Δελχί και τη Μόσχα.

Καθηγητής Διεθνών Σχέσεων και Θρησκείας στη Μέση Ανατολή στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και επιστημονικός υπεύθυνος του Κέντρου Μεσογειακών, Μεσανατολικών και Ισλαμικών Σπουδών, ΚΕΜΜΙΣ.