Ο αφελέστερος χαρακτηρίζει τον αντίπαλο του ως αφελή. Κι όποιος δυσκολεύεται να παραδεχθεί τα αίτια της κακοδαιμονίας του και τα αποδίδει στην τύχη, προετοιμάζει την επόμενη ήττα του.  Στην περίπτωση μας γάντι έρχεται η ανάδειξη του κ Κυριάκου Μητσοτάκη στα 2016. Συνοδεύτηκε από ένα μπαράζ επιτυχιών που έφεραν τον ΣΥΡΙΖΑ στα πρόθυρα της διάλυσης χωρίς μάλιστα ενδιαμέσως να έχουν δημιουργηθεί οι όροι για οιονδήποτε «άλλο» πόλο αμφισβήτησης του, τουλάχιστον εκτός της δεξιάς παράταξης.

Πολιτικό περιεχόμενο

Δεν αναφέρομαι μόνον στην αγωνία της Κουμουνδούρου το 2016 μήπως και δεν εκλεγεί ο άνθρωπος που θεωρούσαν του χεριού τους, ούτε στην ευκολία με την οποία του παραχώρησαν στρατηγικά όλο τον χώρο για  να δομήσει την αυτοκρατορία του, το θρυλικό «Αντι-Σύριζα Μέτωπο».

Ο άκρατος αντιπασοκισμός που έφτανε στην νοσταλγία πολλών για ένα remake του βρώμικου ‘89, η εκχώρηση της εκσυγχρονιστικής ατζέντας στο πιο παρωχημένο τμήμα του αστισμού, η διακωμώδηση του πατριωτισμού στα μπουφάν του Καμμένου, η κήρυξη πολέμου στους μικρομεσαίους ήταν μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα όσον αφορά στο περιεχόμενο μιας πολιτικής που παραχωρούσε με ευκολία γήπεδο στον αντίπαλο.

Πολιτική δομή

Υπήρξαν όμως και ευδιάκριτα στοιχεία δομικής υπεροχής του αντιπάλου και θα σταθώ μόνο σε τρία από αυτά:

Μέχρι της ανάδειξης του κ Μητσοτάκη οι δύο παρατάξεις κατερχόταν στο πεδίο των ΜΜΕ με τους φραπέδες τους και την ομορφάδα τους και συνήθως οι συριζαίοι  θριάμβευαν εύκολα. Πολύ σύντομα έγινε φανερό ότι ενώ οι ίδιοι άμπαλοι κατέβαιναν στο γήπεδο εκ μέρους της ΝΔ, ήταν πλέον καλά δασκαλεμένοι, δεν έκαναν το μεγάλο λάθος κι επαναλάμβαναν όλοι το ίδιο ποίημα, που όσο κι αν ήταν ναΐφ ήταν τουλάχιστον το ίδιο. Οι απέναντι, αντιθέτως, συνέχισαν με την άνεση της υπεροχής τους μέχρι που διολίσθησαν σε σειρά επικοινωνιακών Βατερλώ, με αποκορύφωμα το Μάτι. Η λέξη κλειδί εδώ ήταν ο επαγγελματισμός.

Δείτε επίσης πόσο πέτυχε το αφήγημα της αριστείας, σε αντιδιαστολή με τους συριζαίους που τάχα ήταν «παραλίες». Στο τέλος ο Τσίπρας στριμώχτηκε τόσο πολύ από αυτό, που αναγκάστηκε να ψωνίσει από το ράφι των «επιτυχημένων» ό,τι βρήκε διαθέσιμο (ράπερ, αθλητές, ηθοποιούς, τηλεπερσόνες, μοντέλα, ιατρούς-καθηγητές, παιδιά-θαύματα, αποδήμους-εφοπλιστές κ.ο.κ). Το πόσο καλά πήγε αυτό, ας το αφήσουμε ασχολίαστο.

Στην πραγματικότητα η ΝΔ δεν ήταν παρά ο χώρος της πιο ακραίας αμορφωσιάς και καπατσοσύνης, το αδάμαστο πνεύμα του βαλκανικής κλεπτοκρατίας, όπως αποτυπώνεται ακόμη πιο καθαρά στον κ Έντι Ράμα. Αν κι ο γείτων και φίλος ηγέτης δεν είναι τόσο ξεφτίλας να τσακώνεται με τον Σαλμά για τις τυρόπιττες των κυλικείων! Άλλο εθνάρχης κι άλλο τυροπιτάρχης …

Οι Συριζαίοι από την άλλη ήταν οι πιο παραμυθιασμένοι μικροαστοί της μεταπολίτευσης, που λέγανε Πανεπιστήμιο ή τεχνοκρατία και κόλλαγε το στόμα τους από την γλύκα. Διψούσαν για καριέρα και για διάκριση όπως απέδειξαν ως κυβερνήτες κι ακόμη καλύτερα στην πανδημία. Γιατί λοιπόν υπερείχαν τόσο στις εντυπώσεις οι κατσικοκλέφτες από τους χαρτογιακάδες; Εδώ η λέξη κλειδί ήταν η αυθεντικότητα των πρώτων κι η κιβδηλία των δεύτερων. Οι δεξιοί δεν ντρεπότανε καθόλου γι’ αυτό που ήτανε!

Το τρίτο παράδειγμα αφορά στην περιβόητο κεντροαριστερά Ο Μητσοτάκης παρά το φοβερό φορτίο του επωνύμου του μόλις πρόσφατα έπαψε να είναι πρώτη προτίμηση όσων αυτοχαρακτηρίζονται ως κεντρώοι. Χρειάστηκε για να το πετύχει να εκχωρήσει την μισή του κυβέρνηση στα ορφανά του Σημίτη, καταπνίγοντας τις αντιδράσεις. Έτσι έφτασε μέχρι την ψήφιση του νόμου για τον γάμο των ομόφυλων. Ασχέτως του τι πιστεύει κανείς για την πολιτική του, είχε ως προϋπόθεση την ισχυρή κεντρική διαχείριση εκ μέρους του.

Κοτζαμπάσηδες του 21^ου αιώνα

Τα πολιτικά κόμματα μοιράζονται την θεσμική υστέρηση της χώρας κι αποτελούν μια αποτύπωση του παλαιοκομματισμού και της ευνοιοκρατίας του συστήματος του σταυρού. Το εκσυγχρονιστικό αίτημα της Μεταπολίτευσης, όπως μορφοποιήθηκε από το πρώιμο ΠΑΣΟΚ, πήγε άπατο δεδομένου ότι το όψιμο ΠΑΣΟΚ αποτέλεσε έκδοση του ίδιου συστήματος, βελτιωμένη κι επαυξημένη. Τον ίδιο καιρό η  ΝΔ που στις Σέρρες έπρεπε να σε λένε Καραμνλή , στο Ρέθυμνο Κεφαλογιάννη, στα Χανιά Μητσοτάκη κλπ. έμενε κολλημένη στην παράδοση του 19^ου αιώνα.

Ο ΣΥΡΙΖΑ επίσης διέπεται επίσης από μια ολιγαρχική παράδοση, με την πρόσφατη διάσταση βάσης-κορυφής στην κρίση της Κεντρικής Επιτροπής να τα διηγείται όλα πολύ πιο γλαφυρά από ό,τι εγώ. Διάφορα συνασπισμένα συμφέροντα, χωρίς κάν την κοινωνική γείωση στην καταγωγή ή την συντεχνία αλλά σε διάφορες αριστερές παραδοξότητες, αρνούνται να αναγνωρίσουν την όποια ισχυρή κεντρική εξουσία κι επιθυμούν να έχει έναν ρόλο τροχονόμο συμφερόντων και συνεχών διαπραγματεύσεων μεταξύ συσχετισμών.

Είναι η επιβίωση του κοτζαμπασιδισμού της Οθωμανικού παρελθόντος μας αυτή που ενδύεται το φρόνημα του υποτιθέμενου πλουραλισμού. Η αδύναμη ΜΕΓΑΛΗ ΠΥΛΗ κι οι πανίσχυροι τοπικοί ηγεμόνες της απέχουν παρασάγγας από το ισχυρό εθνικό κράτος που γεννήθηκε κάτω από το καθολικευτικό αίτημα της νεωτερικότητας. Οι νεοθωμανοί ισχυρίζονται ότι το διοικητικό τους μοντέλο υπήρξε πολύ πιο επιτυχημένο πχ στην Μέση Ανατολή με την προτεραιότητα κι αυτονομία που αναγνώριζε σε κάθε είδους μερικότητα, με την αναγκαία ανεκτικότητα στις μειονότητες κλπ. Δεν έχουν ισχυριστεί ωστόσο ότι η παράδοση τους είναι κατάλληλη για την διοργάνωση ενός σύγχρονου κόμματος της Ευρώπης.

Στο ερώτημα πως οι ίδιοι άνθρωποι ή τα πρώτα τους ξαδέλφια φάγανε τον Τσίπρα και τον Κασελάκη θυμίζει τις συγκρούσεις των κοτζαμπάσηδων με τον Καποδίστρια και τον Όθωνα που ως γνωστόν μεταξύ τους διέφεραν εντελώς αλλά την ίδια αμφισβήτηση δέχτηκαν από τα συμφέροντα. Απόδειξη η αδυναμία του Τσίπρα να ανταποκριθεί στο αίτημα που βοούσε να ηγηθεί όλης της προοδευτικής παράταξης κι όχι κάποιας ανύπαρκτης ριζοσπαστικής Αριστεράς Η απάντηση ήταν: και ποιον ρώτησες κι αυτός συμπεριφέρθηκε σαν μεγαλειώδης αλλά αδύναμος, Πατισάχ.

Τηρουμένων των αναλογιών, η λύση δεν είναι κάποιου τύπου προσωπολατρικό Ρωσικό Κόμμα κι ο θαυμασμός του  στην απολυταρχία του Τσάρου. Ούτε η απάντηση στους κοτζαμπάσηδες φραξιονιστές του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να είναι ο αυταρχισμός του Κυβερνήτη Μητσοτάκη που μοιάζει με την κατασταλτική απάντηση του πρώιμου Όθωνα και της Βαυαροκρατίας, όπως ενδεχομένως βολεύει τον Κασελάκη.

Η λύση βρίσκεται στην διεκδίκηση Συντάγματος και στην 3^η Σεπτέμβρη του 1844. Τον Καλλέργη δυσκολεύομαι να διακρίνω στο πρόσωπο του Κασελάκη δεδομένου ότι δεν αρκεί να καταγγέλλεις τους φατριαστές υπέρ του εαυτού σου ούτε την νομενλατούρα χωρίς να παρατάσεις ένα έτος μετά το δικό σου τρόπο για την οργάνωση του συλλογικού εγχειρήματος.

Ακόμη κι ο κ Μητσοτάκης, έστω υπαινικτικά μας είπε πως βλέπει την οργάνωση της οικείας συλλογικότητας, ως ένα καθεστώς απολυταρχικό του «κυβερνήτη» με τον ρόλο του Μανιαδάκη φυλαγμένο για τους εξ αίματος συγγενείς του. Ωστόσο δεν είπε αποθεώστε με ως σταρ σε ένα one man show. Ούτε απάντησε στο θεσμικό έλλειμμα μιας κοινωνίας με αμερικανιές της επικοινωνίας που πατάνε πάνω σε μια πλουσιότατα θεσμική παράδοση κι όχι στον δικό μας βαλκανικό πρωτογονισμό.

Υπήρξε αδιάλλακτος και δεν έμπλεξε τα πόδια του προσπαθώντας να εξαγοράσει την εύνοια διαφόρων ορκισμένων αντιπάλων του όπως έκαναν πρόσφατα άλλοι. Κι όταν έπρεπε να δείξει ποιος κρατάει το πηδάλιο δεν είχε καμία ανάγκη επιδεικτικών συμβολισμών. Αντιθέτως παρίστανε και τον γλυκούλη, αν και υποκατέστησε όλους τους δικούς του κοτζαμπάσηδες με την Σημιτοποταμία καθώς και μια γενιά στελεχών τύπου Μαρινάκης – Συρεγγέλα- Ρωμανός που το 2016 δεν τους ήξερε άνθρωπος. Στις δε Ευρωεκλογές έβγαλε ανέτως πρώτο τον κ Κιμπουρόπουλο και φέτος επέβαλε επίσης τον κ Μπελέρη. Ο κ Κασελάκης με πόσους από τους ευρωβουλευτές που εξέλεξε προ τριμήνου λέει ακόμη καλημέρα; Ας πάρουμε μαθήματα λοιπόν από τον αντίπαλο.