Το βασικό εργαλείο οδήγησης σε κείνα τα μέρη είναι η κόρνα. Κορνάρουν όλοι και κατά ένα περίεργο τρόπο νομίζουν ότι τους ακούν και τους λαμβάνουν υπόψη οι υπόλοιποι. Προσπαθώντας να βγούμε από την Σριναγκάρ ο οδηγός υπερπηδά αυτοσχέδια διαχωριστικά, μπαίνει σε παράδρομους και ξαναβγαίνει στον κεντρικό δρόμο.

Δεν θέλω να σκεφτώ τι συνέβαινε πριν έξι- επτά χρόνια με τα περίφημα curfew, δηλαδή τις απότομες απαγορεύσεις κυκλοφορίας λόγω συγκρούσεων στην πόλη, που μπορούσαν να σε καθηλώσουν στο αυτοκίνητο για ώρες ολόκληρες. Βλέπεις τους στρατιώτες σε κάθε γωνία και νομίζεις ότι θα σε προφυλάξουν στο πόλεμο της ασφάλτου, αλλά παραείσαι αισιόδοξος.

Κάποια στιγμή ανεβαίνοντας στα μεγαλειώδη Ιμαλάια, μας σταμάτησε ένας στρατιώτης και ο οδηγός μαζί με τους τρεις συνταξιδιώτες, είπαν ότι εγώ είμαι ξένος και βιάζομαι να πάω στον προορισμό μου.

Γλιτώσαμε φθηνά και φεύγοντας με συμβούλευσαν στο επόμενο μπλόκο να πω εγώ … το ποίημα για να είμαστε πιο πειστικοί.

Είναι συγκλονιστικό το κάλεσμα της άγριας φύσης στο δρόμο για το Καργκίλ . Βουνά που σε καθηλώνουν και σου κόβουν την ανάσα, ενώ κάτω στο βάθος του ερέβους εκτείνονται οι περίφημες κοιλάδες. Μικρά ποτάμια που πάγωσαν καθώς κατηφόριζαν στους βράχους.

Κοντά στην Σονανγκάρ βρίσκεται το ιερό για τους Ινδουιστές Σπήλαιο, με τις χιλιάδες αυτοσχέδιες σκηνές όσων προσκυνητών βαδίζουν από τον Ιούλιο έως τον Αύγουστο.

΄Ετσι κι αλλιώς τους άλλους μήνες δεν μπορούν να το κάνουν γιατί τα χιόνια κλείνουν τον δρόμο από την Σρινανγκάρ στο Καργκίλ. Μικροί και μεγαλύτεροι παγετώνες συμπληρώνουν το σκηνικό.

Κάπου ανάμεσα στις κατασκηνώσεις των προσκυνητών, εμφανίζονται υπαίθρια στρατόπεδα εκπαίδευσης. «Εκπαιδευόμαστε για την νίκη» διαβάζω στην ταμπέλα. Μέχρι τώρα έχουν γίνει τρεις Ινδοπακιστανικοί πόλεμοι και η εν λόγω νίκη αφορά προφανώς την επόμενη σύγκρουση.

Κάποια στιγμή φτάνουμε στο περίφημο πέρασμα Ζogi-la στα 3800 μέτρα. Η θέα είναι ζαλιστική καθώς το Zogi-la συνδέει τις κοιλάδες του Κασμίρ του Dras και την Suru και πιο πέρα την κοιλάδα του Ινδού ποταμού.

Στο Zogi-la που σημαίνει το ορεινό πέρασμα των χιονοθύελλων, σημειώθηκαν οι φονικότερες μάχες στον πόλεμο του 1948 καθώς το είχαν καταλάβει οι Πακιστανοί και τους απώθησαν οι Ινδοί.

Προχωρώντας προς το Καργκίλ μπορείς να επισκεφτείς το Memorial, όπου είναι θαμμένοι 650 Ινδοί, που έπεσαν στο πόλεμο του 1999, όταν πάλι οι Πακιστανοί είχαν καταλάβει τις κορυφές και οι Ινδοί με την συνδρομή αεροπλάνων και υλική βοήθεια από το Ισραήλ, πέτυχαν μια νίκη που θεωρείται ιστορικό επίτευγμα στα πολεμικά χρονικά. Σήμερα κατέχουν μια βάση σε έναν παγετώνα και το γεγονός λογίζεται ως σημαντικό πλεονέκτημα στην αέναη αντιπαράθεση με το Πακιστάν.

Περνώντας από μια κωμόπολη όπου η ταμπέλα σε καλωσορίζει στο δεύτερο πιο κρύο κατοικημένο μέρος του πλανήτη, φτάνω στο Καργκίλ.

Ένα απομονωμένο μέρος καθώς ο δρόμος από την Σριναγκάρ κλείνει ( εκτός από τους καλοκαιρινούς μήνες) και έχει μόνο πρόσβαση προς το Λεχ ίσαμε επτά ώρες μακριά.

Μένω για δυο μέρες σε ένα φθηνό ξενοδοχείο δίπλα σε ένα θολό και ορμητικό ποτάμι, όπου συνήθως ξεπεζεύουν μοτοσικλετιστές προσπαθώντας να ξανασάνουν και να συνεχίσουν το δρόμο τους.

Ο τριαντάχρονος που έχει το νοικιάρικο ξενοδοχείο, μου εξηγεί ότι το Καργκίλ από άποψη αλκοόλ είναι αυστηρώς στεγνή μουσουλμανική περιοχή.

Βγαίνω μια βόλτα στη φτωχική αγορά και βλέπω μια τεράστια αφίσα με φωτογραφία του ανώτατου θρησκευτικού ηγέτη του Ιράν Αλι Χαμενέι και από κάτω με φωτογραφίες των προϊόντων που πρέπει να μποϊκοτάρουν, επειδή είναι Ισραηλινών συμφερόντων.

Ανάμεσά τους η Coca Cola, το Seven up, τα Lays κ.α.

Οι θεοσεβούμενοι αυτοί άνθρωποι καλούνται να τα βγάλουν πέρα κάτω από σκληρές συνθήκες πίνοντας μόνο νερό;

Όσο για τον αδυσώπητο χειμώνα, ο νεαρός με πληροφορεί, ότι η περιτριγυρισμένη από τις κακοτράχαλες κορυφές των Ιμαλαίων κάτοικοι, κάνουν από νωρίς τις προμήθειές τους, ενώ βάζουν στα παράθυρα των φτωχικών τους νάιλον για να μην περνάει το κρύο. Πρόκειται για μια τοπική μέθοδο ενεργειακής αναβάθμισης…

Κάποια στιγμή στο μπάνιο του ηρωικού guest house εμφανίστηκαν δύο -τρείς κατσαρίδες. Τις αποχαιρέτησα και αφού περιμέναμε ίσα με δυο ώρες να έρθουν τέσσερις συνεπιβάτες από τα απομακρυσμένα χωριά τους, ξεκινήσαμε με το τζιπ για το Λεχ.

Ανάμεσα στην πενταμελή παρέα και δυο κοπέλες με τα πρόσωπά κρυμμένα τους πίσω από τις μαντήλες. Γύρω μας ένα σκηνικό άγριας ομορφιάς με ατέλειωτες στροφές στις οποίες ο οδηγός έμπαινε στα ίσα, κορνάροντας πάντα για λόγους ασφαλείας.. Παντού υπήρχαν πινακίδες με ευφάνταστες και πάντως όχι κοινότοπες προειδοποιήσεις, δείγμα του ότι πολλοί ταξιδιώτες αντίκρυσαν στην διαδρομή αυτή στα Ιμαλάια για τελευταία φορά. «Κάλλιο αργά παρά ποτέ» έγραφε στην μια. «Κάθε στιγμή στην ζωή είναι γλυκιά στιγμή» η άλλη.

«Ταξιδεύεις, δεν κάνεις ράλι» η τρίτη και πάει λέγοντας και καμιά φορά κλαίγοντας.

Τη χειρότερη προσπέραση που είδα, ήταν από ένα φορτηγό απ΄ αυτά με τις πρόσθετες διακοσμητικές προσόψεις και τα ανεμίζοντα χαϊμαλιά που έγραφε πίσω: «Σε ότι και αν επιβαίνεις δείξε σεβασμό, αν θέλεις να πάρεις σεβασμό!» Είναι σίγουρο ότι ο οδηγός του φορτηγού με την πρώτη ευκαιρία θα σιχτιρίζει τους πολιτικούς που δεν τηρούν τις υποσχέσεις. Κάποια στιγμή, με τους πελώριους ορεινούς όγκους να αγγίζουν το ουρανό, διασχίσαμε ένα πέρασμα στα 4100 μέτρα και κατηφορίζοντας σταματήσαμε για διάλειμμα σε ένα ας το πούμε ρεστοράν. Παίρνω ένα νεροζούμι σκέτο, που άκουγε στο όνομα καφές, ενώ οι μαντηλοφορούσες τρώνε όπως και οι άλλοι δύο το γνωστό ρύζι με την πικάντικη σάλτσα. Λάθος. Μετά από κάποιες στροφές αρχίζουν να ξερνάνε αλλά με την βοήθεια του Αλάχ και με περισσότερη υποστήριξη και συμπάθεια το ξεπεράσαμε. Να λοιπόν που πλησιάζουμε στο περιτριγυρισμένο από χιονοσκεπείς κορυφές Λεχ.

Δεξιά στα κεντρικά της στρατιωτικής αστυνομίας παρατηρώ δίπλα σε ένα μεγάλο γκράφιτι την επιγραφή: Κυνηγοί κεφαλών! Εντυπωσιακός βαθμός αυτογνωσίας.

Πάνω ακριβώς από την γραφική παλιά πόλη του Λεχ, δεσπόζει το εντυπωσιακό εννιαόροφο παλάτι του 15ου αιώνα. Αυτό το σήμα κατατεθέν της πόλης είναι μια πανέμορφη μίξη τεχνοτροπιών που σε αποζημιώνει αν κάνεις τον κόπο και σκαρφαλώσεις με τα πόδια, αγκομαχώντας βέβαια αφού το υψόμετρο των 3600 μέτρων επηρεάζει για τα καλά την αναπνοή.
Αριστερά πάνω σε μια κορυφή που έχει ως μπαγκράουντ ένα γυμνό ορεινό όγκο στέκεται σαν σε κάδρο η πιο ιερή Στούπα της περιοχής.

Επέλεξα να πάω πρωί πρωί με την ανατολή του ηλίου, στην διάρκεια της οποίας το κίτρινο έδινε μια άλλη διάσταση στο λευκό της Στούπας. Τρείς-τέσσερις καλωσορίζουν τον ήλιο κάνοντας γιόγκα και μετά αράζουν σε ένα παγκάκι για διαλογισμό. Κάθε πρωί είναι σαν να ξαναγεννιέσαι έλεγε ο Βούδας. Carpe diem δηλ άρπαξε την μέρα και μην εμπιστεύεσαι το μέλλον επιμένει ο Οράτιος στις ωδές του. Ζήσε την στιγμή θα έλεγα εγώ όταν ο Βούδας τονίζει ότι το πρόβλημα είναι ότι νομίζετε ότι έχετε χρόνο. Ο νους είναι τα πάντα επιμένει. Παρόλο αυτά η ύλη είναι παντού παρούσα. Φεύγοντας σε περίοπτη θέση ήταν το κιβώτιο για τις δωρεές, διότι η ιερή Στούπα είχε ανάγκη επισκευών.

Το Λαντάκ όπου σήμερα οι βουδιστές υστερούν των μουσουλμάνων (40% έναντι 46%) είναι το μέρος απ΄ όπου ο βουδισμός διαδόθηκε στο Θιβέτ.

Στο περίφημο μοναστήρι Τίκσε στην κοιλάδα του Ινδού, οι δώδεκα όροφοί του είναι σαν καταρράκτης που χύνεται από την κορυφή του λόφου. Μοιάζει με το παλάτι Potala του Θιβέτ και μπορεί να θαυμάσεις έργα τέχνης, πίνακες αγάλματα και άλλα, μέσα σε μια πανδαισία εικόνων και χρωμάτων.

Δύο μικρά παιδιά πέντε- έξι χρονών ντυμένα με την ενδυμασία των Βουδιστών μοναχών κάθονται στο περβάζι μασώντας τσίχλες και τρώγοντας καραμέλες που τους δώρισαν επισκέπτες. Τα στέλνουν εκεί οι γονείς όχι πάντα για θρησκευτικούς λόγους, αλλά για να διευκολύνουν την ζωή των υπόλοιπων αγοριών της οικογένειας ή τα αφήνουν οι μανάδες τους επειδή δεν έχουν την δυνατότητα να τα ζήσουν. Ορισμένα σοκάρονται όταν τα κουρεύουν γουλί σε μεγαλειώδεις κατά τα άλλα τελετές και σ΄ αυτή την ηλικία ο μοναχισμός και η αγαμία, δεν μπορεί να είναι δική τους επιλογή.

Ο Δαλάι Λάμα έδωσε τη δυνατότητα σε παιδιά να βγάζουν το σχήμα και να παρακολουθούν τα μαθήματα σε κανονικά σχολεία, ενώ επιστρέφοντας στο μοναστήρι διδάσκονται τις αρχές του βουδισμού. Αργότερα στην ζωή τους έχουν την δυνατότητα να εγκαταλείψουν το σχήμα.

Πρακτικά όμως δεν είναι πολύ συνηθισμένο, διότι όταν είσαι ενταγμένος στον μοναχισμό από πέντε ή έξι ετών δεν είναι εύκολο να αλλάξεις ζωή. Δεν ξέρω αν λέει κάτι αλλά δεν έχω συναντήσει βουδιστή μοναχό υπέρβαρο. Αντίθετα στην ιερή πόλη του Λάος Λουανγκ Πραμπάγκ έχω παραστεί σε τελετή όπου οι μετέχοντες μοναχοί βρίσκονταν κυριολεκτικά στα όρια της εξαΰλωσης. Αντίστοιχες εικόνες σε ορθόδοξο μοναστήρι αντίκρυσα μόνο στην μονή Εσφιγμένου των φανατικών του Αγίου ΄Ορους, όπου 90χρονα γεροντάκια που βρίσκονταν εκεί πριν από τον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο, κοιμόντουσαν στους κοιτώνες και ήταν σαν να έχουν ξεκινήσει το ταξίδι για το υπερπέραν, για το οποίο σε ολόκληρη την ζωή τους είχαν βεβαιότητες για το τι θα συναντήσουν.

Το Λεχ είναι μια πόλη όπου κυριαρχεί η Βουδιστική παράδοση, ενώ πολύ ορατή είναι η παρουσία των προσφύγων από το Θιβέτ και των χαρακτηριστικών αγορών τους.

Στις 26 Ιούλη ήταν η ημέρα της επετείου τω 25 χρόνων από την νίκη των Ινδών στον τελευταίο πόλεμο με το Πακιστάν. Βρέθηκα σε εκδήλωση -συγκέντρωση στην καρδιά της παλιάς πόλης, όπου ηχούσαν παραδοσιακά τραγούδια ενώ σε μια οθόνη προβάλλονταν εικόνες από ηρωικές ταινίες του Bolywood. Κάτι σαν τις ταινίες του Τζέημς Πάρις για την 28η Οκτώβρη με τον ηρωικό Κώστα Πρέκα να γράφει σελίδες δόξας. Δεν έλειπαν οι πανέμορφες Ινδές γυναίκες – Πηνελόπες δίπλα στον γενναίο μυστακοφόρο που επέστεφε από το μέτωπο.

Πόσο γρήγορα η πραγματικότητα των πολέμων μπορεί να σε απομακρύνει από την ειρηνιστική αύρα του βουδισμού, που κάποτε είχε εκμαυλίσει τα παιδιά των λουλουδιών, τα οποία τρομαγμένα από τον ωμό υλισμό της Δύσης καταφεύγαν στην Ανατολή.

Το αεροδρόμιο του Λεχ ανήκει στις Ινδικές ένοπλες δυνάμεις και το πρωί της αναχώρησης καθώς στέκομαι στην ουρά για την είσοδο στο κτίριο βλέπω άνδρες αλλά και κάποιες γυναίκες στρατιωτίνες να μετέχουν στην πρωινή αναφορά του λόχου.

Κάπως έτσι ξεκίνησε η Οδύσσεια της επιστροφής, αφού λόγω ακύρωσης ή αναβολής πτήσεων, οδηγήθηκα ξανά πίσω πάλι στην πόλη του Λεχ αλλά και στο Νέο Δελχί και στην Ντόχα. Έτσι και στις μέρες μας καταρρεύσει η τεχνολογία βλέπεις την μετατροπή της σύγχρονης ζωής από οργανωμένο χάος σε σκέτο χάος. Πολύ μακριά από το βουδιστικό ζεν..