Πρωτιά της Μαρίν Λεπέν, αλλά όχι κοινοβουλευτική πλειοψηφία, δείχνουν τα πρώτα ανεπίσημα exit polls τα οποία μεταδίδουν Βελγικά ΜΜΕ για τις γαλλικές εκλογές.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την βελγικά μέσα, η Εθνική Συσπείρωση της Λεπέν, με επικεφαλής τον Ζορντάν Μπαρντελά λαμβάνει 200 έδρες.

Ακολουθεί το Νέο Λαϊκό Μέτωπο του Μελανσόν με 170 έδρες και το κόμμα Αναγέννηση του Εμανουέλ Μακρόν με 140 έδρες.

Οι Ρεπουμπλικανοί και άλλα δεξιά κόμματα λαμβάνουν 60 έδρες.

Υπενθυμίζεται ότι η Γαλλική Εθνοσυνέλευση έχει 577 έδρες. Για την απόλυτη πλειοψηφία απαιτούνται 289 έδρες.

Τα επίσημα exit polls αναμένονται στις 21:00 το βράδυ που θα κλείσουν οι κάλπες στις μεγάλες πόλεις της Γαλλίας. Οι κάλπες των μικρών πόλεων έκλεισαν στις 19:00 και έχει ξεκινήσει η καταμέτρηση.

Le Monde για Γαλλικές εκλογές / Πέντε ερωτήσεις και απαντήσεις για την επόμενη μέρα

Οι γαλλικές εκλογές της Κυριακής είναι πιθανό να οδηγήσουν σε έναν πολιτικό σχηματισμό που δεν έχει υπάρξει επί «Πέμπτης Δημοκρατίας», (σ.σ. όπως αποκαλείται λόγω των «τεσσάρων δημοκρατιών» που προηγήθηκαν από τη γαλλική επανάσταση έως το 1958), γράφει η Γαλλική εφημερίδα Le Monde.

Απόλυτη πλειοψηφία ή όχι σαφής πλειοψηφία για την ακροδεξιά στην Εθνοσυνέλευση: Αυτά φαίνεται να είναι τα δύο πιο πιθανά σενάρια για το αποτέλεσμα του δεύτερου γύρου των βουλευτικών εκλογών της Κυριακής, δεδομένου του αριθμού των υποψηφίων που διατηρεί κάθε στρατόπεδο.

Και στις δύο περιπτώσεις, η Γαλλία θα βρεθεί σε μια εντελώς νέα πολιτική κατάσταση. Ποια είναι τα επόμενα βήματα που αναμένονται στον απόηχο των εκλογών; Μήπως η χώρα οδεύει προς ένα θεσμικό αδιέξοδο;

Οι ερωτήσεις/απαντήσεις της Le Monde:

Πότε θα πρέπει να διοριστεί μια νέα κυβέρνηση;

Η ήττα του προεδρικού στρατοπέδου μοιάζει αναπόφευκτη: η απόλυτη πλειοψηφία των εδρών είναι ανέφικτη για τον συνασπισμό «Μαζί» του Μακρόν, καθώς δεν θα μπορέσει να διατηρήσει επαρκή αριθμό υποψηφίων στον δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών. Ωστόσο, αυτή η προοπτική δεν σημαίνει ότι ο πρωθυπουργός Γκαμπριέλ Αττάλ θα πρέπει να παραιτηθεί αμέσως. «Το γεγονός ότι μια κυβέρνηση παραιτείται μετά τις βουλευτικές εκλογές αποτελεί σύμβαση”» σημείωσε ο Μπενζαμέν Μορέλ, λέκτορας δημοσίου δικαίου στο Πανεπιστήμιο Paris-Panthéon-Assas.

Επομένως, δεν υπάρχει επίσημο χρονοδιάγραμμα για να ζητήσει ο Μακρόν από τη σημερινή κυβέρνηση να παραιτηθεί ή να διορίσει νέα κυβέρνηση. Από την άλλη πλευρά, ο πρόεδρος δεν μπορεί να αγνοήσει εντελώς τη νέα πολιτική κατάσταση που προέκυψε από τις εκλογές. Μια κυβέρνηση που υπερψηφίστηκε στην Εθνοσυνέλευση είναι πράγματι εκτεθειμένη σε πρόταση δυσπιστίας, η οποία θα μπορούσε να εισαχθεί στην πρώτη συνεδρίαση της μελλοντικής Εθνοσυνέλευσης. Το άρθρο 12 του Συντάγματος ορίζει την ημερομηνία αυτή ως τη δεύτερη Πέμπτη μετά τις εκλογές, στην προκειμένη περίπτωση στις 18 Ιουλίου.

Πώς μπορεί να σχηματιστεί νέα κυβέρνηση;

Εάν ένα πολιτικό στρατόπεδο διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση (τουλάχιστον 289 από τις 577 έδρες), ο διορισμός πρωθυπουργού από τις τάξεις του είναι αναπόφευκτος. Με βάση τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου της ψηφοφορίας, μια τέτοια πλειοψηφία θα μπορούσε να προκύψει μόνο από το ακροδεξιό Εθνικός Συναγερμός και τους συμμάχους του ή από την Αριστερά.

Σε μια τέτοια κατάσταση συγκατοίκησης, όταν ο πρόεδρος και ο πρωθυπουργός προέρχονται από διαφορετικά πολιτικά στρατόπεδα, η εξουσία διορισμού του πρωθυπουργού εξακολουθεί να ανήκει στον πρόεδρο, αλλά δεν μπορεί να παρακάμψει τη γνώμη της πλειοψηφίας της Εθνοσυνέλευσης, διότι μια κυβέρνηση που θα πάει κόντρα στην πλειοψηφία θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο πρότασης δυσπιστίας. Ως εκ τούτου, πρέπει να επιλέξει έναν υποψήφιο από την πλειοψηφία. Με αυτόν τον τρόπο ο Φρανσουά Μιτεράν, το 1986 και το 1993, και ο Ζακ Σιράκ, το 1997, διόρισαν πρωθυπουργούς που ήταν πολιτικά αντίθετοι μαζί τους.

Τι συμβαίνει εάν δεν υπάρχει απόλυτη πλειοψηφία;

Το ζήτημα περιπλέκεται περισσότερο αν κανένα πολιτικό στρατόπεδο δεν μπορεί να συγκεντρώσει την απόλυτη πλειοψηφία. Το 2022, ο συνασπισμός του Μακρόν κέρδισε 246 έδρες, γεγονός που τον καθιστά μακράν τη μεγαλύτερη ομάδα στην Εθνοσυνέλευση, αλλά τον τοποθετεί σε θέση σχετικής πλειοψηφίας. Αυτή η περίπλοκη κατάσταση δεν τον εμπόδισε να σχηματίσει κυβέρνηση και να τη διατηρήσει για δύο χρόνια, καθώς οι αντιπολιτεύσεις της Δεξιάς, της Αριστεράς και της Ακροδεξιάς δεν ένωσαν ποτέ τις δυνάμεις τους για να τον ανατρέψουν.

Από την άλλη πλευρά, εάν η ακροδεξιά γίνει η μεγαλύτερη ομάδα στην Εθνοσυνέλευση, αλλά δεν καταφέρει να κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία, θα μπορούσε να βρεθεί αντιμέτωπη με μια πλειοψηφία του «ρεπουμπλικανικού μετώπου» ικανή να ανατρέψει την κυβέρνησή της ανά πάσα στιγμή.

Ο ηγέτης του Εθνικού Συναγερμού, Ζορντάν Μπαρντελά, έχει ήδη προβλέψει κάτι τέτοιο: Έχει επανειλημμένα δηλώσει από τις 9 Ιουνίου ότι θα αρνηθεί να είναι πρωθυπουργός εάν το κόμμα του δεν κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών.

Τι θα συμβεί αν δεν προκύψει βιώσιμη κυβέρνηση;

Ελλείψει σαφούς πλειοψηφίας, υπάρχει πραγματικός κίνδυνος θεσμικού αδιεξόδου. Το Σύνταγμα δεν επιβάλλει κανένα χρονοδιάγραμμα για τον σχηματισμό κυβέρνησης, αλλά κανένα νομοθετικό ή κανονιστικό κείμενο δεν μπορεί να υιοθετηθεί ελλείψει κυβέρνησης.

Τις τελευταίες ημέρες, οι πολιτικοί έχουν διατυπώσει διάφορες ιδέες για την αντιμετώπιση μιας τέτοιας συνέχισης της κρίσης: ο σχηματισμός μιας «κυβέρνησης εθνικής ενότητας» που θα υποστηρίζεται από έναν συνασπισμό που θα ενώνει όλα τα πολιτικά στρατόπεδα, ο διορισμός μιας «τεχνικής» κυβέρνησης για τη διαχείριση της χώρας, με υπουργούς χωρίς κομματική ένταξη, κατά το πρότυπο εκείνης που ηγήθηκε ο Μάριο Ντράγκι στην Ιταλία από το 2021 έως το 2022, μια κυβέρνηση μειοψηφίας στη Βουλή, η οποία όμως θα επιδιώκει συμβιβασμούς για την ψήφιση της νομοθεσίας κατά περίπτωση. Ένα πράγμα είναι βέβαιο: ελλείψει μιας σαφούς, σταθερής πλειοψηφίας, μια κυβέρνηση αυτού του τύπου θα ζούσε υπό την απειλή μιας ψήφου δυσπιστίας στην Εθνοσυνέλευση, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια ταχεία διαδοχή κυβερνήσεων.

Θα υπάρξει σύντομα μια νέα διάλυση;

Σύμφωνα με το άρθρο 12 του Συντάγματος, «δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί νέα διάλυση εντός ενός έτους από τις εκλογές αυτές». Συνεπώς, η μελλοντική Εθνοσυνέλευση θα πρέπει να παραμείνει σε σύνοδο τουλάχιστον μέχρι το καλοκαίρι του 2025.