Μετά την ανακοίνωση της διάλυσης της Εθνοσυνέλευσης από τον πρόεδρο Εμ. Μακρόν, η Γαλλία βιώνει έναν εκλογικό αιφνιδιασμό που δεν αφήνει πολλά περιθώρια για γνήσιο δημοκρατικό διάλογο.

Ωστόσο, οι επιλογές που έρχονται θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μια πραγματική πολιτική κρίση στη Γαλλία, με τεράστιες επιπτώσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Το βράδυ των ευρωεκλογών, ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ανακοίνωσε τη διάλυση της Εθνοσυνέλευσης(Βουλής).

Η απόφαση αυτή προκάλεσε σοκ και δόες στον γαλλικό πληθυσμό, αλλά και στις τάξεις του δικού του κόμματος, του «La République en Marche», το οποίο ονομάστηκε «Αναγέννηση» τον Σεπτέμβριο του 2022.

Με το 15% των ψήφων, η «Αναγέννηση» πέτυχε ένα από τα χειρότερα αποτελέσματα στην ιστορία της, ενώ η ακροδεξιά, που οργανώθηκε γύρω από το «Rassemblement national» (RN), το κόμμα της Μαρίν Λεπέν και του Μπαρντελά, και το «Reconquête», το κόμμα του Ερίκ Ζεμούρ και της Μαριόν Λεπέν-Μαρεσάλ, συγκέντρωσε σχεδόν το 40% των ψήφων.

Η Αριστερά, στο σύνολό της, έλαβε το 32% των ψήφων.

Αν υπήρξε έκπληξη στη Γαλλία, αυτή δεν οφειλόταν τόσο στα αποτελέσματα όσο στην απόφαση του Προέδρου. Σε τρεις περιπτώσεις, το Εθνικό Μέτωπο, που μετατράπηκε σε Εθνική Συσπείρωση, έχει φτάσει στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών (2002, 2017, 2022).

Τα τελευταία 40 χρόνια, τα ποσοστά του αυξάνονται σχεδόν συνεχώς τόσο στις εθνικές όσο και στις τοπικές εκλογές.

Εν ολίγοις, κέρδιζε έδαφος, και αν δεν έφτανε στις υψηλότερες θέσεις, αυτό οφειλόταν μόνο στο εκλογικό σύστημα.

Στον δεύτερο γύρο, σε μια επίδειξη δημοκρατικών αντανακλαστικών, οι ψηφοφόροι επέλεγαν το «μικρότερο κακό». Η σκόνη κρύφτηκε κάτω από το χαλί. Αλλά η διάλυση των δημόσιων υπηρεσιών, οι πολιτικές που ακολουθήθηκαν, ο ευτελισμός της Ακροδεξιάς και το αίσθημα περιφρόνησης που επέδειξαν ορισμένοι ηγέτες της «Αναγέννησης», συμπεριλαμβανομένου του Προέδρου, το μόνο που έκαναν ήταν να ενισχύσουν την απόρριψη των καθιερωμένων κομμάτων και να νομιμοποιήσουν την RN.

Υπό αυτή την έννοια, το αποτέλεσμα του κόμματος αυτού στις ευρωεκλογές, δεν αποτελεί πραγματική έκπληξη, όσο θλιβερό και ανησυχητικό και αν είναι για την εξέλιξη του γαλλικού εκλογικού σώματος. Θα πρέπει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι το 50% του πληθυσμού απείχε.

Δεδομένης της συγκυρίας, η απόφαση του Προέδρου φάνηκε ανεύθυνη, ακόμη και κυνική. Πρώτον, φαίνεται ότι υπέκυψε στην Ακροδεξιά. Επιπλέον, τόσο οι πολιτικές του όσο και τα λόγια του συνέβαλαν στον ευτελισμό της Ακροδεξιάς και στην γέννηση των σπόρων του διχασμού στην κοινωνία.

Ο Εμ. Μακρόν υπολόγιζε ότι οι διαιρέσεις στην αριστερά θα εξακολουθούσαν να υφίστανται. Αλλά σε λιγότερο από μια εβδομάδα, τα διάφορα κόμματα κατάφεραν να σχηματίσουν ένα «Λαϊκό Μέτωπο», να συμφωνήσουν σε ένα πρόγραμμα και να παρουσιάσουν κοινούς υποψηφίους. Μπροστά στην ήττα του προεδρικού κόμματος, η μόνη αντίδραση που μπόρεσε να προκαλέσει ήταν να δείξει με το δάχτυλο την Αριστερά και την Ακροδεξιά.

Ωστόσο, η ήττα του προεδρικού κόμματος δεν σημαίνει νίκη της Αριστεράς. Θα μπορούσε να σημαίνει νίκη της Ακροδεξιάς ή οριακή πλειοψηφία για την Αριστερά. Αν δεν υπάρξει απόλυτη πλειοψηφία, η Αριστερά θα μπορούσε ενδεχομένως να επιχειρήσει συνασπισμό με το κόμμα του Μακρόν.

Αυτό θα σήμαινε ότι θα διακινδύνευε την παραπέρα ενίσχυση της Ακροδεξιάς, ένα από τα βασικά μηνύματα της οποίας είναι ότι «όλοι είναι σάπιοι», με άλλα λόγια ότι όλα τα κόμματα -εκτός από το ακροδεξιό RN- αναζητούν απλώς θέσεις και είναι έτοιμα να συμβιβαστούν.

Σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση  κινδυνεύει να πέσει με την πρώτη πρόταση δυσπιστίας. Το RN έχει ήδη ανακοινώσει ότι θα κυβερνήσει μόνο αν έχει την απόλυτη πλειοψηφία. Υπάρχει μεγάλος κίνδυνος η χώρα να καταστεί ακυβέρνητη.

Αλλά τι λέει το γαλλικό Σύνταγμα; Η Βουλή δεν μπορεί να διαλυθεί ξανά για ένα χρόνο. Ένας χρόνος αδιεξόδου και κρίσης… Χωρίς σαφή πλειοψηφία, η Γαλλία κινδυνεύει να βυθιστεί σε  κρίση ακυβερνησίας. Σε περίπτωση νίκης της Ακροδεξιάς, πιθανότατα θα ζητήσει αμέσως την παραίτηση του προέδρου Μακρόν.

Θα έχει άλλη επιλογή από το να τη δεχτεί; Σε αυτή την περίπτωση, θα διεξαχθούν νέες προεδρικές εκλογές, τις οποίες πιθανότατα θα κερδίσει η Ακροδεξιά. Τότε θα έχει την πλειοψηφία στη Βουλή και στην Προεδρία της Δημοκρατίας.

Ο πρόεδρος πήρε συνειδητά το ρίσκο να παραδώσει τα κλειδιά της εξουσίας στην Ακροδεξιά. Αυτό αποτελεί κίνδυνο για τη Γαλλία και την Ευρώπη. Αν η Ακροδεξιά κερδίσει, θα έχει μεγαλύτερο βάρος στον ευρωπαϊκό συσχετισμό δυνάμεων, τη στιγμή που είναι υπό διαπραγμάτευση θέσεις-κλειδιά στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα.

Δεδομένης της οικονομικής κατάστασης της Γαλλίας – οι οίκοι αξιολόγησης μόλις υποβάθμισαν την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας, κάτι που δεν έχει ξανασυμβεί ποτέ στο παρελθόν – όλοι οι παράγοντες είναι έτοιμοι για μια άλλη κρίση: μια οικονομική κρίση. Έτσι, υπάρχει πραγματικός κίνδυνος ενός πολιτικού σεισμού σε εθνικό επίπεδο, με αντίκτυπο σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το RN δεν ήταν ποτέ ενθουσιασμένο με την ιδέα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και αλληλεγγύης – για να το θέσουμε ήπια.

Ανακοινώνοντας τη διάλυση της Βουλής, ο άνθρωπος που θεωρούσε τον εαυτό του Ευρωπαίο οραματιστή μπορεί κάλλιστα να έσπειρε τους σπόρους της ευρωπαϊκής αποσύνθεσης.