Ο Σλοβάκος πρωθυπουργός Ρόμπερτ Φίτσο, ο οποίος τραυματίστηκε σοβαρά την Τετάρτη από σφαίρες καθώς χαιρετούσε πολίτες, ανέκτησε τις αισθήσεις του έπειτα από πολύωρη χειρουργική επέμβαση στην οποία υποβλήθηκε, μετέδωσαν σλοβάκικα ΜΜΕ.

Ads

Ούτε το τηλεοπτικό δίκτυο TA3, ούτε η ψηφιακή έκδοση της εφημερίδας Dennik έδωσαν περισσότερες διευκρινίσεις για την κατάσταση του 59χρονου.

Ο φερόμενος ως δράστης, λογοτέχνης 71 ετών, συνελήφθη από την αστυνομία και παραμένει υπό κράτηση. Σύμφωνα με τον υπουργό Εσωτερικών Ματούς Σουτάι Εστόκ, το κίνητρο της απόπειρας δολοφονίας του σλοβάκου πρωθυπουργού ήταν «πολιτικό».

Συγγραφέας 71 ετών ο φερόμενος ως δράστης

Το πρόσωπο που έχει συλληφθεί και κατηγορείται πως πυροβόλησε σχεδόν εξ επαφής τον Σλοβάκο πρωθυπουργό Ρόμπερτ Φίτσο είναι συγγραφέας, 71 ετών, με καταγωγή από το κεντρικό τμήμα της χώρας, μεταδίδουν σλοβακικά ΜΜΕ.

Ads

«Νομίζω πως μπορώ να το επιβεβαιώσω, ναι», είπε σε δημοσιογράφους ο υπουργός Εσωτερικών Ματούς Σουτάι Εστόκ, ερωτηθείς σχετικά με την ταυτότητα του φερόμενου ως δράστη, που σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες συγκαταλέγεται στους ιδρυτές της λογοτεχνικής λέσχης Ντούα (Dúha, «Ουράνιο Τόξο») στην πόλη Λεβίτσε.

Δημοσιεύματα του σλοβακικού Τύπου αναφέρουν πως ο λογοτέχνης έχει κυκλοφορήσει ιδίως τρεις ποιητικές συλλογές και είναι μέλος της ένωσης σλοβάκων συγγραφέων.

Ο φορέας επιβεβαίωσε μέσω Facebook ότι είναι μέλος της ένωσης από το 2015, προσθέτοντας πως εάν επιβεβαιωθεί ότι είναι ο δράστης της επίθεσης «η ιδιότητα του μέλους αυτού του αξιοκαταφρόνητου προσώπου θα ανακληθεί αμέσως».

Ο γιος του υπόπτου δήλωσε στον ειδησεογραφικό ιστότοπο aktuality.sk ότι ο πατέρας του κατείχε νόμιμα όπλο και διέθετε άδεια οπλοφορίας. Ερωτηθείς για τα συναισθήματα του πατέρα του έναντι του κ. Φίτσο, απάντησε «μπορώ να σας πω ένα πράγμα: Δεν τον ψήφισε. Μόνο αυτό μπορώ να πω».

Είναι διαθέσιμες σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης διάφορες δηλώσεις του συγγραφέα. Σε βίντεο που μεταφόρτωσε στο διαδίκτυο πριν από οκτώ χρόνια, δήλωνε: «Ο κόσμος είναι γεμάτος βία και όπλα. Ο κόσμος μοιάζει να έχει τρελαθεί».

Πρόσθετε πως ίδρυσε «κίνημα εναντίον της βίας» στη Λεβίτσε, το οποίο στον ιστότοπό του αναφέρει πως είναι «πολιτικό κόμμα σκοπός του οποίου είναι να αποτρέψει την εξάπλωση της βίας στην κοινωνία».

«Πολιτικό κίνητρο»

Σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες, ακούστηκαν τουλάχιστον πέντε πυροβολισμοί όταν έγινε η επίθεση εναντίον του κεντροαριστερού εθνικιστή επικεφαλής της κυβέρνησης. Ο υπουργός Εσωτερικών Εστόκ σχολίασε πως το κίνητρο της επίθεσης ήταν «πολιτικό».

Παρά το επίσημο εμπάργκο στη μετάδοση πληροφοριών για την υπόθεση, το σλοβάκικο τηλεοπτικό δίκτυο TA3 πρόβαλε βίντεο με τον φερόμενο ως δράστη να δηλώνει πως «δεν συμφωνεί με την κυβερνητική πολιτική» και να αναφέρεται ειδικά στην απόφαση της κυβέρνησης Φίτσο να κλείσει η δημόσια ραδιοφωνία και τηλεόραση RTVS, εναντίον της οποίας οργανώνονται διαδηλώσεις επί εβδομάδες.

Ο κ. Εστόκ, ανακοινώνοντας πως αυξάνονται τα μέτρα προστασίας πολιτικών προσώπων και δημοσιογράφων, κάλεσε ταυτόχρονα τους πολιτικούς όλων των παρατάξεων να σταματήσουν «να υποκινούν μίσος εναντίον αντιπάλων τους μέσω ιστότοπων κοινωνικής δικτύωσης».

Ο ηγέτης της φιλελεύθερης αντιπολίτευσης Μιχάλ Σιμέτσα ακύρωσε όλες τις προγραμματισμένες εμφανίσεις του επ’ αόριστον χθες το απόγευμα, συμπεριλαμβανομένης διαδήλωσης εναντίον της κυβέρνησης που επρόκειτο να γίνει το βράδυ.

Συνεδρίαση της σλοβάκικης εθνικής αντιπροσωπείας που ήταν προγραμματισμένη για χθες αναβλήθηκε ήδη επ’ αόριστον.

Παγκόσμιο σοκ

Η πρόεδρος της Σλοβακίας Ζουζάνα Τσαπούτοβα καταδίκασε τη «βάρβαρη και ανεύθυνη» επίθεση που δέχτηκε ο πρωθυπουργός ενώ σοκαρισμένοι δήλωσαν σε ανακοινώσεις τους Ευρωπαίοι ηγέτες από την επίθεση.

Σχετική ανάρτηση έκανε και ο Κυριάκος Μητσοτάκης ο οποίος δήλωσε σοκαρισμένος από την ειδεχθή επίθεση εναντίον του πρωθυπουργού της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο.« Αυτές οι πράξεις βίας δεν έχουν θέση στις κοινωνίες μας. Του εύχομαι ταχεία ανάρρωση» υπογράμμισε ο Πρωθυπουργός.

«Είμαι σοκαρισμένος με την είδηση της επίθεσης κατά του Σλοβάκου πρωθυπουργού Φίτσο μετά τη συνεδρίαση του σλοβακικού υπουργικού συμβουλίου στη πόλη Χάντλοβα. Τίποτα δεν μπορεί ποτέ να δικαιολογήσει τη βία ή τέτοιες επιθέσεις. Οι σκέψεις μου είναι με τον πρωθυπουργό και την οικογένειά του» ανέφερε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν εξέφρασε την έντονη ανησυχία του για την φρικτή δολοφονική επίθεση κατά του Ρόμπερτ Φίτσο προσφέροντας την αμέριστη βοήθειά της κυβέρνησής του.

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν με τηλεγράφημά του προς την απερχόμενη πρόεδρο της Σλοβακίας χαρακτήρισε «τερατώδες» έγκλημα την απόπειρα δολοφονίας κατά του Σλοβάκου πρωθυπουργού κάνοντας λόγο για έναν θαρραλέο και ισχυρό άνδρα.

 

Ποιος είναι ο Φίτσο;

Γεννημένος σε οικογένεια της εργατικής τάξης στις 15 Σεπτεμβρίου 1964, ο Φίτσο – δικηγόρος στο επάγγελμα – ξεκίνησε την πολιτική του καριέρα με το Κομμουνιστικό Κόμμα λίγο πριν από τη Βελούδινη Επανάσταση του 1989 που οδήγησε στη διάλυση της πρώην Τσεχοσλοβακίας.

Ήταν εκπρόσωπος της Σλοβακίας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων από το 1994 έως το 2000, και ίδρυσε το κεντροαριστερό κόμμα του Smer-SD το 1999, αφού απορρίφθηκε για υπουργική θέση από τη Δημοκρατική Αριστερά, τους πολιτικούς κληρονόμους των κομμουνιστών.

Το Smer κέρδισε μια σαρωτική νίκη το 2006 εκτοξεύοντας τον Φίτσο στη θέση του πρωθυπουργού δύο χρόνια μετά την ένταξη της Σλοβακίας στην ΕΕ. Το 2009 οδήγησε μεν τη χώρα του στην ευρωζώνη αλλά δεν μπόρεσε να σχηματίσει συνασπισμό την επόμενη χρονιά, παρά το γεγονός ότι κέρδισε τις εκλογές.

Σημείωσε άλλη μια σαρωτική νίκη το 2012 μετά την ήττα ενός κεντροδεξιού συνασπισμού που κατηγορήθηκε για διαφθορά και κέρδισε ξανά το 2016 – αλλά έπρεπε να παραιτηθεί δύο χρόνια αργότερα εν μέσω μαζικών διαμαρτυριών για τη δολοφονία ενός ερευνητή δημοσιογράφου και της αρραβωνιαστικιάς του. Τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς, επέστρεψε για τρίτη θητεία ως πρωθυπουργός επικεφαλής ενός λαϊκιστικού-εθνικιστικού συνασπισμού.

Φερόμενος ως εμπλεκόμενος σε υποθέσεις διαφθοράς – κατηγορίες που πάντα ο ίδιος αρνούνταν – ο Φίτσο είναι θρασύς και ειλικρινής, και ασχολείται με το bodybuilding, το ποδόσφαιρο και τα σπορ αυτοκίνητα.

Ποια είναι η πολιτική του;

Ο Φίτσο θαυμάζει τόσο τον Βλαντιμίρ Πούτιν όσο και τον Βίκτορ Ορμπάν, έχοντας δηλώσει ότι δεν θα επέτρεπε τη σύλληψη του Ρώσου προέδρου βάσει διεθνούς εντάλματος εάν ερχόταν στη Σλοβακία, και πως ο ανελεύθερος ηγέτης της Ουγγαρίας «υπερασπίζεται τα συμφέροντα της χώρας του και του λαού του».

Ο ηγέτης του Smer είναι επίσης τακτικιστής: σε μια καριέρα τριών δεκαετιών, έχει πλοηγηθεί με επιτυχία μεταξύ των κυρίαρχων φιλοευρωπαϊκών θέσεων και μιας έντονα εθνικιστικής, αντι-Δυτικής ρητορικής που προορίζεται κυρίως για εγχώρια κατανάλωση, αποδεικνύοντας πως είναι κάτι περισσότερο από πρόθυμος να αλλάξει πορεία ανάλογα με την κοινή γνώμη ή την πολιτική πραγματικότητα.

Λέγοντας ότι έχει μόνο το συμφέρον της Σλοβακίας στην καρδιά του, ο Φίτσο έχει μιλήσει ανοιχτά για πολλά καίρια θέματα, επιτιθέμενος στην ΕΕ και τις διεθνείς ΜΚΟ, προσβάλλοντας τους αντιπάλους του, ισχυριζόμενος ψευδώς μια συνωμοσία πραξικοπήματος και ισχυριζόμενος ότι η ψηφοφορία θα ήταν νοθευμένη.

Αντιτίθεται επίσης σθεναρά στη μετανάστευση – βασικό παράγοντα για την εκλογική του νίκη το 2016 – και απορρίπτει «μια ξεχωριστή μουσουλμανική κοινότητα στη Σλοβακία». Πιο πρόσφατα, επέκρινε τον γάμο ατόμων του ιδίου φύλου και περιέγραψε την υιοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια ως «διαστροφή».

Κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid έγινε η πιο εξέχουσα φωνή της χώρας κατά των μασκών, των lockdown και του εμβολιασμού. Πριν αναλάβει ξανά καθήκοντα τον Οκτώβριο, εκμεταλλεύτηκε τα υψηλά επίπεδα φιλο-Ρωσικού αισθήματος στη Σλοβακία για να υπονομεύσει τη φιλοδυτική πορεία της κυβέρνησης.

Τι συνέβη στην τρίτη θητεία του ως πρωθυπουργός;

Οι επικριτές της πολιτικής του ανησυχούν ότι ο Φίτσο εγκαταλείπει τη φιλοδυτική πορεία της Σλοβακίας και ακολουθεί την κατεύθυνση της Ουγγαρίας υπό τον Ορμπάν, ενώ χιλιάδες άνθρωποι έχουν συγκεντρωθεί επανειλημμένως στην πρωτεύουσα και σε όλη τη Σλοβακία για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στις πολιτικές του.

Τον Φεβρουάριο οι βουλευτές ενέκριναν νομικές αλλαγές που κατήργησαν το γραφείο του ειδικού εισαγγελέα που ασχολείται με τη διαφθορά σε υψηλά κλιμάκια, μείωσαν τις ποινές για οικονομικά εγκλήματα και μείωσαν το καθεστώς παραγραφής για βιασμό.

Τον Απρίλιο, η κυβέρνηση ενέκρινε πρόταση για την κατάργηση του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα και την αντικατάστασή του με νέο φορέα. Το σχέδιο έχει προκαλέσει έντονη κριτική από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα οποία λένε ότι θα δώσει στην κυβέρνηση τον πλήρη έλεγχο της δημόσιας ραδιοφωνίας και τηλεόρασης.

Επίσης τον Απρίλιο, ο Peter Pellegrini, επικριτής της Ουκρανίας και στενός σύμμαχος του Φίτσο, κέρδισε τις επαναληπτικές προεδρικές εκλογές εναντίον του φιλελεύθερου, φιλο-Δυτικού υποψηφίου της αντιπολίτευσης, Ivan Korčok.

Ο Pellegrini πρόκειται να διαδεχθεί τη Ζουζάννα Τσαπουτόβα, την πρώτη γυναίκα αρχηγό κράτους της χώρας. Η Τσαπουτόβα, ένθερμη υποστηρίκτρια της γειτονικής Ουκρανίας στον αγώνα της κατά της εισβολής της Ρωσίας, ανακοίνωσε ότι δεν θα θέσει υποψηφιότητα για επανεκλογή τον περασμένο Ιούνιο, αφού έλαβε απειλές κατά της ζωής της.