Τρεις Αφροαμερικανούς δολοφόνησε ο 21χρονος ρατσιστής Ράιαν Κρίστοφερ Πάλμετερ, στις 26 Αυγούστου σε κατάστημα στο Τζάκσονβιλ της Φλόριντα, όπου το 1/3 των κατοίκων είναι μαύροι, σε ένα ακόμα έγκλημα μίσους στις ΗΠΑ.

Ο ίδιος είχε συντάξει «μανιφέστα» για τα μέσα ενημέρωσης, τους γονείς του και την αστυνομία, στα οποία εξέφραζε το μίσος που έτρεφε για τους μαύρους, ενώ στη λαβή ενός από τα όπλα του είχε τοποθετημένη μια σβάστικα.

Ο ίδιος δεν είχε ποινικό μητρώο, ωστόσο υπήρχε στο αρχείο μια υπόθεση εμπλοκής του σε περιστατικό ενδοοικογενειακής βίας, δίχως να υπάρξει σύλληψη, ενώ είχε αγοράσει νόμιμα τα όπλα που χρησιμοποίησε.

Οι αμερικανικές αρχές ανακοίνωσαν μάλιστα ότι αρχικά ο Πάλμετερ προσπάθησε να εισέλθει στο πανεπιστήμιο Edward Waters, όπου ιστορικά φοιτούν πολλοί Αφροαμερικανοί.

Κατά τη διάρκεια της επίθεσης, ο Πάλμετερ έστειλε μήνυμα στον πατέρα του και του είπε να μπει στο δωμάτιό του και να ελέγξει τον υπολογιστή του. Εκεί, βρήκε ένα σημείωμα αυτοκτονίας, μια διαθήκη και ρατσιστικά γραπτά του γιου του.

Τι δείχνουν οι αριθμοί

Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε το FBI τον Μάρτιο του 2023, σχετικά με τα εγκλήματα μίσους στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής για το 2021, παρατηρήθηκε αύξηση κατά 11,6%, με το κίνητρο στις περισσότερες περιπτώσεις να είναι η προκατάληψη κατά των αφροαμερικανών, ενώ ακολουθούν τα εγκλήματα λόγω εθνικότητας, σεξουαλικότητας και θρησκείας.

Το FBI δήλωσε ότι τα αναφερόμενα περιστατικά εγκλημάτων μίσους αυξήθηκαν σε 9.065 το 2021 από 8.120 το 2020, ο υψηλότερος αριθμός από τότε που το FBI άρχισε να παρακολουθεί τα δεδομένα το 1990.

Ανέφερε πιο συγκεκριμένα, όπως μετέδωσε το Reuters, ότι το 64,5% των θυμάτων το 2021 έγινε στόχος εξαιτίας προκατάληψης λόγω φυλής, εθνικότητας ή καταγωγής, ενώ το 15,9% έγινε στόχος λόγω του σεξουαλικού προσανατολισμού και το 14,1% λόγω θρησκείας.

Όπως προαναφέρθηκε, οι επιθέσεις κατά Αφροαμερικανών αντιπροσωπεύουν την μεγαλύτερη κατηγορία, με 2.233 περιστατικά, ενώ όσον αφορά τα εγκλήματα μίσους λόγω της θρησκείας, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, τα μισά από αυτά αφορούσαν Εβραίους.

Περίπου 948 από τα αναφερόμενα εγκλήματα είχαν ως κίνητρο την προκατάληψη κατά των λευκών, ενώ υπήρχαν 543 περιστατικά με στόχο ομοφυλόφιλους άνδρες και άλλα 415 περιστατικά που αφορούσαν μέλη γενικότερα της LGBTQ κοινότητας. Η προκατάληψη κατά των ισπανόφωνων προκάλεσε 433 περιστατικά, ενώ το FBI ανέφερε 305 τέτοια περιστατικά με στόχο τους Ασιάτες.

Οι εκφοβισμοί και οι επιθέσεις αποτέλεσαν τα περισσότερα αδικήματα, ενώ 19 βιασμοί και 18 δολοφονίες αναφέρθηκαν ως εγκλήματα μίσους. Τα υπόλοιπα αδικήματα ταξινομήθηκαν ως καταστροφή περιουσίας ή βανδαλισμός.

Όπως αναφέρει το Reuters σχετικά με τα στοιχεία του FBI, πρόκειται για την πρώτη φορά που η υπηρεσία είναι σε θέση να παραθέσει με κάποια σιγουριά τις εθνικές τάσεις των εγκλημάτων μίσους από τότε που πέρασε σε ένα νέο σύστημα συλλογής δεδομένων.

Τα στοιχεία για τα εγκλήματα που δημοσίευσε το FBI τον Οκτώβριο του 2022 περιείχαν κενά, καθώς μόνο το 52% των υπηρεσιών επιβολής του νόμου των ΗΠΑ διέθεταν πληροφορίες και για τους δώδεκα μήνες του 2021. Μετά τις αντιδράσεις, το FBI ανανέωσε τα στοιχεία.

Για τη συμπληρωματική έκθεσή του, οι αξιωματούχοι του FBI δήλωσαν ότι μπόρεσαν να συμπεριλάβουν αναδρομικά στοιχεία  από ορισμένες από τις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας.

Η πραγματική εικόνα;

Μπορεί τα στοιχεία του FBI να δίνουν μια μάλλον καλύτερη εικόνα, ωστόσο στην πραγματικότητα τα περιστατικά φαίνεται πως είναι αρκετά περισσότερα.

Σύμφωνα με τον ειδησεογραφικό οργανισμό The Marshall Project που ασχολείται με ζητήματα που αφορούν το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης στις ΗΠΑ, ο αριθμός των αναφερόμενων εγκλημάτων μίσους έχει αυξηθεί από το 2014, ωστόσο τα δεδομένα συνεχίζουν να αντιπροσωπεύουν ένα μόνο μέρος των συμβάντων. Τα περισσότερα δεν καταγράφονται, ενώ οι διαφορές στους νόμους μεταξύ των πολιτειών περιπλέκουν την κατάσταση.

Όσον αφορά τα εγκλήματα μίσους που σχετίζονται με τον σεξουαλικό προσανατολισμό, σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, ορισμένες πολιτείες δεν τα συγκαταλέγουν στα εγκλήματα μίσους, επομένως δεν καταμετρούνται ως τέτοια. Επίσης, πολλές φορές δεν καταγγέλλονται καν.

Οι αριθμοί του FBI λοιπόν δεν καταγράφουν την πραγματική εικόνα. Ενδεικτικό είναι πως σύμφωνα με έρευνα του υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, εκτιμάται ότι περισσότεροι από 300 χιλιάδες άνθρωποι έγιναν στόχοι εγκλημάτων μίσους το 2019, σχεδόν 40 φορές περισσότεροι από όσους κατέγραψε το FBI.

Όπως εξηγούσε ο Jacob Kaplan, ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Princeton, για να θεωρηθεί ένα περιστατικό έγκλημα μίσους, πρέπει να υπάρχουν αποδείξεις ότι το κίνητρο ήταν η προκατάληψη, πράγμα που πολλές φορές είναι δύσκολο να αποδειχθεί. Υπάρχουν ωστόσο κι άλλοι περιορισμοί: μπορεί τα θύματα να μην αντιλαμβάνονται πάντα ότι αποτέλεσαν στόχο τέτοιου είδους επίθεσης, ενώ πολύ συχνά και οι υπηρεσίες που παραθέτουν δεδομένα δεν είναι συνεπείς ως προς τον χρόνο.

Σύμφωνα με αναλυτές, τα στοιχεία του FBI αποτελούν απλώς ένα παζλ αναφορικά με την καταγραφή των εγκλημάτων μίσους. Μαζί με στοιχεία από άλλες έρευνες και αναφορές, μπορούν ίσως να εξαχθούν γενικότερα συμπεράσματα σχετικά με τις τάσεις του φαινομένου.

Για παράδειγμα, ενδεικτικό είναι πως οι «ομάδες μίσους» (hate groups) στις ΗΠΑ είναι παραπάνω από χίλιες (1,225), ο μεγαλύτερος αριθμός από το 1999.

Τα «κύματα βίας» διαρκούν περισσότερο

Ανησυχητικό είναι πάντως πως τα «κύματα βίας» διαρκούν περισσότερο. Σύμφωνα με τον Brian Levin, διευθυντή του Κέντρου για τη Μελέτη του Μίσους και του Εξτρεμισμού στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, τα δεδομένα ιστορικά δείχνουν πως οι κύκλοι βίας συνήθως προκαλούνται από ένα καταλυτικό γεγονός.

Για παράδειγμα, τα εγκλήματα μίσους κατά των μουσουλμάνων αυξήθηκαν μετά την 11η Σεπτεμβρίου ως αποτέλεσμα της ισλαμοφοβικής ρητορικής, αλλά η έξαρση των εγκλημάτων κατά των μουσουλμάνων μειώθηκε τους μήνες μετά τον Οκτώβριο του 2001. Ο Ιούνιος του 2020, το αποκορύφωμα των διαδηλώσεων του Black Lives Matter, ήταν ο χειρότερος μήνας που καταγράφηκε για τους Αφροαμερικανούς, αλλά τα εγκλήματα μίσους συνεχίζονται με υψηλό ρυθμό μέχρι τον Νοέμβριο του 2020, δήλωσε ο Levin, με παρόμοιες τάσεις στα εγκλήματα κατά των Ασιατών το 2021.

Μια εξήγηση για αυτή την τάση είναι ότι οι πολιτικοί, οι influencers των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και διάφοροι ειδικοί επιδεινώνουν την κατάσταση διατηρώντας πολλά στερεότυπα «ζωντανά». «Τα εγκλήματα μίσους σε αυτή τη δεκαετία είναι διαφορετικά επειδή επηρεάζονται από ένα πολύ εχθρικό κοινωνικό, πολιτικό και πολιτιστικό περιβάλλον στα μέσα μαζικής ενημέρωσης», δήλωσε ο Levin στο Vox.