Αναφορές για νεκρούς, ακυρώσεις πτήσεων προς και από τη χώρα και γενικότερα χάος επικρατεί στο Σουδάν τις τελευταίες ώρες, εξαιτίας των συγκρούσεων μεταξύ του στρατού και των παραστρατιωτικών Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (RSF) στο Σουδάν.

Ads

Μάλιστα, το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών συνέστησε στους Έλληνες πολίτες να αποφεύγουν «τα μη απολύτως αναγκαία ταξίδια στη χώρα αυτή».

Διαβάστε επίσης: Μαρτυρία για συγκρούσεις στο Σουδάν: Δύο Έλληνες τραυματίες από ρουκέτα σε εκκλησία

Αξίζει να σημειωθεί πως οι RSF έχουν ανακοινώσει ότι έχουν τον έλεγχο του προεδρικού μεγάρου, της κατοικίας του αρχηγού του στρατού, στρατηγού Αμπντέλ Φατάχ αλ Μπουρχάν, αλλά και του διεθνούς αεροδρομίου στο Χαρτούμ. Στην ανακοίνωση οι δυνάμεις RSF ανέφεραν ότι έχουν τον έλεγχο άλλων δύο αεροδρομίων στην πόλη Μερόβε στα βόρεια της χώρας, αλλά και του αεροδρομίου της πόλης Ελ Ομπέιντ που βρίσκεται στο Νότιο Σουδάν.

Ads

Αυτόπτες μάρτυρες που επικαλείται το Reuters δήλωσαν ότι σφοδρά πυρά ακούγονταν σήμερα στο Χαρτούμ κοντά στο προεδρικό μέγαρο, στο αρχηγείο του σουδανικού στρατού και το υπουργείο Άμυνας στο κέντρο της σουδανικής πρωτεύουσας.

Ποιος είναι όμως το υπόβαθρο της σύγκρουσης; Όπως σημειώνει το BBC σε δημοσίευμά του, από το πραξικόπημα τον Οκτώβριο του 2021, το Σουδάν διοικείται από ένα συμβούλιο στρατηγών. Στο επίκεντρο της διαμάχης ωστόσο βρίσκονται δύο στρατηγοί:

Ο στρατηγός Αμπντέλ Φατάχ αλ-Μπουρχάν, ο οποίος είναι επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων και ουσιαστικά πρόεδρος της χώρας, και ο αναπληρωτής του και αρχηγός των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (RSF), στρατηγός Μοχάμεντ Χάμνταν Νταγκάλο, που είναι ευρύτερα γνωστός ως Χεμεντί.

Ένα από τα  βασικά «αγκάθια» για την επόμενη ημέρα, είναι ο τρόπος με τον οποίο θα γίνει η ένταξη των 100.000 μελών της RSF στον στρατό, αλλά και η συμφωνία για το πρόσωπο που θα ηγηθεί της νέας δύναμης.

Γιατί οι συγκρούσεις ξεκίνησαν το Μεγάλο Σάββατο;

Η αλήθεια είναι πως είχαν προηγηθεί μέρες έντασης, καθώς τα μέλη της RSF αναπτύχθηκαν σε ολόκληρη τη χώρα, κίνηση που ο στρατός εξέλαβε ως απειλή. Υπήρξαν κάποιες ελπίδες πως οι συνομιλίες που πραγματοποιούνταν το τελευταίο διάστημα θα μπορούσαν να προσφέρουν μια λύση, ωστόσο κάτι τέτοιο δεν συνέβη.

Όπως τονίζει το BBC, δεν είναι σαφές για το ποιος ευθύνεται για την έναρξη των συγκρούσεων, ωστόσο υπάρχουν φόβοι για κλιμάκωση της έντασης, με διάφορες χώρες να ζητούν κατάπαυση πυρός και εξεύρεση λύσης.

RSF: Ποιες είναι οι Δυνάμεις Ταχείας Υποστήριξης;

Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, η RSF σχηματίστηκε το 2013 και έχει τις ρίζες της στη διαβόητη πολιτοφυλακή Janjaweed, που πολέμησε με σκληρότητα τους αντάρτες στο Νταρφούρ.

Από τότε, ο στρατηγός Νταγκάλο έχει δημιουργήσει μια ισχυρή δύναμη που έχει παρέμβει σε συγκρούσεις στην Υεμένη και τη Λιβύη και ελέγχει μερικά από τα ορυχεία χρυσού του Σουδάν.

Η RSF έχει κατηγορηθεί για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της σφαγής περισσότερων από 120 διαδηλωτών τον Ιούνιο του 2019.

Μια τόσο ισχυρή δύναμη εκτός του στρατού έχει θεωρηθεί ως πηγή αστάθειας στη χώρα. Αξίζει να σημειωθεί πάντως πως ο Kholood Khair, ιδρυτής και διευθυντής του think tank Confluence Advisory, με έδρα το Χαρτούμ, δήλωσε στο AJ πως οι δύο πλευρές βρίσκονταν πάντα σε σύγκρουση, λόγω των διαφορετικών οραμάτων για την εδραίωση της εξουσίας.

«Αλλά επειδή και οι δύο θέλουν να αποφύγουν τη λογοδοσία και τη δέσμευση για μεταρρυθμίσεις στον τομέα της ασφάλειας που μπορεί να περιορίσουν τις εξουσίες τους, συνεργάζονται», τόνισε.

«Υπάρχουν ενδείξεις ότι συνεργάζονται για να κλιμακώσουν τις εντάσεις και δημόσια δείχνουν αυτή την κλιμάκωση για να πάρουν παραχωρήσεις από τις δυνάμεις υπέρ της Δημοκρατίας, έτσι ώστε στη συνέχεια να αποκλιμακώσουν αυτές τις εντάσεις. Αυτός ήταν ένας κύκλος που επαναλαμβανόταν τα τελευταία χρόνια», πρόσθεσε ο Khair.

Γιατί είναι υπεύθυνος ο στρατός για τη διακυβέρνηση της χώρας;

Αυτή η σύγκρουση αποτελεί το τελευταίο επεισόδιο των περιόδων έντασης που ακολούθησαν την ανατροπή του επί μακρόν προέδρου Ομάρ ελ-Μπεσίρ το 2019.

Εκείνη την εποχή, πραγματοποιήθηκαν μαζικές διαδηλώσεις με αίτημα να τερματιστεί η –σχεδόν τριών δεκαετιών- περίοδος διακυβέρνησής του, με τον στρατό να προχωρά σε πραξικόπημα για να τον ξεφορτωθεί.

Ωστόσο, οι πολίτες συνέχισαν να ζητούν να έχουν ρόλο στα σχέδια προς τη δημοκρατική διακυβέρνηση.

Ακολούθως, δημιουργήθηκε μια κοινή στρατιωτική – πολιτική κυβέρνηση, η οποία όμως ανατράπηκε με άλλο πραξικόπημα τον Οκτώβριο του 2021. Έκτοτε, η αντιπαλότητα μεταξύ Μπουρχάν και Νταγκάλο έχει οξυνθεί.

Τον περασμένο Δεκέμβριο συμφωνήθηκε ένα πλαίσιο για την επαναφορά της εξουσίας στα πολιτικά κόμματα, ωστόσο οι συνομιλίες για την οριστικοποίηση των λεπτομερειών απέτυχαν.

Τι θα μπορούσε να συμβεί στη συνέχεια;

Εάν οι μάχες συνεχιστούν, τότε θα μπορούσε να κατακερματίσει περαιτέρω η χώρα και να ενταθούν οι πολιτικές αναταραχές.

Διπλωμάτες θα επιχειρήσουν να φέρουν τις αντίπαλες πλευρές στο τραπέζι των συνομιλιών, αλλά στο μεταξύ, οι πολίτες του Σουδάν, καλούνται να ζήσουν μια ακόμη περίοδο αβεβαιότητας.