Έγιναν γνωστοί ως οι «βιασμοί φαντάσματα» – «μια τρομακτική περιγραφή μιας ακόμη πιο φρικτής πραγματικότητας» όπως έχει γραφτεί, που συντίθεται από θρησκευτική βία, μισογυνισμό και χειραγώγηση.

Ήταν στο 2005, όταν στην εξαιρετικά συντηρητική κοινότητα των Μενονιτών της αποικίας Μανιτόμπα, γυναίκες, κορίτσια (και κάποιοι άνδρες και αγόρια όπως αποκαλύφθηκε αργότερα) άρχισαν να ξυπνούν το πρωί μωλωπισμένες και με σκισμένα ρούχα, με αίμα και σπέρμα ανάμεσα στα πόδια τους, με πονοκεφάλους και λήθαργο.  Κάποιες είχαν εκλάμψεις ανάμνησης ανδρών που στέκονταν από πάνω τους ή που τους έσερναν έξω. Μερικές είχαν ακόμη δεμένα σχοινιά γύρω από τα πόδια και τους καρπούς τους.

Η εξήγηση που δόθηκε ήταν χαρακτηριστική. Κακά πνεύματα είχαν αποικίσει την κοινότητα. Κακά πνεύματα που επισκέπτονταν αμαρτωλούς ανθρώπους.

Οι υπερ-συντηρητικές Κοινότητες Μεννονιτών μοιάζουν πολύ με τους Άμις. Οι πιο ριζοσπαστικές ανάμεσά τους πιστεύουν πως κάθε επαφή με τον σύγχρονο πολιτισμό μολύνει. Ο ηλεκτρισμός και τα μηχανήματα είναι απαγορευμένα. Οι εργασιακές μέθοδοι με άροτρα και βόδια ταυτίζονται απολύτως με τον 18 αιώνα.

Οι παραδοσιακοί ρόλοι των φύλων τηρούνται αυστηρά, η σεξουαλικότητα είναι του ‘διαβόλου’ και το φλερτ απαγορευμένο,  και συχνά η ακρόαση μουσικής ή η κατοχή κινητού τηλεφώνου μπορεί να τιμωρηθεί με αφορισμό. Γνωστοί κι ως «οι Παλαιοί Αποίκοι», πιστεύουν ότι μόνο η μίμηση της απλής ζωής των πρώτων αποίκων, (που –στην περίπτωση της Αμερικής- και σε αντίθεση πχ τόσο με την Αυστραλία όσο και  με το λανθασμένο ιστορικό στερεότυπο για τις ΗΠΑ, δεν ήταν κατάδικοι αλλά προέρχονταν από έντονα θρησκευόμενες κοινότητες Προτεσταντών), θα εξασφαλίσει τη θέση τους στον παράδεισο. Η Βολιβία φιλοξενεί περισσότερους από 60.000 «Παλιούς Αποίκους».

Η αποικία

Μία από αυτές τις κοινότητες, η αποικία της Μανιτόμπα, θα γινόταν διαβόητη και θα αποτελούσε την αφορμή για την πολύ καλή φετινή κινηματογραφική ταινία «Women Talking».

Λόγω της βαθιάς θρησκευτικής φύσης των κοινοτήτων και των αρνητικά φορτισμένων στερεοτύπων τόσο για την σεξουαλικότητα όσο και για τον βιασμό, οι περισσότερες/οι φοβόντουσαν να μιλήσουν και κράτησαν αυτές τις ιστορίες για τον εαυτό τους για μια περίοδο αρκετών ετών, παραδομένες στην προσευχή και στην μετάνοια.

Η πεποίθηση ότι επρόκειτο για πνευματικές επιθέσεις από φαντάσματα ή, το πιο τρομακτικό από όλα, από τον ίδιο τον διάβολο, ήταν η κυρίαρχη αφήγηση που όπως συχνά συμβαίνει (ιδίως σε κοινότητες όπου η δημόσια συμμόρφωση είναι πρωτεύουσα αξία σε σχέση με την συνοχή ή την ‘σωτηρία’) μετατράπηκε εύκολα σε «κοινή πεποίθηση». Μη θέλοντας να το μάθουν οι άλλοι, παρέμεινε μυστικό.

Όταν οι γυναίκες άρχισαν να μιλούν ανοιχτά, απορρίφθηκαν ως ψεύτρες και από τους «ηγέτες» της κοινότητας διακηρύχθηκε ότι οι βιασμοί ήταν προϊόν «άγριας γυναικείας φαντασίας».

Η ομολογία

Αλλά όλα άλλαξαν το 2009, όταν δύο άνδρες συνελήφθησαν από έναν σύζυγο και τους φίλους του να εισβάλλουν σε ένα σπίτι της κοινότητας. Ομολόγησαν τις σεξουαλικές επιθέσεις και τους βιασμούς, εμπλέκοντας αρκετούς άλλους άνδρες.

Στις ομολογίες τους παραδέχτηκαν ότι διέπραταν αυτά τα αποτρόπαια νυχτερινά εγκλήματα για αρκετά χρόνια. Τα θύματά τους ήταν συνολικά πολύ πάνω από 100 και ήταν κυρίως γυναίκες και κοριτσάκια, ηλικίας από 3 έως 65 ετών.

Αποκαλύφθηκε ότι χρησιμοποιούσαν ένα χημικό σπρέι που δημιουργήθηκε για να αναισθητοποιούνται τα βοοειδή. Το ναρκωτικό σπρέι θα καθιστούσε ανίκανα τα θύματα και θα εξαφάνιζε εν μέρει τη βραχυπρόθεσμη μνήμη τους. Τελικά, οκτώ από τους μεννονίτες άντρες θα καταδικάζονταν σε 25 χρόνια φυλάκιση ο καθένας.

Αλλά η ιστορία δεν είχε τελειώσει. Ένα ισχυρό κύμα υποστήριξης σε πολλές κοινότητες Μενονιτών για την απελευθέρωση των έγκλειστων ανδρών ακολούθησε.

Ο Manuel Baptists, δικαστής στην περιφέρεια Santa Cruz της Βολιβίας, όπου βρίσκεται η αποικία  Manitoba, είπε στο BBC το 2019 ότι λάμβανε όλο και περισσότερο γράμματα από ανθρώπους που συνηγορούσαν υπέρ των ανδρών. «Μερικοί από αυτούς που έχουν έρθει εδώ ανέφεραν ότι πολλά από τα κορίτσια που είναι τώρα ενήλικα είναι πρόθυμα να καταθέσουν υπέρ των ανδρών, ζητώντας χάρη», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Το κύμα της συμπαράστασης δεν έχει να κάνει μόνο με θεωρίες συνομωσίας, αλλά και με την ανάγνωση της φύσης τόσο των γυναικών που πρέπει να συγχωρούν ώστε να μπουν στον Παράδεισο, όσο και με της ίδιας της τιμωρίας και άρα της παθητικής στάσης των ανθρώπων, την οποία «μόνο ο Θεός μπορεί να επιβάλλει».  Όμως το ακόμη πιο ανησυχητικό, είναι το γεγονός ότι μια έρευνα του δημοσιογραφικού δικτύου Vice το 2013, από την αποικία της Μανιτόμπα, παρουσίαζε πολλές γυναίκες που ανώνυμα κατήγγειλαν ότι παρόμοιοι βιασμοί εξακολουθούσαν να συμβαίνουν, υποβάλλοντας το ερώτημα εάν εμπλέκονται μεγαλόσχημοι των «παλαιών αποίκων».

Η πρώην «ένοικος» κοινότητας μαννονιτών Miriam Toews– εμπνευσμένη από την ιστορία της αποικίας της Μανιτόμπα – έγραψε «ως χρέος» ένα βιβλίο (Women Talking) το οποίο περιέγραψε ως μια «φανταστική απάντηση σε πραγματικά γεγονότα».

Μιλώντας στους New York Times, ο Toews το αφιέρωσε στις γυναίκες σε τέτοιες κοινότητες, επικρίνοντας τον βαθιά ενσωματωμένο μισογυνισμό σε ορισμένες από τις πιο θεμελιώδεις φατρίες. «Ένιωθα ότι είχα την υποχρέωση να γράψω την ελπίδα για αλλαγή για τα κορίτσια και τις γυναίκες που ζουν σε τέτοιες κοινότητες», είπε ο Toews. «Ελπίζω ότι η πατριαρχία και ο μισογυνισμός που είναι εγγενής στον φονταμενταλισμό που ευαγγελίζονται οι συντηρητικοί Μενονίτες, (όπως κι όλες οι θρησκείες) κάποια μέρα θα αλλάξει».

Το μυθιστόρημα ήταν φιναλίστ για κρατικό Βραβείο στον Καναδά το 2018 και για το Βραβείο Βιβλίου Trillium 2019.  To 2022, με πρωταγωνίστριες τις Frances McDormand, Claire Foy, Jessie Buckley και Rooney Mara, η υπόθεση των φαντασμάτων της Μανιτόμπα έγινε ομότιτλη ταινία: μια ομάδα γυναικών από μια πλασματική κοινότητα Μενονιτών κάθονται σε έναν αχυρώνα και, όπως υποδηλώνει ο τίτλος, συζητούν. Αλλά η απόφαση που πρέπει να πάρει αυτή η αποκλειστικά γυναικεία συγκέντρωση δεν είναι καθόλου απλή. Πρέπει να μείνουν και να στηρίξουν τους άνδρες στην κοινότητά τους ή να φύγουν; Οι εν λόγω άνδρες τους κακοποιούν συστηματικά και βίαια σεξουαλικά εδώ και χρόνια.

Τα φαντάσματα της Μανιτόμπα  είναι σάρκινα, και φέρνουν στην επιφάνεια το πλήθος των ετεροκαθορισμών που υφίστανται οι καταπιεζόμενοι, την αποκρυφιστική χειραγώγηση ώστε η και ο άνθρωπος να θυματοποιείται ευκολότερα, τις κοινωνικές δομές συγκάλυψης ή ενοχοποίησης από πάνω, αλλά και τις δυνατότητες που ίσως κάποτε αποκτήσουν καταπιεζόμενες/οι και καταπιεστές ώστε να δουν το αληθινό, ή το απελευθερωμένο, πρόσωπο τους στον καθρέφτη.