Μόλις σε πέντε εβδομάδες διακυβέρνησης, η Βρετανίδα πρωθυπουργός Λιζ Τρας βρίσκεται αντιμέτωπη με μια μεγάλη κρίση που η ίδια δημιούργησε με τους σχεδιασμούς της οικονομικής πολιτικής της: η στερλίνα κατρακυλά, η διακυβέρνησή της πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο, οδηγώντας ακόμα και στην καρατόμηση του υπουργού Οικονομικών, ενώ τα στοιχήματα για τον επόμενο πρωθυπουργό έχουν επιστρέψει στο τραπέζι για τα καλά. 

Την Παρασκευή, η Τρας – σε μια προσπάθεια να κατευνάσει τις αντιδράσεις – αντικατέστησε τον υπουργό Οικονομικών Κουάσι Κουαρτένγκ, με τον άλλοτε υπουργό Εξωτερικών και Υγείας Τζέρεμι Χαντ, ο οποίος μάλιστα στην εσωκομματική κούρσα των Τόρις δεν την είχε στηρίξει.

Η καρατόμηση Κουαρτέγκ εντάσσεται στο πλαίσιο των ευρύτερων κινήσεων της Τρας για να «μπαλώσει» την εξαιρετικά δυσάρεστη κατάσταση που δημιούργησαν οι επιλογές της, φτάνοντας έτσι στο σημείο να εγκαταλείψει τον μίνι προϋπολογισμό της, κάνοντας στροφή 180 μοιρών σε ό,τι αφορά το πακέτο οικονομικών μέτρων, που προκάλεσε σφοδρές αντιδράσεις για τη στήριξη και πριμοδότηση της οικονομικής ελίτ.

Ανακοίνωσε μάλιστα την αύξηση του εταιρικού φόρου και έσπευσε να υιοθετήση μέτρα που είχε προτείνει ο αντίπαλός της, υποψήφιος για την κομματική ηγεσία Ρίσι Σούνακ το περασμένο καλοκαίρι.

Η άτακτη υποχώρησή της στο ζήτημα της κατάργησης του ανώτερου φορολογικού συντελεστή για τους πιο εύπορους πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου επί της ουσίας καταδεικνύει, σύμφωνα με πολλούς αναλυτές, τον πανικό της ίδιας και του επιτελείου της μπροστά στον ορυμαγδό αντιδράσεων που αντιμετώπισε -σε πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο- μετά την ανακοίνωση του μίνι προϋπολογισμού.

Αξίζει να σημειωθεί πως λίγο πριν την στροφή της, η Βρετανίδα πρωθυπουργός είχε σπεύσει να υπερασπιστεί σε τηλεοπτική της συνέντευξη το οικονομικό της σχέδιο, μεταξύ των οποίων και τις επίμαχες φοροαπαλλαγές.

Υπενθυμίζεται ότι ένα από τα πιο επιφανή στελέχη των Συντηρητικών, Μάικλ Γκόουβ, είχε ξεκαθαρίσε ότι «τέτοια μέτρα είναι δείγμα για λάθος αξίες, την ώρα που ο κόσμος παλεύει με την οικονομική κρίση” ενώ τόνισε ότι “υπάρχει σοβαρό ρίσκο στη χρήση δανείων για τη χρηματοδότηση περικοπών στους φόρους. Αυτό δεν είναι συντηρητική πολιτική».

Τρίζει η καρέκλα της;

Αν και είναι κάπως πρόωρο, καθώς βρισκεται στην πρωθυπουργία λίγες μόνο εβδομάδες, το Bloomberg σε δημοσίευμά του θέτει το ερώτημα: «Εάν η Τρας φύγει, ποιος είναι πιο πιθανό να την αντικαταστήσει στην πρωθυπουργία;». Το δημοσίευμα αποτυπώνει τα βαθιά και επίμονα προβλήματα με τα οποία συνεχίζει να βρίσκεται αντιμέτωπη η βρετανική πολιτική σκηνή.

Η θέση της Λιζ Τρας στην πρωθυπουργία φαίνεται πια περισσότερο επισφαλής, σημειώνει το Bloomberg, βλέποντας την αποφασιστικότητα της Βρετανίδας πρωθυπουργού αναφορικά με το οικονομικό της πλάνο να υποχωρεί κακήν κακώς μπροστά στις αντιδράσεις των αγορών αλλά και των ιδίων των βουλευτών του κυβερνώντος Συντηρητικού κόμματος.

Συντηρητικοί βουλευτές φέρονται πλέον να ανταλλάσσουν μεταξύ τους μηνύματα αναφορικά ακόμη και με το ενδεχόμενο εκλογής νέου πρωθυπουργού, αποδοκιμάζοντας παράλληλα ως κατώτερη των περιστάσεων την εμφάνιση της Λιζ Τρας στη συνέντευξη Τύπου που διαδέχθηκε σήμερα την απομάκρυνση του Κουαρτένγκ. 

Στο υψηλότερο σημείο η διαφορά Εργατικών-Τόρις

Πάντως, και μόνο η ανακοίνωση του δημοσιονομικού πακέτου της Τρας, το οποίο αναγκάστηκε να «μαζέψει» είχε οδηγήσει  στην κατάρρευση των ποσοστών των Συντηρητικών αλλά και αντίστοιχη εκτόξευση της εκλογικής απήχησης του αντιπολιτευόμενου Εργατικού Κόμματος.

Ενδεικτικά είναι τα ευρήματα της δημοσκόπησης της YouGov για την εφημερίδα Times, η οποία διεξήχθη μετά την ανακοίνωση του δημοσιονομικού πακέτου. Ειδικότερα, περίπου το 45% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι θα ψήφιζε Εργατικούς, έναντι 28% που συγκέντρωσαν οι Τόρις.

Το προβάδισμα 17 μονάδων είναι το μεγαλύτερο που έχει καταγραφεί ποτέ για τους Εργατικούς εδώ και πάνω από δύο δεκαετίες που διενεργεί δημοσκοπήσεις η εταιρεία.