Σχεδόν δύο χρόνια μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες, η Κίνα ξόδεψε έναν πακτωλό χρημάτων για να μετατρέψει την Παγκόσμια Εκθεση της Σαγκάης σε ένα νέο σύμβολο ισχύος. Η Εxpo 2010 ανοίγει αύριο τις πύλες της για ένα ραντεβού που γίνεται με τους όρους του καθεστώτος. Αλλά από το οποίο δεν διανοείται να λείψει κανείς.

Ads

Του Περικλή Δημητρόπουλου από “Τα Νέα“, 30/4/2010

Μέχρι πριν από 20 χρόνια, το νησί του Πουντόνγκ ήταν ένας βάλτος όπου οι ψαράδες της Κίτρινης Θάλασσας πέθαιναν από ελονοσία. Οι δρόμοι από τη μια πλευρά του ποταμού Χουάνγκπου, απομεινάρια της αποικιοκρατίας, ασφαλτοστρώθηκαν για πρώτη φορά μόλις το 1978. Στο πάρκο του Μπουντ, όπου πρόσφατα χτίστηκαν οι πιο ψηλοί ουρανοξύστες της Γης, οι Κινέζοι δεν ήταν αποδεκτοί. Στο ίδιο μέρος όπου το 1921 γεννήθηκε το Κομμουνιστικό Κόμμα του Μάο και που τώρα έχει μεταμορφωθεί σε μια αγνώριστη μητρόπολη 18 εκατομμυρίων κατοίκων, ανοίγει τις πύλες της η πιο μεγάλη Παγκόσμια Εκθεση στην Ιστορία, με τη φιλοδοξία να καταλάβει μερικές σελίδες της, όπως η πρώτη World Εxpo που φιλοξένησε το Λονδίνο το 1851 ή οι εκθέσεις στο Παρίσι το 1900 και στις ΗΠΑ μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Το πηδάλιο του πλανήτη- γράφει ο απεσταλμένος της εφημερίδας «La Repubblica»- μεταναστεύει από τη Δύση και επιστρέφει στην Ανατολή, στην καρδιά της Ασίας. Η έκθεση ανοίγει τις πύλες της αύριο με τη παρουσία αντιπροσώπων από 191 χώρες, έναν αριθμό-ρεκόρ για την Εxpo. Παρά την παγκόσμια ύφεση- ή μπορεί και εξαιτίας της- ξοδεύτηκαν εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια για να εκθέσουν όλα αυτά τα κράτη τα προϊόντα τους σε μια αγορά από την οποία κανείς δεν μπορεί να λείψει ούτε καν ο μικροσκοπικός Αγιος Μαρίνος. Για την Αφρική πλήρωσε το Πεκίνο. Πολλές ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και οι ΗΠΑ απευθύνθηκαν σε χορηγούς για να καλύψουν μέρος των εξόδων τους.

Ads

Η επένδυση. Η Κίνα είναι πλέον η πρώτη χώρα του αναπτυσσόμενου κόσμου που φιλοξενεί μια έκθεση τέτοιου βεληνεκούς. Για να γράψει τη δική του ιστορία, αλλά και για να τονίσει την κυρίαρχη θέση του στον κόσμο, το Πεκίνο επένδυσε σχεδόν όσα χρήματα είχε ξοδέψει στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2008, αφού το κόστος ξεπέρασε τα 4,9 δισ. δολάρια. Κανείς όμως στο κινεζικό καθεστώς δεν σκέπτεται ότι αυτό το τεράστιο ποσό πετάχτηκε στον αέρα. Αυτός ο πακτωλός χρημάτων εξυπηρετεί έναν στόχο, η επίτευξη του οποίου θα σηματοδοτήσει το μέλλον. Η Σαγκάη είναι έτοιμη να ρίξει από την κορυφή τη Νέα Υόρκη ως παγκόσμια πρωτεύουσα της επιχειρηματικότητας. Ολα αυτά τα χρόνια επενδύθηκαν 45 δισεκατομμύρια δολάρια για τις απαραίτητες υποδομές: ένα υπόγειο σιδηροδρομικό δίκτυο, ένα δεύτερο αεροδρόμιο για 230.000 επιβάτες την ημέρα, δύο νέες γέφυρες στον Χουάνγκπου και τον Γιανγκτσέ, την πιο μεγάλη υποθαλάσσια σήραγγα στον κόσμο.

Πάσα προς τη Δύση. Η έκταση των 5.000 τετρ. χλμ. που θα καταλάβει η Εxpo ήταν κάποτε μια εγκαταλελειμμένη περιοχή. Το θέμα που επέλεξαν οι τεχνοκράτες απόγονοι του Μάο είναι «καλύτερη πόλη, καλύτερη ζωή». Η επιλογή αυτή είναι μια «πάσα» προς τη Δύση για την πράσινη ανάπτυξη. Για την Κίνα όμως συμβολίζει το πέρασμα από τον αγροτικό κόσμο στον χρηματοπιστωτικό πολιτισμό: περίπου ο μισός πληθυσμός της χώρας του Δράκου έχει εγκαταλείψει την περιφέρεια για να συρρεύσει στα αστικά κέντρα, τεράστιες αγροτικές περιοχές είναι πλέον έρημες και τα επίκεντρα των γραφείων και των βιομηχανιών μεταμορφώθηκαν σε απάνθρωπες μεγαλουπόλεις δηλητηρίων. Κάπως έτσι, η Εxpo της Σαγκάης γίνεται η εσωτερική προβολή αυτού που φιλοδοξεί να πετύχει η χώρα αυτόν τον αιώνα: χωρίς καλύτερες πόλεις η ζωή των Κινέζων δεν θα γίνει καλύτερη. Κι όπως γράφει η ιταλική εφημερίδα, χωρίς καλύτερες συνθήκες ζωής το κινεζικό καθεστώς δεν μπορεί να αισθάνεται εντελώς ασφαλές.

Η λέξη Δημοκρατία δεν πρέπει να ακουστεί πουθενά

Σε αυτό το πολιτικό πείραμα που δεν επιτρέπεται να αποτύχει κλήθηκαν τα υπόλοιπα κράτη του κόσμου να στήσουν τα περίπτερά τους. Και είναι έτοιμα να κάνουν πολλές παραχωρήσεις για χάρη του νέου «ηγεμόνα».

Η λέξη Δημοκρατία δεν πρέπει να ακουστεί και να γραφτεί πουθενά, ενώ απαγορεύεται οποιαδήποτε αναφορά στα ανθρώπινα δικαιώματα. Ο χώρος της έκθεσης θα περιφρουρείται από 30.000 αστυνομικούς.

Εχουν στηθεί 16 αστυνομικά τμήματα και 1.000 σημεία ελέγχου με εκπαιδευμένους σκύλους και ακτίνες Χ. Με τη δικαιολογία των μέτρων κατά της τρομοκρατίας, μέσα σε τρεις ημέρες στη Σαγκάη συνελήφθησαν 6.000 άτομα:

μικροκακοποιοί, πόρνες, αλλά και ύποπτοι διαφωνούντες. Τα παλιά στέκια των πλανόδιων πωλητών κατεδαφίστηκαν. Οπως και στους Ολυμπιακούς του 2008, το κινεζικό καθεστώς θα θάψει όλες τις παραφωνίες κάτω από τη λάμψη μιας φαντασμαγορικής τελετής έναρξης.