Την περασμένη εβδομάδα, όταν η ένταση μεταξύ των δύο πρωτευουσών συνεχώς κλιμακωνόταν, εγώ και ο φίλος μου Γιώργος Γιαννόπουλος, διοργανώσαμε μια σειρά συνομιλιών ως προς τη σύγκρουση.

Ads

Ο Γιώργος, πρώην δημοσιογράφος, μυθιστοριογράφος, ποιητής, εκδότης και νυν επικεφαλής του Πολιτιστικού Κέντρου «ΕΝΕΚΕΝ» στη Θεσσαλονίκη γνωρίζει την Τουρκία, την τουρκική ψυχή και τους πολιτικούς της ηγέτες εδώ και τουλάχιστον τριάντα χρόνια, χάρη στους Τούρκους φίλους του και τα ταξίδια του στην Τουρκία. Επιπλέον, ο Γιώργος είναι αριστερός διανοούμενος, διεθνιστής που προωθεί την ειρήνη και πολεμά ενάντια σε κάθε μορφή εθνικισμού, ρατσισμού και μιλιταρισμού. Συνεννοούμουν, λοιπόν, πολύ καλά μαζί του.

Ο σκοπός αυτών των συνομιλιών ήταν η ενημέρωση των χρηστών του διαδικτύου ως προς τους στόχους της Αθήνας και της Άγκυρας και η ανάλυση των εξελίξεων και του ρόλου των διαφόρων ενεργών δυνάμεων. Διότι, εξαιρουμένων ολίγων παραδειγμάτων (πολύ σπάνιων στην Τουρκία), τα κυρίαρχα Μ.Μ.Ε. των δύο χωρών, φίλα προσκείμενα προς τις αντίστοιχες κυβερνήσεις τους, ανταγωνίζονταν σε εθνικισμό και ανωτερότητα.

Ο Γιώργος δεν διαβάζει την τουρκική γλώσσα και εγώ δεν διαβάζω την ελληνική, συνεπώς αμφότεροι υποχρεωθήκαμε να περιοριστούμε στην ανάγνωση αγγλικών και γαλλικών κειμένων, πέραν των τουρκικών και ελληνικών.

Ads

Κατά τη διάρκεια των τριών πρώτων συνομιλιών, ηχογραφημένων και μεταδοθεισών στο YouTube, διάρκειας είκοσι λεπτών, περίπου, η καθεμία, προσπαθήσαμε, πρωτίστως, να κατανοήσουμε και να εξηγήσουμε τους ιστορικούς, γεωγραφικούς και, φυσικά, πολιτικούς λόγους της σύγκρουσης.

Η χρονική στιγμή της σύγκρουσης, η επιθετική στρατηγική του Ερντογάν, οι θέσεις των Βρυξελλών και της Ουάσινγκτον… Η θέση της Ανατολικής Μεσογείου στη διπλωματία των δύο χωρών, οι σύμμαχοι των δύο πρωτευουσών, οι πολιτικές συγκυρίες της Τουρκίας και της Ελλάδας… κλπ…

Πρέπει να παραδεχτούμε το σχετικό ερασιτεχνισμό των ηχογραφήσεων και την αναπόφευκτη -λόγω μετάφρασης- απώλεια ορισμένου χρόνου. Ο Γιώργος μετέφραζε διαδοχικά από τη γαλλική προς την ελληνική. Η υποδοχή, όμως, που λάβαμε και από τις δύο πλευρές ήταν εξαιρετική. Αρκετές εκατοντάδες Έλληνες και Τούρκοι φίλοι και χρήστες διαδικτύου εξέφρασαν την υποστήριξή τους με θετικές κριτικές.

Την περασμένη Παρασκευή, στο πλαίσιο της τελευταίας συνεδρίας, έπρεπε να αναλύσουμε τη θετική έκβαση, την έναρξη, δηλαδή, των διαπραγματεύσεων. Η διπλωματία αντί των πολεμικών απειλών αποτελεί ήδη ένα καλό βήμα. Τις προσεχείς ημέρες, θα δούμε εάν η Άγκυρα συγκεκριμένα είναι σε θέση να ηγηθεί των συνομιλιών για την επίτευξη ενός αποτελέσματος, το οποίο πρέπει να εξυπηρετεί τα συμφέροντα της ειρήνης αμφότερων των χωρών.

Τέλος, πρέπει να θυμόμαστε ότι αυτό ο «Ελληνοτουρκικός Καφές» της Θεσσαλονίκης δεν είναι ο πρώτος του είδους του. Ακριβώς τριάντα εφτά χρόνια πριν, ο πρώτος Ελληνοτουρκικός Καφές ή Τουρκοελληνικός Καφές -ολίγον ενδιαφέρει η σειρά των λέξεων- μία πρώτη συνάντηση αυτού του τύπου πραγματοποιήθηκε στο Παρίσι μεταξύ εμού και του φίλου και συναδέλφου μου Στέλιου Κούλογλου. Ήμαστε και οι δύο ασκούμενοι στο Κέντρο Κατάρτισης και Προόδου Δημοσιογράφων («CFPJ») στο Παρίσι. Για μία εβδομάδα, την ίδια, ο Στέλιος έμεινε με τους γονείς μου στην Κωνσταντινούπολη κι εγώ με τους δικούς του στην Αθήνα. Ο στόχος αυτής της εμπειρίας ήταν να κατανοήσουμε καλύτερα την καθημερινή, τρέχουσα και οικογενειακή ζωή των δύο πόλεων, αντίστοιχα. Μετά την επιστροφή μας στο Παρίσι, είχαμε διοργανώσει μία συζήτηση, τον πρώτο Ελληνοτουρκικό Καφέ, με τη συμμετοχή Τούρκων, Ελλήνων και Γάλλων συναδέλφων. Αμφότεροι είχαμε αφηγηθεί τις αντίστοιχες εμπειρίες, παρατηρήσεις και αναλύσεις μας.

Ο ρόλος του δημοσιογράφου δεν πρέπει να περιορίζεται στην αναφορά των δηλώσεων των ηγετών. Οφείλουμε, επίσης, να συμβάλλουμε στην προώθηση της ειρήνης και της αμοιβαίας κατανόησης, κυρίως κατά τις περιόδους κρίσης. Όχι;