Ξεκινώντας από την ενέργεια και φτάνοντας μέχρι την επικείμενη αύξηση στον κατώτατο μισθό που κατ΄ εκείνον πρέπει να είναι σε διψήφιο νούμερο, ο οικονομολόγος και διδάσκων στο Οικονομικό Τμήμα του ΕΚΠΑ, Νίκος Στραβελάκης εντοπίζει σημαντικές ευθύνες της κυβέρνησης πάνω στην διαχείριση της κρίσης ακρίβειας.

Σε αντίθεση με την Ευρωπαϊκή Ένωση που, όπως λέει, δεν έχει πάρει κανένα ουσιαστικό μέτρο για την αντιμετώπιση της ακρίβειας, ο κ. Στραβελάκης δείχνει το παράδειγμα της Ισπανίας και της Πορτογαλίας που απαίτησαν και πήραν τελικά από τις Βρυξέλλες το πράσινο φως για χειρισμό του προβλήματος με μονομερείς ενέργειες.

«Δεν έχουμε μπροστά μας μια απλή περίπτωση αισχροκέρδειας αλλά μια συστημική, πραγματική κρίση, για την οποία τόσο η ΕΕ όσο και η κυβέρνηση δεν κάνουν όσα οφείλουν για να περιορίσουν τον αντίκτυπο στους πολίτες», λέει ο διδάσκων στο ΕΚΠΑ.

Τα κατά Στραβελάκη πέντε «φάουλ» της κυβέρνησης

Στον τομέα της ενέργειας και ειδικότερα στην ηλεκτροπαραγωγή, ο κ. Στραβελάκης υποστηρίζει πως η κυβέρνηση προχώρησε σε κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων, προκειμένου να αφήσει χώρο στους ιδιώτες, χωρίς προηγουμένως να έχει αναλάβει μέριμνα για εναλλακτικές πηγές ενέργειας. «Ως αποτέλεσμα, η χώρα αυτή την στιγμή έχει τεράστιο έλλειμμα στην παραγωγή ενέργειας ενώ οι τιμές έχουν φτάσει να είναι οι ακριβότερες στην Ευρώπη», τονίζει.

Επίσης σχετικά με την ενέργεια, θεωρεί ότι η κυβέρνηση θα μπορούσε να έχει βοηθήσει στην αποκλιμάκωση των τιμών εάν είχε ζητήσει από τις Βρυξέλλες εξαίρεση από την ρήτρα ρύπων διοξειδίου του άνθρακα. «Δεν έχει ζητήσει εξαίρεση, παρόλα αυτά είναι αναγκασμένη να ξεκινήσει να επαναλειτουργεί τις λιγνιτικές μονάδες, κάτι το οποίο ήδη γίνεται», λέει στο tvxs.gr. 

Ειδικότερα στην αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας, ο οικονομολόγος πιστεύει ότι «η κυβέρνηση επέτρεψε την πλήρη απελευθέρωση της ρήτρας αναπροσαρμογής και κατέστησε ρυθμιστική την τιμή του λιγότερου παραγωγικού προμηθευτή, με αποτέλεσμα να αυξηθούν τρομακτικά οι τιμές της ενέργειας».

Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με την ανάλυση του δικηγόρου του ΙΝΚΑ Μάριου Μαρινάκου, παρά το τεράστιο κύμα ακρίβειας από το περασμένο φθινόπωρο, η κυβέρνηση έχει αφήσει μεγάλα περιθώρια αυτορρύθμισης της συγκεκριμένης αγοράς, με αποτέλεσμα οι πάροχοι να χρεώνουν πρακτικά μέσω της ρήτρας αναπροσαρμογής, ό, τι νομίζουν.

Όσον αφορά στον «λιγότερο παραγωγικό προμηθευτή», ο κ. Στραβελάκης αναφέρεται στον τρόπο υπολογισμού της χονδρεμπορικής τιμής ηλεκτρικής ενέργειας που διαμορφώνεται στο Χρηματιστήριο Ενέργειας από την πιο ακριβή πηγή και όχι από την φθηνότερη. «Στον αντίποδα, χώρες της ΕΕ όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία έχουν ήδη βάλει πλαφόν στις τιμές της ενέργειας», σημειώνει.

Η διατήρηση των έμμεσων φόρων στα προ ενεργειακής κρίσης επίπεδα, είναι η τέταρτη παρατήρηση του κου. Στραβελάκη. Θεωρεί ότι στην συνθήκη του στασιμοπληθωρισμού στην όποια όλο και περισσότεροι αναλυτές αναγνωρίζουν ότι βρίσκεται η Ελλάδα καθώς και οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης, η κυβέρνηση επιμένει να μη μειώνει τους έμμεσους φόρους.

Όπως έχει εξηγήσει σε παλιότερη συνέντευξή του στο tvxs.gr ο κ. Στραβελάκης, ο στασιμοπληθωρισμός είναι εκείνη η συνθήκη όπου υπάρχει δηλαδή αδύναμη μεγέθυνση της οικονομίας με υψηλό πληθωρισμό.

«Οι τεράστιοι έμμεσοι φόροι παραμένουν παρά τον στασιμοπληθωρισμό επειδή η κυβέρνηση δεν έχει ζητήσει εξαίρεση από τους δημοσιονομικούς περιορισμούς. Ειδικά στην ενέργεια, ο ειδικός φόρος κατανάλωσης για το πετρέλαιο και ο ΦΠΑ οδηγούν τα νοικοκυριά σε απόγνωση», προσθέτει.

Το ποσοστό της αύξησης του κατώτατου μισθού που έχει προαναγγείλει για την 1η Μαΐου ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι κρίσιμο για τον συνομιλητή μας. «Εφόσον η μεταβολή του πληθωρισμού για τον Μάρτιο ήταν 9%, η επιβάρυνση είναι διπλή για τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα. Συνεπώς για να ανακτηθεί σημαντικό μέρος της αγοραστικής τους δύναμης πρέπει η αύξηση στον κατώτατο μισθό να κινηθεί στα επίπεδα του 15%», υποστηρίζει.

«Για κάποιον με μηνιαίο εισόδημα 1.000 ευρώ του οποίου οι δαπάνες αυξηθούν κατά 150 ευρώ, ο πληθωρισμός είναι 15%. Για κάποιον που έχει εισόδημα 5.000 ευρώ αλλά οι δαπάνες του αυξάνονται κατά 200 ευρώ, ο πληθωρισμός είναι 4%. Συνεπώς δεν αρκεί να γίνεται στάθμιση αλλά πρέπει να ληφθεί υπόψιν ο ταξικός χαρακτήρας των συνεπειών της ανόδου του πληθωρισμού», είχε πει στο tvxs.gr τον Μάρτιο.

Εκτός ενισχυμένης εποπτείας αλλά…

Ο διδάσκων στο στο Οικονομικό Τμήμα του ΕΚΠΑ πιστεύει πως η κυβέρνηση όφειλε να εκμεταλλευτεί στην επικείμενη έξοδό της από την ενισχυμένη εποπτεία των Θεσμών, προκειμένου μονομερώς – εφόσον η ΕΕ δεν το κάνει – να λάβει μέτρα ανάσχεσης των τιμών και στήριξης στην οικονομία και την κοινωνία.

«Ο κ. Σταϊκούρας φωτογραφίζεται με τον κο. Ντομπρόβσκις, πανηγυρίζοντας για την έξοδο της χώρας από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας, ωστόσο η χώρα αδυνατεί να πάρει μέτρα. Αντίθετα, τέτοια μέτρα παίρνουν μονομερώς άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ισπανία αλλά και η Πορτογαλία που επίσης πέρασε από διαδικασία μνημονίων και δημοσιονομικής προσαρμογής.», σχολιάζει ο κ. Στραβελάκης.

«Οι επιχειρήσεις δυσκολεύονται γιατί αυξάνεται δραματικά το κόστος παραγωγής, τα χαμηλά εισοδήματα είναι σε απόγνωση και τα μεσαία εισοδήματα πιέζονται. Κι όμως σε αυτή την χώρα, με δημόσιο χρέος άνω του 200% του ΑΕΠ, σημαντικό μέρος του οποίου οφείλεται στις αμυντικές δαπάνες, η κυβέρνηση παραγγέλνει οπλικά συστήματα», καταλήγει.