Η βασική γραμμή άμυνας των υγειονομικών παγκοσμίως κατά του κοροναϊού, δεδομένης της απουσίας, προς το παρόν, φαρμακευτικών «όπλων», είναι το σπάσιμο της αλυσίδας μετάδοσής του. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, κατά τη διάρκεια της περασμένης εβδομάδας, καταγράφηκε μια ταχεία αύξηση των κρουσμάτων. Ένας απολογισμός του Γαλλικού Πρακτορείου βάσει επίσημων πηγών, δείχνει περισσότερα από 169.710 κρούσματα σε 142 χώρες. Ο αριθμός των νεκρών είναι τουλάχιστον 6.640.

Η χώρα που πλήττεται περισσότερο είναι επί του παρόντος η Κίνα, με 3.213 νεκρούς, ακολουθούν η Ιταλία (1.809 νεκροί), το Ιράν (853) και η Ισπανία, με 297 νεκρούς.

Όλα τα «σφυριά» λοιπόν των συστημάτων υγείας και των κυβερνήσεων «χτυπούν» στην κατεύθυνση της δημιουργίας εμποδίων στη διάδοση του ιού, με μεγαλύτερη ή μικρότερη επιτυχία.

Αυτή τη στιγμή διακρίνονται τρεις τακτικές με αυτόν τον κοινό στόχο. Η μία αποτελεί τυπικό παράδειγμα αποτυχίας ανάσχεσης του κοροναϊού, όχι λόγω λανθασμένης εφαρμογής, αλλά λόγω των δομικών παθογενειών της και είναι αυτή που ακολουθείται στην Βρετανία από την κυβέρνηση Τζόνσον. Η άλλη, που ακολουθείται από χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία και η Γαλλία, παρουσιάζει διαφορετικά επίπεδα επιτυχίας ή αποτυχίας, αν σκεφτεί κανείς το ιταλικό παράδειγμα. Η τρίτη είναι η ασιατική.

«Φυσική επιλογή»…

Ας δούμε όμως τι συμβαίνει με την Βρετανία. Την Τρίτη γνωστοποιήθηκε μία μελέτη της ομάδας του κορυφαίου επιδημιολόγου Νιλ Φέργκιουσον στο Imperial College London που προβλέπει καταστροφικές επιπτώσεις της επιδημίας Covid-19 στο Ηνωμένο Βασίλειο, με φερόμενο αποτέλεσμα να πείσει την κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον να επιβάλει αυστηρότερα μέτρα για τον έλεγχο της επιδημίας στην χώρα.

Ειδικότερα, η μελέτη προβλέπει εκατοντάδες χιλιάδες θανάτους και ένα εθνικό σύστημα υγείας στα όρια της κατάρρευσης.

Ήδη, σε μία αιφνίδια, όπως την χαρακτηρίζουν τα διεθνή πρακτορεία, μεταστροφή της μέχρι σήμερα στρατηγικής της, η κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον έδωσε την Δευτέρα οδηγίες για περιοριστικά μέτρα στις κοινωνικές επαφές και απομόνωση των ατόμων άνω των 70 ετών. Στην μελέτη χρησιμοποιήθηκαν στοιχεία από την εξέλιξη της επιδημίας στην Ιταλία.

Συγκρίνοντας τις εν δυνάμει επιπτώσεις της επιδημίας Covid-19 με την επιδημία της γρίπης το 1918, η ομάδα του Φέργκιουσον προέβλεψε ότι χωρίς περιοριστικά μέτρα η έκρηξη της επιδημίας θα προκαλέσει περισσότερους από 500.000 θανάτους στην Βρετανία και 2,2 εκατομμύρια στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ακόμη και με βάση το προηγούμενο σχέδιο της βρετανικής κυβέρνησης για τον έλεγχο της εξάπλωσης της επιδημίας, που προέβλεπε απομόνωση των ύποπτων περιστατικών, αλλά περιλάμβανε περιοριστικά μέτρα στην κοινωνική ζωή, το αποτέλεσμα θα ήταν 250.000 θάνατοι και συστήματα υγείας υπό κατάρρευσιν.

Οι επιστήμονες θεωρούν ότι με μέτρα όπως ο περιορισμός των κοινωνικών επαφών και οδηγίες για την αποφυγή των κλαμπ, παμπ και θεάτρων, η καμπύλη εξέλιξης της επιδημίας θα αμβλυνθεί.

«Η πίεση στην κοινωνία μας θα είναι τεράστια, και από οικονομικής απόψεως», δήλωσε ο Αζρα Γάνι, καθηγητής επιδημιολογίας στο Imperial, εκ των επικεφαλής της μελέτης.

Ποιο είναι όμως το ισχύον βρετανικό μοντέλο που πιθανότατα θα οδηγήσει στις εφιαλτικές προγνώσεις της μελέτης; Όπως εξηγεί στο Tvxs.gr, ο γενικός γραμματέας της Ομοσπονδίας των Νοσοκομειακών Γιατρών (ΟΕΝΓΕ) και Διευθυντής νευροχειρουργός στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Νίκαιας, Πάνος Παπανικολάου, είναι η «ανοσοποίηση αγέλης χωρίς εμβολιασμό. Δηλαδή: Αφήνουμε τους νέους να αρρωστήσουν, απομονώνουμε τους άνω των 70 και τις άλλες ευπαθείς ομάδες να μην έρθουν σε επαφή με τους νέους, οπότε ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού θα αποκτήσει ανοσία και θα κοπάσει η επιδημία. Και όσοι ζήσουν, όσοι πεθάνουν. Αυτή είναι η τακτική του Μπόρις Τζόνσον μέχρι τώρα».

Μάχη στα τυφλά δίχως τα τεστ

Υπάρχουν όμως και περισσότερο σοβαρές προσεγγίσεις. «Τα μέτρα για την παρεμπόδιση της μαζικής μετάδοσης του ιού, έχουν έναν στόχο, διεθνώς: Να μην έρθουν πολλά περιστατικά ταυτόχρονα για να μην δημιουργηθεί κρίση εντατικής θεραπείας. Επειδή και στην Ουχάν, τις πρώτες εβδομάδες μετά την έναρξη της επιδημίας και στη Λομβαρδία τώρα, η επιδημία πήρε καθαρά τη μορφή κρίσης εντατικής θεραπείας» εξηγεί ο Πάνος Παπανικολάου. «Δηλαδή, το 5% τουλάχιστον από αυτούς που θα αρρωστήσουν, θα χρειαστούν μηχανική υποστήριξη της αναπνοής. Μόνο αυτό μπορεί να τους σώσει τη ζωή. Δεν υπάρχει κάτι άλλο, δεν υπάρχει δόκιμο φάρμακο αυτή τη στιγμή. Υπάρχουν μόνο υπό κλινική δοκιμή. Άρα μόνο η μηχανική υποστήριξη της αναπνολής μπορεί να σώσει τη ζωή στο 5% όσων αρρωστήσουν, που θα είναι βεβαίως κατά πάσα πιθανότητα άνθρωποι ηλικιωμένοι και ευπαθείς ομάδες. Ο κάτω των 50 πολύ δύσκολα θα χρειαστεί ΜΕΘ. Είναι πολύ σπάνιο. Άρα τα περιοριστικά μέτρα παρεμπόδισης της μαζικής μετάδοσης έχουν αυτόν και μόνο αυτόν τον στόχο».

Πάνω σε αυτόν τον στόχο υπάρχουν διεθνώς ακόμη δύο τακτικές:

1) Η μία τακτική είναι Κίνας – Νότιας Κορέας – Ταϊβάν, «που φαίνεται ότι είναι και η πιο αποτελεσματική». «Δηλαδή, κάνουμε το τεστ σε μεγάλες κατηγορίες πληθυσμού και δειγματοληπτικά και σε όλους τους συμπτωματικούς και εκτός από τα γενικά, εθνικά περιοριστικά μέτρα παίρνουμε και κάθετα περιοριστικά μέτρα εντός της κοινότητας».

Ωστόσο, δειγματοληψίες δεν κάνουν ούτε η Ελλάδα, ούτε η Ισπανία και η Ιταλία. Αυτό, κατά τον Π. Παπανικολάου, συμβαίνει, «διότι αν δεν μπορούμε να πάρουμε εντοπισμένα κάθετα περιοριστικά μέτρα εντός κοινότητας, δεν έχει κανένα νόημα να το κάνουμε. Πιο απλά: Αν εσείς κι εγώ κάνουμε το τεστ και βγει αρνητικό, τι θα γίνει παρακάτω; Θα το ξανακάνουμε την άλλη εβδομάδα; ‘Η κάθε εβδομάδα; Ή μόλις βγει αρνητικό θα πάμε στην Ανταρκτική να γλιτώσουμε; Έχει νόημα; Όχι. Πότε έχει νόημα; Οταν εφαρμόζονται αυστηρά περιοριστικά μέτρα, όχι μόνο εθνικά οριζόντια, αλλά και εντοπισμένα περιοριστικά εντός κοινότητας».

2) Η άλλη τακτική είναι αυτή που ακολουθείται από μια κατηγορία χωρών, όπως Ελλάδα, η Ιταλία και η Ισπανία, με την εφαρμογή εθνικών, οριζόντιων περιοριστικών μέτρων. «Ετσι ώστε να εμποδίσουν κατά το δυνατόν τη μαζική μετάδοση και να μην έχουμε πολλά βαριά περιστατικά μαζεμένα».

Ο ίδιος ο Π. Παπανικολάου θεωρεί ότι «η πιο σωστή τακτική είναι Κίνας – Νότιας Κορέας – Ταϊβάν, που για να εφαρμοστεί, όμως, χρειάζεται μηχανισμούς κρατικούς και κοινωνικούς που να είναι σε θέση να πάρουν εντοπισμένα κάθετα περιοριστικά μέτρα εντός της κοινότητας, εκτός από τα οριζόντια εθνικά».

Σε αυτή τη διαπίστωση φαίνεται πως καταλήγει και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Ο επικεφαλής του Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγεσούς συνέστησε την Δευτέρα στις χώρες να επιμείνουν στη στρατηγική του περιορισμού, η οποία έδειξε θετικά αποτελέσματα στην Κίνα, τη Νότια Κορέα, τη Σιγκαπούρη, όπως τόνισε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στη Γενεύη.

Ο ΠΟΥ καλεί τις χώρες να κάνουν τεστ διότι «ουδείς μπορεί να πολεμήσει μια πυρκαγιά με τα μάτια δεμένα. Πρέπει να εξετάζεται κάθε ύποπτο κρούσμα κορονοϊού», αφού υπάρχουν ήδη «περισσότερα κρούσματα και θάνατοι στον υπόλοιπο κόσμο σε σχέση με την Κίνα».

«Όλες οι χώρες θα πρέπει να είναι σε θέση να ελέγχουν όλα τα ύποπτα κρούσματα, δεν μπορούν να πολεμούν αυτή την πανδημία με τα μάτια τους δεμένα. Χωρίς το τεστ, κρούσματα δεν θα μπορούν να απομονωθούν και η αλυσίδα της λοίμωξης δεν θα σπάσει» είπε ο Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγεσούς.

Υπενθυμίζεται, ότι με βάση το ισχύον πρωτόκολλο στην Ελλάδα, με ήπια συμπτώματα παραμένουμε σπίτι και μόνο σε περίπτωση επιδείνωσης των συμπτωμάτων ή εάν ανήκουμε σε ευπαθή ομάδα ή έχουμε ταξιδέψει ή έχουμε έρθει σε επαφή με ύοποπτο, πιθανό ή επιβαβαιωμένο κρούσμα επικοινωνούμε με γιατρό για αξιολόγηση και ενεργοποίηση της διαδικασίας για το τεστ.

Ο άλλος τρόπος για διανέργεια τεστ κοροναϊού είναι ο ιδιωτικός τομέας, όπου, όμως, σύμφωνα με καταγγελίες, το κόστος μπορεί να ανέλθει και στα 300 ευρώ.