Τον Ιούνιο του 2019 στην Μανάμα του Μπαχρέιν, ο Τζάρεντ Κουσνερ παρουσίασε το οικονομικό σκέλος του σχεδίου του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, το οποίο ο ίδιος είχε χαρακτηρίσει ως «Συμφωνία του αιώνα». Το οικονομικό σκέλος της εν λόγω συμφωνίας προέβλεπε τη δημιουργία ενός διεθνούς ταμείου δωρητών στο οποίο θα συγκεντρώνονταν πενήντα δισεκατομμύρια δολάρια, για την δημιουργία υποδομών, πράγμα που θα συνέβαλλε στην ανάπτυξη όλων των χωρών της περιοχής –επομένως και του Ισραήλ. Σύμφωνα με τον εισηγητή, η ανάπτυξη αυτή θα ήταν ευεργετική για τους Παλαιστίνιους, διότι θα ενίσχυε την ιδιωτική πρωτοβουλία, θα δημιουργούσε οικονομική ανάπτυξη καθώς και θέσεις εργασίας, που θα εξάλειφαν την ανεργία και τη φτώχεια. Επίσης, θα βοηθούσε στη δημιουργία δημοκρατικών θεσμών, που θα ενίσχυαν την κοινωνία των πολιτών και την χρηστή διοίκηση και θα βελτίωναν τους τομείς της υγείας και της παιδείας. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι καθ’ όλη την διάρκεια της παρουσίασης, ο όρος «παλαιστινιακό κράτος» δεν αναφέρθηκε ούτε μία φορά, ενώ οι Παλαιστίνιοι ήταν απόντες, καθώς και σημαντικά αραβικά κράτη, όπως η Αίγυπτος, ενώ αντιθέτως παρούσα ήταν η Σαουδική Αραβία.

Όσον αφορά την παρουσίαση του πολιτικού σκέλους του σχεδίου, αναβλήθηκε για μετά τις επαναληπτικές βουλευτικές εκλογές στο Ισραήλ που θα γίνονταν τον Σεπτέμβριο, ώστε να μην επηρεαστεί το εκλογικό σώμα. Οι εκλογές έγιναν αλλά και πάλι δεν κατέστη δυνατή η δημιουργία κυβέρνησης συνασπισμού στο Ισραήλ, και οι νέες εκλογές, ορίστηκαν για τις 2 Μαρτίου 2020. Ωστόσο, στις 28 Ιανουαρίου ο πρόεδρος Τραμπ αποκάλυψε στην Ουάσιγκτον, παρουσία του ισραηλινού πρωθυπουργού και του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης Μπένι Γκάνζ, το πολιτικό σκέλος του σχεδίου του..

Το σχέδιο δεν εξέπληξε κανέναν, δεδομένου ότι ο πρόεδρος Τραμπ είχε ήδη αναγνωρίσει την –παράνομη- προσάρτηση της Ανατολικής Ιερουσαλήμ και την ανακήρυξη της από το Ισραήλ ως «αιώνιας και αδιαίρετης» πρωτεύουσας του εβραϊκού κράτους, είχε αναγνωρίσει την προσάρτηση των συριακών Υψωμάτων Γκολάν από το Ισραήλ και είχε δηλώσει ότι θα αναγνωρίσει την προσάρτηση των ισραηλινών –παράνομων- εποικισμών στην Δυτική Όχθη, πράγμα που αποτελούσε προεκλογική δέσμευση του Βενιαμίν Νετανιάχου, δηλαδή ότι -εφ΄όσον εκλεγεί- θα προβεί στην προσάρτηση τους.

Το σχέδιο Τραμπ

Σύμφωνα με το σχέδιο Τραμπ:
• Θα δημιουργηθεί ένα ανεξάρτητο παλαιστινιακό κράτος, του οποίου η έκταση θα είναι διπλάσια από αυτήν που ελέγχει σήμερα η Παλαιστινιακή Αρχή και θα έχει εδαφική συνέχεια. Ο «διπλασιασμός» αυτός σημαίνει ότι τελικά αποδίδεται στους Παλαιστίνιους το 15% των εδαφών της Δυτικής Όχθης, ενώ η εδαφική συνοχή θα υπάρξει μέσω κλειστών αυτοκινητοδρόμων.
• Το παλαιστινιακό κράτος θα ιδρυθεί όταν δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες για την ίδρυση του και εφόσον οι Παλαιστίνιοι αποκηρύξουν την τρομοκρατία. Προφανώς το ερώτημα που τίθεται είναι τι νοείται ως τρομοκρατία, τουλάχιστον μετά τους δεκάδες νεκρούς Παλαιστίνιους που διαδήλωναν άοπλοι για την Ημέρα της Γης. Επίσης ζητείται ο αφοπλισμός των τρομοκρατικών οργανώσεων, Χαμάς, Τζιχάντ κλπ. Αυτό όμως, σε περίπτωση που το σχέδιο γινόταν δεκτό, οδηγεί σε έναν νέο παλαιστινιακό εμφύλιο.
• Πρωτεύουσα του παλαιστινιακού κράτους θα είναι η Ανατολική Ιερουσαλήμ και η Ιορδανία θα συνεχίσει να διαχειρίζεται μαζί με το Ισραήλ τους ιερούς τόπους. Υπενθυμίζεται ότι στην Ιερουσαλήμ βρίσκεται ο τρίτος ιερότερος τόπου του Ισλάμ, το τέμενος του Άλ Άκσα.
• Η Ιερουσαλήμ θα παραμείνει η «αδιαίρετη πρωτεύουσα» του Ισραήλ. Επομένως, η πρωτεύουσα του παλαιστινιακού κράτους θα βρίσκεται στα περίχωρα της ιερής πόλης και δεν έχει καμία σχέση με αυτό που περιγραφόταν στο σχέδιο διαίρεσης της Παλαιστίνης στην απόφαση 181 του ΟΗΕ.
• Η προσάρτηση των ισραηλινών οικισμών στην Δυτική Όχθη θα αναγνωριστεί και θα αποτελούν τμήμα του εβραϊκού κράτους.
• Κανείς Ισραηλινός ή Παλαιστίνιος δεν θα εγκαταλείψει το σπίτι του, υπονοώντας ότι οι ισραηλινοί εποικισμοί στην Δυτική Όχθη, που δεν θα προσαρτηθούν, θα παραμείνουν υπό ισραηλινό έλεγχο.
• Οι Παλαιστίνιοι έχουν στην διάθεσή τους τέσσερα χρόνια για να μελετήσουν το σχέδιο, να διαπραγματευθούν με το Ισραήλ και να κάνουν τις απαραίτητες ενέργειες για την δημιουργία του κράτους τους.

Οι ισραηλινές απαιτήσεις

Ο πρόεδρος Τραμπ ολοκληρώνοντας την παρουσίαση του, τόνισε ότι οι Παλαιστίνιοι έχουν μία μοναδική ευκαιρία να δημιουργήσουν ένα δικό τους κράτος και ότι πρόκειται για μία ρεαλιστική και αμοιβαίως επωφελή συμφωνία.. Από την πλευρά του, ο ισραηλινός πρωθυπουργός ευχαρίστησε τον αμερικανό πρόεδρο επειδή αποκαθιστά την αλήθεια σχετικά με την κυριότητα του εβραϊκού λαού στην «Ιουδαία και την Σαμάρεια», που είναι σημαντικές για την ασφάλεια του Ισραήλ και την εθνική κληρονομιά». Επίσης, κατέστησε σαφές ότι:
• Οι Παλαιστίνιοι θα πρέπει να αναγνωρίσουν το Ισραήλ ως εβραϊκό κράτος
• Το Ισραήλ θα διατηρήσει τον έλεγχο σε όσες περιοχές δεν αναφέρονται στο σχέδιο Τραμπ
• Το πρόβλημα των Παλαιστινίων προσφύγων θα λυθεί εκτός Ισραήλ
• Το Ισραήλ θα διατηρήσει τον στρατιωτικό έλεγχο ολόκληρης της κοιλάδας του Ιορδάνη, που θα αποτελέσει τα μόνιμα ανατολικά του σύνορα.
• Η Χαμάς θα πρέπει να αφοπλιστεί και η Γάζα να αποστρατιωτικοποιηθεί.

Χωρίς στήριγμα οι Παλαιστίνιοι

Είναι σαφές ότι η «Συμφωνία του Αιώνα», ικανοποιεί πλήρως όλες τις ισραηλινές απαιτήσεις και εμπαίζει τους Παλαιστίνιους, προσπαθώντας να τους δελεάσει με υποσχέσεις οικονομικής ανάπτυξης, τους ωθεί σε νέα ενδοπαλαιστινιακή ρήξη και τους απαγορεύει κάθε εκδήλωση διαμαρτυρίας, εν ονόματι της πάταξης της «κάθε μορφής τρομοκρατίας». Αντιδρώντας, ο Παλαιστίνιος πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς, απέρριψε το σχέδιο, δήλωσε ότι διακόπτει κάθε επαφή με την ισραηλινή κυβέρνηση και δήλωσε ότι «η Παλαιστίνη δεν πωλείται. Τα δικαιώματα των Παλαιστινίων δεν πωλούνται». Σε έκτακτη συνεδρίαση του ο Αραβικός Σύνδεσμος, όπως και ο Οργανισμός Ισλαμικής Συνεργασίας, απέρριψαν το εν λόγω σχέδιο.

Ωστόσο, όπως φαίνεται οι Παλαιστίνιοι και πάλι δεν θα έχουν κανένα στήριγμα. Τα μέν αραβικά κράτη δεν μπορούν να στηρίξουν εμπράκτως τους Παλαιστίνιους διότι εξαρτώνται από την αμερικανική στήριξη, ενώ ορισμένα εξ αυτών συμπλέουν με τις ΗΠΑ σε περιφερειακές κρίσεις, όπως η Σαουδική Αραβία. Από ευρωπαϊκής πλευράς δεν υπήρξε παρά μία αόριστη προτροπή για διάλογο και η μόνη δήλωση στήριξης προήλθε από ανακοίνωση του Ύπατου εκπροσώπου της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική και πολιτική Ασφάλειας, Ζοζέπ Μπορέλ, ο οποίος δήλωσε ότι το σχέδιο αφίσταται των διεθνώς αναγνωρισμένων παραμέτρων και ότι για υπάρξει ειρήνη και σταθερότητα το τελικό καθεστώς των παλαιστινιακών εδαφών θα πρέπει να είναι το αποτέλεσμα διαπραγματεύσεων μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων. Τέλος, εκπρόσωπος του Κρεμλίνου αρκέστηκε στο να δηλώσει ότι το σχέδιο δεν είναι σύμφωνο με τις σχετικές αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και η απόρριψη του από τους Άραβες αποτελεί παράγοντα που δημιουργεί αμφιβολίες για την βιωσιμότητα του.

Είναι σαφές ότι η «Συμφωνία του αιώνα» αναδεικνύει απόλυτο νικητή το Ισραήλ, που κέρδισε τα πάντα. Όμως αυτή η νίκη, δεν αφήνει κανένα περιθώριο στον ηττημένο: ή θα αποδεχθεί τους επαχθείς όρους μίας εποικιστικής αποικιοκρατίας, απεμπολώντας ταυτόχρονα κάθε νόμιμο δικαίωμα του, ή θα συνεχίσει τον αγώνα για την δικαίωση του. Σε κάθε περίπτωση, το σχέδιο Τραμπ όχι μόνο δεν λύνει το Παλαιστινιακό αλλά εξωθεί την περιοχή σε έναν νέο κύκλο βίας και αιματοχυσίας. Αγνοώντας όλα αυτά, βέβαιοι για την στρατιωτική και διπλωματική τους υπεροχή, οι ιέρακες στο Ισραήλ πανηγυρίζουν, αγνοώντας -και πάλι- ότι ο ενταφιασμός της λύσης των δύο βιώσιμων κρατών στην Παλαιστίνη, οδηγεί αναγκαστικά στην λύση ενός και μόνο κράτους, που δεν θα μπορεί παρά να είναι μεικτό.

Πηγή: Εποχή