Δεν χρειάζεται να είναι κανείς διεθνής αναλυτής για να καταλάβει, ότι η δολοφονία του Ιρανού στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί, και μάλιστα στην Βαγδάτη, από τους Αμερικανούς, μοιάζει με το να ανάβεις τσιγάρο σε πυριτιδαποθήκη. Μάλιστα, η αναλογία με το παράδειγμα αυτό είναι τόση μεγάλη, που, όπως διαπιστώνει και ο αμερικανικός ιστότοπος αναλύσεων The Atlantic, «κανείς δεν ξέρει τι θα ακολουθήσει, ούτε καν οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές».

Ads

Τα πρώτα αντίποινα της Τεχεράνης ήρθαν με επιθέσεις σε δύο αμερικανικές βάσεις στο Ιράκ. Οι αναλυτές εκτιμούν πως το χτύπημα ήταν πολύ προσεκτικό καθώς φαίνεται πως το Ιράν δεν επιθυμούσε θύματα. Ήθελε μόνο να δείξει την αποφασιστικότητά του, αλλά και τις δυνατότητές του να πλήξει αμερικανικές θέσεις. Όπως έχουν επισημάνει εμπειρογνώμονες «το Ιράν θα επιλέξει προσεκτικά τους στόχους, αποφεύγοντας την αδιαλλαξία, όμως δεν πρέπει να υπάρχει αμφιβολία ότι θα υπάρξουν αντίποινα σε τόπο και χρόνο που θα επιλέξει η Τεχεράνη». 

Μοιάζει με ειρωνεία… Σαν θρίλερ, όπου ο μόνος που δεν γνωρίζει ότι όλα πήγαν στραβά είναι ο τύπος που νόμισε πως έκανε το «τέλειο έγκλημα». Όπως και η κυβέρνηση Τραμπ, η οποία εξακολουθεί να γιορτάζει το θάνατο του Ιρανού στρατηγού, αγνοώντας ότι ουσιαστικά, όλοι οι άλλοι στόχοι των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή δέχθηκαν ένα πολύ μεγάλο χτύπημα.

Έτσι:

  • Ενώ οι ΗΠΑ θέλουν να αποτρέψουν το Ιράν να αποκτήσει πυρηνικά, το Ιράν, μετά τη δολοφονία, δήλωσε ότι θα καταργήσει τους τελευταίους περιορισμούς στο πυρηνικό του πρόγραμμα.
  • Ενώ οι ΗΠΑ θέλουν να ελέγξουν την επιρροή του Ιράν σε ολόκληρη την περιοχή, μετά τη δολοφονία, ένας από τους πιο κοντινούς συμμάχους της Αμερικής, το Ιράκ, νιώθοντας ότι οι ΗΠΑ σκότωσαν έναν φιλοξενούμενο της κυβέρνησης της Βαγδάτης στο έδαφός της, έδωσε στο Ιράν μια τεράστια συμβολική νίκη επιρροής, με το ιρακινό κοινοβούλιο να αποφασίζει να ζητήσει από τις αμερικανικές δυνάμεις να εγκαταλείψουν τη χώρα.
  • Ενώ οι ΗΠΑ θέλουν να κρατήσουν το Ισλαμικό Κράτος υπό έλεγχο από τις ιρακινές δυνάμεις, η συμμαχική σχέση έχει πλέον καταστραφεί και ο συνασπισμός υπό της ΗΠΑ έχει σταματήσει τις αντι-ISIS επιχειρήσεις στη χώρα για να επικεντρωθεί στην προστασία από τα πιθανά ιρανικά αντίποινα.

Ανάλογα λοιπόν με το τι θα συμβεί στη συνέχεια, όλα αυτά θα μπορούσαν να προσφέρουν μεγάλες ευκαιρίες για δύο εχθρούς των ΗΠΑ: Το ISIS να ανασυγκροτηθεί και το Ιράν να επεκτείνει την επιρροή του. Για να μην αναφερθεί η Ρωσία, η οποία θα εδραιώσει πλέον ακόμη περισσότερο το προφίλ του «αξιόπιστου» «ειρηνοποιού», από τους παραδοσιακούς συμμάχους των ΗΠΑ στον Κόλπο μέχρι – εκ των πραγμάτων – πιθανά και μέχρι τις Βρυξέλλες.

Ads

Αλλά το παράθυρο στο χάος που άνοιξε ο Τραμπ εκτείνεται πέρα από το Ιράκ και το Ιράν στους ανησυχούντες συμμάχους των ΗΠΑ στον Κόλπο, οι οποίοι, τους τελευταίους μήνες έχουν δει τις θαλάσσιες εμπορικές και ενεργειακές διαδρομές και την πετρελαϊκή τους υποδομή να έχουν στοχοποιηθεί και έχουν προσπαθήσει ήσυχα να περιορίσουν τις εντάσεις με το Ιράν. Ενθάρρυνε φιλόδοξους ηγέτες όπως ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος στέλνει στρατό στη Λιβύη, σε αντίθεση με τις αμερικανικές επιθυμίες, και στρέφεται κατά συμμάχων των Αμερικανών στη Συρία. Και έχει καταστρέψει τις σχέσεις με τους Ευρωπαίους συμμάχους, οι οποίοι συνεχίζουν να προσπαθούν να βγάλουν άκρη με τις παρορμητικές αποφάσεις του Ντόναλντ Τραμπ, ενώ μόλις είχαν συνέλθει από την έκπληξη της απόσυρσης των ΗΠΑ από τη Συρία το περασμένο φθινόπωρο.

Το ιδεολόγημα του «ασφαλέστερου κόσμου»

Ακόμη όμως κι έτσι, όλα τα παραπάνω θα μπορούσε να πει κανείς ότι υπηρετούν – έστω και ανορθόδοξα – τον διαφαινόμενο στόχο του Τραμπ να φύγει από την Μέση Ανατολή.

Θα μπορούσε.

Εάν δεν συνέβαινε στην πράξη το εντελώς αντίθετο, σε μια ακόμη «τραμπική» αντίφαση: Οι ΗΠΑ απέστειλαν χιλιάδες επιπλέον στρατεύματα στην περιοχή, καθώς και πεζοναύτες για να φυλάξουν την αμερικανική πρεσβεία στο Ιράκ, αφού διαδηλωτές προσπάθησαν να την καταλάβουν την περασμένη εβδομάδα. Χιλιάδες επιπλέον στρατεύματα έχουν κατευθυνθεί προς τη Μέση Ανατολή από την περασμένη εβδομάδα. Ακόμη 14.000 στρατιωτικοί έχουν αναπτυχθεί από τον Μάιο. Ο Τραμπ μόλις αυτό το Σαββατοκύριακο υποσχέθηκε να μην εγκαταλείψει το Ιράκ. Αλλά ακόμη και αν βγει από μια χώρα της Μέσης Ανατολής, έχει ήδη απειλήσει να χτυπήσει μια άλλη, το Ιράν.

Αυτό που δεν έχει αλλάξει είναι η διαχρονική, κυνική δικαιολογία των ΗΠΑ σε κάθε επιθετική ενέργειά τους διαχρονικά: «Αμυνόμαστε». Έτσι και τώρα, οι αξιωματούχοι του Πενταγώνου έχουν χαρακτηρίσει επανειλημμένα την επίσης επανειλημμένη ανάπτυξή τους στην περιοχή ως «αμυντικά μέτρα». Ακόμα και όταν οι ΗΠΑ έπληξαν πέντε περιοχές στο Ιράκ και τη Συρία, οι στρατιωτικοί είπαν ότι «συνδέονταν» με την ιρακινή οργάνωση Kataib Hezbollah, την οποίο οι ΗΠΑ κατηγορούν για το θάνατο ενός Αμερικανικού εργολάβου σε μια πυραυλική επίθεση αμέσως μετά τα Χριστούγεννα.

Η ανάλυση σημειώνει, ότι αν οι ΗΠΑ με τις επιθέσεις τους σταματούσαν πράγματι άλλες πιθανές επιθέσεις που θα μπορούσαν να έχουν πάρει «εκατοντάδες» αμερικανικές ζωές, όπως υποστήριξε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, ίσως αξίζει τον κόπο. Το πρόβλημα είναι ότι έχει γίνει πλέον ρουτίνα να ψεύδεται ο Τραμπ και να τρέχουν οι αξιωματούχοι του να τον καλύπτουν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό του περασμένου Σαββατοκύριακου. Μετά το twitter του Τραμπ με τον κατάλογο 52 στόχων, συμπεριλαμβανομένων περιοχών «σημαντικών για το Ιράν και τον ιρανικό πολιτισμό», ο Πομπέο έσπευσε να απαντήσει στην κριτική ότι η στόχευση των πολιτιστικών χώρων θα αποτελούσε έγκλημα πολέμου, λέγοντας με λίγα λόγια στους δημοσιογράφους ότι «παρερμήνευσαν» τον πρόεδρο. Μόλις λίγες ώρες μετά ο Τραμπ είπε στους δημοσιογράφους: «Σκοτώνουν τους ανθρώπους μας και δεν μας επιτρέπεται να αγγίξουμε τις πολιτιστικές τους τοποθεσίες;». Για να σπεύσει αυτή τη φορά η σύμβουλος του προέδρου Κελυάν Κόνγουεϊ να σώσει ό,τι μπορεί.

Είναι ακριβώς οι ίδιοι άνθρωποι που διαβεβαιώνουν πως μετά την δολοφονία του Σουλεϊμανί ο κόσμος έγινε «ασφαλέστερος»… την ίδια ώρα που το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών καλεί όλους τους Αμερικανούς πολίτες να εγκαταλείψουν άμεσα το Ιράκ!

Η εκδίκηση του Σουλεϊμανί από τον τάφο…

Όσον αφορά την αυξανόμενη επιρροή του Ιράν στην περιοχή, ο Πομπέο προσπαθεί να ενοχοποιήσει την πυρηνική συμφωνία, υποστηρίζοντας ότι έδωσε στο Ιράν την ευκαιρία να γλιτώσει από τις κυρώσεις, χρηματοδοτώντας την τρομοκρατία. Αυτό δεν το πιστεύουν ούτε καν τα αμερικανικά κέντρα γεωπολιτικής ανάλυσης. Έτσι, το The Atlantic θεωρει, ότι, αντίθετα, η πρόσφατη επέκταση της επιρροής του Ιράν άρχισε πολύ νωρίτερα, με την εισβολή των Αμερικανών στο Ιράκ το 2003, η οποία έδωσε στις ιρανικές πολιτοφυλακές την ευκαιρία να επεκταθούν στο ιρακινό έδαφος και να δημιουργούν υποδομές για επιθέσεις κατά των δυνάμεων των ΗΠΑ.

Για την ανάλυση τα πράγματα είναι ξεκάθαρα: «Βρισκόμαστε σε αυτή την επικίνδυνη συγκυρία λόγω της ανόητης απόφασης του Τράμπ να αποσυρθεί από την πυρηνική συμφωνία». Η μονομερής εγκατάλειψη της πυρηνικής συμφωνίας και χωρίς αποδείξεις για την «εξαπάτηση» από το Ιράν, ξεκίνησε έναν προβλέψιμο – για όλους εκτός από τον Τρμπα – κύκλο κλιμάκωσης.

Την ίδια ώρα οι ΗΠΑ ξόδεψαν εκατομμύρια δολάρια για την εκπαίδευση των ιρακινών δυνάμεων και την προσπάθεια να βγάλουν τη χώρα εκτός τροχιάς του Ιράν. Στο μεταξύ όμως, ο συριακός εμφύλιος, στον οποίο το Ιράν στήριξε τον Μπασάρ αλ-Ασαντ, βοήθησε την Τεχεράνη να εδραιώσει αυτό που οι Αμερικανοί αξιωματούχοι αποκαλούν «σιαγόνα» επιρροής που εκτείνεται από το Ιράν, μέσω του Ιράκ και στη Συρία, στον Λίβανο. Ο ιρανικός στρατός διεξήγαγε επίσης κοινές ασκήσεις με την Κίνα και τη Ρωσία.

Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, σταμάτησε εκ νέου η εκστρατεία εναντίον του ISIS. Όχι μόνο οι Αμερικανοί έχουν σταματήσει τη συνεργασία τους με τις ιρακινές δυνάμεις μετά τη δολοφονία του Ιρανού στρατηγού, αλλά και το υπόλοιπο ΝΑΤΟ έχει αναστείλει τις δραστηριότητές του και στο Ιράκ. Αυτή είναι η δεύτερη φορά σε τρεις μήνες που αναγκάστηκαν να σταματήσουν οι επιχειρήσεις εναντίον του ISIS. Η πρώτη ήταν όταν ο Τραμπ μετακίνησε τις δυνάμεις των ΗΠΑ στη βορειοανατολική Συρία από το δρόμο της τουρκικής επίθεσης εναντίον των Κούρδων συμμάχων της Αμερικής στην περιοχή.

Τι θα γίνει από δω και πέρα; Η Τεχεράνη θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να καταστήσει τη στρατιωτική παρουσία της Αμερικής στο Ιράκ λειτουργικά και πολιτικά μη βιώσιμη. Θα πυροδοτήσει τα ιρακινά αντιαμερικανικά συναισθήματα και θα ωθήσει την πολύ εύθραυστη κυβέρνηση του Ιράκ να απαιτήσει την απόσυρση των ΗΠΑ. Ταυτόχρονα, οι Ιρανοί θα προσπαθούν να εξευτελίσουν τους Αμερικανούς στο Ιράκ και να ψάχνουν ευκαιρίες για να απειλήσουν τις εγκαταστάσεις των ΗΠΑ. Στο εσωτερικό του Ιράν, ήδη, η δολοφονία του στρατηγού έδωσε μια τεράστια πολιτική ανάσα στο καθεστώς, με σαφείς τάσεις λαϊκής επανασυσπείρωσης στην κυβέρνηση, μετά τις πολύμηνες και αιματηρότατες μαζικές διαδηλώσεις.

Όσο κι αν το πλήγμα στην Τεχεράνη από την δολοφονία του στρατηγού ήταν ισχυρό, τελικά, όλα αυτά θα κοστίζουν τις Ηνωμένες Πολιτείες πολύ περισσότερο από ό,τι η απώλεια Σουλεϊμανί κοστίζει το Ιράν. Με τον θάνατό του, ο Σουλεϊμανί μπορεί να πάρει  τη δική του τελική πράξη εκδίκησης εναντίον των Ηνωμένων Πολιτειών.