Η γερμανική κυβέρνηση σκοπεύει να καταθέσει σχέδιο νόμου, με το οποίο θα μπορεί να ελέγχει αυστηρότερα τους οίκους αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας και θα επιβάλει πρόστιμα σε περίπτωση παραβάσεων, σύμφωνα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters. Οι εμπειρογνώμονες χαιρετίζουν τα μέτρα αλλά προειδοποιούν ότι θα είναι δύσκολο να εφαρμοστούν.

Οι οικονομικοί αναλυτές υποστηρίζουν πως οι οίκοι αξιολόγησης ευθύνονται εν μέρει για την παγκόσμια οικονομική κρίση. Για αυτό το λόγο η γερμανική κυβέρνηση σκοπεύει να εφαρμόσει τα εξής μέτρα:

– Θα επιβάλλονται πρόστιμα μέχρι 1 εκατομμύριο ευρώ εφόσον παραβιάζονται οι κανονισμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης

– Θα απαγορευτεί στους οίκους αξιολόγησης να εκδίδουν εκτιμήσεις για τις επιχειρήσεις που συμβουλεύουν

– Οι οίκοι αξιολόγησης θα τεθούν υπό την επίβλεψη της ομοσπονδιακής εποπτικής αρχής της οικονομίας (BaFIN), ενώ θα επωμιστούν και το κόστος της επίβλεψης.

Τα μέτρα είχαν συμφωνηθεί και εγκριθεί από την ΕΕ από τις 16 Σεπτεμβρίου. Ο στόχος των κανονισμών της ΕΕ και του γερμανικού νόμου που αναμένεται να ψηφιστεί, είναι να βελτιώσει την ποιότητα των εκτιμήσεων στο μέλλον, καθώς οι οργανισμοί αυτοί κρίθηκαν ανίκανοι να προβλέψουν τον κίνδυνο από τα τοξικά ομόλογα και άλλα παρεμφερή προϊόντα, τα οποία προκάλεσαν και κλιμάκωσαν τη μεγαλύτερη οικονομική κρίση στη μεταπολεμική Ευρώπη.

Κατάλογος των προστίμων

Οι συγκεκριμένοι οργανισμοί αξιολογούν τη δανειοληπτική ικανότητα των επιχειρήσεων, των τραπεζών, των οικονομικών προϊόντων και των χωρών μέσω ενός συστήματος που μοιάζει με τους σχολικούς βαθμούς. Οι σημαντικότεροι οίκοι αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας που ελέγχουν ουσιαστικά την αγορά είναι και οι τρεις αμερικάνικοι, και είναι οι Standard & Poor’s, Moody’s και Fitch.

Ο πυρήνας του σχεδίου νόμου είναι ένας κατάλογος προστίμων που απαριθμεί 42 παραβάσεις. Απαιτεί από τους οίκους αξιολόγησης να ανανεώνουν τις εκτιμήσεις τους, ενώ τους επιβάλλει να αναθεωρήσουν τις μεθόδους υπολογισμού των εκτιμήσεων. Οι περισσότερες παραβάσεις επιφέρουν πρόστιμα μέχρι €200.000.

Ωστόσο, σε τέσσερις περιπτώσεις τα πρόστιμα ανέρχονται στο 1 εκατομμύριο ευρώ, το οποίο θα επιβάλλεται εφόσον οι οίκοι: εκδώσουν μια εκτίμηση ενώ ταυτόχρονα υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων, δημοσιεύσουν εκτίμηση για μια επιχείρηση την οποία συγχρόνως συμβουλεύουν, αδυνατούν να αλλάξουν μια λανθασμένη εκτίμηση, ακόμα και όταν οι μέθοδοι υπολογισμού τους έχουν αλλάξει, και εάν εκδίδουν ή δεν αποσύρουν μια εκτίμηση, ακόμα κι αν δεν διαθέτουν ικανοποιητικά στοιχεία που θα τους βοηθήσουν στο να εκδώσουν μια ορθή εκτίμηση.

Η BaFin θα τεθεί υπεύθυνη για την εποπτεία των οίκων αξιολόγησης. Οι υπηρεσίες της θα μεταφερθούν σε ένα νέο εποπτικό σώμα της ΕΕ το 2011. Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, θα επιτραπεί στη BaFin να στέλνει ελεγκτές απροειδοποίητα και χωρίς προφανή λόγο στους οίκους αξιολόγησης. Ο έλεγχος θα γίνεται μόνο μια φορά το χρόνο για τον κάθε οργανισμό, ενώ οι επιχειρήσεις που εκτιμώνται δεν θα ελέγχονται.

Οι απόψεις των ειδικών

Παρά το γεγονός πως οι αναλυτές βλέπουν θετικά τα μέτρα που πρόκειται να εφαρμοστούν, εκφράζουν παράλληλα αμφιβολίες για το εάν οι εν λόγω αρκετά φιλόδοξοι στόχοι μπορούν να πραγματοποιηθούν. Ακόμα κι αν τεθεί σε ισχύ ένας περιεκτικός κατάλογος αυτών των προστίμων, είναι δύσκολο να ελεγχθούν οι οργανισμοί, για το λόγο πως είναι δύσκολο να αξιολογηθεί αντικειμενικά η ποιότητα των εκτιμήσεων.

«Η ακριβέστερη επίβλεψη δεν είναι αρκετή για να επιτευχθεί μια θεμελιώδης βελτίωση στο σύστημα εκτίμησης. Οι ίδιοι οι επενδυτές πρέπει να αποκτήσουν μεγαλύτερη αρμοδιότητα για την αξιολόγηση του κινδύνου και για αυτό το λόγο χρειάζονται εναλλακτικούς οργανισμούς που μπορούν να εμπιστευθούν», δήλωσε ο καθηγητής, ειδικός στα χρηματοοικονομικά, Werner Neus.

Ωστόσο τέτοιες εναλλακτικές λύσεις δεν υπάρχουν. Οι τρεις μεγαλύτεροι οίκοι αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας βασίζονται στο σύστημα των ΗΠΑ το οποίο υπερασπίζει επίμονα το ολιγοπώλιό τους. Ως αποτέλεσμα, λοιπόν, καθίσταται εξαιρετικά δύσκολη η οργάνωση ενός ανταγωνιστικού ευρωπαϊκού οίκου αξιολόγησης που κρίνεται απαραίτητος από την πλειοψηφία των εμπειρογνωμόνων.

Πηγή: Spiegel