Τη λύπη του για το σύμφωνο ασφαλείας με την ονομασία AUKUS, που συνήψαν ΗΠΑ, Βρετανία και Αυστραλία, εξέφρασε 0 Ζοζέπ Μπορέλ κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, δείχνοντας ξεκάθαρα την αμηχανία των Βρυξελλών μπροστά στις εξελίξεις, επιχειρώντας παράλληλα να κρατήσει ίσες αποστάσεις. 

Είχε προηγηθεί η παραδοχή του εκπροσώπου της Κομισιόν, Πίτερ Στάνο, ότι η Ε.Ε. δεν ενημερώθηκε για την πρωτοβουλία αυτή, αλλά είναι σε επικοινωνία με όλες τις πλευρές. 

Ωστόσο, την ώρα που οι Βρυξέλλες εμφανίζονται να είναι πίσω από τις εξελίξεις και το Παρίσι να είναι εξοργισμένο για τον αποκλεισμό της Γαλλίας, ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας κρατά στάση αναμονής λέγοντας ότι «θέλουμε να ενημερωθούμε καλύτερα τι σημαίνει αυτή η συμφωνία. Λυπούμαστε που δεν μας ενημέρωσαν, που δεν μας κάλεσαν να πάρουμε μέρος σε αυτές τις συνομιλίες».

Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου για την παρουσίαση της στρατηγικής της Ε.Ε. για την συνεργασία στον Ινδοειρηνικό, ο Ζοζέπ Μπορέλ τόνισε ότι τα πρόσφατα γεγονότα αποδεικνύουν πόσο σημαντική είναι η συνεργασία της ΕΕ με τις χώρες του Ινδοειρηνικού. «Αυτή η νέα συμμαχία υπογραμμίζει πόσο σημαντική είναι η περιοχή του Ινδοειρηνικού για την ασφάλειά μας και για τις οικονομικές μας δυνατότητές», πρόσθεσε.

Κατανόηση γαλλικού θυμού από Μπορέλ

«Κατανοώ τον βαθμό απογοήτευσης της γαλλικής κυβέρνησης και συμφωνώ με τους υπουργούς Εξωτερικών και Άμυνας της Γαλλίας, αναφορικά με την ανάγκη να ενισχυθεί η παρουσία της ΕΕ στον Ινδοειρηνικό για να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της», πρόσθεσε στη συνέχεια ο Μπορέλ.

Ερωτηθείς για τις επιπτώσεις της συμμαχίας AUKUS στις σχέσεις της ΕΕ με τις ΗΠΑ, ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας απάντησε πως «δεν πρέπει να αρχίσουμε να θέτουμε υπό αμφισβήτηση τις σχέσεις της ΕΕ με τις ΗΠΑ, οι οποίες έχουν βελτιωθεί πολύ με τη νέα διοίκηση». Πρόσθεσε ότι δεν είναι η σωστή στιγμή να αξιολογηθούν οι διατλαντικές σχέσεις, λέγοντας: «Ας μη μπερδεύουμε τα αχλάδια με τα μήλα. Θέλουμε να ενισχύσουμε τη συνεργασία μας με τις χώρες στον Ινδοειρηνικό, όπως και με την Αυστραλία και δεν θα δράσουμε ad-hoc, λόγω μεμονωμένων γεγονότων όπως αυτών που ακούσαμε σήμερα. Οι διαπραγματεύσεις της ΕΕ με την Αυστραλία για τη σύναψη συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου θα συνεχιστούν».

Εξάλλου, ο Ζ. Μπορέλ παρουσίασε σήμερα τη στρατηγική της ΕΕ για τη συνεργασία με τις χώρες του Ινδοειρηνικού, λέγοντας τα εξής: «Το παγκόσμιο κέντρο βάρους κινείται προς τον Ινδοειρηνικό, τόσο από γεωοικονομική όσο και από γεωπολιτική άποψη. Το μέλλον της ΕΕ είναι αλληλένδετο με εκείνο του Ινδοειρηνικού. Στην περιοχή αυτή, η ΕΕ αποτελεί ήδη τον κορυφαίο επενδυτή, τον κύριο εταίρο αναπτυξιακής συνεργασίας και έναν από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους. Η δέσμευσή μας έχει ως στόχο τη διατήρηση ενός ελεύθερου και ανοικτού Ινδοειρηνικού για όλους, με παράλληλη οικοδόμηση ισχυρών και μακροχρόνιων εταιρικών σχέσεων για τη συνεργασία σε θέματα από την πράσινη μετάβαση, τη διακυβέρνηση των ωκεανών ή το ψηφιακό θεματολόγιο έως την ασφάλεια και την άμυνα.»

Η στρατηγική της ΕΕ στον Ινδοειρηνικό

Η στρατηγική της ΕΕ στον Ινδοειρηνικό περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την ολοκλήρωση των εμπορικών διαπραγματεύσεων της ΕΕ με την Αυστραλία, την Ινδονησία και τη Νέα Ζηλανδία και την επανέναρξη των εμπορικών διαπραγματεύσεων με την Ινδία. Περιλαμβάνει επίσης, τη σύναψη συμφωνιών εταιρικής σχέσης και συνεργασίας με τη Μαλαισία και την Ταϊλάνδη, τη σύναψη πράσινων συμμαχιών για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, την ενίσχυση της διακυβέρνησης των ωκεανών, την επέκταση του δικτύου ψηφιακών εταιρικών σχέσεων και την ενισχυμένη ναυτική παρουσία των κρατών-μελών της ΕΕ.

Παράλληλα, όπως ανακοίνωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, το ζήτημα της συμφωνίας θα συζητηθεί στην επόμενη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε..

Ειδικότερα, ο Σαρλ Μισέλ ανέφερε ότι «η εταιρική σχέση ασφάλειας AUKUS καταδεικνύει περαιτέρω την ανάγκη για μια κοινή προσέγγιση της ΕΕ σε μια περιοχή στρατηγικού ενδιαφέροντος. Μια ισχυρή στρατηγική της ΕΕ για τη ζώνη του Ινδικού-Ειρηνικού ωκεανού είναι απαραίτητη περισσότερο από ποτέ. Χαιρετίζω τη σημερινή παρουσίαση της στρατηγικής του Ζοζέπ Μπορέλ. Στην ατζέντα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Οκτωβρίου».