Αφού η Αμερική και οι σύμμαχοί της ανέτρεψαν τους Ταλιμπάν το 2001, η εγγραφή των Αφγανών κοριτσιών στο δημοτικό σχολείο αυξήθηκε περίπου κατά­ 80%. Η βρεφική θνησιμότητα μειώθηκε στο μισό. Ο εξαναγκασμός σε γάμο έγινε παράνομος. Δεδομένο είναι πως πολλά από αυτά τα σχολεία ήταν υποβαθμισμένα και πολλές οικογένειες αγνόησαν το συγκεκριμένο νόμο. Αλλά κανείς δεν αμφιβάλλει ότι οι γυναίκες και τα κορίτσια από το Αφγανιστάν έχουν κατορθώσει πολλά τα τελευταία 20 χρόνια ή ότι όλα όσα κατόρθωσαν τώρα κινδυνεύουν να χαθούν.

Σύμφωνα με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, οι Ηνωμένες Πολιτείες «δεσμεύονται να προωθήσουν την ισότητα των φύλων» μέσω της εξωτερικής τους πολιτικής. Βέβαια, η παράδοση όπλων αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων και μιας μεσαίου μεγέθους χώρας, σε μια ομάδα βίαιων μισογυνιστών, είναι ένας περίεργος τρόπος επίτευξης αυτού του στόχου. Φυσικά, η εξωτερική πολιτική συνεπάγεται δύσκολους συμβιβασμούς. Υπάρχουν όμως ενδείξεις ότι η Χίλαρι Κλίντον είχε αντιληφθεί κάτι, όταν είπε, πριν από μια δεκαετία, ότι «η υποτέλεια των γυναικών είναι… απειλή για την κοινή ασφάλεια του κόσμου μας».

Οι κοινωνίες που καταπιέζουν τις γυναίκες είναι πολύ πιο πιθανό να είναι βίαιες και ασταθείς. Υπάρχουν αρκετοί πιθανοί λόγοι γι’ αυτό, όπως αναλύει σε δημοσίευμά του ο Economist. Σε πολλά μέρη τα κορίτσια εγκαταλείπονται ή παραμελούνται, με μοιραίες συνέπειες. Αυτό οδήγησε σε δυσαναλογίες στον πληθυσμό όσον αφορά το φύλο, πράγμα που σημαίνει ότι εκατομμύρια νέοι άντρες είναι καταδικασμένοι να παραμείνουν ανύπαντροι. Οι απογοητευμένοι νέοι είναι πιο πιθανό να διαπράξουν βίαια εγκλήματα ή να ενταχθούν σε ακραίες ομάδες. Οι στρατολόγοι της Μπόκο Χαράμ και του Ισλαμικού Κράτους το γνωρίζουν και τους υπόσχονται «συζύγους» ως λάφυρα πολέμου. Η πολυγαμία δημιουργεί επίσης πλεόνασμα ανύπαντρων νέων ανδρών. Οι πολλαπλές σύζυγοι για άνδρες με υψηλή κοινωνική θέση σημαίνουν αναγκαστική εργένικη ζωή για αυτούς που βρίσκονται σε χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα.

Οι συγκρούσεις έχουν συχνά πολύπλοκες αιτίες. Μπορεί όμως να μην είναι τυχαίο ότι το Κασμίρ έχει μία από τις πιο άνισες αναλογίες φύλου στην Ινδία ή ότι οι 20 πιο ταραγμένες χώρες -σύμφωνα με το  δείκτη Fragile States που συντάχθηκε από το Ταμείο για την Ειρήνη στην Ουάσινγκτον- εφαρμόζουν την πολυγαμία. Στη Γουινέα, όπου έγινε πραξικόπημα στις 5 Σεπτεμβρίου, το 42% των παντρεμένων γυναικών ηλικίας 15-49 ετών βρίσκονται σε πολυγαμικές σχέσεις. Το αστυνομοκρατούμενο κράτος της Κίνας δεν αποκαλύπτει το πλεόνασμα ανδρών, αλλά οι γείτονες χώρες μερικές φορές αναρωτιούνται αν η επιθετικότητά τους μπορεί κάποια μέρα να αναζητήσει διέξοδο.

Πέρα από τις πλούσιες δημοκρατικές κοινωνίες, οι ομάδες ανδρών, που συνδέονται με συγγενικούς δεσμούς, εξακολουθούν να αποτελούν βασικό στοιχείο πολλών κοινωνιών. Τέτοιου είδους ομάδες προέκυψαν σε μεγάλο βαθμό λόγω της ανάγκης για αυτοάμυνα: ξαδέλφια θα ενώνονταν για να αποκρούσουν τους ξένους. Σήμερα, προκαλούν κυρίως προβλήματα. Οι διαμάχες μεταξύ των φυλών είναι αιματηρές στη Μέση Ανατολή και το Σαχέλ. Οι φυλές ανταγωνίζονται για τον έλεγχο του κράτους, συχνά βίαια, ώστε να μπορούν να μοιράζουν δουλειές και λάφυρα μεταξύ των συγγενών τους. Αυτά τα κράτη γίνονται διεφθαρμένα και δυσλειτουργικά, δυσαρεστώντας τους πολίτες και ενισχύοντας την υποστήριξη για τους τζιχαντιστές, που υπόσχονται να κυβερνήσουν με πιο δίκαιο τρόπο.

Οι κοινωνίες που βασίζονται στον δεσμό των ανδρών τείνουν να υποτάσσουν τις γυναίκες. Ο πατέρας επιλέγει με ποιον θα παντρευτούν οι κόρες του. Συχνά υπάρχει μια “τιμή” για τη νύφη – η οικογένεια του γαμπρού πληρώνει ορισμένες φορές μεγάλα ποσά στην οικογένεια της νύφης. Αυτό δίνει στον πατέρα κίνητρο για να παντρέψει νωρίς τις κόρες του. Πρόκειται για ένα σημαντικό πρόβλημα. Οι προίκες ή οι τιμές για μια νύφη είναι διαδεδομένες στις μισές χώρες του κόσμου. Το 1/5 των νέων γυναικών παγκοσμίως παντρεύτηκε πριν από την ηλικία των 18 ετών, ενώ το 1/20 πριν την ηλικία των 15 ετών. Τα μικρά κορίτσια που γίνονται νύφες είναι πιο πιθανό να εγκαταλείψουν το σχολείο, είναι λιγότερο ικανές να αντισταθούν στους βίαιους συζύγους και λιγότερο πιθανό να μεγαλώσουν υγιή και καλά μορφωμένα παιδιά.

Όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα του Economist, ερευνητές από τα πανεπιστήμια Α&Μ του Τέξας και του Brigham Young, δημιούργησαν έναν παγκόσμιο δείκτη προ-μοντέρνων στάσεων απέναντι στις γυναίκες, που συμπεριλαμβάνει τους σεξιστικούς οικογενειακούς νόμους, τα άνισα ιδιοκτησιακά δικαιώματα, τους πρώιμους γάμους για τα κορίτσια, τον πατρογονικό γάμο, την πολυγαμία, την ύπαρξη τιμής για μια νύφη, την προτίμηση του γιου, τη βία κατά των γυναικών και τη νομική επιείκεια αναφορικά με αυτή (για παράδειγμα, μπορεί ένας βιαστής να ξεφύγει από την τιμωρία αν παντρευτεί το θύμα του;). Αποδείχθηκε ότι σχετίζεται πολύ με τη βίαιη αστάθεια σε μια χώρα.

Από αυτό μπορούν να αντληθούν διάφορα μαθήματα. Εκτός από τα εργαλεία που χρησιμοποιούν συνήθως, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να μελετήσουν τη γεωπολιτική υπό το πρίσμα του φύλου. Αυτός ο δείκτης των σεξιστικών εθίμων, αν υπήρχε πριν από 20 χρόνια, θα τους είχε προειδοποιήσει πόσο δύσκολη θα ήταν η οικοδόμηση του έθνους στο Αφγανιστάν και το Ιράκ. Σήμερα, υποδηλώνει ότι η σταθερότητα δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένη στη Σαουδική Αραβία, το Πακιστάν ή ακόμη και την Ινδία.

Οι ειρηνευτικές συνομιλίες πρέπει να περιλαμβάνουν γυναίκες. Από το 1992 έως και το 2019, μόνο το 13% των διαπραγματευτών και το 6% των υπογραφόντων ειρηνευτικών συμφωνιών ήταν γυναίκες. Ωστόσο, η ειρήνη τείνει να διαρκέσει περισσότερο όταν συμμετέχουν γυναίκες. Αυτό μπορεί να συμβαίνει διότι είναι πιο έτοιμες να συμβιβαστούν ή επειδή οι άνδρες είναι πιο πιθανό να καταφύγουν κάποια στιγμή στα όπλα. Η Λιβερία το κατάλαβε και έδωσε τέλος σε έναν φρικτό εμφύλιο πόλεμο. Οι νέοι κυβερνήτες του Αφγανιστάν δεν το έχουν κάνει.

Σε γενικές γραμμές, οι κυβερνήσεις πρέπει να το εννοούν όταν λένε ότι θέλουν να απελευθερώσουν τη μισή ανθρωπότητα. Παρέχετε εκπαίδευση στα κορίτσια, πολλά από τα οποία εγκατέλειψαν το σχολείο για να εργαστούν ή να παντρευτούν από τότε που ο Covid-19 εξαθλίωσε τις οικογένειές τους. Επιβάλλετε απαγορεύσεις στους γάμους παιδιών και τον ακρωτηριασμό των γυναικείων γεννητικών οργάνων, αν και αυτό είναι δύσκολο σε απομακρυσμένα χωριά. Μην αναγνωρίζετε την πολυγαμία. Εξισώστε τα κληρονομικά δικαιώματα. Διδάξτε τα αγόρια να μην χτυπούν τις γυναίκες. Εισάγετε  δημόσιες συντάξεις, οι οποίες υπονομεύουν την παράδοση σύμφωνα με την οποία τα ζευγάρια αναμένεται να ζήσουν με τους γονείς του άντρα, επειδή οι ηλικιωμένοι δεν έχουν άλλα μέσα στήριξης.

Τα περισσότερα από αυτά είναι καθήκοντα των εθνικών κυβερνήσεων, αλλά οι ξένοι έχουν κάποια επιρροή. Από τότε που οι Δυτικοί άρχισαν να ασχολούνται με την εκπαίδευση των κοριτσιών, περισσότερα κορίτσια πήγαν στο σχολείο (η εγγραφή στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση αυξήθηκε από 64% το 1970, σε σχεδόν 90% σήμερα). Οι εκστρατείες κατά του γάμου σε πρώιμο στάδιο έχουν ωθήσει περισσότερες από 50 χώρες να αυξήσουν το ελάχιστο όριο ηλικίας από το 2000. Τα αγόρια πρέπει να μάθουν για τη μη βία, αλλά οι ιδέες για το πώς να σχεδιάσουν τέτοια προγράμματα μοιράζονται μέσω ενός παγκόσμιου δικτύου φιλανθρωπικών οργανώσεων και ομάδων σκέψης. Χορηγοί όπως η USAID και η Παγκόσμια Τράπεζα έχουν κάνει μια αξιόλογη δουλειά για την προώθηση των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων των γυναικών, ακόμη και αν οι προσπάθειές τους στο Αφγανιστάν πρόκειται να χαθούν.

Η εξωτερική πολιτική δεν πρέπει να είναι αφελής. Οι χώρες έχουν ζωτικά συμφέροντα και πρέπει να αποτρέψουν τους εχθρούς. Η γεωπολιτική δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται αποκλειστικά μέσω του φεμινισμού, ούτε βέβαια με οικονομικούς όρους ή με βάση αποκλειστικά τα πυρηνικά όπλα. Αλλά οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής που δεν λαμβάνουν υπόψη τα συμφέροντα του μισού πληθυσμού δεν μπορούν να ελπίζουν πως θα καταφέρουν να κατανοήσουν τον κόσμο.