Λίγο πριν την κάλπη οι προβλέψεις των ψηφοφόρων πέφτουν βροχή. Η αγωνία για το ποιος μπορεί να κυβερνήσει αυτό τον τόπο είναι γνήσια. Κάποια από τα ερωτήματα, όμως, σηκώνουν μεγάλη συζήτηση στα καφενεία, στους δρόμους κι όπου φουντώνει ο προεκλογικός διάλογος.

Μπορεί μία δημοτική αρχή να θυσιάζει την αποτελεσματικότητα και την παραγωγή έργου στο όνομα της διαφάνειας και της νομιμότητας; Έχουν, άραγε, δίκιο κάποιοι να ισχυρίζονται (χαμηλόφωνα, έστω) ότι «μπορεί να μην είμαστε πολύ αποτελεσματικοί αλλά τουλάχιστον είμαστε έντιμοι»; Από την άλλη, μπορούμε να επικροτήσουμε όσους (έστω κι αν δεν το φωνάζουν) θεωρούν «γραφειοκρατικό βάρος» την προσήλωση στις αρχές της διαφάνειας και της νομιμότητας, αλλά εντούτοις επαίρονται ότι είναι, δήθεν, «αποτελεσματικοί στη διαχείριση των δημοτικών υποθέσεων»; 

Τολμώ μία πρώτη απάντηση:

Όχι βέβαια! Μία δημοκρατική κοινωνία δικαίου δεν μπορεί να δεχθεί καμιά από τις παραπάνω απόψεις. Διότι το δίλημμα «αποτελεσματικότητα ή διαφάνεια» είναι κάλπικο. Οι δύο αυτές αρχές, η αποτελεσματικότητα και η διαφάνεια, δεν είναι μεταξύ τους ανταγωνιστικές και αλληλοαποκλειόμενες. Αντίθετα, η μία αποτελεί προϋπόθεση της άλλης και η συνύπαρξή τους αποτελεί όρο για τη δημοκρατική και επιτυχημένη διαχείριση των κοινών υποθέσεων.

Και εξηγούμαι:

Κανείς δεν μπορεί να επαίρεται ότι, δήθεν, «παρουσίασε έργο», αν δεν έχει επιτελέσει το έργο αυτό με προσήλωση στη διαφάνεια και τη νομιμότητα. Και η αποτελεσματικότητα αξιολογείται και ως προς την ορθή εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου. Σε διαφορετική περίπτωση, που υπάρχουν, δηλαδή, προβλήματα τυπικού ή ουσιαστικού χαρακτήρα στη διαδικασία λήψης των  αποφάσεων και υλοποίησης των πράξεων της δημοτικής αρχής, τότε ακόμη και το πιο σημαντικό έργο κινδυνεύει να τιναχθεί στον αέρα. Και δίνεται η ευκαιρία στους κακόπιστους και όσους έχουν συμφέρον να πλήξουν την αξιοπιστία της διοίκησης του δήμου και του δημοτικού συμβουλίου.

Και από την άλλη, κανείς δεν μπορεί να αρκεστεί στην εντιμότητα των διοικούντων, που ωστόσο αποτελεί θεμελιώδες προαπαιτούμενο για τη λειτουργία οποιουδήποτε φορέα, όταν η εντιμότητα αυτή δεν συνοδεύεται από έργο προς όφελος των δημοτών. Δηλαδή, με άλλα λόγια, διαφάνεια χωρίς υψηλή αποτελεσματικότητα καταντά «πουκάμισο αδειανό». Και ακόμη χειρότερα, η απραξία, οι υπερβολικές καθυστερήσεις στην υλοποίηση των έργων, η συνολική αναποτελεσματικότητα της δημοτικής αρχής κάνει τους πολίτες ανεκτικούς στην ανομία και κλονίζει την εμπιστοσύνη τους προς τους δημοκρατικούς θεσμούς. Το κακόβουλο «επιχείρημα», που ακούγεται ως ψίθυρος, ότι «μπορεί να έφαγαν αλλά τουλάχιστον έκαναν έργο», ακόμη κι όταν πρόκειται για ατεκμηρίωτες καταγγελίες, δηλητηριάζει τη δημόσια ζωή και απομακρύνει τους πολίτες από τα κοινά, υπονομεύοντας, τελικά, τη δημοκρατία.

Συνεπώς, η ορθή απάντηση στο κάλπικο «δίλημμα» «αποτελεσματικότητα ή διαφάνεια;» είναι αποτελεσματικότητα ΜΕ διαφάνεια! Παραγωγικότητα με ορθή τήρηση των διαδικασιών. Λειτουργία χωρίς γραφειοκρατικές αγκυλώσεις αλλά με προσήλωση στη νομιμότητα. Απλούστευση και επιτάχυνση των διαδικασιών και, παράλληλα, σχολαστική τήρηση των κανόνων διαφάνειας. Νομιμότητα χωρίς ευθυνοφοβία.  Αξιοποίηση όλου του ανθρώπινου δυναμικού και των υποδομών, με σαφείς ρόλους και σφικτά χρονοδιαγράμματα. Αυτού του είδους η λειτουργία είναι αναγκαία και ικανή για να ανταποκριθούμε στις πραγματικές ανάγκες των πολλών και όχι στις σκοπιμότητες των λίγων και ισχυρών.

Μόνο έτσι θα υπηρετήσουμε αποτελεσματικά το δήμο Ηρακλείου. Μόνο έτσι θα ξαναφέρουμε κοντά στο δήμο τους δημότες. Μόνο έτσι θα κινητοποιήσουμε όλες τις υγιείς δυνάμεις για να αλλάξουμε προς το καλύτερο τον τόπο μας!

Την Κυριακή 26 Μαΐου αλλά και την επόμενη Κυριακή 3 Ιουνίου οι δημότες του Ηρακλείου παίρνουμε τη ζωή μας, το παρόν και το μέλλον μας, στα χέρια μας! Στέλνουμε στη δημοτική αρχή και το δημοτικό συμβούλιο ανθρώπους έντιμους, εργατικούς, αποτελεσματικούς. Ανθρώπους σύγχρονους και δυναμικούς, δοκιμασμένους στα κοινά αλλά και διψασμένους για κοινωνική προσφορά. Ανθρώπους που σέβονται την ιστορία αυτού του τόπου, αγωνίζονται για την πρόοδο και δεν φοβούνται να αναμετρηθούν με τη συντήρηση. Για να κάνουμε το δήμο Ηρακλείου δήμο ζηλευτό σε όλη την Ευρώπη!

Μπορούμε! Ας το τολμήσουμε! 

* H Δέσποινα Ι. Συγγελάκη είναι δικηγόρος, Πρόεδρος του Κοινωνικού Συνεταιρισμού Π.Ε. (Κοι.ΣΠΕ) Ψυχικής Υγείας «Ο Μίτος» και υποψήφια Δημοτική Σύμβουλος Ηρακλείου με την παράταξη «Ηράκλειο για όλους» και τον Γιώργο Σισαμάκη