Μέσα στον πλουραλισμό του μεταμοντερνισμού κεντρική είναι η θέση της απογοήτευσης που διαχέεται στο κοινωνικό ή ατομικό περιβάλλον του δημιουργού. Πρόκειται για ένα αίσθημα, που συνδέεται με μία αδιόρατη νοσταλγία για μία εξιδανικευμένη φαντασιακή κατάσταση και το οποίο αναφέρεται σε μία πνευματική, συναισθηματική και δημιουργική κατάσταση. Παράλληλα, η απομυθοποίηση καταστάσεων και αντιλήψεων του παρελθόντος μοιάζουν ως ζεύγη βάσης του μεταμοντέρνου γονιδιώματος.

Αυτή την απογοήτευση και ταυτόχρονα την απομυθοποίηση ενός έρωτα, εντασσόμενου σε ένα σύγχρονο σκοτεινό και δύσκολο κοινωνικό κι υπαρξιακό πλαίσιο, εκφράζει με την ποιητική του συλλογή και ο πρωτοεμφανιζόμενος Νίκος Μητρόπουλος “Ατσάλινη γροθιά στο νεύρο της πέτρας” (vakxikon.gr, 2015).

Από τον τίτλο ακόμα εκδηλώνεται ένας δυναμισμός τόσο στο νόημα όσο και στην εικονοπλασία. Τα ατσάλι συνδέεται με την πέτρα, αλλά ως δυνατότερο (και με τη μορφή γροθιάς) “επιτίθεται” στην πέτρα και το πιο ευαίσθητο σημείο της. Φαντάζει σαν το αποτέλεσμα να είναι δεδομένο και να προϊδεάζει για το μέλλον της πέτρας.

Ωστόσο, ο τίτλος σίγουρα δε μας προϊδεάζει για το ερωτικοϋπαρξιακό περιεχόμενο της συλλογής. Η ποιητική του Μητρόπουλου είναι ερωτική όπου διακρίνουμε έναν διάχυτο ρομαντικό αλλά αναμεμειγμένο με ισχυρές δόσεις υπαρξιακού προβληματισμού για την κοινωνία και το άτομο.

Στη συλλογή ανθολογούνται συνθέσεις μεγάλες και μέσης έκτασης με μεγάλους μεθοδευμένους και μελετημένους στίχους (ενίοτε και υπερδεκαπεντασύλλαβους). Ο ελεύθερος στίχος του Μητρόπουλου διατηρεί όλα τα πεζολογικά χαρακτηριστικά της σύγχρονης ποίησης. Η πρόζα εκφράζεται με πλήρεις όρων επαυξημένες προτάσεις (καθαρός πεζός λόγος). Ο καθημερινός λόγος και η προφορικότητα ενισχύουν τα πεζολογικά χαρακτηριστικά του στίχου. Ο ρυθμός του στίχου δε μειώνεται. Η επιλογή των λέξεων και η τοποθέτησή τους μέσα στην πλουραλιστική εικονοπλασία διαμορφώνουν έναν ιδιαίτερο ρυθμό.

Διατηρεί ένα εξομολογητικό ύφος με κυρίαρχο το α΄ ενικό γραμματικό πρόσωπο. Το επίσης συνεχούς παρουσίας β΄ ενικό εκφράζει το αντικείμενο του έρωτα, ακόμα κι όταν ο ερωτισμός λειτουργεί ως μανδύας για να εκφραστεί ποιητικά ο δημιουργός ή προκειμένου να εκφράσει υπαρξιακές αγωνίες του.

Έντονη είναι η ύπαρξη των επιθέτων μέσα στο πεζολογικό ύφος, ενώ σχετικά περιορισμένη η χρήση του ρήματος, κάτι που ενισχύει το ρόλο των ονομάτων (ουσιαστικών κι επιθέτων). Την ίδια όμως στιγμή οι μεταφορές και οι μετωνυμικές παρομοιώσεις εμπλουτίζουν εικονογραφικά και συναισθηματικά τις συνθέσεις. Γίνονται ακόμα πιο πλούσιες καθιστώντας το στίχο του Μητρόπουλου πληθωρικό και πολυσχηματικό.

Στην ανάλογη λογική, έντονη είναι και η χρήση των σημείων στίξης και ιδιαίτερα του κόμματος. Η υπερβολική αξιοποίηση των σημείων στίξης μοιάζει να προσδίδει ένα ακόμα στολίδι στην ποιητική του. Τα κόμματα διαμορφώνουν το ασύνδετο σχήμα, “σπάνε” ημιστίχια, δημιουργούν μία αλληλουχία εικόνων που διαμορφώνουν το περιβάλλον της ερωτοϋπαρξιακής του θεματικής.

Αξίζει να υπογραμμίσουμε πως έτσι η πλούσια εικονογράφηση διασπάται σε κάθε ποίημα σε επιμέρους θρυμματισμένες εικαστικά ενότητες. Τα ποιήματά του μοιάζουν με πίνακες γεμάτους με θρυμματισμένες λεπτομέρειες, άλλοτε λυρικής κι άλλοτε πιο πεζής έκφρασης.

Η ποίησή του συντηρεί μία διάσταση κίνησης. Οι εικόνες του δεν είναι στατικές. Η θραυσματικότητα των εικόνων, η αλληλουχία τους και λέξεις-κλειδί προσδίδουν μία κίνηση στο στίχο του. Και η κίνηση τούτη μοιάζει να είναι ακτινωτή και κεντρομόλος, από την περιφέρεια προς το αντικείμενο (από το φεγγάρι, από τον αέρα, από χωράφια κρίνων κλπ).

Η δε ασύνδετη σύνδεση εντείνει το συναίσθημα και την αισθητική ένταση των εικόνων λειτουργώντας επιτατικά. Οι εικόνες του Μητρόπουλου δεν είναι όμως ερωτικές. Σκοτεινές συνήθως, προέρχονται κυρίως από το φυσικό περιβάλλον (φεγγάρι, αέρας, γη, άνθη κλπ) και κοινωνικές παραστάσεις ή κοινωνικές προβολές (μοιρολόι, κώνειο, όνειρα κλπ). Μάλιστα, διακρίνεται μία πληθωρικότητα στην εικονογράφηση…

Το ερωτικό ύφος του Μητρόπουλου αποφεύγει τις διαχυτικές εκφράσεις. Αποφεύγει τη ρηχότητα της επιδεικτικής γραφής διατηρώντας όμως την καθαρότητα του συναισθηματικού υπόβαθρου. Και τούτος ο συναισθηματισμός ενισχύεται με τον εκφραστικό πλούτο.

Ο έρωτας μοιάζει σαν το μόνο στήριγμα στο θολό τοπίο που περιβάλλει τον ποιητή. Φαίνεται σαν η αγάπη να είναι εκείνη που φωτίζει τον ποιητικό του κόσμο και να φαίνεται έτσι η πολυχρωμία που τον κυκλώνει. Συχνά εμφανίζονται και τα όνειρα, άλλοτε σκονισμένα, άλλοτε χρωματισμένα, σαν στοιχείο της γενικότερης απαισιόδοξης οπτικής. Ωστόσο, μοιάζει σαν το τελικό συμπέρασμα να είναι αισιόδοξο επειδή ακριβώς υπάρχει ο έρωτας και η αγάπη.

τοβιβλίο