Yπάρχει κάτι αφόρητα γοητευτικό στις τυχαίες συναντήσεις που οδηγούν σε δυνατούς έρωτες. Κάτι τέτοιο συνέβη ανάμεσα στους θρυλικούς καλλιτέχνες Φρίντα Κάλο και Ντιέγκο Ριβέρα. Μία ιστορία η οποία σφραγίστηκε από μία ασυνήθιστη γνωριμία. Εξάλλου, η καλλιτεχνική πορεία του καθενός και το εκρηκτικό ταπεραμέντο τους, είναι άρρηκτα δεμένα το ένα με το άλλον, σαν οι δύο καλλιτέχνες να συνθέτουν τελικά μια ιστορία, παρ’ ότι άφησαν ο καθένας το δικό του στίγμα στην τέχνη.
Την μαγευτική αρχή αυτής της σχέσης διηγείται από πρώτο χέρι στην αυτοβιογραφία του με τίτλο «My Art, My Life: An Autobiography» – μια σπάνια ματιά της εσωτερικής ζωής του Ριβέρα που δημοσιεύεται μετά θάνατον το 1960, με βάση τις συνεντεύξεις που έδωσε στην Gladys March από το 1944 μέχρι τον θάντο του, τον Μάρτη του 1957. Η Gladys March περιγράφει το βιβλίο ως «την απολογία του Ριβέρα: ένα αυτοπορτρέτο μιας περίπλοκης και αμφιλεγόμενης προσωπικότητας, την μεγαλύτερη ίσως που έχει βγάλει η Αμερική».
Σε μια ενότητα με τίτλο “Μια οπτασία της Φρίντα”, ο Ριβέρα περιγράφει την πρώτη του συνάντηση με την άγρια έφηβη Φρίντα, ενώ ζωγράφιζε την πρώτη του σημαντική τοιχογραφία “Creation” στο αμφιθέατρο Μπολιβάρ της Εθνικής Προπαρασκευαστικής Σχολής στην Πόλη του Μεξικού το 1922. Η Φρίντα Κάλο ήταν μία από τις 35 φοιτήτριες της σχολής.
“Ενώ ζωγράφιζα, άκουσα ξαφνικά την φωνή ενός αόρατου κοριτσιού πίσω από μία από τις κολόνες της αίθουσας να λέει πειραχτικά «με προστατευτικό κάλυμμα Ντιέγκο. Η Νάουϊ έρχεται!» Νάουϊ ήταν το ινδικό όνομα μιας ταλαντούχας ζωγράφου που είχε ποζάρει σε ένα μάθημα μου”
Η αόρατη φωνή συνέχισε να “πειράζει” τον Ριβέρα μέχρι να φανερωθεί με σάρκα και οστά: ένα βράδυ όπως ζωγράφιζε ο Ριβέρα πάνω σε μια σκαλωσιά και η τότε γυναίκα του, Γουαδελούπε “Λούπε” Μαρίν, δούλευε μαζί του, άκουσαν μια δυνατή φασαρία που προερχόταν από μια ομάδα φοιτητών που πίεζαν την πόρτα του αμφιθεάτρου. Ο Ριβέρα περιγράφει την στιγμή που αργότερα θα καθορίσει την ζωή του:
“Η πόρτα άνοιξε μονομιάς και μια κοπέλα που έμοιαζε να είναι όχι περισσότερο από δέκα ή δώδεκα ετών, μπήκε μέσα. Ήταν ντυμένη σαν οποιαδήποτε άλλη μαθήτρια της σχολής αλλά ο τρόπος της, το στυλ της, ήταν αυτό που την έκανε να ξεχωρίζει. Είχε αυνηθίστη αξιοπρέπεια και αυτοπεποίθηση, υπήρχε μια περίεργη φωτιά στα μάτια της. Η ομορφιά της ήταν αυτή ενός παιδιού ακόμα αλλά το στήθος της ήταν καλά ανεπτυγμένο. Εκείνη κοίταξε κατευθείαν σε μένα και με ρώτησε αν μπορεί να με παρακολουθήσει κατά την ώρα της δουλειάς μου. Και εγώ της απάντησα ότι δεν θα με ενοχλούσε το αντίθετο. Κάθισε και παρακολούθησε σιωπηλά, τα μάτια της καρφωμένα σε κάθε κίνηση του πινέλου μου. Μετά από λίγες ώρες, η Λούπε άρχισε να κάνεις σκηνές ζηλοτυπίας και να προσβάλλει το κορίτσι. Αλλά το κορίτσι δεν έδωσε καμιά προσοχή σ’ αυτήν. Αυτό βέβαια, εξόργισε την Λούπε ακόμα περισσότερο.
Η Λούπε, με τα χέρια στην μέση της, κατευθύνθηκε με επιθετικές διαθέσεις προς το κορίτσι. Το κορίτσι όμως αδιαφόρησε πάλι και έστρεψε απλά το βλέμμα της στη Λούπε χωρίς να πει τίποτα. Φανερά έκπληκτη η Λούπε, την αγριοκοίταξε για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, τότε χαμογέλασε και σε ένα απρόθυμο τόνο θαυμασμού μου είπε «Κοίτα αυτό το κορίτσι! Μικρή όπως είναι, δεν φοβήθηκε μια γυναίκα ψηλή και δυνατή όπως εγώ. Μου αρέσει.»
Το κορίτσι έμεινε περίπου τρεις ώρες. Όταν έφυγε, είπε μόνο καλυνύχτα. Ένα χρόνο αργότερα έμαθα ότι ήταν η κρυφή φωνή πίσω από την κολόνα και ότι το όνομά της ήταν Φρίντα Κάλο. Αλλά δεν είχα ιδέα ότι μια μέρα θα γίνει γυναίκα μου.”
Δεν ήταν παρά αρκετά χρόνια αργότερα όπου οι δρόμοι τους θα διασταυρωθούν. Σε μια άλλη ενότητα του βιβλίου, με τίτλο “Η Φρίντα γίνεται γυναίκα μου”, ο Ριβέρα αφηγείται πόσο παθιασμένη, με την πραγματική έννοια της λέξης, ήταν η σχέση τους:
“Βρισκόμουν πάνω σε μια σκαλωσιά όπου δούλευα μία τοιχογραφία στο υπουργείο Παιδείας όταν κάποια στιγμή άκουσα μια κοπέλα να μου φωνάζει «Ντιέγκο, σε παρακαλώ κατέβα από εκεί! Έχω κάτι σημαντικό να συζητήσω μαζί σας!». Γύρισα το κεφάλι μου και κοίταξα την κοπέλα. Στο έδαφος κάτω από μένα ήταν μια κοπέλα περίπου δεκαοκτώ ετών. Είχε ένα λεπτό σώμα και ένα λεπτό πρόσωπο. Τα μαλλιά της ήταν μακριά: μαύρα και πυκνά φρύδια ενώνονταν πάνω από τη μύτη της.
Όπως κατέβηκα την σκαλωσιά, η Φρίντα δεν έκανε καμιά προσπάθεια να κρύψει την έντονη προσωπικότητα της λέγοντας μου «Δεν ήρθα εδώ για διασκέδαση. Έχω να εργαστώ για να κερδίσω τα προς το ζην μου. Έχω κάνει κάποιες ζωγραφιές που θέλω να κοιτάξουν πέρα από επαγγελματικά. Θέλω την γνώμη σας. Θέλω να μου πείτε αν νομίζετε ότι μπορώ να γίνω μια αρκετά καλή καλλιτέχνις. Έχω φέρει τρία από τα έργα μου, θα ρθείτε να τα δείτε;»”
Ο Ριβέρα συμφωνεί και την ακολουθεί σε ένα μικρό δωμάτιο κάτω από την σκάλα όπου στοιβάζονταν τα έργα της.
“Ήτανε τρία πορτρέτα γυναικών. Εντυπωσιάστηκα καθώς τα κοίταζα ένα, ένα. Οι καμβάδες αποκάλυπταν μια ασυνήθιστη ενέργεια έκφρασης, ακριβής οριοθέτησης του χαρακτήρα και μια σοβαρότητα αληθινή. Είχαν μια δική τους καλλιτεχνική προσωπικότητα. Ήταν προφανές για μένα ότι αυτο το κορίτσι ήταν μια αυθεντική καλλιτέχνις.”
Η Κάλο ωστόσο, γνωρίζοντας την φήμη του γυναικά που είχε ο Ριβέρα, πρόσεξε τον ενθουσιαμό στο πρόσωπό του και αμέσως άρχισε να τον αποπέρνει:
“Μου μίλαγε σε έντονο τόνο λέγοντας μου «δεν ήρθα για να ακούσω τις φιλοφρονήσεις σας. Θέλω την κριτική ενός σοβαρού ανθρώπου. Δεν είμαι ούτε λάτρης της τέχνης, ούτε ερασιτέχνης. Είμαι απλά ένα κορίτσι που πρέπει να εργαστεί για την ζωή της.”
Ένα από τα αυθεντικά ερωτικά γράμματα της Φρίντα:
Ο Ριβέρα γοητευμένος -πνευματικά, δημιουργικά και, αν και δεν το έχει συνειδητοποιήσει, ρομαντικά:
“Ένιωθα συγκίνηση από θαυμασμό γι’ αυτό το κορίτσι. Της είπα ότι πρέπει να συνεχίσει να ζωγραφίζει παρά τις δυσκολίες που έχει στη ζωή της.”
Υποσχόμενη να ακολουθήσει την συμβουλή του, η Φρίντα Κάλο ζητά μια τελευταία χάρη – να έρθει στο σπίτι της την ερχόμενη Κυριακή ο Ριβέρα για να δει τα υπόλοιπα έργα της. Αφού έδωσε την διεύθυνση της, αποκάλυψε το όνομα της. ΕΚείνη την στιγμή ο Ριβέρα θυμήθηκε το κορίτσι που είχε γνωρίσει στο αφιθέατρο της σχολής. Ο Ριβέρα περιγράφει την συναρπαστική συνομιλία:
“Είπα «Αλλά είσαι…». Με σταμάτησε γρήγορα, σχεδόν κλείνοντας το στόμα μου με το χέρι της. Τα μάτια της απέκτησαν μια φωτεινότητα. Μου είπε «Ναι. Τι; Ήμουν το κορίτσι στην αίθουσα αλλά αυτό δεν έχει απολύτως τίποτα να κάνει με το τώρα. Εξακολουθείς να θέλεις να ‘ρθεις την Κυριακή;». Δυσκολεύτηκα να απαντήσω. «Περισσότερο από ποτέ!» ήθελα να της πω αλλά δεν ήθελα να δείξω τον ενθουσιασμό μου γι’ αυτό απάντησα μόνο «Ναι». Στη συνέχεια, αφού αρνήθηκε την βοήθειά μου να κουβαλήσω τους πίνακες της, η Φρίντα αναχώρησε αγκαλιάζοντας τους καμβάδες της.”
Την επόμενη Κυριακή ο Ριβέρα εμφανίστηκε στην πόρτα της Φρίντα:
“Στην κορυφή ενός ψηλού δέντρου είδα την Φρίντα. Ξεκίνησε να κατεβαίνει. Γελώντας, πήρε το χέρι μου και μπήκαμε στο σπίτι, το οποίο φαινόταν άδειο και στη συνέχεια στο δωμάτιο της. Τότε παρέλασαν όλα τα έργα της μπροστά στα μάτια μου. Τα έργα, το δωμάτιο της, η αστραφτερή παρουσία της με γέμισαν με μια εκπληκτική χαρά. Δεν το είχα καταλάβει τότε αλλά η Φριντα είχε ήδη γίνει ο πιο σημαντικός άνθρωπος στη ζωή μου. Και θα συνεχίσει να είναι, μέχρι τη στιγμή που πέθανε εισκοσι επτά χρόνια αργότερα.”
Λίγες μέρες αργότερα, οι δύο τους φιλήθηκαν για πρώτη φορά και παρόλο που αυτή ήταν δεκαοκτώ αυτός είχε τα διπλάσια χρόνια από αυτήν, κανένας τους δεν αισθάνθηκε αυτή την διαφορά. Τέσσερα χρόνια αργότερα, στις 21 Αυγούστου 1929, παντρεύτηκαν με πολιτικό γάμο από τον δήμαρχο της Κογιοακάν, ο οποίος χαρακτήρισε τον γάμο τους ως «ένα ιστορικό γεγονός». Η Φρίντα Κάλο ήταν τότε 22 και ο Ντιέγκο Ριβέρα 42 ετών.
Έμειναν μαζί μέχρι το θάνατο της, τον Ιούλιο του 1954. Παρά το γεγονός ότι είχαν «ανοιχτό γάμο» με πολλές εξωσυζυγικές σχέσει -η Κάλο ήταν αμφιφυλόφιλη, με πιο αξιοσημείωτες εξωσυζιγικές σχέσεις εκείνοι με την Γαλλίδα τραγουδίστρια Τζοσεφίν Μπέικερ και με τον Ρώσο θεωρητικό του μαρξισμού, Λέων Τρόσκι- τόσο η Κάλο όσο και ο Ριβέρα ισχυρίστηκαν ότι ήταν ο ένας ήταν ο έρωτας της ζωής του άλλου.
Στην Ελλάδα τα ΜΜΕ που στηρίζουν τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, χρημαδοτούνται από το ... κράτος. Tο tvxs.gr στηρίζεται στους αναγνώστες του και αποτελεί μια από τις ελάχιστες ανεξάρτητες φωνές στη χώρα. Mε μια συνδρομή, από 2.9 €/μήνα,ενισχύετε την αυτονομία του tvxs.gr και των δημοσιογραφικών του ερευνών. Συγχρόνως αποκτάτε πρόσβαση στα ντοκιμαντέρ και το περιεχόμενο του 24ores.gr.
Δες τα πακέτα συνδρομών >