Στο ίδιο παιχνίδι θεατές. Κάθε φορά που καταπλέει η τρόικα, στην κυβέρνηση «σημαίνει συναγερμός» και τα κόμματα που τη στηρίζουν «τραβάνε κόκκινες γραμμές». Αυτό το σκηνικό έχει επαναληφθεί τόσες φορές ώστε είναι πλέον απολύτως προβλέψιμο. Υπουργοί και πολιτικοί αρχηγοί παίζουν ένα είδος κατενάτσιο με τα μέτρα, προσπαθώντας τάχα για το «Χ». Αλλά πάντα στο τέλος ο Πολ Τόμσεν στήνει την μπάλα στο σημείο του πέναλτι και σκοράρει σε άδειο τέρμα. Τότε οι δικοί μας δηλώνουν ότι «το πάλεψαν το παιχνίδι», αλλά αυτά έχει η διαπραγμάτευση.

Ads

Ηρωικό σενάριο, αλλά έχει ένα πρόβλημα: η τρόικα δεν έρχεται για να κάνει καμία διαπραγμάτευση. Ερχεται για να διαπιστώσει αν έχουν υλοποιηθεί όσα συμφώνησαν, με το Μνημόνιο, οι δανειστές με τις ελληνικές Αρχές. Τίποτε περισσότερο και τίποτε λιγότερο. Και το μόνιμο πρόβλημα για την κυβέρνηση είναι ότι πάντα βρίσκεται ένα βήμα πίσω στην υλοποίηση των συμφωνηθέντων. Δεν τα αμφισβητεί. Αποτυγχάνει να τα υλοποιήσει.
 

Ο βασικότερος λόγος γι’ αυτό είναι ίσως ο τρόπος λειτουργίας της. Για την ακρίβεια, ο τρόπος της μη λειτουργίας της! Κυβέρνηση με την έννοια της ανώτατης βαθμίδας της εκτελεστικής εξουσίας δεν υπάρχει. Τη θέση της έχει πάρει η ανισομερής σύσκεψη των τριών πολιτικών αρχηγών που καπελώνει το Υπουργικό Συμβούλιο. Στην πορεία αυτό το εξωθεσμικό σχήμα κλωνοποιήθηκε: κλιμάκια στελεχών από το ΠΑΣΟΚ και τη ΔΗΜΑΡ συζητούν με τους υπουργούς για τα μέτρα. Ή κάνουν ότι συζητούν, γιατί στην πραγματικότητα αντικείμενο συζήτησης δεν υπάρχει.

 

Πρόκειται για το απόλυτο παράδοξο. Οι πολιτικοί αρχηγοί συσκέπτονται μεταξύ τους και τα κόμματά τους με τους υπουργούς επί θεμάτων στα οποία δεν έχουν καμία δυνατότητα ουσιώδους παρέμβασης, αφού οι αποφάσεις έχουν ληφθεί και οι στόχοι είναι γνωστοί και δεδομένοι.
 

Ads

Αυτό το μοντέλο λειτουργίας πέραν των άλλων είναι και επιζήμιο. Ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για τις καθυστερήσεις και τις αστοχίες στην προσπάθεια να επιτευχθούν οι στόχοι του Μνημονίου και από αυτή την άποψη στην ουσία το παρατείνουν. Αν είχε εξαρχής τον πρώτο λόγο το Υπουργικό Συμβούλιο η χώρα θα είχε κερδίσει χρόνο.
 

Ενδεχομένως αυτό το κατενάτσιο βολεύει τα κόμματα να πουλάνε φύκια για μεταξωτές κορδέλες στους ψηφοφόρους τους. Αλλά στην πραγματικότητα αυξάνει το κόστος υλοποίησης του προγράμματος προσαρμογής και εκθέτει την κυβέρνηση και τα κόμματα ταυτοχρόνως και στην τρόικα και στους πολίτες. Γιατί παίζεται τόσο αδέξια, ώστε παραβιάζει ακόμη και αυτό που έλεγε κάποτε ο θρυλικός σαουδάραβας σεΐχης Γιαμανί: «Οταν παζαρεύεις για λεφτά, ποτέ μην αναφέρεις πρώτος τα ποσά».

Τα Νέα