Μια αποστεωμένη οικονομία, διαφθορά, οργανωμένο έγκλημα, πολιτική απάθεια, μισογυνισμός, ανεργία στους νέους. Καθώς σήμερα ολοκληρώνεται η προεκλογική περίοδος στην Ιταλία, η βρετανική εφημερίδα Guardian έφτιαξε μια λίστα των 6 πιεστικότερων ζητημάτων που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η επόμενη κυβέρνηση, που θα προκύψει από τις εκλογές του Σαββατοκύριακου.

Ads

 
Η οικονομία 

Με τα αποτελέσματα της λιτότητας να γίνονται όλο και πιο εμφανή και τους φόβους για την μακροπρόθεσμη ανάπτυξη να γίνονται όλο και πιο έντονοι, δεν είναι απορίας άξιο γιατί η οικονομία της Ιταλίας έχει λάβει κεντρική θέση στις προεκλογικές εκστρατείες.
 
Η χώρα βρίσκεται σε ύφεση για χρονικό διάστημα τέτοιο που δεν έχει προηγούμενο τα τελευταία 20 χρόνια. Η ανεργία αγγίζει το 11%, ενώ στους κάτω των 25 ετών φτάνει το 36%. Η Ιταλία έρχεται δεύτερη ανάμεσα στις χώρες της Ε.Ε. με την μεγαλύτερη αναλογία μεταξύ εθνικού χρέους και ΑΕΠ.
 
Οικονομολόγοι δηλώνουν ότι πρέπει να γίνουν βαθύτερες αλλαγές για να υπάρξει σημαντική μεταρρύθμιση ώστε να επιστρέψει η Ιταλία σε ρυθμούς ανάπτυξης. Οι οικονομολόγοι εστιάζουν στην έλλειψη ανταγωνιστικότητας της Ιταλίας, στην αγορά εργασίας, στις αλλαγές στις παραγωγικές αγορές, στην δικαιοσύνη και στο εκπαιδευτικό σύστημα. Μόνο όταν αυτά τα ζητήματα αντιμετωπιστούν, θα μπορέσει η Ιταλία να είναι σε θέση να μπει ξανά στις αγορές βασιζόμενη στις δυνάμεις της, που περιλαμβάνουν δομές βαριάς βιομηχανίας, επιτυχημένες εξαγωγές, σχετικά μικρούς προϋπολογισμούς και μια σχετικά μεγάλη αποταμίευση. Ο μεγαλύτερος φόβος παρόλα αυτά είναι ότι οι εκλογές μπορεί να οδηγήσουν όχι σε μια δυνατή και υπεύθυνη κυβέρνηση αλλά σε περισσότερη πολιτική αστάθεια, που η Ιταλία δεν μπορεί να αντέξει.
 
Η συμπεριφορά προς τις γυναίκες
 

Γυναίκες συγκεντρωμένες στην Ρώμη την ημέρα του Αγ. Βαλεντίνου διαμαρτύρονται ενάντια στην βια του μισογυνισμού.
 
Δυο χρόνια μετά την στιγμή που εκατοντάδες χιλιάδες γυναίκες είχαν βγει στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν ενάντια στην πολιτική «μπούνγκα-μπούνγκα» του Μπερλουσκόνι, ακόμη παλεύουν για τα δικαιώματά τους. Έχοντας μπει στο περιθώριο λόγω πολιτιστικών συμπεριφορών, αναποτελεσματικών κοινωνικών υπηρεσιών και πολιτικής αντιπροσώπευσης, μπορεί να έχουν καλύτερη εκπαιδευτική κατάρτιση από τους άντρες αλλά οι πιθανότητες να βρουν έμμισθη εργασία είναι σημαντικά λίγες.
 
Το ποσοστό εργασίας στις γυναίκες στην Ιταλία, σύμφωνα με τον Οργανισμό για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη είναι 46,5% – που είναι καλύτερο μόνο από το αντίστοιχο της Ελλάδας, του Μεξικό, και της Τουρκίας ανάμεσα σε ανεπτυγμένες χώρες, και κατώτερο κατά 12 μονάδες από το μέσο όρο της υπόλοιπης Ε.Ε.
 
Το γεγονός ότι οι γυναίκες είναι ένα σημαντικά αναξιοποίητο δυναμικό στην χώρα αρχίζει να κερδίζει την προσοχή του πολιτικού στερεώματος, αλλά δεν μπορεί να πει κανείς με βεβαιότητα ότι η επόμενη κυβέρνηση θα απαντήσει σε αυτό το ρητορικό μέχρι στιγμής ερώτημα.
 
Ένα βήμα για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα θα ήταν η αύξηση του αριθμού των γυναικών στις θέσεις πολιτικής εξουσίας. Για παράδειγμα, μέχρι στιγμής καμία από τις 50 μεγαλύτερες ιταλικές πόλεις δεν έχει γυναίκα δήμαρχο. Σύμφωνα με την μελέτη των ψηφοδελτίων που δημοσιεύθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα, η κεντροαριστερά έχει αντιδράσει καλύτερα στο αίτημα της κοινής γνώμης για περισσότερη ισότητα, έχοντας καλύψει τα ψηφοδέλτια του Δημοκρατικού Κόμματος κατά 39% με γυναίκες.
 
Το δικαστικό σύστημα
 

Ιταλός στρατιωτικός αστυνομικός κατά την διάρκεια της δίκης της Αμάντα Νοξ και της Ραφαέλι Σολετσίτο, οι οποίες έφεραν το δικαστικό σύστημα της Ιταλίας υπό τους προβολείς της διεθνούς κοινής γνώμης.
 
Αργοκίνητο και πολλές φορές έντονα πολιτικοποιημένο το ιταλικό δικαστικό σύστημα χρειάζεται μεταρρύθμιση. Σε μια κρίσιμη αναφορά πέρυσι, ο Νιλ Μουζνικς, ανώτατος αξιωματούχος για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο Συμβούλιο της Ευρώπης, τόνισε ότι η Ιταλία δεν μπορεί να ανέχεται ένα αναποτελεσματικό σύστημα, το οποίο καταναλώνει περί το 1% του ΑΕΠ.
 
Η Ιταλία είναι μια από τις πιο δικομανείς χώρες στην Ευρώπη με περισσότερες από 2,8 εκατομμύρια υποθέσεις μόνο το 2011, ενώ έχει τους περισσότερους δικηγόρους στην Ε.Ε. – περίπου 240.000. Αλλά το σύστημα δεν μπορεί να ανταποκριθεί. Τον περασμένο χρόνο η Σεβερίνο είπε ότι υπάρχουν σε αναμονή 5,5 εκατομμύρια πολιτικές υποθέσεις και 3,4 εκατομμύρια ποινικές υποθέσεις, οι οποίες θα χρειαστούν κατά μέσο όρο 7 – 8 χρόνια για να εκδικαστούν. Επίσης, οι εφέσεις στην Ιταλία «μπουκώνουν» το σύστημα. Το εφετείο εκδικάζει περισσότερες από 80.000 εφέσεις τον χρόνο, ενώ το 2011 84 εκατ. ευρώ πληρώθηκαν από το κράτος ως αποζημίωση για καθυστερήσεις και παρερμηνείες του δικαίου. Επίσης πληρώθηκαν 46 εκατ. ευρώ σε αποζημιώσεις προς ανθρώπους που φυλακίστηκαν παράνομα. Ένα σοκαριστικά μεγάλο ποσοστό φυλακισμένων στην Ιταλία αναμένουν ακόμη να δικαστούν. Στο μεταξύ, άλλοι παραμένουν ελεύθεροι αναμένοντας εφέσεις σε κατώτερα δικαστήρια. Ο Μπερλουσκόνι, για παράδειγμα, είχε καταδικαστεί για φορολογική απάτη πέρυσι. Έχει ζητήσει έφεση και αυτή την στιγμή κατεβαίνει υποψήφιος για μια τέταρτη θητεία. Συχνά, όταν τελικά οι κατηγορούμενοι ασκήσουν τις δυο εφέσεις που δικαιούνται, το αδίκημα έχει πια παραγραφεί.
 
Οργανωμένο έγκλημα και διαφθορά
 

Η Ιταλική αστυνομία μεταφέρει τον μαφιόζο Τζουζέπε Σκαντούτο στο Παλέρμο
 
Εάν υπάρχει μια βιομηχανία στην Ιταλία που δεν έχει πληγεί από την κρίση, αυτή είναι το οργανωμένο έγκλημα. Είναι ένας τομέας που εκτινάσσεται χρόνο με τον χρόνο. Με τις τρεις σημαντικότερες οργανώσεις – την Ντρανγκέτα, την Καμόρα και την Σικελική Μαφία – η χώρα παραμένει ένας θήλακας οργανωμένου εγκλήματος.
 
Κατά την διάρκεια της ύφεσης το οργανωμένο έγκλημα εκμεταλλεύτηκε την κατάσταση προσφέροντας τοκογλυφικά δάνεια σε ιδιώτες ή επιχειρηματίες.
 
Το κέρδος αυτής της παραοικονομίας δεν είναι σαφές. Μια κρατικά επιχορηγούμενη μελέτη ανέφερε ότι τα νούμερα ανέρχονται σε 10.5 δις ευρώ ή σε 0,7% του ΑΕΠ. Την ίδια στιγμή μια μελέτη του Πανεπιστημίου Μποκόνι στο Μιλάνο κάνει λόγο για 10,9% του ΑΕΠ. Όποιο και αν είναι το νούμερο στην πραγματικότητα, το πρόβλημα είναι σαφές.
 
Πολιτική
 

Ο κεντροδεξιός πολιτικός Κλόντιο Μπαρμπάρο πιάνεται στα χέρια με τον Φάμπιο Ραϊνιέρι από την Βόρεια Συμμαχία, μέσα στην ιταλική βουλή.
 
Η Ιταλία έχει διεξάγει τις περισσότερες εθνικές εκλογές και τις περισσότερες κυβερνήσεις από οποιαδήποτε άλλη χώρα της Ευρώπης μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Μόνο μια κυβέρνηση από αυτές κατάφερε να ολοκληρώσει την πενταετή θητεία της. Η απάθεια για την πολιτική είναι εμφανής στην κοινωνία.
 
Ένα αποτέλεσμα που δεν μπορεί να θεωρηθεί απίθανο μπορεί να δώσει το στίγμα της ιταλικής πολιτικής ζωής: εάν η κεντροδεξιά κερδίσει την Βουλή, αλλά δεν μπορεί να ελέγξει την Γερουσία, το πιο πιθανό σενάριο είναι να οδηγηθεί η χώρα ξανά σε εκλογές. Και σε πολιτικό και οικονομικό χάος.
 
Το χάσμα Βορρά – Νότου

 
Το 1861, που ιδρύθηκε το ιταλικό κράτος, ο πρωτομάστορας της ένωσης, Μάσιμο Ντ’ Αντζέλιο, είχε δηλώσει: «Φτιάξαμε την Ιταλία, τώρα πρέπει να φτιάξουμε τους Ιταλούς».  Το χάσμα μεταξύ του πλούτου των βόρειων με την ανέχεια των φτωχών νότιων παραμένει ένα από τα πιο μεγάλα ζητήματα που απαιτούν αντιμετώπιση.
 
Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ιταλίας, το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στον νότο είναι περισσότερο από 40% μικρότερο από των βορείων. Η πολιτική ηγεσία προσπαθεί τα τελευταία χρόνια να περάσει το μήνυμα για μια οικονομική ανάπτυξη «για όλη την χώρα». Αυτό το μήνυμα, όμως, στην πράξη δεν έχει καταφέρει να σβήσει τις διαφορές μεταξύ των περιοχών της Ιταλίας αλλά αντιθέτως να τις εντείνει.