Στην εξεταστική επιτροπή της Βουλής για τα δημοσιονομικά στοιχεία του 2009 κατέθεσαν την Τετάρτη ο πρώην πρόεδρος του ΟΑΕΕ, Κωνσταντίνος Παπαθανασίου, και ο πρώην διοικητής του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, Θεόδωρος Αμπατζόγλου. Και οι δύο μίλησαν για τις αναγκαίες ενισχύσεις που έλαβαν τα ταμεία κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα και το πώς αυτές ενδεχομένως επηρέασαν το έλλειμμα.
 

Ads

Οι παράγοντες που εκτίναξαν το έλλειμμα στον ΟΑΕΕ το 2009, ήταν τα διαρθρωτικά προβλήματά του (αναλογία συνταξιούχων-ασφαλισμένων, τα παλαιά ελλείμματα από τα επιμέρους ταμεία), η εισφοροδιαφυγή επιδεινωμένη απ’ την ύφεση, η υπερσυνταγογράφηση, το «πάρτι από επιτήδειους» στις φαρμακευτικές δαπάνες, κατέθεσε ο Κωνσταντίνος Παπαθανασίου, πρόεδρος του Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών, από τον Αύγουστο του 2008 μέχρι τις 31 Ιουλίου του 2010. Ο μάρτυρας δήλωσε πως το έλλειμμα του Οργανισμού, κρυβόταν κατά το ήμισυ από τον κρατικό Προϋπολογισμό επί των ημερών του – αλλά και παλαιότερα – ενώ απέδωσε και ευθύνες στον πρώην υπουργό Οικονομικών, Γιάννη Παπαθανασίου, για την μη προώθηση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης.
 
Ο Κ. Παπαθανασίου στην κατάθεσή του, επεσήμανε απαντώντας σε ερώτηση του Π. Ρήγα, πως οι επιχορηγήσεις που δόθηκαν στον ΟΑΕΕ από τον Γ. Παπακωνσταντίνου κατά το τελευταίο δίμηνο του 2009, ήσαν «μονόδρομος» και δεν είναι δυνατόν να αποδοθούν σε προσπάθεια τεχνητής διόγκωσης του ελλείμματος. Ο πρώην πρόεδρος του Οργανισμού, υπήρξε εξάλλου, εξαιρετικά αυστηρός απέναντι στην διακυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, σε ό,τι αφορά τον δικό του τομέα:
 
«Παραλάβαμε ένα ταμείο, στο οποίο προϋπολογισμοί, απολογισμοί, όλα, ήταν σε μια κόλλα χαρτί, χωρίς κανέναν έλεγχο. Από εκεί και πέρα, τα προβλήματα των επιμέρους ταμείων και του ενιαίου πλέον Οργανισμού ήταν διαρθρωτικά και προέρχονταν από πολύ παλαιότερα», ανέφερε ο μάρτυρας.
 
Με μια εξαιρετικά δυσμενή αναλογία ασφαλισμένων και συνταξιούχων, ο ΟΑΕΕ χρειαζόταν περί το 1,2 δισ. κάθε χρόνο για να ισοσκελίσει τον προϋπολογισμό του – τα μισά απ’ τα οποία εγγράφονταν στον κρατικό Προϋπολογισμό ως κρατική επιχορήγηση. Τα υπόλοιπα, δίνονταν στον ΟΑΕΕ ως έκτακτη ανάγκη. «Το 2009 ζητήσαμε επιχορήγηση 770 εκ. και στον Προϋπολογισμό γράφτηκαν 320 εκ. Ήταν μια πάγια τακτική αυτή που ερχόταν από παλιά, από πριν. Πάντα δηλαδή, έγραφαν λιγότερα στον Προϋπολογισμό, απ’ όσες ήταν οι πραγματικές ανάγκες».
 
Από την πλευρά του, ο πρώην διοικητής του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, από τον Δεκέμβριο του 2008 μέχρι τον Αύγουστο του 2010, Θεόδωρος Αμπατζόγλου τόνισε πως η ανεργία και η ύφεση, με αυξημένη την εισφοροδιαφυγή επιβάρυναν το έλλειμμα του ΙΚΑ το 2009, και ενώ ο Γ. Παπαθανασίου είχε υποσχεθεί να ενισχύσει το Ίδρυμα με ομόλογα προκειμένου να μην επιβαρυνθεί το έλλειμμα, ο Γ. Παπακωνσταντίνου πλήρωσε με μετρητά. Δεν μπορούσε ωστόσο να πράξει διαφορετικά και δεν ήταν αυτό που δημιούργησε μεγάλες διαφορές στο έλλειμμα.
 
«Όταν παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά τα οικονομικά στοιχεία του πρώτου πενταμήνου του 2009, είδαμε ότι υπάρχει ήδη ένα διαμορφούμενο έλλειμμα που ξεπερνούσε τα 500 εκατομμύρια ευρώ. Αυτό καλυπτόταν βεβαίως στο cash flow του Ιδρύματος από την εμπροσθοβαρή κρατική χρηματοδότηση, αλλά η προβολή των δεδομένων έδειξε ότι αν φθάναμε μέχρι και τον Αύγουστο, (οπότε θα είχαμε να πληρώσουμε το δώρο), θα χρειαζόμασταν πλέον, έκτακτη χρηματοδότηση» ανέφερε ο μάρτυρας και συνέχισε:
 
«Ενημέρωσα τον κο Παπαθανασίου – και προς το τέλος Αυγούστου, μου ήρθε μία επιστολή από το υπουργείο Οικονομικών, που έλεγε ότι η κυβέρνηση είχε αποφασίσει να εκδώσει ομόλογα του ελληνικού δημοσίου ύψους 4,5 δις, που θα έδινε στο ΙΚΑ έναντι των οφειλομένων 7,5 δις που είχε το κράτος προς το Ίδρυμα. Περιμέναμε βεβαίως να εισπράξουμε τα χρήματα – αλλά όταν μετά από δύο μέρες προκηρύχθηκαν εκλογές, είναι προφανές ότι αυτή η διαδικασία «πάγωσε» και κανείς δεν είχε το περιθώριο να κάνει νομοθετική ρύθμιση και να δώσει 4,5 δις εκείνη την περίοδο. Όταν έθεσα υπόψη του κου Παπακωνσταντίνου, την επιστολή του προκατόχου του, ήταν ενημερωμένος. Μου είπε «αυτό θα το δούμε στο μέλλον. Για την ώρα θα χρηματοδοτηθείς με ρευστό». Πράγμα και το οποίο έγινε».
 
Το ΙΚΑ χρειάστηκε για τον Σεπτέμβριο, τον Οκτώβριο, τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο, έκτακτη χρηματοδότηση από το υπουργείο Οικονομικών – συνολικού ύψους 1,4 δις, πλάι στην τακτική χρηματοδότηση των 2,6 δις. Οι τρεις δόσεις που επιμερίζονται στην περίοδο Παπακωνσταντίνου, έχουν γίνει σε ρευστό, επηρεάζοντας το έλλειμμα. Συνολικά, όπως παρατήρησε η βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, Ελπίδα Τσουρή, το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης έχει επιβαρυνθεί απ’ τα ασφαλιστικά ταμεία το 2009 κατά 0,68%.
 
Ερωτηθείς αν μπορούσε να πράξει διαφορετικά ο τότε υπουργός, ο μάρτυρας απάντησε αρνητικά: «Ο υπουργός δεν μπορούσε να πράξει διαφορετικά. Υπήρχε μία διαδικασία να αξιοποιήσουμε προς άντληση ρευστότητας, το υπάρχον χαρτοφυλάκιο του ΙΚΑ, που πάλι αποτελείτο κυρίως από ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου κάνοντας διακανονισμό repo – αυτό που κάνει τώρα ο κος Σπυρόπουλος με σημαντική επιτυχία κατά την άποψή μου. Σε εκείνη όμως τη φάση, την ώρα που γινόταν ένας γενικός χαμός σε σχέση με την ελληνική οικονομία, δεν νομίζω ότι υπήρχε εύκολα η δυνατότητα για διακανονισμούς repos. Επελέγη η λύση της άμεσης χρηματοδότησης που επιβάρυνε το έλλειμμα. Νομίζω, όμως, ότι δεν είναι αυτό που δημιούργησε τις μεγάλες διαφορές».