Τη δημιουργία διετών δημόσιων κολεγίων µεταδευτεροβάθµιας εκπαίδευσης σε κάθε περιφέρεια, μέσω των οποίων οι σπουδαστές θα μπορούν να εισάγονται στα ΑΕΙ-ΤΕΙ, προτείνει η Διεθνής Συμβουλευτική Επιτροπή για την τριτοβάθμια εκπαίδευση σε έκθεσή της που κατέθεσε στο υπουργείο Παιδείας. Η επιτροπή υπογραμμίζει επίσης την ανάγκη ριζικών αλλαγών, υπογραμμίζοντας ότι η τριτοβάθμια εκπαίδευση υποφέρει από κρίση αξιών και από παρωχημένες πολιτικές και οργανωτικές δομές.

Ads

«Κομματικοποίηση», δαπάνες, ασφάλεια

Η επιτροπή επισημαίνει στην έκθεσή της την ανάγκη ριζικών αλλαγών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, στηλιτεύοντας μεταξύ άλλων την «κομματικοποίηση» των πανεπιστημίων και τις μεγάλες δαπάνες ανά φοιτητή, την ώρα που τα Ιδρύματα διαμαρτύρονται για οικονομική στενότητα, γραφειοκρατία και έλλειψη νέων τεχνολογιών.

Ειδικότερα, αναφέρεται ότι η Ελλάδα παρουσιάζει τις υψηλότερες δαπάνες ανά φοιτητή ανάμεσα σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ και τη μεγαλύτερη αύξηση στις δαπάνες αυτές μεταξύ 1995-2005, ενώ τα ελληνικά ΑΕΙ δηλώνουν το χαμηλότερο ποσοστό αποφοίτησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και μόνο το ένα τρίτο των εγγεγραμμένων φοιτητών αποφοιτά εντός του απαιτούμενου χρόνου. Ακόμα, τονίζεται ότι από τους 600.000 φοιτητές που πιστεύεται ότι είναι εγγεγραμμένοι, μόνο 180.000 παρέλαβαν τα δωρεάν συγγράμματα από το κράτος.

Παράλληλα, η Ελλάδα έχει τον μεγαλύτερο αριθμό φοιτητών που αφήνουν τη χώρα, για να εγγραφούν σε πανεπιστήμια της Ευρώπης και άλλων χωρών, καθώς κάθε χρόνο, 60.000 Ελληνες φοιτούν σε ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, ενώ τα ποσοστά ανεργίας των πτυχιούχων καθώς και η περίοδος ανεργίας μετά την αποφοίτηση είναι σε πολύ υψηλά επίπεδα.

Η επιτροπή καταγράφει την «ανισορροπία δύναμης και ελέγχου πάνω σε ακαδημαϊκά θέματα και αποφάσεις», η οποία οδηγεί συχνά «στη λήψη αποφάσεων με πολιτικά κίνητρα», την ανυπαρξία οικονομικής αυτονομίας ή λογοδοσίας, τη γραφειοκρατία, την έλλειψη «θεμελιωδών τεχνολογιών πληροφορίας και άλλων εργαλείων αξιολόγησης για την μέτρηση παραμέτρων εισροών-εκροών και την αντικειμενική αξιολόγηση επιδόσεων».

Αναφορά γίνεται και στην ασφάλεια των πανεπιστημιακών χώρων. Σχετικά αναφέρεται ότι «ενώ το Σύνταγμα επιτρέπει στην πανεπιστημιακή ηγεσία να προστατεύει τους πανεπιστημιακούς χώρους από στοιχεία που επιδιώκουν την πολιτική αστάθεια, οι Πρυτάνεις έχουν δείξει απροθυμία να ασκήσουν τα δικαιώματα και να εκπληρώσουν τις ευθύνες τους και να πάρουν τις αποφάσεις που χρειάζονται προκειμένου να εξασφαλισθεί η ασφάλεια του διδακτικού και ευρύτερου προσωπικού και των σπουδαστών. Ως αποτέλεσμα, η διοίκηση του πανεπιστημίου και το διδακτικό προσωπικό δεν έχουν αποδειχθεί καλοί επιμελητές των εγκαταστάσεων που τους εμπιστεύθηκε η κοινωνία».

Δημόσια κολέγια

Στις προτάσεις τις επιτροπής περιλαμβάνεται η δημιουργία διετών περιφερειακών κολεγίων, τα οποία –όπως τονίζει- θα επιτρέπουν στους καλύτερους σπουδαστές να μεταπηδούν στα ΑΕΙ τετραετούς φοίτησης, με σαφώς καθορισμένες προϋποθέσεις και διαδικασίες. Τα συγκεκριμένα κολέγια, επισημαίνει η επιτροπή, θα παρέχουν σε πρώτη φάση ένα στέρεο υπόβαθρο στους σπουδαστές που θέλουν να αποκτήσουν τεχνική εξειδίκευση και να εργαστούν σε επαγγέλματα που δεν απαιτούν εκπαίδευση ανώτατου επιπέδου.

Ακόμα, προτείνεται η σύσταση ειδικής δημόσιας υπηρεσίας ή ανεξάρτητης αρχής, η οποία θα είναι υπεύθυνη για τη διαχείριση και την κατανομή της δημόσιας χρηματοδότησης στα ιδρύματα και την αξιολόγηση του κόστους των υπηρεσιών. Τα πανεπιστημιακά ιδρύματα θα πρέπει να διοικούνται από ένα ανεξάρτητο συμβούλιο για κάθε ίδρυμα ή ένα ανεξάρτητο συμβούλιο για μία ομάδα ιδρυμάτων που έχουν κοινά χαρακτηριστικά. Τέλος, για τις θέσεις των πρυτάνεων προτείνεται να επιλέγονται από επιτροπές με εκπροσώπηση από καθηγητές, φοιτητές κ.ά.

Η επιτροπή αποτελείται από 9 ξένους ειδικούς, υπό την προεδρία της ελληνικής καταγωγής καθηγήτριας και πρύτανη του Πανεπιστηµίου της Καλιφόρνιας (Davis) Λίντας Κατέχη.

Αντιπαράθεση υπουργείου-ΤΕΙ Πειραιά για κονδύλια

Έντονη αντιπαράθεση ξέσπασε χθες ανάμεσα και στο υπουργείο Παιδείας και στο ΤΕΙ Πειραιά, το οποίο κήρυξε διήµερη αναστολή της λειτουργίας του (Δευτέρα και Τρίτη), επικαλούμενο οικονοµικό αδιέξοδο και αδυναµία πληρωµής ακόµα και των λογαριασµών κοινής ωφέλειας.

Η υπουργός Παιδείας δήλωσε ότι «το ΤΕΙ Πειραιά λάμβανε επιχορήγηση πολύ υψηλότερη σε σχέση με τα στοιχεία λειτουργίας του. Παρόλα αυτά, είναι το μοναδικό ΤΕΙ της χώρας, το οποίο παρουσίασε στο τέλος του έτους έλλειμμα άνω του 1,5 εκατομμύριου ευρώ, χωρίς να δίδεται κάποια εξήγηση για την αιτία. Το επιχείρημα πως «τα περιφερειακά ΤΕΙ δεν έχουν σπουδαστές και κακώς τους δίδεται χρηματοδότηση εις βάρος του ΤΕΙ Πειραιά» επιχειρεί να μεταθέσει αλλού τη συζήτηση και όχι εκεί που πρέπει, δηλαδή στο κατά πόσο γίνεται ορθολογική κατανομή των πόρων και πώς εξηγούνται τα ελλείμματα που παρουσιάζονται».

Απαντώντας, ο πρόεδρος του ΤΕΙ Λάζαρος Βρυζίδης, δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «εάν η ίδια η υπουργός μπορεί να λειτουργήσει το ίδρυμα με μόνο 7.800.000 ευρώ, τότε ο ίδιος θέτει την παραίτησή του στη διάθεσή της». Σε συνέντευξή του την προηγούμενη εβδομάδα, ο ίδιος είχε επισημάνει ότι «Η κατανομή κονδυλίων από το Υπουργείο Παιδείας στα Ιδρύματα θα πρέπει να γίνει με αντικειμενικά κριτήρια και να βασίζεται σε πραγματικά στοιχεία και όχι σε αναξιόπιστους δείκτες. Είναι απορίας άξιο γιατί το Υπουργείο δεν αξιοποιεί τα στοιχεία του προγράμματος «Εύδοξος», για την αναλογική κατανομή των κονδυλίων, ή τον αριθμό των Πτυχιούχων, ή τον αριθμό των «ενεργών» σπουδαστών –στοιχεία που διαθέτει το Υπουργείο και παρέχουν αξιόπιστη εικόνα των αναγκών των Ιδρυμάτων. Είναι απορίας άξιον γιατί αντί των ανωτέρω αντικειμενικών κριτηρίων το Υπουργείο χρησιμοποιεί το δείκτη «εγγεγραμμένοι σπουδαστές σε ν+2 έτη», ο οποίος δείκτης δεν αντιστοιχεί στους πραγματικά φοιτούντες («ενεργούς») σπουδαστές και κατά συνέπεια δεν αντικατοπτρίζει τις οικονομικές ανάγκες των Ιδρυμάτων. Ενδεικτικά σας αναφέρω ότι το Τμήμα ζωικής παραγωγής του ΤΕΙ Λάρισας έχει εγγεγραμμένους 701 σπουδαστές, από τους οποίους ενεργοί είναι μόνο οι 119. Τι νόημα έχει η χρηματοδότηση με βάση τον αριθμό 701, όταν τις ανάγκες (εκπαιδευτικές/λειτουργικές) τις δημιουργούν μόνο 119 σπουδαστές; Αντίστοιχη ανακολουθία εγγεγραμμένων προς ενεργούς σπουδαστές υπάρχει και στα περισσότερα Τμήματα των περιφερειακών ΤΕΙ».