Επειδή η ιστορία δεν γράφεται με «αν», ποτέ δεν θα μάθουμε τι θα είχε συμβεί αν ο πρωθυπουργός δεν είχε μετατρέψει τις εκλογές για την αυτοδιοίκηση στο πανεθνικό δίλημμα «με ψηφίζετε ή κάνω πρόωρες εκλογές». Θα είχαν άραγε μαυρισθεί τόσο πολύ οι κυβερνητικοί υποψήφιοι ώστε να δημιουργηθεί σοβαρό πολιτικό πρόβλημα στη κυβέρνηση; Η μήπως ο κ. Κικίλιας δεν θα είχε περάσει καν στο δεύτερο γύρο στην περιφέρεια Αττικής και ηττημένη των εκλογών θα ανακηρυσσόταν η ΝΔ που ευνοήθηκε από την δικομματική πόλωση;

Ads

Το βέβαιο είναι ότι το σενάριο για την μάχη των εντυπώσεων που από χθες το πρωί είχε περιγράψει το Tvxs ακολουθήθηκε κατά γράμμα: λίγο μετά την έναρξη του «τηλεοπτικού μαραθώνιου» τα κανάλια παρουσίασαν τη διαφορά μεταξύ ΠΑΣΟΚ-ΝΔ να κυμαίνεται περίπου στις 5 μονάδες. Στην πραγματικότητα κυμαίνεται στις 1-2 μονάδες, όπως είχε προβλέψει ο Χριστόφορος Βερναρδάκης στο Tvxs, αλλά ότι προβάλλεται στην τηλεόραση είναι αλήθεια. Η «είδηση» έδωσε λίγο μετά τη δυνατότητα στο κ. Παπανδρέου να τερματίσει την εκλογολογία, ανακουφίζοντας τα στελέχη του που για αρκετή ώρα σιωπούσαν στα τηλεοπτικά πάνελ, καθώς δεν ήξεραν τι θα αποφάσιζε ο αρχηγός τους: μετά το «κατ αρχήν θετικό» αποτέλεσμα υπήρχε ή όχι ανάγκη πρόωρων εκλογών;

Τελικώς έγινε αυτό που είχε επίσης προβλεφθεί: όπως στις φοιτητικές εκλογές, όλοι δήλωσαν νικητές και από την πλευρά τους δεν είχαν άδικο. Το ΠΑΣΟΚ όχι μόνο δεν καταποντίστηκε αλλά διατήρησε την πρωτιά, παρά τα νεοφιλελεύθερα μέτρα που βρίσκονται στους αντίποδες των όσων υποσχόταν ένα χρόνο πριν. Με τη βοήθεια του ΠΑΣΟΚ, ο κ. Σαμαράς βρέθηκε στην ευχάριστη θέση να δηλώσει επίσης ότι «ο λαός μίλησε» καθώς έπιασε τα περσινά ποσοστά της ΝΔ στις βουλευτικές εκλογές, ξεχνώντας φυσικά να αναφέρει ότι τα τελευταία συνιστούσαν αρνητικό ρεκόρ για την παράταξη του.

Το ΚΚΕ δήλωσε επίσης ότι νίκησε και με το δίκιο του, άλλωστε ήταν το μόνο που ανέβασε τα ποσοστά του. Παρά τις δύο διαδοχικές διασπάσεις και τα εσωκομματικά προβλήματα, ο Αλ. Τσίπρας κατάφερε να κινηθεί σχεδόν στα επίπεδα των βουλευτικών εκλογών του 2009, ενώ αντίθετα η «Δημοκρατική Αριστερά» δεν έχει βρει ακόμη το δρόμο της, ούτε ευνοείται από την φθορά του ΠΑΣΟΚ. Η Ανταρσύα σημειώνει το καλύτερο ποσοστό στην ιστορία της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς και μόνο το αποτέλεσμα του Αλ. Αλαβάνου ισοδυναμεί με καταστροφή: το πως και γιατί ένα αξιόλογο πολιτικό κεφάλαιο εξανεμίσθηκε μέσα σε λιγότερο από δύο χρόνια, θα πρέπει να αποτελέσει κάποια στιγμή αντικείμενο ακαδημαϊκών μελετών…

Ads

Η υπερ-πολιτικοποίηση των εκλογών είχε και μια σειρά από άλλες, παράπλευρες απώλειες. Με κορυφαία παραδείγματα την Αθήνα και την Θεσσαλονίκη, σε μια σειρά από δήμους υποψήφιοι που έχουν να επιδείξουν (ή φιλοδοξούν να συνεχίσουν στη περίπτωση του κ. Γκιουλέκα) μηδαμινό έργο, προηγούνται επειδή η ψήφος είναι κομματική. Υπάρχει έτσι ο κίνδυνος από τις φετινές εκλογές να αναδειχθούν οι χειρότερες στην πρόσφατη ιστορία δημοτικές και περιφερειακές αρχές, στις οποίες ο Καλλικράτης δίνει (τρομάρα του) και πολλές εξουσίες.

Η άλλη παράπλευρη απώλεια είναι η εμπιστοσύνη στο πολιτικό σύστημα που βρίσκεται πλέον στο ναδίρ, όπως δείχνουν τα ποσοστά της αποχής που πλησιάζουν αυτά των ευρωεκλογών του 2009 καθώς και των λευκών-άκυρων που, ένδειξη ότι συχνά πρόκειται για συνειδητή επιλογή, ξεπερνούν το 5% στις δημοτικές εκλογές για να απογειωθούν στο πρωτοφανές ποσοστό του 9% στις περιφερειακές.

Το πολιτικό σύστημα φαίνεται να εξαντλεί τα όρια του και το ίδιο ισχύει για τον κ. Παπανδρέου. Η ιστορία χαμογέλασε μια φορά στον πρωθυπουργό, όταν πέρσι ο Κ. Καραμανλής του παρέδωσε αμαχητί την εξουσία. Η δεύτερη φορά ήταν χθες όταν παρά το ακραίο δίλημμα που έθεσε πριν τις εκλογές, ο πρωθυπουργός κατάφερε τελικά και πήρε παράταση χρόνου. Αν τα αποτελέσματα ήταν χειρότερα- ή είχαν παρουσιασθεί στις πραγματικές τους διαστάσεις στις τηλεοπτικές συζήτήσεις- θα είχε υποχρεωθεί να προχωρήσει σε πρόωρες εκλογές.

Συγχρόνως όμως , ο κ. Παπανδρέου εξάντλησε και το προσωπικό του κεφάλαιο με το οποίο μπορούσε να παρεμβαίνει στις πολιτικές εξελίξεις,. Από εδώ και στο εξής για την αδυναμία της κυβέρνησης να παράγει έργο ή για την ανεπάρκεια των περισσότερων υπουργών του, δεν θα ευθύνονται οι τελευταίοι αλλά αυτός που τους επέλεξε. Ο πρωθυπουργός πρέπει να διδαχθεί από τον προκάτοχο του που παρά τις καταστροφικές φωτιές για τις οποίες σαφώς ευθυνόταν η κυβέρνηση της ΝΔ, κατάφερε το 2007 να κερδίσει για δεύτερη φορά τις εκλογές αλλά δεν το αξιοποίησε για να αλλάξει πορεία και τρόπο διακυβέρνησης : η ιστορία χαμογελάει μόνο δυο φορές…