Γνωστός για τις «δημόσιες εκδηλώσεις οργής» του, στις 12 Οκτωβρίου 1960 ο Σοβιετικός ηγέτης Νικίτα Χρουστσόφ, εξοργισμένος από δηλώσεις του Φιλιππινέζου συνέδρου, αρχίζει να κοπανά με μανία το παπούτσι του στο έδρανο των Η.Ε. Για το περιστατικό έχουν γραφτεί και ακουστεί αρκετές εκδοχές και η έλλειψη απτών αποδείξεων έχει οδηγήσει και στην ιστορική αμφισβήτησή του. Η δήλωση του Φιλιππινέζου συνέδρου Lorenzo Sumulong κατά την τακτική 15η Σύνοδο εργασιών της Γενικής Συνελεύσεως του ΟΗΕ, με την οποία κατηγορούσε ουσιαστικά για διφορούμενη πολιτική την ΕΣΣΔ σχετικά με την αποικιοκρατική πολιτική προκάλεσε την έντονη αντίδραση του Σοβιετικού ηγέτη, ο οποίος αγανακτισμένος και «θιγμένος» ύψωσε το παπούτσι του και το χτύπησε πάνω στο έδρανό του.

Ads

Σύμφωνα με μία από τις εκδοχές, μετά τη δήλωση του Φιλιππινέζου διπλωμάτη, ο Χρουστσόφ ανέβηκε στο βήμα της Γενικής Συνελεύσεως, όπου με θεατρικό τρόπο έκανε νόημα στον Sumulong να αποχωρήσει και ζήτησε από τον πρόεδρο της Γ.Σ. να επαναφέρει τον Sumulong στην τάξη. Απευθυνόμενος προς τον Φιλιππινέζο διπλωμάτη, ο πρόεδρος του ζήτησε να αποφύγει τη συνέχεια μιας διαμάχης που είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει επιπλέον παρεμβάσεις. Ο Χρουστσόφ, μπροστά στη συνεχιζόμενη ομιλία του Φιλιππινέζου συνέδρου, χτύπησε τις γροθιές του στο τραπέζι και στη συνέχεια πήρε το παπούτσι του και άρχισε να κοπανάει το έδρανο και με αυτό.

Σύμφωνα με άλλη εκδοχή, ο Χρουστσόφ πρώτα χτύπησε το παπούτσι στο έδρανο και στη συνέχεια μετέβη στο βήμα για να διαμαρτυρηθεί. Κατά πληροφορία, πάλι, που έδωσε ο πρέσβης της Σουηδίας στη Μόσχα στον Έλληνα διπλωμάτη Κύρου, η οποία προερχόταν απευθείας από τον σοβιετικό ΥΠΕΞ Αντρέι Γκρομύκο, το περίφημο παπούτσι «… εστένευεν αφορήτως τον κ. Χρουστσώφ (το οποίο) ούτος είχεν εκβάλει προς παροδικήν ανακούφισιν και το εκράτει ανά χείρας, οπότε και μόνο τότε εσκέφθη να το χρησιμοποιήση ως πρωτότυπον μέσον κοινοβουλευτικής αποδοκιμασίας!».

Η πραγματικότητα, όμως, πίσω από τον εκνευρισμό του Σοβιετικού ηγέτη δεν οφειλόταν στις κατηγορίες περί καταπίεσης και ανελευθεριών της σοβιετικής πολιτικής, αλλά στη διαφαινόμενη επικράτηση της ψήφου υπέρ του νέου Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, Σουηδού Hammarskjold, στη θέση του οποίου η σοβιετική πρόταση «έβλεπε» τριανδρία προερχομένη από διαφορετικά κράτη. Έπειτα από χρόνια ντροπιαστικής σιωπής για την οικογένεια, η εγγονή του Χρουστσόφ, Νίνα Χρουστσιέβα παρουσιάζει τη δική της εκδοχή για το γεγονός. Ο παππούς της φορούσε καινούργια παπούτσια που τον στένευαν, με αποτέλεσμα να τα έχει βγάλει την ώρα που ήταν καθιστός. Όταν άρχισε να χτυπά το έδρανο με τις γροθιές του, το ρολόι του έπεσε και σκύβοντας για να το πιάσει, είδε το παπούτσι.

Το 2002, μια πρώην Σοβιετική δημοσιογράφος δημοσίευσε μια άλλη εκδοχή του περιστατικού, η οποία βασιζόταν σε μαρτυρία εργαζόμενης στα Η.Ε. Σύμφωνα με τη μαρτυρία αυτή, το παπούτσι του είχε γλιστρήσει νωρίτερα πριν φτάσει στο έδρανό του. Η υπάλληλος πήρε το παπούτσι, το τύλιξε με μια πετσέτα και το επέστρεψε στον Χρουστσόφ, ο οποίος μη μπορώντας να το φορέσει, αναγκάστηκε να το κρατήσει κάτω από το γραφείο του για κάποια ώρα. Γεγονός είναι, ωστόσο, ότι η αποδοκιμασία της κίνησης να χτυπήσει το παπούτσι στο έδρανο από τους διπλωμάτες και τους πολιτικούς, παρουσίασε μια περισσότερο αδύναμη εικόνα του, με αποτέλεσμα η κοινή γνώμη της Δύσης να σχηματίσει καλύτερη εικόνα γι’ αυτόν. Και στο εσωτερικό της ΕΣΣΔ, η δημοτικότητά του απογειώθηκε.