Πέρασε λοιπόν και η κορύφωση του καλοκαιριού που, συμβολικά τουλάχιστον, είναι η 15η Αυγούστου, η μέρα της Παναγιάς, το «Πάσχα του καλοκαιριού», και αρχίζουμε σιγά σιγά και σταθερά να οδεύουμε προς το αναπόφευκτο φθινόπωρο με όλα όσα εκείνο πρόκειται να μας φέρει.

Ads

Είναι αλήθεια ότι κάτω από κανονικές συνθήκες τον καυτό μήνα Αυγουστο – θες η ζέστη, θες η άδεια και οι διακοπές, θες η εικόνα που όλοι έχουμε στο μυαλό μας για τον μήνα αυτό που σε καλεί να ξεχαστείς ατενίζοντας την θάλασσα – όλα λίγο αμβλύνωνται. Οι δυσκολίες και οι αντιξοότητες της καθημερινότητας μοιάζουν απομακρυσμένες όταν πίνεις το ουζάκι σου σε κάποιο ξεχασμένο καφενείο κάτω από τη σκιά της κληματαριάς ενώ σε κουφαίνουν τα τζιτζίκια και νιώθεις πάνω σου – σχεδόν ενοχλητική αλλά τόσο μα τόσο γνώριμη – την αρμύρα απο το θαλασσινό μπάνιο. Κάτω από κανονικές συνθήκες όλα τα προβλήματα και τα άγχη μπορούν να μπουν λίγο στην άκρη όταν βγαίνει τεράστιο το Αυγουστιάτικο φεγγάρι που κάνει τη νύχτα μέρα ή όταν περνάς έξω από νησιώτικες αυλές και σε πιάνει το άρωμα του νυχτολούλουδου ή του γιασεμιού. Κάτω από κανονικές συνθήκες μπορείς να ξεχαστείς και να αναστενάξεις με ικανοποιήση όταν αγναντεύεις τον βαθυκόκκινο ήλιο της δύσης να χρωματίζει το πέλαγος…. Θα μπορούσα να συνεχίσω έτσι χρησιμοποιώντας εκατοντάδες λέξεις και ζωγραφίζοντας χιλιάδες εικόνες που όλοι λίγο ως πολύ κουβαλάμε μέσα μας παιδιόθεν και που πολλοί μεγάλοι ποιητές ύμνησαν πολύ πιο άξια από εμένα αλλά…οι συνθήκες, δυστυχώς, δεν είναι κανονικές. Είναι περίεργες, αγριευτικές και πολύ – μα πάρα πολύ – ακραίες. Επιφέρουν δε αλλόκοτα αποτελέσματα που γενικά – αλλά όχι επι του παρόντος – χρήζουν ιδιαίτερη ανάλυση και ανθρωπολογική ή κοινωνική μελέτη.

Φέτος, όπως και πέρσυ αλλά και πρόπερσυ, τα αστικά κέντρα δεν άδειασαν. Για τους περισσότερους ανθρώπους η δυνατότητα για εκδρομές, ταξίδια και διακοπές δεν ήταν μια απλή ή μια εφικτή υπόθεση. Ακόμα κι αν υπάρχει το εξοχικό ή το σπίτι στο χωριό μια οικογένεια με παιδιά δεν μπορεί εύκολα να αντιμετωπίσει ούτε τα έξοδα μετακίνησης ούτε τα έξοδα διατροφής που απαιτούνται. Όσο για εκείνους που πρέπει να αντιμετωπίσουν και το ξενοδοχείο ή και την οποιαδήποτε μορφή διαμονής τότε τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο δύσκολα ή και αδύνατα σε πολλές περιπτώσεις. Ακόμα κι αν κάποιοι, μετά από αιματηρές οικονομίες και θυσίες, καταφέρνουν να ξεφύγουν έστω και για λίγο από τη δουλειά, το μεροκάματο και τα, συχνα υποβαθμισμένα, αστικά κέντρα υπάρχουν άλλοι τόσοι  – καθημερινά δε αυξάνονται δραματικά – που τα εντονα και επιτακτικά προβήματα επιβίωσης δεν επιτρέπουν καμμία σχεδόν «ανακωχή» στην σκληρή καθημερινότητα τους.

Αυτό το καλοκαίρι των ακραίων συνθηκών που δεν επέτρεψε σε πάρα πολύ κόσμο ούτε άδεια να πάρει, ούτε τη δουλειά του να κλείσει για λίγες μέρες, ούτε τα παιδιά του να πάει να κάνουν μερικά μπάνια, συγχρόνως επέτρεψε στους λίγους και εκλεκτούς να ξοδεύουν ανερυθρίαστα χιλιάδες ευρώ στους βωμούς αρκετών λαϊκών βάρδων στις απανταχού «πίστες» των κοσμικών νησιών ή να απολαμβάνουν την αστακομακαρονάδα τους στα πιο «ιν» ψαράδικα της χώρας. Αυτό το καλοκαίρι ακόμα «πηρε στο λαιμό του» τον μικρομεσαίο, τον μεροκαματιάρη, τον υπάλληλο, το νέο ζευγάρι, αυτόν που ευρώ ευρώ έκανε το «σ…το του παξιμάδι» όλο το χειμώνα για να καταφέρει να πάει διακοπές και που με τα τόσα καλά που ακούει από τον πρωθυπουργό και με τα τόσα αισιόδοξα μηνύματα που του απευθύνει η κυβέρνηση χαλαρώνει λίγο παραπάνω, πάει και στην ταβέρνα, πίνει και ένα δεύτερο ποτάκι – ανάπτυξη γαρ, κρίση τέλος – και δεν πιστεύει ότι θα έρθει ο Οκτώβριος και θα αποκαλυφθεί σιγά σιγά η αλήθεια και θα παρθούν νέα μέτρα και θα γίνουν και άλλες περικοπές, γιατί ακόμα δεν πιστεύει ή δεν θέλει να δει ξεκάθαρα ότι κάποιοι παίζουν μεγάλα και βρώμικα παιχνίδια στις πλάτες του εδώ και παρα πολλά χρόνια.

Ads

Γιατί τα χρόνια της κρίσης δεν έχουν αγγίξει όλους με τον ίδιο τρόπο και το καλοκαίρι αυτό διαπίστωσα – στην πράξη – πόσο αλήθεια είναι τελικά αυτό και πόσο εμφανές «δια γυμνού οφθαλμού» γίνεται πλέον ότι οι επικίνδυνες πολιτικές της κυβέρνησης και οι εξαγγελίες περί εξόδου από την κρίση και περί δήθεν ανάπτυξης έχουν οδηγήσει την κοινωνία σε αδιέξοδα, μέχρι, θα έλεγα, και σε ένα είδος παράνοιας γιατί ο κόσμος δεν ξέρει που να βασιστεί και σε τι να πιστέψει, ενώ έχουν ανοίξει ακόμα περισσότερο την ψαλίδα αναμέσα σε εκείνους που πραγματικά βρίσκονται σε πρωτοφανως και προφανώς δεινή κατάσταση και σε εκείνους που η οικονομική και κοινωνική καταστροφή που έχει επέλθει στη χώρα μοιάζει να φαντάζει σαν κάτι μακρινό, ελαφρώς αποτρόπαιο και ενοχλητικό –σαν ένα κουνούπι που καταστρέφει μια, κατά τα άλλα, όμορφη στιγμή.

Αυτό το καλοκαίρι των ακραίων συνθηκών δεν άλλαξαν τα μοναδικά ηλιοβασιλέματα ούτε τα πυροφάνια, ούτε οι φεγγαράδες, ούτε η θαλασσινή αύρα, ούτε οι γλυκιές μυρωδιές από τα σχίνα, τα θυμάρια και τα σύκα… Αλλάξε μάλλον η δυνατότητα μας να ξεχαστούμε εντελώς όπως μπορούσαμε ίσως κάποτε ενώ εκαναν πιο έντονη την οδυνηρή διαπίστωση ότι μας περιμένει ένας δύσκολος χειμώνας και ότι σύντομα αυτή η χαλάρωση που φέρνει το καλοκαιράκι θα εξανεμιστεί ενώ πίσω από την πλάτη μας – καθώς εμείς χαζεύουμε, από όπου και νάμαστε, το αυγουστιάτικο φεγγάρι – κάποιοι παίρνουν αποφάσεις για την ζωή μας και το μέλλον αυτού του τόπου έτοιμοι να μας τις σερβίρουν – αντί αστακομακαρονάδας – οσονούπω.