Ένα νέο πλαίσιο κανόνων για την έρευνα και τη διάσωση των μεταναστών που κινδυνεύει η ζωή τους στην προσπάθεια να διασχίσουν τη Μεσόγειο ενέκρινε την Τετάρτη η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. 

Οι νέοι κανόνες εγκρίθηκαν με ψήφους 528 υπέρ, 46 κατά και 88 αποχές και προβλέπουν πώς οι συνοριοφύλακες που συμμετέχουν σε θαλάσσιες επιχειρήσεις του ευρωπαϊκού οργανισμού για την επιτήρηση των εξωτερικών συνόρων (Frontex) θα πρέπει να συμπεριφέρονται στους μετανάστες και πού θα πρέπει να τους αποβιβάζουν.

Ο εν λόγω κανονισμός είχε ήδη συμφωνηθεί ανεπίσημα  μεταξύ Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Συμβουλίου και αναμένεται να τεθεί σε ισχύ πριν από το καλοκαίρι του 2014. Στο κείμενο αναφέρεται πως οι συνοριοφύλακες που συμμετέχουν σε επιχειρήσεις της Frontex έχουν σαφές καθήκον να σώζουν ζωές. Το «επιχειρησιακό σχέδιο» της Frontex θα περιλαμβάνει στο εξής διαδικασίες για τον εντοπισμό και την παροχή βοήθειας σε πρόσωπα που χρήσουν προστασίας, θύματα εμπορίας ανθρώπων και ασυνόδευτους ανήλικους κλπ. 

Οι διαδικασίες κράτησης και επαναπροώθησής τους θα μπορούν να ξεκινήσουν μόνο αφότου ταυτοποιηθούν οι μετανάστες. Στο νέο κανονισμό σημειώνεται ότι οι κανόνες που διέπουν τον εντοπισμό των ευάλωτων ανθρώπων είναι υποχρεωτικοί, ενώ αυτοί που αφορούν την επιβολή μέτρων είναι προαιρετικοί.

Σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο στην απόφασή του ευρωκοινοβουλίου αναφέρεται πως οι μετανάστες δεν θα πρέπει να υποχρεώνονται να επιστρέφουν στη χώρα καταγωγής τους ή σε οποιαδήποτε άλλη χώρα όπου θα μπορούσαν να υποστούν διώξεις, βασανιστήρια ή άλλες σοβαρές βλάβες.

Οι φύλακες των συνόρων, που θα εξετάζουν το ενδεχόμενο μεταφοράς των συλληφθέντων ή διασωζόμενων ατόμων σε τρίτη χώρα θα πρέπει να ακολουθούν ορισμένες διαδικασίες (π.χ. ταυτοποίηση, προσωπική αξιολόγηση, πληροφορίες σχετικά με τον τόπο αποβίβασης, κλπ), τονίζεται στο Ψήφισμα.

Επίσης με βάση τους νέους κανονισμούς θα απαγορεύονται οι πρακτικές «επαναπροώθησης»των μεταναστών στην ανοικτή θάλασσα και οι συνοριοφύλακες θα μπορούν μόνο να προειδοποιούν και να διατάσσουν ένα σκάφος να μην εισέλθει στα χωρικά ύδατα ενός κράτους μέλους.

Σύμφωνα πάντα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο, ο πλοίαρχος και το πλήρωμα δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζουν ποινικές κυρώσεις επειδή έσωσαν άτομα που βρίσκονταν σε κίνδυνο στη θάλασσα και τα μετέφεραν σε ασφαλές μέρος.

Ο κανονισμός αυτός πρέπει να εγκριθεί επισήμως από το Συμβούλιο των Υπουργών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα τεθεί σε ισχύ είκοσι ημέρες μετά από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και θα εφαρμοσθεί άμεσα από τα κράτη μέλη.