Σε «πανικό και φόβο» αποδίδουν πολιτικοί αναλυτές τις προσπάθειες του Τούρκου πρωθυπουργού Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να περιορίσει από τη μία τις εμφανίσεις της αντιπολίτευσης σε τηλεοπτικά κανάλια και εφημερίδες, και από την άλλη την κριτική που ασκείται στην κυβέρνηση. Υπό την πίεση των συνεχιζόμενων αποκαλύψεων για σκάνδαλα διαφθοράς και των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων ο Ερντογάν χρησιμοποιεί και πάλι την τακτική της «θυματοποίησης», όπως συνηθίζει από τότε που βρέθηκε στην εξουσία. Του Νιγιαζί Νταλγιανσί. 

Ads

 
Οι τελευταίες κινήσεις του Ερντογάν αποτελούν και «μία ένδειξη πως πιστεύει ότι θα υπάρξουν και στο μέλλον αποκαλύψεις από τους κύκλους του πρώην συμμάχου του Φετουλάχ Γκιουλέν σχετικά με περιπτώσεις διαφθοράς και διαπλοκής και αυτό τον ανησυχεί ιδιαίτερα», σημειώνει ο δημοσιογράφος Ραγκίπ Ντουράν.
 
Δεκάδες τηλεφωνικές συνδιαλέξεις μεταξύ του Ερντογάν και επιχειρηματιών – υποστηρικτών του που ελέγχουν τα μέσα ενημέρωσης, αλλά και εργολάβων, έχουν έρθει στη δημοσιότητα τις τελευταίες ημέρες καθώς η εισαγγελική έρευνα για σκάνδαλα διαφθοράς, που ξεκίνησε στις 17 Δεκεμβρίου, βρίσκεται σε εξέλιξη. Στα σκάνδαλα εμπλέκονται στελέχη της κυβέρνησης, αλλά και ο γιος του Ερντογάν, Μπιλάλ, και οι γιοι τριών ακόμη υπουργών.
 
Ο Ερντογάν έκανε λόγο για «συνωμοσία», που στόχο έχει την ανατροπή της κυβέρνησης αλλά και να πληγεί η οικογένεια του. Ως ενορχηστρωτή αυτής της επίθεσης κατηγορεί τον Φεντουλάχ Γκιουλέν, ιμάμη και επικεφαλής του διεθνούς ισλαμικού κινήματος Χιζμέτ και πρώην στενό σύμμαχό του. (Διαβάστε αναλυτικά για τη σχέση Ερντογάν – Γκιουλέν: Πόλεμος μεταξύ δύο πρώην συμμάχων)
 
Υποστηρίζοντας παράλληλα πως η συνωμοσία έχει την στήριξη «ξένων δυνάμεων» ο Τούρκος πρωθυπουργός ξεκίνησε μια σαρωτική επιχείρηση εκκαθάρισης στο δικαστικό σώμα και την αστυνομία. Περίπου 6.000 αστυνομικοί, συμπεριλαμβανομένων των επικεφαλής της υπηρεσίας, και εκατοντάδες εισαγγελείς και δικαστές απομακρύνθηκαν από τις θέσεις τους.
 
Η επιχείρηση εκκαθάρισης βρίσκεται σε εξέλιξη, όμως αυτό δεν είναι αρκετό για τον Ερντογάν. Ο Τούρκος πρωθυπουργός με νομοσχέδιο, που πέρασε με συνοπτικές διαδικασίες και τις ψήφους των βουλευτών του κυβερνώντος κόμματος, περιόρισε τις εξουσίες των εισαγγελέων, οι οποίοι πλέον δεν θα έχουν τη δυνατότητα να ξεκινήσουν μια έρευνα χωρίς να ενημερώσουν τους «ανώτερούς» τους, δηλαδή τον τοπικό κυβερνήτη και τον γενικό εισαγγελέα. Με αυτόν τον τρόπο ο Ερντογάν διασφαλίζει πως οι εισαγγελείς δεν θα μπορούν να κινηθούν σε βάρος όσων βρίσκονται υπό την προστασία του πρωθυπουργού.
 
Σε μια από τις τηλεφωνικές συνομιλίες που έχουν έρθει στη δημοσιότητα ο Ερντογάν ακούγεται να κατσαδιάζει τον υπεύθυνο της εφημερίδας Haberturk λόγω μιας επικριτικής αναφοράς σε δημοσίευμα της 24ης σελίδας σχετικά με το σύστημα υγείας. «Αν ο πρωθυπουργός ασχολείται με το crawler ή με τις ειδήσεις στις τελευταίες σελίδες τότε κάποιος άλλος θα πρέπει να αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας», σχολίασε σαρκαστικά ο δημοσιογράφος Οτζγκούρ Μουμτσού.
 
Στη δημοσιότητα έχει έρθει και συνομιλία με δύο εργολάβους, οι οποίοι  κλήθηκαν να καταβάλουν εκατομμύρια δολάρια για την αγορά του ομίλου μέσων ενημέρωσης, στον οποίο ανήκει η εφημερίδα Sabah και το τηλεοπτικό κανάλι ATV. Όπως προκύπτει από τη συνομιλία ο πρώην υπουργός Μεταφορών Μπιναλί Γκιλντιρίμ έλαβε εντολή από τον Ερντογάν να καλέσει τους δύο εργολάβους να αγοράσουν τις μετοχές ώστε δικοί του άνθρωποι να ελέγχουν τα μέσα ενημέρωσης. Τελικά η επιχειρηματική ομάδα με την καταβολή 630 εκατ. δολάρια αγόρασε το πλειοψηφικό πακέτο με αποτέλεσμα πλέον τα 2/3 των τουρκικών μέσων ενημέρωσης να ανήκουν στο φιλοκυβερνητικό μπλοκ.
 
Κατά τη διάρκεια των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων στο πάρκο Γκεζί ο Ερντογάν είχε επικρίνει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης χαρακτηρίζοντας μάλιστα το Tweeter «μεγάλο μπελά». Νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα η κυβέρνηση με νόμο έθεσε το διαδίκτυο υπό τον έλεγχο της κρατικής αρχής τηλεπικοινωνιών (TIB). Ο νόμος προβλέπει πως ο επικεφαλής της TIB, ο οποίος διορίζεται από τον πρωθυπουργό, θα έχει την εξουσία να απαγορεύει τις αναρτήσεις στο διαδίκτυο όταν κρίνει πως αυτές «αφορούν προσωπικά δεδομένα και θίγουν την ιδιωτική ζωή». Οι αποφάσεις του δικαστηρίου θα έπονται της απόφασης της αρχής.
 
Ο σχετικός νόμος έχει σταλεί προς έγκριση στον Πρόεδρο της Τουρκίας Αμντουλάχ Γκιούλ. Με αφορμή το εν λόγω νομοσχέδιο ξέσπασαν νέες μαζικές αντικυβερνητικές διαδηλώσεις, ενώ τα κόμματα της αντιπολίτευσης καλούν τον Γκιουλ να ασκήσει βέτο και να μην εγκρίνει τον σχετικό νόμο. Σημειώνεται πως ο Πρόεδρος της Τουρκίας έχει περιθώριο 15 ημερών για να εγκρίνει ή να μπλοκάρει ένα νόμο ασκώντας βέτο.
 
Την ίδια στιγμή η έρευνα για τις υποθέσεις διαφθοράς συναντά «εμπόδια». Εισαγγελείς αντικαθίστανται και οι νέοι που τοποθετούνται αμφισβητούν τη νομιμότητα της διαδικασίας, καθώς ορισμένα στοιχεία προέρχονται από υποκλοπές. Οι Εισαγγελείς καταγγέλλουν πως δέχονται πιέσεις για να τερματίσουν τις έρευνες. Την ίδια στιγμή, αν και έχουν περάσει δυόμισι μήνες από τότε που τα στοιχεία ήρθαν στη δημοσιότητα, η κυβέρνηση αρνείται να δώσει εξηγήσεις για τα σκάνδαλα.
 
Προσωπικά ο Ερντογάν συνεχίζει να καταγγέλλει «συνωμοσία» από το Χιζμέτ με στόχο έχει την αποσταθεροποίηση της χώρας. «Πρόκειται για μια προδοσία και τίποτα άλλο», δηλώνει ενώπιον των υποστηρικτών του. «Δεν πρόκειται να δώσουμε την ευκαιρία σε αυτή την βρώμικη οργάνωση να καταστρέψει τις αξίες και τους θεσμούς. Στα πλαίσια του νόμου θα τους κυνηγήσουμε». Ωστόσο μέχρι σήμερα δεν υπάρχει κάποια δίωξη σε βάρος οπαδού του Γκιουλέν.
 
Και ενώ οι τοπικές εκλογές της 30ης Μαρτίου πλησιάζουν (αναλυτές σημειώνουν πως θα πρόκειται για μια κρίσιμη δοκιμασία για την κυβέρνηση) ο Ερντογάν παίρνει και πάλι το ρόλο του «θύματος», έναν ρόλο που χρησιμοποιεί συχνά τα τελευταία 11 χρόνια που βρίσκεται στην εξουσία.
 
Στο παρελθόν είχε αυτοπροσδιοριστεί ως θύμα των Κεμαλιστών, μετά των κοσμικών, του στρατού κλπ. Τώρα παρουσιάζεται ως θύμα ενός πρώην συμμάχου και στενού του συνεργάτη. Συχνά η εκστρατεία θυματοποίησής του φτάνει στα όρια του παραλόγου. Οπαδοί του Ερντογάν ανάρτησαν ένα τεράστιο πανό που έγραφε «Είμαστε όλοι Μπιλάλ», εκφράζοντας την αλληλεγγύη τους στον γιο του Ερντογάν που διώκεται για τις υποθέσεις διαφθοράς. Πρόκειται για παράφραση του συνθήματος «Είμαστε όλοι Χραντ Ντινκ» που χρησιμοποιείται στην Τουρκία για την δολοφονία του δημοσιογράφου Χραντ Ντινκ. Ποιος θα μπορούσε να ταυτίσει την υπόθεση της δολοφονίας του υπέρμαχου των Αρμενίων με την υπόθεση του Μπιλάλ; Οι οπαδοί του Ερντογάν μπορούν…