Έντονες συζητήσεις προκάλεσε η απόφαση του διεθνούς φήμης φυσικού και συγγραφέα του «Χρονικού του Χρόνου» Στίβεν Χόκινγκ να μποϊκοτάρει ένα συνέδριο στο Ισραήλ υπό την αιγίδα του προέδρου της χώρας, Σιμόν Πέρες, εκφράζοντας με αυτόν τον τρόπο τη δυσφορία του για την ισραηλινή πολιτική στο Παλαιστινιακό. Πολλοί επικριτές του, ειδικά στο εσωτερικό του Ισραήλ, του καταλόγισαν κομφορμισμό, αφού αρχικά είχε δηλώσει ότι θα συμμετάσχει στο συνέδριο για να αποσυρθεί στη συνέχεια, μετά τις ασφυκτικές πιέσεις που δέχθηκε από Βρετανούς και ξένους ακαδημαϊκούς.

Ads

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εφημερίδας «Γκάρντιαν», που αποκάλυψε τη σχετική είδηση, ο Χόκινγκ «βομβαρδίστηκε με μηνύματα από τη Βρετανία και το εξωτερικό στο πλαίσιο της μαχητικής εκστρατείας» για ακαδημαϊκό εμπάργκο της χώρας.

Ακολούθησε καταιγισμός ύβρεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Facebook, Twitter κ.λπ.), στα οποία οι χρήστες χλεύαζαν το πρόβλημα υγείας του –είναι παραπληγικός– και τον κατηγορούσαν για αντισημιτισμό.

Πέρα από αυτές τις χυδαίες, υστερικές αντιδράσεις, υπάρχει ένα ερώτημα που ανακύπτει και έχει ενδιαφέρον: «Είναι αποτελεσματικά τέτοιου είδους μποϊκοτάζ;». Επιτυγχάνουν τον στόχο τους; Ο ίδιος ο γλωσσολόγος Νόαμ Τσόμσκι, ο οποίος δύσκολα μπορεί να κατηγορηθεί για φιλοσημιτισμό, χαρακτήρισε ένα γενικευμένο αποκλεισμό του Ισραήλ «δώρο στους σκληροπυρηνικούς Ισραηλινούς και στους Αμερικανούς υποστηρικτές του».

Ως γνωστόν, υπάρχει στο Ισραήλ μια ιδιαίτερα μαχητική προοδευτική διανόηση, που είναι σκληρότερη απέναντι στην πολιτική του Μπέντζαμιν Νετανιάχου και από τους συνήθεις εξωτερικούς εχθρούς της. Γιατί να κόψει εντελώς η διεθνής ακαδημαϊκή κοινότητα τον δίαυλο επικοινωνίας μαζί της;

Ακόμη και την περίοδο του απαρτχάιντ, Νοτιοαφρικανοί πανεπιστημιακοί, εχθροί του καθεστώτος, έλεγαν ότι τέτοιου είδους μποϊκοτάζ αποκόπτουν τα πανεπιστήμια από την παροχή αίματος, από την αναζωογονητική κυκλοφορία των ιδεών». Αντιπρότειναν, μάλιστα, πιο εξειδικευμένα, «επιλεκτικά» μποϊκοτάζ, τα οποία θα συνοδεύονται και από την αντίστοιχη υποστήριξη σε οργανισμούς και ιδρύματα, που αγωνίζονταν για την κατάργηση του φυλετικού διαχωρισμού.

Αλλωστε, οι άκριτες, γενικευμένες κυρώσεις συχνά έχουν το αντίθετο αποτέλεσμα. Θυματοποιούν το αντικείμενο του εμπάργκο. Ενισχύουν τη μισαλλοδοξία, πολώνουν τις δύο πλευρές, με αποτέλεσμα ο διάλογος να παίρνει διαστάσεις χουλιγκανικής αντιπαράθεσης. Συνήθως τιμωρούν τους αθώους και απομακρύνουν τους δυνάμει συμμάχους.

Το είδαμε, για παράδειγμα, στις περιπτώσεις του εμπάργκο του Ιράν, του Ιράκ, της Β. Κορέας. Ο απομονωτισμός ενισχύθηκε, ο λαός υπέφερε, η νομενκλατούρα παρέμεινε αλώβητη.

Καθημερινή