Μια πρώτη προσέγγιση μετά τα νέα δεδομένα που δημιουργούνται μετά την εμφάνιση της μετάλλαξης Όμικρον επιχειρεί ο Guardian, εξετάζοντας ιδιαίτερα κατά πόσο  τα ήδη υπάρχοντα εμβόλια και φάρμακα μπορούν να αποτελέσουν ικανοποιητικό «όπλο» στη φαρέτρα κατά της Covid-19.

Στο δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας αναλύεται παράλληλα  ο τρόπος που εξαπλώθηκε στην Αφρικη η παραλλαγή της νόσου, ενώ επιχειρεί να εξηγήσει το ενδεχόμενο τροποποίησης των εμβολίων που διατίθενται.

Αναλυτικότερα, επισημαίνεται, ότι η παραλλαγή εντοπίστηκε την Τρίτη και διαπιστώθηκε ότι είναι ανησυχητική λόγω του μεγάλου αριθμού των μεταλλάξεών της, γεγονός που θα μπορούσε να παρακάμψει την ανοσία. Συνδέθηκε δε, με την αύξηση κρουσμάτων τις τελευταίες δύο εβδομάδες στην επαρχία Γκαουτένγκ της Νότιας Αφρικής, μια αστική περιοχή που περιλαμβάνει την Πρετόρια και το Γιοχάνεσμπουργκ. Οι δύο παράγοντες αυτοί, σε ταχύτατο χρονικό διάστημα, τοποθέτησαν την παραλλαγή στο μικροσκόπιο της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας, με τον επικεφαλής ιατρικό σύμβουλο της βρετανικής Υπηρεσίας Υγείας και Ασφάλειας να περιγράφει την παραλλαγή ως την «πιο ανησυχητική που έχουμε δει».

Σημειώνεται επιπλέον​​ ότι το παλαιότερο δείγμα που εμφάνισε την παραλλαγή συλλέχθηκε στην Μποτσουάνα στις 11 Νοεμβρίου, ενώ οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι ο ασυνήθιστος αριθμός μεταλλάξεων υποδηλώνει ότι θα μπορούσε να έχει προκύψει έπειτα από χρόνια λοίμωξη ανοσοκατεσταλμένου ατόμου, όπως ένας ασθενής με HIV/Aids, που δεν λαμβάνει θεραπεία.
Η αυξημένη ανησυχία των επιστημόνων ωστόσο, έγκειται στο γεγονός ότι συγκεντρώνει πάνω από 30 μεταλλάξεις στην πρωτεϊνική ακίδα η συγκεκριμένη παράλλαξη, ήτοι τον υπερδιπλάσιο αριθμό σε σύγκριση με εκείνον που παρουσιάζει η παραλλαγή Δέλτα.

Η εξέλιξη δημιουργεί ανησυχίες ότι τα αντισώματα από προηγούμενες λοιμώξεις ή εμβολιασμό ενδέχεται να μην ταιριάζουν πλέον καλά στην αντιμετώπιση της λοίμωξης. Με βάση τις γνώσεις για τη λίστα των μεταλλάξεων, οι επιστήμονες εκτιμούν ότι ο ιός θα είναι πιο πιθανό να μολύνει ή να επαναμολύνει ανθρώπους που έχουν ανοσία σε προηγούμενες παραλλαγές.

Σε ό,τι αφορά την αποτελεσματικότητα των ήδη γνωστών στην παγκόσμια κοινότητα εμβολίων, το εν λόγω δημοσίευμα παρουσιάζει τους επιστήμονες να συμπεραίνουν, με κριτήριο θεωρητικές εκτιμήσεις μόνο, ότι η νέα παραλλαγή ενδεχομένως να μπορεί να παρακάμπτει την υπάρχουσα ανοσολογική προστασία, σπεύδουν ωστόσο να κάνουν κλινικές έρευνες προκειμένου να εξακριβώσουν πόσο αποτελεσματικά είναι τα αντισώματα έναντι της νέας παραλλαγής. Εκτιμούν ότι η παραλλαγή θα αναγνωρίζεται από τα υπάρχοντα αντισώματα, ενδεχομένως όμως τα υπάρχοντα εμβόλια να παρέχουν μικρότερη προστασία. Αυτός είναι και ο λόγος που γίνεται ακόμη πιο επιτακτική η ανάγκη αύξησης του ποσοστού εμβολιασμού και χορήγησης της τρίτης δόσης σε ηλικιωμένους και ομάδες αυξημένου κινδύνου.

Σε σχέση με τα συμπτώματα που προκαλούνται βέβαια, μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν στοιχεία για το κατά πόσο η παραλλαγή της Μποτσουάνας οδηγεί σε πιο βαριά συμπτώματα, κάτι που παρακολουθούν οι επιστήμονες στη Νότια Αφρική προσεκτικά. Με δεδομένη τη χρονική υστέρηση μεταξύ των λοιμώξεων και της βαριάς ασθένειας, θα χρειαστούν αρκετές εβδομάδες προτού υπάρξουν σαφή στοιχεία σχετικά με αυτό.

Στο κρίσιμο ζήτημα που σχετίζεται με την ικανότητα τροποποίησης των εμβολίων, οι κινήσεις που ακολουθούνται είναι παρόμοιες με εκείνες που χρειάστηκαν για την αντιμετώπιση προηγούμενων μεταλλάξεων, όπως στην περίπτωση της Βήτα και της Δέλτα. Παρόλα αυτά, οι ερευνητικές ομάδες ήταν ήδη έτοιμες να δημιουργήσουν νέες φόρμουλες εμβολίων και βρίσκονται σε επικοινωνία με τις ρυθμιστικές αρχές ποιες πρόσθετες δοκιμές θα απαιτούνταν. Ωστόσο, ενδεχομένως να χρειαστούν ακόμη και έξι μήνες προτού τα ενημερωμένα εμβόλια να είναι ευρέως διαθέσιμα.

Οι περιοχές με την μεγαλύτερη καταγραφή κρουσμάτων τις τελευταίες ημέρες είναι η Ν.Αφρική, η Μποτσουάνα και τον Χονγκ Κονγκ, ενώ εκτός από τα 61 κρούσματα που ελέγχονται στην Ολλανδία, κατεγράφη ένα κρούσμα στο Ισραήλ και ένα στο Βέλγιο έως τώρα. Η προηγούμενη εμπειρία δείχνει ότι οι ταξιδιωτικές απαγορεύσεις επιβραδύνουν σε αξιόλογο ποσοστό την διάδοση, όπως καταγράφεται από πλευράς Guardian.