Παγκόσμια ανησυχία έχουν προκαλέσει οι ανακοινώσεις διεθνών υγειονομικών φορέων για τα κρούσματα άγνωστης προέλευσης παιδικής ηπατίτιδας, που ταυτοποιήθηκαν πρώτα στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά έχουν εντοπισθεί σε παιδιά σε άλλες τέσσερις χώρες της Ευρώπης.

Την Τρίτη, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) ανακοίνωσε ότι «έπειτα από κρούσματα άγνωστης προέλευσης οξείας ηπατίτιδας που εντοπίσθηκαν από τη βρετανική Υπηρεσία Υγειονομικής Ασφάλειας» στις αρχές Απριλίου, «επιπλέον κρούσματα σε παιδιά έχουν αναφερθεί στη Δανία, την Ιρλανδία, την Ολλανδία και την Ισπανία», αναφέρει σε ανακοίνωσή της η ευρωπαϊκή υπηρεσία.

Εννέα ύποπτα κρούσματα εντοπίσθηκαν επίσης σε παιδιά ηλικίας από 1 ως 6 ετών στην Αλαμπάμα των Ηνωμένων Πολιτειών, σύμφωνα με το ECDC.

«Οι έρευνες συνεχίζονται σε όλες τις χώρες που αναφέρουν κρούσματα. Αυτή τη στιγμή, η ακριβής αιτία της ηπατίτιδας παραμένει άγνωστη», γράφει το ECDC, όμως οι βρετανοί ερευνητές «θεωρούν πως μια μολυσματική αιτία είναι η πιθανότερη λόγω των κλινικών και των επιδημιολογικών χαρακτηριστικών των κρουσμάτων».

Την Παρασκευή, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) είχε ανακοινώσει πως περιμένει να ανακοινωθούν νέα κρούσματα τις επόμενες ημέρες και είχε ήδη αναφέρει «λιγότερα από πέντε» κρούσματα στην Ιρλανδία και τρία στην Ισπανία.

Το ECDC, με το οποίο ήρθε σε επαφή το Γαλλικό Πρακτορείο, δεν ήταν σε θέση να γνωστοποιήσει τον αριθμό των κρουσμάτων ανά χώρα.

Δεν έχει καταγραφεί θάνατος, ωστόσο σε ορισμένες περιπτώσεις στη Βρετανία χρειάσθηκε να γίνει μεταμόσχευση ήπατος.

«Οι εργαστηριακές έρευνες για τα κρούσματα απέκλεισαν ιογενείς ηπατίτιδες τύπου Α, Β, C, D και E σε όλα τα κρούσματα», σύμφωνα με το ECDC.

Σε μια πρώτη φάση το Ηνωμένο Βασίλειο είχε ανακοινώσει στις 5 Απριλίου στον ΠΟΥ 10 κρούσματα σοβαρής ηπατίτιδας στη Σκωτία, πριν ανακοινώσει τρεις ημέρες αεγότερα συνολικά 74 κρούσματα, σύμφωνα με τον οργανισμό του ΟΗΕ.

Μεταξύ των βρετανικών κρουσμάτων, «πολλά είχαν σημάδια ίκτερου».

«Ορισμένα κρούσματα είχαν γαστρεντερικά συμπτώματα, περιλαμβανομένων κοιλιακών πόνων, διάρροιας και εμετών τις προηγούμενες εβδομάδες», σύμφωνα με το ECDC.

Eρευνάται η σχέση της ηπατίτιδας με τον κορονοϊό

Σε κάποιες περιπτώσεις έχει εντοπιστεί η ταυτόχρονη παρουσία του SARS-CoV-2 και/ή αδενοϊός, χωρίς όμως να μπορεί να αποσαφηνιστεί μέχρι στιγμής ο τυχόν ρόλος των ιών αυτών στην παθογένεια της ηπατίτιδας.

«Αυτή την στιγμή δεν γνωρίζουμε ποιος είναι ο ιός ή το μικρόβιο που είναι η αιτιολογία αυτής της ηπατίτιδας. Εμείς εδώ, ο ΕΟΔΥ και το Υπουργείο είμαστε σε επιτήρηση και σε επαφή με κέντρα αναφοράς παιδιατρικά σε περίπτωση που αντιμετωπίσουμε τέτοιο κρούσμα. Δεν έχουμε κρούσμα στην χώρα μας αυτή την στιγμή που μιλάμε. Είμαστε σε φάση εγρήγορσης, δεν γνωρίζουμε, επιτηρούμε και αναμένουμε περισσότερα δεδομένα» ανέφερε στο Πρώτο Πρόγραμμα 91,6 ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ Θεοκλής Ζαούτης.

Για το θέμα μίλησε και ο ιατρός Θεόδωρος Βασιλακόπουλος λέγοντας ότι τα περιστατικά ηπατίτιδας είναι άγνωστης αιτιολογίας.

«Δεν υπάρχει κάποιος από τους γνωστούς ιούς (κορονοϊού) που φταίει. Δεν έχει εμφανιστεί ως παρενέργεια σε παιδιά που έχουν κάνει το εμβόλιο. Η σύνδεση από τη νόσηση των παιδιών από τον κορονοϊό και την ηπατίτιδα δεν είναι τεκμηριωμένη», δήλωσε σχετικά στην εκπομπή «Συνδέσεις».

Μόσιαλος: Τι γνωρίζουμε μέχρι στιγμής για τα κρούσματα

Σε ανάρτησή του στο Facebook, ο καθηγητής Πολιτικής της Υγείας Ηλίας Μόσιαλος της Σχολής Οικονομικών & Πολιτικών Επιστημών και του Κολλεγίου Imperial του Λονδίνου χαρακτηρίζει ως αβάσιμους τους συσχετισμούς των αυξημένων κρουσμάτων ηπατίτιδας  με το εμβόλιο για τον κορονοϊό.

Η αύξηση τέτοιων κρουσμάτων έχει σημειωθεί τους τελευταίους μήνες στο Ηνωμένο Βασίλειο, στις ΗΠΑ, στην Ισπανία, στη Δανία, στην Ιρλανδία και στην Ολλανδία. Στο Ηνωμένο Βασίλειο έχουν καταγραφεί 74 περιπτώσεις από τον Ιανουάριο του 2022, εκ των οποίων 49 στην Αγγλία, 13 στη Σκωτία και 12 μεταξύ Ουαλίας και Βόρειας Ιρλανδίας.

Όπως επισημαίνει ο Έλληνας επιστήμονας, «τα νούμερα είναι προφανώς μικρά, αλλά για να καταλάβουμε την διαφορά, ένας τυπικός αριθμός κρουσμάτων ηπατίτιδας άγνωστης αιτιολογίας σε ολόκληρη τη Σκωτία είναι μικρότερος από 4 ετησίως. Καταρχάς, να πούμε πως κανένα από τα επί του παρόντος επιβεβαιωμένα κρούσματα στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν έχει εμβολιαστεί για τον κορωνοϊό. ‘Αρα δεν τίθεται θέμα συσχετισμού της ηπατίτιδας με τα εμβόλια κατά της Covid-19.

Στις 15 Απριλίου ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) εξέδωσε ανακοίνωση, όπου αναφέρεται πως στις 5 Απριλίου ο ΠΟΥ ενημερώθηκε για 10 περιπτώσεις σοβαρής οξείας ηπατίτιδας άγνωστης αιτιολογίας σε παιδιά ηλικίας κάτω των 10 ετών στη Σκωτία.

Μέχρι τις 8 Απριλίου, είχαν εντοπιστεί 74 κρούσματα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Οι ιοί της ηπατίτιδας (A, B, C, E και D κατά περίπτωση) έχουν αποκλειστεί μετά από εργαστηριακό έλεγχο, ενώ συνεχίζονται περαιτέρω έρευνες για την κατανόηση της αιτιολογίας αυτών των περιπτώσεων.

Οι υγειονομικοί αξιωματούχοι της Αλαμπάμα στις ΗΠΑ εξέδωσαν επίσης ανακοίνωση, αναφέροντας εννέα περιπτώσεις ηπατίτιδας που χρονολογούνται από τον Νοέμβριο του 2020. Κανένα από τα παιδιά δεν είχε υποκείμενα προβλήματα υγείας, ανέφερε η ανακοίνωση, αλλά σε δύο από τα εννέα απαιτήθηκε μεταμόσχευση ήπατος.

Μία από τις πιθανές αιτίες που βρίσκονται υπό διερεύνηση είναι ότι μια ομάδα ιών που ονομάζονται αδενοϊοί, μπορεί να προκαλεί την ασθένεια. Ωστόσο, διερευνώνται διεξοδικά και άλλα πιθανά αίτια. Οι αδενοϊοί είναι μια οικογένεια κοινών ιών που συνήθως προκαλούν μια σειρά από ήπια συμπτώματα και οι περισσότεροι άνθρωποι αναρρώνουν χωρίς επιπλοκές. Μπορούν να προκαλέσουν κρυολόγημα, έμετο και διάρροια. Συνήθως δεν προσβάλουν το συκώτι (ώστε να προκαλέσουν ηπατίτιδα), αλλά και αυτό έχει καταγραφεί ως γνωστή αλλά σπάνια επιπλοκή του ιού.

Οι αδενοϊοί μεταδίδονται συνήθως από άτομο σε άτομο, από μολυσμένες επιφάνειες, καθώς και μέσω της αναπνευστικής οδού. Για αυτό ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να ελαχιστοποιηθεί η εξάπλωση των αδενοϊών είναι τα συνήθη μέτρα υγιεινής, όπως το καλό πλύσιμο των χεριών και το να προσέχουμε όταν βήχουμε ή φτερνιζόμαστε ή κάποιος βήχει/φτερνίζεται κοντά μας. Στα μικρότερα παιδιά χρειάζεται και η εκμάθηση και η επίβλεψη κατά τη διάρκεια του σχολαστικού πλυσίματος των χεριών.

Οι οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας συνιστούν προσοχή και προτεραιότητα στον προσδιορισμό της αιτιολογίας των περιπτώσεων, ώστε να υπάρχει συντονισμός των περαιτέρω κλινικών δράσεων και των μέτρων δημόσιας υγείας. Οποιεσδήποτε επιδημιολογικές σχέσεις μεταξύ των περιπτώσεων ενδέχεται να παρέχουν ενδείξεις για την αιτιολογία της ασθένειας. Οι χρονικές και γεωγραφικές πληροφορίες των περιπτώσεων, καθώς και οι επαφές τους θα πρέπει επίσης να εξετάζονται.

Ενώ ορισμένες περιπτώσεις βρέθηκαν θετικές για SARS-CoV-2 ή/και αδενοϊό, θα πρέπει να πραγματοποιηθεί γενετικός χαρακτηρισμός των ιών για τον προσδιορισμό τυχόν πιθανών συσχετίσεων μεταξύ των περιπτώσεων. Οι υγειονομικές αρχές πρέπει να εντοπίζουν, να ερευνούν και να αναφέρουν πιθανές περιπτώσεις που τα συμπτώματα ταιριάζουν με την ηπατίτιδα».

»Ταυτόχρονα», καταλήγει ο κ.Μόσιαλος, «οι γονείς ας είναι προσεκτικοί για ιδιότυπες αντιδράσεις – συμπεριλαμβανομένου του ίκτερου. Εάν διαπιστώσουν περίεργα συμπτώματα, καλό είναι να επικοινωνήσουν με το παιδίατρο των παιδιών τους».

Η αναφορά του ΕΟΔΥ

«Στη χώρα μας δεν έχει αναφερθεί αύξηση κρουσμάτων ηπατίτιδας στα παιδιά, αλλά οι κλινικοί γιατροί καλούνται να είναι σε εγρήγορση γι’ αυτήν την αναδυόμενη κατάσταση και να επαγρυπνούν για την έγκαιρη ανίχνευση παιδιών ηλικίας μικρότερων των 16 ετών, που παρουσιάζουν συμπτώματα ηπατίτιδας, χωρίς σαφή αιτιολογία», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Εθνικός Οργανισμός
Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) σε σχετική ανακοίνωσή του προς τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο.

Παράλληλα και ο υπουργός Υγείας, κ. Θάνος Πλεύρης μιλώντας στην τηλεόραση του ΣΚΑΪ, επεσήμανε πως υπάρχει ανησυχία για την έξαρση ηπατίτιδας σε παιδιά κυρίως στη Βρετανία, ενώ εξήγησε ότι σε τρεις τουλάχιστον περιπτώσεις στο εξωτερικό, χρειάστηκε να γίνει μεταμόσχευση σε παιδιά ηλικιών από 3 έως 5 ετών.

Όπως επιβεβαίωσε και ο ίδιος, μέχρι στιγμής στη χώρα μας δεν έχει βρεθεί κρούσμα, ωστόσο «…βρισκόμαστε σε αυξημένη επιφυλακή».