Όπου γενικότης, εκεί και επιπολαιότης. Η πλουτοκρατία ήτο, είναι και θα είναι ο μόνιμος άρχων του κόσμου, ο διαρκής Αντίχριστος. Η φιλοδοξία είναι η νόσος των χορτάτων, η λαιμαργία είναι των πεινασμένων το νόσημα

To 1892 (ένα χρόνο πριν την πτώχευση του ‘93) δημοσιεύεται στην εφημερίδα «Ακρόπολη»  το διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη «Οι Χαλασοχώρηδες». Η ιστορία διαδραματίζεται στο νησί την τελευταία εβδομάδα βουλευτικών εκλογών. Ο Παπαδιαμάντης σατιρίζει τα πολιτικά και εκλογικά ήθη της εποχής και προβάλλει τις παθογένειες του νέου ελληνικού κράτους. Παρουσιάζει με κωμικό τρόπο την αναστάτωση και τον εκφυλισμό της τοπικής κοινωνίας τις ημέρες των εκλογών. Δεν υπάρχουν καλοί και κακοί. Υπάρχουν απλώς άνθρωποι που συμμετέχουν σ’ ένα παιχνίδι ανταγωνισμού και επιβίωσης. Ψηφοφόροι και ψηφοθήρες έχουν μπροστά τους λίγες μέρες για να κερδίσουν όσα περισσότερα μπορούν… Της Φωτεινής Λαμπρίδη. 

Το 2012 μέσα στη σύγχυση που όλοι βρισκόμαστε, αναζητούμε τις κοινές μας ιστορίες. Στοχαζόμαστε, μιλάμε, συμμετέχουμε πολιτικά.  Στην  παράσταση  δεν υπάρχει αφηγητής. Χωρίς τον πλάγιο λόγο της αφήγησης , οι σκέψεις των ηρώων και του συγγραφέα  μετατρέπονται σε δημόσιο λόγο. Οι Χαλασοχώρηδες δεν «μοιάζουν σαν να γράφτηκαν  σήμερα», είναι σκωπτική περιγραφή του ίδιου πολιτικού συστήματος που σε εξελιγμένη μορφή έχουμε και σήμερα. 
 


Γιατί επέλεξαν τους Χαλασοχώρηδες όμως και ποια η σχέση του διηγήματος με το σήμερα;
 
“Αναζητούσαμε παλιές ιστορίες γιατί μας ενδιέφερε μέσα στη διαδρομή του χρόνου να δούμε και να καταλάβουμε το παρόν” λέει στο tvxs.gr ο Κώστας Παπακωνσταντίνου. “Τα στερεότυπα και οι εθνικοί μύθοι που υπάρχουν στην επίσημη αφήγηση της ιστορίας δεν μας αφήνουν να καταλάβουμε ποιοί είμαστε. Με το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης όλα τα πρότυπα και οι μύθοι της σύγχρονης Ελλάδας κατέρρευσαν. Συνειδητοποιήσαμε ότι δεν γνωρίζουμε τους εαυτούς μας ως κοινωνία. Το ερώτημα ποιοί πραγματικά είμαστε έγινε επιτακτικό. Αρχίσαμε να κοιταζόμαστε με απορία κι οι πολιτικές συζητήσεις έπαψαν πια να είναι γραφικές. Οι παρέες άρχισαν να μιλούν πολιτικά, πολλοί άνθρωποι κατέβηκαν για πρώτη φορά στο δρόμο, βρέθηκαν σε πλατείες, σε συνελεύσεις, άρχισαν να μιλούν και να ακούν. Εμείς ως ηθοποιοί αφηγούμαστε ιστορίες, είμαστε παραμυθάδες. Θέλοντας να συμμετέχουμε σε αυτόν τον διάλογο,  ψάχναμε παλιές ιστορίες όπως ψάχνει κανείς σ’ ένα ξεχασμένο συρτάρι για να βρει πράγματα από το παρελθόν. Όχι για να απορρίψουμε το σήμερα, αλλά για να μπορέσουμε να το κατανοήσουμε καλύτερα. Άλλωστε στην παράσταση δεν χρησιμοποιούμε τον Παπαδιαμάντη ως αυθεντία”.
 
Ο σκηνοθέτης εξηγεί ότι ξεκίνησαν ορμόμενοι από την ανάγκη να μιλήσουν πολιτικά. “Θέλαμε να μιλήσουμε πολιτικά κι οι Χαλασοχώρηδες είναι ένα πολιτικό έργο. Ο Παπαδιαμάντης στους Χαλασοχώρηδες σατιρίζει τα πολιτικά ήθη της εποχής του και προβάλλει με κωμικό τρόπο τις παθογένειες του νέου ελληνικού κράτους. Χρησιμοποιεί ως περιβάλλον για να αναπτύξει το θέμα του, τις εκλογές. Η ιστορία διαδραματίζεται στο νησί την τελευταία εβδομάδα βουλευτικών εκλογών. Το θέμα του όμως δεν είναι οι εκλογές, αλλά το πολιτικό σύστημα γενικότερα και οι αξίες πάνω στις οποίες αυτό έχει δομηθεί. Ο Παπαδιαμάντης δεν κρίνει τους ανθρώπους, κρίνει το σύστημα. Στους Χαλασοχώρηδες  δεν υπάρχουν καλοί και κακοί. Υπάρχουν απλώς άνθρωποι που συμμετέχουν σ’ ένα παιχνίδι ανταγωνισμού και επιβίωσης. Οι καταστάσεις και οι συμπεριφορές που περιγράφει θυμίζουν πολύ το παρόν. Εύκολα θα έλεγε κανείς το κλισέ  ότι οι Χαλασοχώρηδες  «μοιάζουν σαν να γράφτηκαν  σήμερα». Στην πραγματικότητα, οι Χαλασοχώρηδες  δεν «μοιάζουν σαν να γράφτηκαν  σήμερα», είναι σκωπτική περιγραφή του ίδιου πολιτικού συστήματος που σε εξελιγμένη μορφή έχουμε και σήμερα. Είναι μια παλιά, διαχρονική, δική μας ιστορία που μας δίνει την δυνατότητα να στοχαστούμε και να μιλήσουμε πολιτικά. Επιπλέον στην παράσταση  δεν υπάρχει αφηγητής . Χωρίς τον πλάγιο λόγο της αφήγησης , οι σκέψεις των ηρώων και του συγγραφέα  μετατρέπονται σε δημόσιο λόγο φωτίζοντας ακόμη περισσότερο τη θεατρική σκηνή ως δημόσιο βήμα.”
 
Ο Κώστας Παπακωνσταντίνου δεν φέρνει απλά στο φως ένα άγνωστο για τους περισσότερους έργο του Παπαδιαμάντη αλλά το φωτίζει με τέτοιο τρόπο ώστε ο θεατής νιώθει ότι συμμετέχει καθόλη τη διάρκεια στην εξιστόριση της κοινής  μας ιστορίας. Αντιλαμβάνεται τόσο τη δύναμη της εξουσίας όσο και την ευθύνη του.  Σ’ένα λιτό και εξαιρετικά εφάνταστο αλλά και λειτουργικό σκηνικό διαδραματίζεται το έργο που ζούμε σήμερα αλλά σε έναν άλλο χρόνο στον οποίο μας μεταφέρει η υπέροχη γλώσσα του Παπαδιαμάντη. Το γέλιο εναλλάσεται με τον βαθύ στοχασμό και τον προβληματισμό. Ο σκηνοθέτης έχει αφουγκραστεί το κείμενο του Παπαδιαμάντη έχει μετρήσει εξαιρετικά τις ισορροπίες, τις εντάσεις,τις κορυφώσεις. 
 
Η παράσταση είναι ένα καλό δείγμα πολιτικού θεάτρου πάνω σε ένα κλασικό κείμενο με την φρεσκάδα της ματιάς του Κ. Παπακωνσταντίνου και της πολύ καλής ερμηνείας των ηθοποιών δεν είναι τυχαίο που συνεχίζει να διαδίδεται από στόμα σε στόμα. Αξίζει να την παρακολουθήσετε προλάβετε τις τελευταίες παραστάσεις. 
 
Συντελεστές
 
Παίζουν: Ελισσαίος Βλάχος, Παύλος Εμμανουηλίδης, Θοδωρής Θεοδωρίδης, Αγγελική Μαρίνου,Κώστας Παπακωνσταντίνου, Ροζαμάλια Κυρίου, Παναγιώτης Σούλης
Σκηνοθεσία: Κώστας Παπακωνσταντίνου
Σκηνικά-κοστούμια: Λυδία Κοντογιώργη
Μουσική: Θοδωρής Οικονόμου
Σχεδιασμός φωτισμών: Ελίζα Αλεξανδροπούλου
Επιμέλεια κίνησης: Μαργαρίτα Τρίκκα

Θέατρο Αλκμήνη
Αλκμήνης 8, Γκάζι  (Μέτρο Κεραμεικού)
Τηλ. 210 3428650
Fax: 210 3428651
Κάθε Παρασκευή και Σάββατο 21:15 , Κυριακή 18.30  Από 12/10 
Εισιτήρια: 15 ευρώ – μειωμένο 10 ευρώ. Κάθε Παρασκευή γενική είσοδος 10 ευρώ.