Αν είμαι ειλικρινής στην Ευρώπη που βιώνω αυτή τη στιγμή μπορώ δύσκολα να φανταστώ κάποιον που θα ήταν έτοιμος να θυσιαστεί για κάποια αξία.

Ads

Ο σκηνοθέτης και Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Ελληνογερμανικού Θεάτρου Κώστας Παπακωστόπουλος, γνωστός στη Γερμανία για τις πρωτοποριακές παραστάσεις έργων αρχαίου δράματος, συμπληρώνει φέτος με το θεατρικό του σχήμα «Ελληνογερμανικό Θέατρο» 27 χρόνια δημιουργικής πορείας στη Γερμανία. Μετά την περυσινή επιτυχημένη παράσταση του «Αντιγόνη», έρχεται και φέτος στην Αθήνα, αυτή τη φορά με την «Ιφιγένεια», έργο γραμμένο από τον ίδιο και εμπνευσμένο απο την τραγωδία του Ευριπίδη «Ιφιγένεια εν Αυλίδι». Η παράσταση, που παίχθηκε με μεγάλη επιτυχία στο Θέατρο Bauturm της Κολωνίας, ανεβαίνει στην Αθήνα, για μία και μόνο φορά, την Παρασκευή, 13 Οκτωβρίου 2017, στις 21:00, στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, με ελληνικούς υπέρτιτλους. 

Η εκδήλωση πραγματοποιείται με την ευγενική υποστήριξη του Υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδας/Γενική Γραμματεία Αποδήμου Ελληνισμού, της Πρεσβείας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας στην Αθήνα και της Πόλης της Κολωνίας.

Η «Ιφιγένεια»  αποτελεί το δεύτερο μέρος μιας τριλογίας με τίτλο «Πολυαγαπημένη Ύβρις» και θέμα την κρίση της Δημοκρατίας στην Ευρώπη σήμερα. Ο κύκλος ξεκίνησε με την «Αντιγόνη» το 2015 και συνεχίσθηκε τη χειμερινή περίοδο 2016/17 με την «Ιφιγένεια», που έχει θέμα μια ιδιαίτερη πλευρά της κρίσης: τη στάση της Ευρώπης απέναντι στον ξένο – πρόσφυγα.

Η Ελλάδα εδώ ως Ένωση των Ελεύθερων Λαών παραπέμπει στη σύγχρονη Ευρώπη, ενώ το Projekt Τροία υπαινίσσεται τον απώτατο στόχο της, την επικράτηση στις Διεθνείς Αγορές. Η άφιξη των προσφύγων στο νέο έργο δημιουργεί προβλήματα στη συνοχή της Ένωσης, αλλά και στην ίδια της την ύπαρξη, που απαιτούν άμεση λύση. Ο χρόνος περνάει, η Συμμαχία των Ηγετών κλονίζεται, η υπομονή των πολιτών εξαντλείται. Είναι απαραίτητο να γίνει μια θυσία, και είναι η Ιφιγένεια που μπορεί να δώσει τη λύση. Η Ιφιγένεια, που καταφθάνει ως πρόσφυγας στην Αυλίδα, αναζητά καταφύγιο στην Ένωση της Δημοκρατίας και της Ελευθερίας.

Ο Αγαμέμνων ως Αρχηγός της Συμμαχίας – το ρόλο του υποδύεται γυναίκα – βρίσκεται αντιμέτωπος με ένα υπαρξιακό δίλημμα. Η θυσία της Ιφιγένειας – δηλαδή το κλείσιμο των συνόρων της Ένωσης – θα σήμαινε για αυτόν αυτόματα τη θυσία των ανθρωπιστικών αρχών και αξιών που ο ίδιος διακηρύττει ως Θεματοφύλακας των Ιδανικών της. Είναι όμως ο μόνος τρόπος για να κατευνάσει τις αντιδράσεις των εσωτερικών του αντιπάλων, αλλιώς απειλείται και ο ίδιος να γίνει το επόμενο θύμα της οργής των πολιτών. Κάτω απο την πίεση των Ελεύθερων Λαών και τις μηχανορραφίες των Ηγετών, ο Αγαμέμνων θα πρέπει να πάρει τις αποφάσεις του, ενώ μέσα του παλεύουν η συνείδηση και το ηθικό χρέος από τη μια με την αχαλίνωτη επιθυμία του να παραμείνει στην εξουσία από την άλλη.

Το πρώτο εξάμηνο του 2016 ο Παπακωστόπουλος κινηματογράφησε πρόσφυγες στη Γερμανία που εξιστορούν τις δικές τους εμπειρίες, ιστορίες φυγής και ελπίδας στη νέα τους πατρίδα. Στη συνέχεια ο σκηνοθέτης συνέδεσε αυτό το κινηματογραφικό υλικό με δικά του κείμενα και αποσπάσματα από την τραγωδία του Ευριπίδη «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» δημιουργώντας έτσι το νέο του έργο. Το αρχαίο δράμα συναντά εδώ το σύγχρονο Θέατρο – Ντοκουμέντο.

Σε μια εποχή ολοένα αυξανόμενων διαφωνιών και αντιπαραθέσεων στην Ευρώπη σχετικά με το μέλλον των προσφύγων, η παράσταση θέτει το ζήτημα της στάσης των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέναντι στους πρόσφυγες, αλλά και το ερώτημα κατά πόσο οι ηγέτες της είναι σε θέση να διαχειριστούν τη νέα κατάσταση πραγμάτων.

Με αφορμή την «Ιφιγένεια», δεύτερο μέρος -μετά την Αντιγόνη, ο ιδρυτής και καλλιτεχνικός διευθυντής του ελληνογερμανικού θεάτρου μας μιλάει για αξίες και   θυσίες.

-Πως θα κλείσει η τριλογία;

Με το νέο μου έργο «Eurexit», ένα θεατρικό πείραμα εμπνευσμένο από την τραγωδία του Αισχύλου «Αγαμέμνων». Το «Eurexit» συνθέτει φωνές Ευρωπαίων πολιτών, videos, ποιητικά κείμενα και κείμενα δικά μου με αποσπάσματα από την τραγωδία «Αγαμέμνων» του Αισχύλου. Έχει δημιουργηθεί έτσι μια Performance που συνδυάζει το Θέατρο, το φιλμ και τη μουσική και περιγράφει την ευρωπαϊκή κρίση εστιάζοντας στον άνθρωπο, στις εμπειρίες του, τους φόβους και τις προσδοκίες του μακριά από την απρόσωπη καταγραφή της επίσημης ιστορίας.  Το αρχαίο δράμα συναντά εδώ το σύγχρονο Θέατρο – Ντοκουμέντο. Η παράσταση θα κάνει πρεμιέρα στις 10 Νοεμβρίου 2017, στο Θέατρο Bauturm της Κολωνίας ενώ θα ακολουθήσουν παραστάσεις κατά τη χειμερινή περίοδο 2107/18.

-Ο επόμενος προγραμματισμός σας;

Για την τριετία 2018-2020 σχεδιάζουμε μια νέα τριλογία με τίτλο «Η αρπαγή της Ευρώπης! Ποιος τη διέπραξε;», που εμπνέεται απο το αστυνομικό μυθιστόρημα. 

-Συνηθίζετε να λέτε ότι τα θέματα σας υπαγορεύονται απο τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις. Η Αντιγόνη απο την κρίση δημοκρατίας, η Ιφιγένεια απο την προσφυγική κρίση. Το τρίτο μέρος αναφέρεται;

Στην κρίση των αξιών της σημερινής Ευρώπης.

Διαβάζω αναφορικά με  την «Ιφιγένεια»:
«Σε μια εποχή ολοένα αυξανόμενων διαφωνιών και αντιπαραθέσεων στην Ευρώπη σχετικά με το μέλλον των προσφύγων, η παράσταση θέτει το ζήτημα της στάσης των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης απέναντι στους πρόσφυγες, αλλά και το ερώτημα κατά πόσο οι ηγέτες της είναι σε θέση να διαχειριστούν τη νέα κατάσταση πραγμάτων.»

-Εσείς τι πιστεύετε; μπορούν και δε θέλουν ή θέλουν και δε μπορούν;

Φοβάμαι ότι οι σημερινοί ηγέτες της Ευρώπης ενεργούν μόνο με στόχο την άμεση εξυπηρέτηση των αναγκών της χώρας τους. Λείπει μια εμπνευσμένη ευρωπαϊκή πολιτική. Και όσο υπάρχουν άλλοι που μπορούν να κάνουν την βρώμικη δουλειά, αυτοί σιωπούν.

-Γιατί παίζει γυναίκα τον Αγαμέμνονα; Υπονοείτε αυτό που σκεφτόμαστε;

Και τους τρεις ηγέτες στην «Ιφιγένεια» – τον Οδυσσέα, τον Αγαμέμνονα και τον Μενέλαο – τους υποδύονται γυναίκες. Αυτή η διανομή συνδέεται με τη σημερινή πραγματικότητα της Ευρώπης, στην οποία οι γυναίκες παίζουν όλο και πιο ενεργό ρόλο στην πολιτική. Δεν είναι μόνο η Angela Merkel και η Frauke Petry στην Γερμανία, είναι και η Beata Szydło στην Πολωνία, η Theresa May στην Αγγλία , η Marine Le Pen στη Γαλλία.

-Η Ιφιγένεια στο μύθο θυσιάστηκε. Ποιος είναι πρόθυμος να θυσιαστεί σήμερα;

Αν είμαι ειλικρινής στην Ευρώπη που βιώνω αυτή τη στιγμή μπορώ δύσκολα να φανταστώ κάποιον που θα ήταν έτοιμος να θυσιαστεί για κάποια αξία.

-Υπήρξαν αντιδράσεις στην παράσταση στη Γερμανία;

Έντονες αντιδράσεις όχι, κανείς σήμερα δεν θέλει να τοποθετηθεί ανοιχτά.

-Με τι συναισθήματα ξυπνήσατε την επομένη των γερμανικών εκλογών;

Με τα ίδια συναισθήματα που είχα, όταν βγήκε για πρώτη φορά η χρυσή αυγή στις ελληνικές εκλογές!

Συντελεστές: 

Σκηνοθεσία, Δραματουργία: Κώστας Παπακωστόπουλος
Σκηνικά, Κοστούμια: Ulrike Mitschke
Μουσική: Herbert Mitschke
Βίντεο: Κώστας Παπακωστόπουλος & Herbert Mitschke
Φωτισμοί: Julia Marx
Βοηθός Σκηνοθέτη: Thomas Mörl
Βοηθός Δραματουργού: Christina Ripeanu
Γραφική επιμέλεια: Αντρέας Τσορτανίδης
Μετάφραση υπέρτιτλων: Αλέξιος Μάϊνας

Οδυσσέας: Elisabeth Pleß
Λαός: Thomas Franke
Αγαμέμνων: Lisa Sophie Kusz
Μενέλαος: Stephanie Meisenzahl
Ιφιγένεια: Terja Diava
Χορός των Προσφύγων: Ali, Amir, Hamid

Τιμή εισιτηρίου: 12 Ευρώ, φοιτητικό 8 Ευρώ
Διάρκεια παράστασης: 80 λεπτά χωρίς διάλειμμα
Προπώληση εισιτηρίων: Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης