Μιλήσαμε για τα «Μαθήματα πολέμου», την παράσταση που ανεβαίνει στο υπόγειο του Μεγάρου Μουσικής στις 11 Μαίου. Για την τραγωδία του εμφυλίου πολέμου,
για παραμύθια και αλήθειες, για ουτοπίες και όνειρα, για το ρεαλιστικό και το ανέφικτο. Για το θέατρο που ο ίδιος αντιλαμβάνεται ως μόνιμη επανάσταση.

Μετά απο ένα παραμυθένιο χειμώνα με τον Πέερ Γκυντ του Ίψεν («ήταν ένας πολύ γόνιμος χειμώνας με πολλές πληγές γιατί όταν αναμετριέσαι με πολλά τραύματα πάντα βγαίνεις πληγωμένος, αλλά πρέπει να σου πω χωρίς ίχνος αλαζονείας οτι ήταν ένας δικαιωμένος χειμώνας») η άνοιξη βρίσκει τον σκηνοθέτη Δημήτρη Λιγνάδη στο «πεδίο των μαχών», πλαισιωμένο επι σκηνής απο ομάδα νέων ηθοποιών στη δραματοποιημένη απόδοση της ιστορίας του Θουκυδίδη, σε κείμενο του αδερφού του Γιάννη Λιγνάδη.

Ποια είναι η  μεγαλύτερη δυσκολία της παράστασης;

«Η ισορροπία. Κινούμαι μεταξύ μιας διάλεξης και ενός θεατρικού. Δε θέλω να καθίσω μπροστά στους θεατές και να διαβάσω, ούτε να κάνω θέατρο. Είναι δύσκολη ισορροπία και πολύ γοητευτική για ένα ακόμα λόγο είναι γοητευτική γιατί έχω επιλέξει ηθοποιούς της νέας γενιάς. Το πιο δύσκολο σημείο είναι να υπάρξει διδασκαλία και όχι διδακτισμός.»

Είναι ρίσκο το εγχείρημα;

«Πιστεύω οτι απο αυτά που έχω κάνει τα τελευταία χρόνια το πιο επίκαιρο, το πιο to the point είναι αυτό. Και τι δεν είναι ρίσκο; Θεωρώ, όμως, οτι πρέπει να παίρνουμε τα ρίσκα όταν έχουμε να πούμε κάτι. Παίζει ρόλο και τι ζητάει ο κόσμος στο θέατρο. Αν ζητάει τη διαφυγή απο το  ρεαλισμό. Εγω πιστεύω και στα δύο και στο παραμύθι και στην αλήθεια, πιστεύω οτι ο κόσμος θέλει και να ψυχαγωγηθεί και να διδαχθεί.»

Η πρώτη σου συνάντηση με το Θουκυδίδη πότε ήταν;

«Στο σχολείο και η επόμενη πριν απο ένα χρόνο όταν ασχολήθηκα με το έργο.»

Τι γίνεται στη σκηνή;

«Είναι σα να γίνονται μαθήματα στην τάξη, χωρίς μαυροπίνακα και απο την άλλη είναι τα  μαθήματα που παίρνει κανείς απο τον πόλεμο. Είναι  ενα ιστορικό κείμενο που δεν αναφέρει μόνο γεγονότα, έχει και αφηγήσεις, debate, είναι ένα κείμενο που έχει μια κρυφή δραματικότητα. οι σκαλωσιές του Θουκυδίδη θυμίζουν αρχαία τραγωδία.

Πως είναι να συνεργάζεσαι με τον αδερφό σου;

«Στην παρούσα φάση ο Γιάννης είναι που με συγκρατεί να μην πέσω στην παγίδα να θυσιάσω το θέμα για χάρη του θεάματος. Τον Γιάννη τον εμπιστεύομαι σχεδόν τυφλά.  Έχει μια φοβερή επιστημονική κατάρτιση την οποία εγω χρειάζομαι πια. Θέλω με κάτι να μπολιάσω τον θεατή. Αυτη τη στιγμή θέλω να έρθει ο θεατής και ν ακούσει Θουκυδίδη. Δε μ ενδιαφέρει ο Δημήτρης  Λιγνάδης καθόλου.»

Πόσο ρεαλιστικό είναι να ζητάει κανείς το ανέφικτο;

«Όσο κανείς είναι ανήλικος αυτό είναι το ζητούμενό του. Τι συμβαίνει μετά και αυτοί οι άνθρωποι είναι στα γραφεία τους είναι μια άλλη υπόθεση.»

«Για μένα το θέατρο είναι ένας Μάης του ΄68. Το  θέατρο όπως το αντιλαμβάνομαι εγώ είναι μια μόνιμη επανάσταση, μια αντιδικία με την πραγματικότητα κι αυτή η αντιδικία είναι ένα πεδίο μάχης.»

Ο Μάης του ΄68  μπορεί να ήταν μια ουτοπία;

«Η ουτοπία δε με πειράζει. Ήταν ένα όνειρο, δεν ξέρω αν βγήκε αληθινό. Γενικά πολλές αλλαγές έγιναν και στην αρχή ήταν ουτοπίες. Το θέμα είναι ποιος ήταν ο ουτοπιστής. Σημασία δεν έχει τι λέμε -«τα όνειρα να πάρουν εκδίκηση» και άλλα συνθήματα-αλλά τι κάνουμε.»

Θα μπορούσαμε σα γενιά  να είχαμε ζήσει ένα Μάη του ΄68;

«Προτιμήσαμε τον Κωστόπουλο, τον Ανδρέα Παπανδρέου. Εκτός κι αν αποφασίσουμε οτι είμαστε αμέτοχοι ευθυνών και φταίει πάντα μια Αυριανή. Τότε να δεχθούμε οτι είμαστε πρόβατα και να μην πηγαίνουμε ούτε να ψηφίσουμε.»

Ευτυχισμένοι είναι οι ελεύθεροι και ελεύθεροι είναι οι γενναίοι, σε ελεύθερη απόδοση η φράση του Θουκυδίδη. Για σένα, τι είναι πιο δύσκολο η ευτυχία, η ελευθερία, η γενναιότητα;

«Η επανάσταση είναι το πιο δύσκολο. Θέλουμε να αλλάξουμε τα πάντα χωρίς να σηκωθούμε απο τον καναπέ και να ξεβολευτούμε. Είναι αυτό που έλεγε ο Κάλβος «θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία».  Δεν βγάζω τον εαυτό μου απο αυτό, δεν κουνάω το δάκτυλο, αλλά τουλάχιστον το ξέρω. Αλλά όταν  φθάσεις σε μια ηλικία λες τώρα τι κάνω; Θα βολευτώ με τη διάγνωση ή θα ψάξω τη θεραπεία;

Το ερώτημα είναι αν υπάρχει θεραπεία;

«Υπάρχει δυνατότητα να σηκώσουμε το κεφάλι, το θέμα είναι να πιστέψουμε οτι μπορούμε να το κάνουμε. Αρκεί κάποιος να μας το διδάξει, για να επιστρέψω στη διδασκαλία. Στην Ελλάδα συνέβησαν οι περσικοί πόλεμοι που ήταν έπος και 50 χρόνια μετά όλο αυτό το έπος έγινε ένας εθνικός διχασμός. Θέλω να τα μάθεις φίλε μου, παιδί μου και τα δύο: Η «τραγωδία του πολέμου» που αναφέρει το κείμενο στην παράσταση είναι ό,τι είναι ο εμφύλιος- πρέπει να το τονίζουμε- ξεπουλήθηκαν όλα ακόμα και οι έννοιες των λέξεων.

Τη δε Ελλάδα ο Θουκυδίδης την περιγράφει με τρόπο που θα μπορούσε να είχε γραφτεί σήμερα Η κρίση του για τον εμφύλιο όταν λέει αυτά τα πράγματα γίνονται και θα γίνονται όσο η φύση του ανθρώπου παραμένει η ίδια είναι σημερινή. Με ρωτάς αν  φοβάμαι αν θα έρθει κόσμος στην παράσταση. Όσοι έρθουν. Η ιστορία είναι υπαρξιακό θέμα για τον κάθε άνθρωπο που θέλει να λέγεται πολίτης. Δεν ξέρουν να μας τη διδάξουν; Ας φτιάξουμε δασκάλους. Αλλά αυτή είναι μια άλλη κουβέντα για μια άλλη συνέντευξη… Και θέλω να κλείσω με μια φράση: Με τη λήξη του εμφυλίου πολέμου στην Αθήνα εγκαθιδρύθηκε τυραννία κι όποιος κατάλαβε κατάλαβε.»

ΘΕΑΤΡΟ @ Megaron Underground

Μαθήματα Πολέμου: Μια πρωτότυπη δραματοποιημένη απόδοση της Ιστορίας του Θουκυδίδη
11 – 20 Μαΐου 2018
Υποσκήνιο Β΄ Αίθουσας Αλεξάνδρα Τριάντη

Το θεατρικό κείμενο του Γιάννη Λιγνάδη, που αποτελεί συρραφή ιστορικών γεγονότων, ανθολογημένων από τα πέντε πρώτα βιβλία της Ιστορίας του Πελοποννησιακού Πολέμου, επιχειρεί να αναδείξει την διαχρονική και οικουμενική ουσία της «τραγωδίας του πολέμου», τους σκοτεινούς και πολύπλοκους μηχανισμούς πίσω από το πολεμικό φαινόμενο. Η παράσταση επιχειρεί να αποτελέσει ένα γόνιμο μάθημα: σε γνωστικό επίπεδο, συνδυάζοντας τη γνώση του αρχαίου ιστορικού λόγου με τον σύγχρονο πολιτικό προβληματισμό· σε ψυχαγωγικό επίπεδο, επικοινωνώντας τα τραγικά συναισθήματα που παράγει η πολεμική βία.

Στα πολεμικά επεισόδια της δραματικής σύνθεσης περιέχονται η πολιορκία και άλωση της μαρτυρικής Πλάταιας, ο εμφύλιος πόλεμος στην Κέρκυρα, οι μάχες της Πύλου και της Σφακτηρίας, η καταστροφή της Μήλου. Τα πολεμικά γεγονότα και άλλα δραματικά συμβάντα συναρθρώνονται, μεταξύ άλλων, με τον επιτάφιο λόγο του Περικλή, τον λοιμό στην Αθήνα, ομιλίες πολιτικών πρωταγωνιστών και στοχαστικές κρίσεις του ιστορικού.

Τα «Μαθήματα Πολέμου» αποτελούν συμπαραγωγή της Dramaticus και του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών σε συνεργασία με το Σωματείο Διάζωμα στο πλαίσιο του κύκλου ΘΕΑΤΡΟ@MEGARON UNDERGROUND.

Η παράσταση απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες άνω των 13 ετών.

ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Σκηνοθεσία: Δημήτρης Λιγνάδης
Μουσική: Θοδωρής Οικονόμου
Κείμενο-Δραματουργία: Γιάννης Λιγνάδης
Ιστορικός Σύμβουλος: Δρ. Ανδρονίκη Μακρή
Βοηθός Σκηνοθέτη: Ιφιγένεια Καραμήτρου
Φωτισμοί: Εβίνα Βασιλακοπούλου
Φωτογραφία: Χάρης Ακριβιάδης

Ηθοποιοί:
Δημήτρης Λιγνάδης
Aurora Marion
Βασίλης Αθανασόπουλος
Κώστας Νικούλι
Ανδρέας Καρτσάτος
Κατερίνα Πατσιάνη

ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΗΣ 21:00 | ΔΙΑΡΚΕΙΑ 75 λεπτά
ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ 10 € (φοιτητές, νέοι, άνεργοι, ΑΜΕΑ, 65+, πολύτεκνοι), 15 € (γενική είσοδος)
Πληροφορίες – Κρατήσεις: 210 7282333, www.megaron.gr και σε όλα τα καταστήματα Public.