Μπορεί οι διακοπές να είναι συνδεδεμένες γα τους περισσότερους με στιγμές ανεμελιάς, χαλάρωσης και ξενοιασιάς αλλά τα τελευταία χρόνια ένα νέο είδος τουρισμού κάνει την εμφάνιση του.

Ο σκοτεινός τουρισμός (dark tourism) σχετίζεται με επισκέψεις σε ανατριχιαστικά μέρη που «στοιχειώνουν» ιστορίες βίας, δολοφονιών και ανθρώπινης βαρβαρότητας. Στα μέρη όπου κάποτε κάποιοι θα έκαναν τα πάντα για να φύγουν, σήμερα συρρέουν επισκέπτες που θέλουν να ενημερωθούν για τα ιστορικά γεγονότα και να βιώσουν με εναλλακτικές πρακτικές και δραστηριότητες το σκοτεινό παρελθόν των προορισμών αυτών.

Ξεναγήσεις σε τόπους εκτελέσεων και θανάτου σε κοινή θέα, μέρη μαζικών δολοφονιών, σε πεδία μάχης ή μέρη όπου άφησαν την τελευταία τους πνοή μεγάλες προσωπικότητες, μαυσωλεία, κοιμητήρια, τόποι που συνδέονται με τη δουλειά, που έχουν υποστεί φυσικές καταστροφές (τυφώνες, τσουνάμι), φυλακές, καθώς μέρη όπου γίνεται αναπαράσταση γεγονότων θανάτου και καταστροφής.

Διαβάστε σχετικά: Εναλλακτικες και ειδικές μορφές τουρισμού: Σχεδιασμός, managemet και marketing

Ads

Οι τολμηροί ταξιδιώτες ελκύονται από την κουλτούρα και την ιστορική πλευρά των προορισμών ενώ άλλοι από την ιστορία του φυσικού περιβάλλοντος.

Στην Ευρώπη οι τουρίστες μπορούν να ακολουθήσουν το δρόμο των 49 κοιμητηρίων που έχει αναγνωρισθεί από το Συμβούλιο της Ευρώπης ως χώρος πολιτιστικής κληρονομιάς, ο οποίος εκτείνεται σε 37 πόλεις σε 16 χώρες, ενώ ο Εμφύλιος Πόλεμος είναι επίσης το θέμα πολλών ξεναγήσεων στην Ισπανία. Άλλο παράδειγμα σκοτεινού τουρισμού είναι οι ειδικές ξεναγήσεις στα σύνορα του Μεξικό, όπου γίνεται προσομοίωση της μεταφοράς των παράνομων μεταναστών στις ΗΠΑ.

Ο Γάλλος φωτογράφος Ambroise Tézenas ασχολείται με αυτό που ο ίδιος χαρακτηρίζει «σκοτεινό τουρισμό» από το 2008 και στο βιβλίο του με τίτλο “Tourisme de la Désolation” εστιάζει στα φρικιαστικά μέρη που σήμερα αποτελούν τουριστική ατραξιόν.

Από το 1988 πραγματοποιείται κάθε χρόνο στη μνήμη του Ολοκαυτώματος η «Πορεία των ζωντανών», ενώ το 1996 καθιερώθηκε στη Γερμανία επίσημα η 27 Ιανουαρίου, ημέρα απελευθέρωσης του Άουσβιτς, ως ημέρα μνήμης των Εβραίων θυμάτων του εθνικοσοσιαλισμού.

Στις 12 Μαΐου του 2008, ένας τεράστιος σεισμός έπληξε την Wenchuan, στην επαρχία Sichuan. Σπίτια καταστράφηκαν ολοσχερώς και πολλοί άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Σήμερα διεξάγονται εκδρομές που προσφέρουν μια ματιά στον τρομακτικό απόηχο του σεισμού.

Η ανελέητη εξόντωση του λαού στο Oradour-sur-Glane το 1944 έχει δώσει σε αυτό το γαλλικό χωριό τη τρομακτική διάκριση ως «το αρχέτυπο σφαγής του άμαχου πληθυσμού». Η προσωρινή κυβέρνηση της Γαλλίας αποφάσισε στις 28 Νοεμβρίου 1944 να διατηρήσει τα ερείπια της σφαγής.

Το ισόγειο του Tuol Sleng Genocide Museum. Από τα κελιά, υπολογίζεται πως το διάστημα 1975-1979 πέρασαν περίπου 17.000 άνθρωποι, ενώ άλλοι κάνουν λόγο για σχεδόν 20.000, αν και ο ακριβής αριθμός όσων βασανίστηκαν και πέθαναν εκεί είναι άγνωστος.

Τα βασανιστήρια και η εκτέλεση ήταν ένα καθημερινό φαινόμενο στη φυλακή Karosta κοντά στη Liepaja της Λετονίας, η οποία χρησιμοποιήθηκε ως ναζιστική και σοβιετική στρατιωτική φυλακή για τον μεγαλύτερο μέρος του 20ού αιώνα. Καθώς τα καθεστώτα εναλλάσσονταν στην εξουσία, άλλαζαν και οι κρατούμενοι –«φιλοξένησε» από επαναστάτες μέχρι ναυτικούς και λιποτάκτες- αλλά οι τακτικές βασανισμού παρέμειναν απαράλλακτες.  Η στρατιωτική φυλακή μετατράπηκε από τότε σε μουσείο, όπου οι επισκέπτες μπορούν να δουν πως ήταν η ζωή εκεί και να μείνουν εκέι το βράδυ.

Στο «Extreme Night» που διοργανώνεται στη συγκεκριμένη φυλακή, η κατάσταση είναι ακόμη πιο τρομακτική. Κατά τη διάρκεια του δρώμενου, οι τουρίστες ανακρίνονται, παρενοχλούνται, σπρώχνονται και εξευτελίζονται- όλα στο πλαίσιο ενός παιχνιδιού ρόλων σχεδιασμένο να προσομοιάζει με μια αληθινή εμπειρία μέσα σε φυλακή.

Στην ζώνη του Τσερνόμπιλ υπάρχει και μια πόλη- φάντασμα, η Πρυπιάτ, που παρά την πυρηνική καταστροφή σήμερα κατακλύζεται από πράσινα πάρκα και λιβάδια στα οποία ωστόσο δεν παίζουν πια παιδιά. Οι τουρίστες πρέπει να επιδοθούν ειδικής άδειας για να επισκεφθούν τον πυροσβεστικό σταθμό του Τσερνόμπιλ και το μνημείο προς τιμήν όσων πυροσβεστών έχασαν τότε τη ζωή τους. Οι επισκέπτες μπορούν επίσης να δουν και τη σαρκοφάγο πάνω από τον αντιδραστήρα ή να πάνε στο μουσείο που εξηγεί το πυρηνικό ατύχημα.

Το Gorilla Safari Genocide Memorial προσφέρει μια σύντομη ιστορική περιήγηση στην πόλη Kigali και στο μνημείο γενοκτονίας στη Ρουάντα.

Χαρακτηριστικό δείγμα του μεγέθους της καταστροφής στον Λίβανο.