Ο ένοπλος αγώνας προϋποθέτει να έχεις διασπασμένες γερές υγειονομικές υπηρεσίες. Σταθμούς πρώτων βοηθειών, χειρουργεία, αναρρωτήρια, γιατρούς, νοσοκομειακό προσωπικό, φάρμακα, ειδικά εργαλεία και μηχανήματα. Η ηγεσία τα πρόβλεψε. Ακολουθούν λεπτομερειακά στοιχεία για το νοσοκομεία στο Μεγάλο Χωριό Ευρυτανίας.

Ads

Το νοσοκομείο λειτούργησε από τις 12 Ιουνίου 1943, μέχρι το Νοέμβριο 1944, στο Δημοτικό Σχολείο, στο σπίτι που ανήκε στο Δ. Δημητρακόπουλο, καθώς και στο μεγάλο σπίτι του Γ. Καρακάντζα.

Το Επιστημονικό Προσωπικό του Νοσοκομείου αποτελούσαν οι: Γιάννης Ευθυμίου: Διευθυντής, Βασίλειος Υφαντής: Διευθυντής Χειρουργείου, Παπαδημητρίου: Οφθαλμίατρος, Κ. Ζαρκαδούλας: Ακτινολόγος, Ιωάννης Πριγκιφύλλης, Κ. Μακρυκώστας: Παθολόγος, Τζαμαλάς: Παθολόγος, Κ. Κούσκος: Μικροβιολόγος, Γιάννης Κοτρώνας: Φαρμακοποιός, Παναγιώτης Κόκκινος: Καθηγητής Πανεπιστημίου Καΐρου, (Χειρουργός). Δημήτριος Τριαντάφυλλου: Οφθαλμίατρος, Ιωαννίδης: Παθολόγος, Αναστασάκης: Παθολόγος, Τ. Δημητρίου: Παθολόγος, Ανδρέας Βλάχος: Παθολόγος, Ιωάννης Μακρής: Παθολόγος, Κατερίνα Κίτσα: Παθολόγος, Τζιοβάνι: Ιταλός γιατρός Ταγματάρχης, Κώστας Σκαρμού-τσος: Παθολόγος.

Στις πρώτες Νοσοκόμες συγκαταλέγονται οι: Ιωάννα Σουλοπούλου, Βάσω Φωτοπούλου, Μαρία Μανθοπούλου, Μαρίκα Δασκαλάκη, Χριστίνα Αραπογιάννη, Ελένη, Κατίνα Καψάλη, Κλάρα, Γενική Προϊσταμένη, Κατίνα Κόκκινου, Προϊσταμένη Χειρουργείου, Αργύρης – Καπετάνιος Νοσοκομείου.

Στην οργάνωση του Νοσοκομείου πήραν μέρος οι παρακάτω αγωνίστριες: Μαρία Ζωγραφοπούλου, Μαρίκα- Αραπογιάννη, Κωνσταντίνα Μουντούρη, Ελένη Δουλαβέρη, Μαρίκα Παΐδα, Σοφία Παΐδα, Παναγιώτα Αραπογιάννη, Μαρία Μπούρλου, Βασιλική Κατσιγιάννη, Τερψιχόρη Σιλεούνη, Αικατερίνη Σιταρά.

Η πρώτη εγχείριση

3 Ιουνίου 1943. Στη μάχη της Παύλιανης ο ανταρτοεπονίτης Αυγέρης Αυγερόπουλος από το χωριό Πυρά της Γκιόνας χτυπήθηκε βαριά, από ιταλικό όλμο. Τον τραυματισμένο τον μετακινούσαν πάνω σ’ ένα φορείο από ελατόκλαδα, από λόγγους και γκρεμούς επειδή οι γερμανοϊταλοί χτένιζαν και βομβάρδιζαν την περιοχή. Ώρες κρίσιμες του αγώνα. Ο Αυγέρης πάνω στο φορείο έλιωνε στους πόνους. Ο πυρετός ανέβαινε και η αιμορραγία δεν σταμάταγε. Οι μέρες περνούσαν. Ώρες – ώρες ήταν σε αφασία. Τη δέκατη μέρα όταν η ζωή του κρέμονταν σε μια κλωστή, έφτασαν στο Μεγάλο Χωριό. Τότε δεν είχε γίνει ακόμα το μεγάλο νοσοσκομείο. Ο χειρουργός Κακαρούγκας από την Ιτέα, με ανύπαρκτα ιατρικά μέσα, έδωσε εντολή για άμεση χειρουργική επέμβαση. Τον Αυγέρη τον ξάπλωσαν σε μια πόρτα και τον έδεσαν με χοντρές τριχιές. Ο χειρούργος είπε: «Ή του ύψους ή του βάθους, αλλά πιστεύω πως όλα θα πάνε καλά».

Στην εγχείριση που έγινε χωρίς αναισθητικό και χωρίς όλα τα απαραίτητα χειρουργικά εργαλεία, συνεργάστηκε και ο παθολόγος Γιάννης Πριγκιφύλλης. Η εγχείριση κράτησε πολλές ώρες και πέτυχε. Ήταν 14 Ιουνίου 1943 στο Μεγάλο Χωριό…

… Το νοσοκομείο είχε ανοιχτές τις πόρτες σε όλους, και πρόσφερε δωρεάν ιατρική και νοσοκομειακή περίθαλψη σ’ όλον τον πληθυσμό της περιοχής.
Νοσηλεύτηκαν 250 άρρωστοι αντάρτες και 523 τραυματισμένοι αντάρτες. Χειρουργήθηκαν 152 αντάρτες. Ακόμη βρήκαν βοήθεια οι Εβραίοι που φιλοξενούνταν από το ΕΑΜ, καθώς και Ιταλοί φαντάροι που είχαν προσχωρήσει στο ΕΑΜ.

Ο ηλεκτροφωτισμός του Νοσοκομείου και του Μεγάλου Χωριού.

Ο Αυγέρης Αυγερόπουλος έγινε καλά, μπήκε στη ζωή, στη δράση. Πολύστροφο πνεύμα καθώς ήταν, πήρε μια υδροτουρμπίνα, βρήκε σωλήνες γαλβανισμένους, σωλήνες σόμπας, καλώδια και σύρματα. Πήγε πίσω από το σχολείο, που έπεφτε ένας καταρράκτης, κι. έβαλε μπροστά το έργο του. Μέρες μαστόρευε. Συνάντησε δυσκολίες, του έλειπαν και ορισμένα εργαλεία, μα δεν το έβαζε κάτω. Με τα πολλά κατάφερε να παράγει ηλεκτρική ενέργεια από το νερό του καταρράκτη. Το νοσοκομείο, τα χειρουργεία, και τα σπίτια του Μεγάλου Χωριού φωτίστηκαν για πρώτη φορά.

Το δεύτερο Νοσοκομείο στο Μοναστήρι της Τατάρνας (Οκτώβριος 1943 – Νοέμβριος 1944)

Διευθυντής, Δημήτριος Πανόπουλος, Ουρολόγος Γιάννης Παυλικάκης, καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών σήμερα. Ωτορινολαρυγγολόγος, Βίκτωρ Αλκαλάι εβραϊκής καταγωγής, καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών, σήμερα. Παθολόγοι: Θανάσης Παπαθεοδώρου, Κώστας Χάριτος, Γιώργος Ασπρογέρακας, Γιάννης Βλάχος. Φαρμακοποιός Τάκης Μπελέτσης, Αρχινοσοκόμα: Αντιγόνη. Βοηθητικό Προσωπικό: Πάνος Μπώκος, Θανάσης Κατσίκας.

Στο μοναστήρι του Προύσσου

Επί ηγουμένου Σταθογιάννη, λειτούργησε αναρρωτήριο από την αρχή μέχρι το τέλος του αγώνα. Επίσης αναρρωτήρια λειτούργησαν στην Ποταμιά Καρπενησίου, στη θέση Γκόρο και στο χωριό Κεράσοβο. Στο Καροπλέσι, στο Μοναστήρι της Σάικας λειτούργησε από τον ΕΛΑΣ ειδικό αναρρωτήριο νοσοκομείο -ειδικά για τους Ιταλούς τραυματίες, αρρώστους και αιχμαλώτους.

Από imiorofos.org