Τα προγράμματα των διαστημικών λεωφορείων ανήκουν πλέον στην ιστορία. Όμως και μόνο τα ονόματά τους φέρνουν στο μυαλό μνήμες των μεγάλων διαστημικών περιπετειών του παρελθόντος: Enterprise, Challenger, Buran. 

Buran; Για όποιον δεν το γνωρίζει, το όνομα αυτό – που σημαίνει χιονοθύελλα στα ρώσικα – κοσμούσε ένα σοβιετικό διαστημικό λεωφορείο που κατασκευάστηκε κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου. 

Σύμφωνα με το National Geographic, το πρόγραμμα Buran λειτούργησε για αρκετά χρόνια και στοίχισε αρκετά στους σοβιετικούς. Έκανε μόλις μια – επιτυχημένη – διαστημική πτήση τρεισήμισι ωρών, σε τροχιά γύρω από τη γη, στις 15 Νοεμβρίου 1988. Αυτή, όμως, δεν είναι όλη η ιστορία της «Χιονοθύελλας».

Δείτε φωτογραφίες από τα ερείπια του σοβιετικού προγράμματος Buran: 

Φωτογραφίες από το National Geographic

Τη δεκαετία του 80 η σοβιετική κυβέρνηση – πάντα σε αντιπαλότητα με τις ΗΠΑ που είχαν παρουσιάσει το επίτευγμα του Columbia – αποφάσισε να ρίξει περισσότερα χρήματα στο διαστημικό της πρόγραμμα. 

Στο απόγειό του, το πρόγραμμα Buran απασχολούσε πάνω από 150.000 μηχανικούς, επιστήμονες, τεχνικούς και άλλους υπαλλήλους. Το πρόγραμμα για το διαστημικό λεωφορείο ξεκίνησε μυστικά. Οι εργάτες στα εργοστάσια δεν ήξεραν καν τι παράγουν και για ποιο λόγο. 

Γρήγορα πάντως διέρρευσε. Το 1982 αυστραλιανά αεροσκάφη κατέγραψαν και έδωσαν στη δημοσιότητα φωτογραφίες ρωσικών πλοίων να ανασύρουν από τον ωκεανό ένα μικρό διαστημόπλοιο. 

Το σοβιετικό λεωφορείο, έφερε – σύμφωνα με τους Αμερικάνους – εντυπωσιακές ομοιότητες με το αντίστοιχο δικό τους γιατί οι προδιαγραφές του αποκτήθηκαν «μέσω κατασκοπείας» από τους σοβιετικούς. Σίγουρα πάντως δεν ήταν απλώς ένα αντίγραφο. 

Όπως γράφει το National Geographic, το σοβιετικό διαστημικό σκάφος είχε σχεδιαστεί για να ταξιδεύει χωρίς πιλότο. Η μοναδική του πτήση είναι εξάλλου αξιοσημείωτη ακριβώς γι’ αυτό το επίτευγμα. Το λεωφορείο επέστρεψε στη γη και προσγειώθηκε άψογα, ελεγχόμενο, εξ’ ολοκλήρου από έναν υπολογιστή.