Όταν οι ολυμπιονίκες Τόμι Σμιθ και Τζον Κάρλος στέκονταν πάνω στο βάθρο των νικητών στους Θερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1968 στην πόλη του Μεξικού, έσκυψαν το κεφάλι τους και φορώντας τα μαύρα γάντια τους, σήκωσαν τις γροθιές τους κατά την ακρόαση του αμερικανικού εθνικού ύμνου. Εκατομμύρια Αμερικανοί συναθλητές τους ήταν εξαγριωμένοι, την στιγμή που εκατομμύρια άλλοι ανά τον κόσμο ήταν ενθουσιασμένοι για το θέαμα των δύο αντρών που στέκονταν μπροστά στον κόσμο, χωρίς φόβο, εκφράζοντας την απογοήτευσή τους απέναντι σε ένα έθνος. Επιμέλεια: Ευαγγελία Ασημακοπούλου

Ads

Ο Σμιθ και ο Κάρλος διασύρθηκαν για τη στάση τους και περιθωριοποιήθηκαν από την ομάδα των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, δεχόμενοι απειλές για τη ζωή τους. Αλλά δεν ζήτησαν ποτέ συγγνώμη για την υψωμένη γροθιά τους και το σκυμμένο κεφάλι. 

«Ήμασταν μόνο δύο άνθρωποι που είχαν την ανάγκη να στρέψουν την προσοχή στην ανισότητα που υπάρχει στη χώρα μας. Δεν μου αρέσει η ιδέα των ανθρώπων που το βλέπουν αυτό αρνητικά. Δεν υπήρχε τίποτα, παρά μια υψωμένη γροθιά και ένα σκυφτό κεφάλι που αναγνώριζε την αμερικανική σημαία», είπε ο Σμιθ χρόνια αργότερα σε ένα ντοκιμαντέρ.

image

Ads

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι ο Πίτερ Νόρμαν που κέρδισε το ασημένιο μετάλλιο στα 200 μέτρα στάθηκε πλάι στους Σμιθ και Κάρλος τόσο κυριολεκτικά όσο και μεταφορικά. Η αλληλεγγύη στη δράση τους, φάνηκε από το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της απονομής των μεταλλίων φορούσε ένα Ολυμπιακό σχέδιο – σήμα για τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Διαβάστε αναλυτικά:

Τέσσερις δεκαετίες αργότερα, το 2006, τόσο ο Σμιθ όσο και ο Κάρλος ήταν παρόντες στην πομπή της κηδείας του Νόρμαν. «Γνωρίζαμε ότι αυτό που επρόκειτο να κάνει ήταν πολύ μεγαλύτερο από οποιοδήποτε αθλητικό κατόρθωμα», είπε ο Κάρλος λέγοντας ότι ο Νόρμαν του είπε «θα σταθώ μαζί σου».
  
Ο Κάρλος δήλωσε πως πριν από την τελετή απονομής των μεταλλίων περίμενε να δει το φόβο στα μάτια του Πίτερ Νόρμαν, καθώς δεν υπήρχε επιστροφή για αυτό που ήταν έτοιμοι να κάνουν. Αλλά δεν είδε τίποτα τέτοιο. «Είδα αγάπη», είπε ο Κάρλος.

LIFE