Ιδεολογική κατήχηση σε παιδιά και κρατική εξουσία είναι έννοιες ταυτόσημες και αχώριστες. Στα πάλαι ποτέ σοσιαλιστικά καθεστώτα (Σοβιετική Ένωση, Λ. Δ. Κίνας κ.ά.) η εκπαίδευση βασιζόταν στην εμπέδωση της μαρξιστικής-λενινιστικής θεωρίας περί πάλης των τάξεων, αλλά και σε μια ιδιόμορφη αντίληψη περί υπεράσπισης της “σοσιαλιστικής πατρίδας”. Στις σύγχρονες δυτικές δημοκρατίες, η έμφαση -υποτίθεται ότι- δίνεται στην υπεράσπιση των αστικών αξιών, της ανοιχτής πολυπολιτισμικής κοινωνίας, στον σεβασμό των ανθρώπινων δικαιωμάτων, του πλουραλισμού, στη γνώση των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων του πολίτη κ.ο.κ. Του Γιάννη Αντωνόπουλου
Ads
Ωστόσο, μόνο ο εθνικοσοσιαλισμός της προπολεμικής περιόδου κατάφερε να συστηματοποιήσει τις τεχνικές της προπαγάνδας του σε τέτοιο βαθμό, ώστε να γαλουχήσει μια ολόκληρη γενιά με τις αρχές της κοσμοθεωρίας του.
Προσθήκη λεζάντας |
Το ναζιστικό καθεστώς επέδειξε τεράστια μέριμνα στη διαπαιδαγώγηση των Γερμανών από τη βρεφική κιόλας ηλικία. Οι θεωρητικοί του γνώριζαν καλά ότι για την επικράτηση και τη διαιώνιση ενός τέτοιου καθεστώτος δεν αρκούσε μόνο η αυτοκρατορία του τρόμου, αλλά και η διαπότιση των μυαλών των ανθρώπων με ένα νέο αξιακό σύστημα, παρανοϊκό στη σύλληψή του και μεταφυσικό στην ουσία του. Για να πραγματωθεί το χιτλερικό όραμα, δεν έφτανε η οικειοθελής συμμετοχή όσων στήριξαν το εθνικοσοσιαλιστικό κόμμα ή η εξαναγκαστική συναίνεση όσων δεν το στήριξαν.
Απαραίτητη προϋπόθεση ήταν η εξ αρχής ανατροφή μιας νέας γενιάς γερμανόπαιδων στη βάση μιας “εθνικά αναμορφωμένης” κοινωνίας, όπου ένα προσωποπαγές και πατερναλιστικό καθεστώς θα ασκεί ολοκληρωτικό έλεγχο στους υπηκόους του. Το πρόσωπο-σύμβολο που λειτουργεί σαν ενοποιητικός παράγοντας του “νέου έθνους” είναι το πρόσωπο του φύρερ, το οποίο για τα μάτια των νέων παιδιών υποκαθιστά την βιολογική πατρική φιγούρα και λαμβάνει διαστάσεις θρησκευτικής λατρείας.
Ο ίδιος ο Αδόλφος Χίτλερ έγραψε στο Mein Kampf ότι η διάπλαση της νεολαίας αποτελεί συνδυασμό φυσικής υγείας και πνευματικής ευρωστίας, σύμφωνα με τα πρότυπα του εθνικοσοσιαλιστικού Ράιχ. Γι’ αυτό και θεωρεί ότι η οργάνωση της σχολικής εκπαίδευσης πρέπει να γίνει σε ένα ευρύτερο πλαίσιο, όπου η καθοδήγηση των νεαρών μελών θα συντελείται αλλά δεν θα εξαντλείται σε αυτήν:
“Η διδασκαλία πρέπει να οργανωθεί συστηματικά κάτω απ’ αυτήν την άποψη, το ίδιο και η σωματική αγωγή, έτσι που ο νέος εγκαταλείποντας το σχολείο να μην καταντήσει, ένας μισοειρωνιστής, μισοδημοκράτης, ή οτιδήποτε τέτοιο τέτοιου είδους, αλλά ένας ολοκληρωμένος Γερμανός”.
Και λίγο πιο κάτω:
“Αυτό το εθνικιστικό συναίσθημα πρέπει να είναι εξαρχής σοβαρό και αληθινό και, πέρα για πέρα, χωρίς τίποτα το επιπόλαιο, να περάσει ως σιδηρούς κανών στην ακόμα εύπλαστη παιδική σκέψη”.
Ήταν τέτοια η προπαγάνδα που δέχονταν τα παιδιά στη ναζιστική Γερμανία και τόσο ισχυρή η ποδηγέτηση των γονέων τους, ώστε δεν χωρούσε περιθώριο για την ελάχιστη κριτική σκέψη. Πόσο μάλλον για την όποια εκδήλωση αντίστασης (παρότι υπήρξαν και τέτοιες). Ενδεικτικά αξίζει να θυμηθείτε το αμερικανικό φιλμ κινουμένων σχεδίων “Education for Death: The Making of the Nazi” που έχουμε παρουσιάσει στο παρελθόν μέσα από το ιστολόγιό μας, και το οποίο σκιαγραφεί αυτήν ακριβώς την εκπαίδευση των νέων στο Τρίτο Ράιχ και την προοδευτική μετατροπή τους σε ψυχρούς δολοφόνους.
Πολύ εύστοχα ο Μπέρτολτ Μπρεχτ, στο μονόπρακτο “Ο Σπιούνος” (από τον “Τρόμο και αθλιότητα στο Τρίτο Ράιχ” που έγραψε κατά τη διάρκεια της αυτοεξορίας του μεταξύ 1935 και 1936), παρουσιάζει τα μικρά παιδιά σαν “κοριούς” του καθεστώτος στα σπίτια των Γερμανών. Κάθε υπήκοος της Γερμανίας που έχει παιδί στη χιτλερική νεολαία δεν μπορεί να αισθάνεται ασφαλής ούτε στον ίδιο του τον χώρο, αφού κάπου εκεί μπορεί να κινείται ένας “κατάσκοπος”:
Να και οι καθηγητές, απ’ τ’ αυτί οι μαθητές τους αρπάζουν και τους στήνουν προσοχή. Κάθε μαθητής κατάσκοπος. Η μόρφωση, η γνώση είναι άσκοπος. Μα ποιος γνωρίζει τίποτα στη σημερινή εποχή; Ύστερα να τα νιάτα τα χρυσά |
Παρουσιάζουμε πέντε από τα πιο χαρακτηριστικά βιβλία της ναζιστικής περιόδου, χωρίς να σημαίνει ότι η έρευνα εξαντλείται σε αυτά.
Ακολουθούν οι εικόνες από το εσωτερικό του βιβλίου:
επιδεικνύοντάς της κοσμήματα.
Τέλεια διαπλοκή αντισημιτικού και ταξικού μίσους,
με κλείσιμο ματιού στη σεξουαλική διαστροφή.
1. Το δηλητηριώδες μανιτάρι. “Όπως ακριβώς είναι δύσκολο να ξεχωρίσεις έναν φρύνο από ένα εδώδιμο μανιτάρι, έτσι είναι δύσκολο να ξεχωρίσεις έναν Εβραίο από έναν απατεώνα και εγκληματία”. |
2. Πώς ξεχωρίζεις έναν Εβραίο; “Η εβραϊκή μύτη είναι γαμψή. Μοιάζει με τον αριθμό 6”. |
3. Πώς οι Εβραίοι ήρθαν ανάμεσά μας. “Κοιτάξτε αυτούς τους τύπους! Τα ψειριασμένα γένια τους! Τα βρώμικα πεταχτά αυτιά τους!” |
4. Τι είναι το Ταλμούδ; “Στο Ταλμούδ είναι γραμμένο: “Μόνο ο Εβραίος είναι άνθρωπος. Τα άλλα έθνη δεν καλούνται άνθρωποι, αλλά ζώα”. Από τη στιγμή που οι Εβραίοι βλέπουμε τους αλλόφυλους σαν ζώα, τους αποκαλούμε Γκόι”. |
5. Γιατί οι Εβραίοι επιτρέπουν στους εαυτούς τους να βαπτιστούν. “Το βάπτισμα δεν τον έκανε gentile (=εθνικό, μη-Εβραίο)”. |
6. Πώς ένας Γερμανός αγρότης εκδιώχθηκε από το σπίτι και τη φάρμα του. “Μπαμπά, κάποια μέρα όταν θα έχω δικό μου αγρόκτημα, κανένας Εβραίος δεν θα μπαίνει στο σπίτι μου…”. |
7. Πώς οι Εβραίοι έμποροι εξαπατούν. “Αγροτοπούλα, έχω κάτι ξεχωριστό για σένα σήμερα. Κοίτα αυτό το υλικό! Μπορείς να κάνεις φόρεμα απ’ αυτό, που θα σε κάνει να φαίνεσαι σαν βαρόνη, σαν κοντέσα, σαν βασίλισσα…”. |
8. Η εμπειρία του Χανς και της Έλσε με έναν άγνωστο. “Εδώ, παιδιά, έχω καραμελίτσες για σας. Όμως πρέπει και οι δυο να έρθετε μαζί μου…”. |
9. Η επίσκεψη της Ίνγκε σε έναν Εβραίο γιατρό. “Δυο εγκληματικά μάτια άστραψαν πίσω από τα γυαλιά και τα λιπόσαρκα χείλη χαμογέλασαν”.
|
10. Πώς ο Εβραίος αντιμετωπίζει την οικιακή βοηθό του. “Ένας άντρας με περίμενε στο σταθμό. Ανασήκωσε το καπέλο του και ήταν πολύ ευγενικός μαζί μου. Αλλά θα μπορούσα να πω αμέσως ότι ήταν Εβραίος…”. |
11. Πώς δύο γυναίκες εξαπατήθηκαν από Εβραίους δικηγόρους. “-Λοιπόν, συνάδελφε Μόργκενταου, καλή μπίζνα κάναμε και σήμερα. -Τέλεια, συνάδελφε Σίλμπερσταϊν. Πήραμε τα υπέροχα χρήματα από δυο γυναίκες γκόι και μπορούμε να τα βάλουμε στις τσέπες μας.” |
12. Πώς οι Εβραίοι βασανίζουν τα ζώα. “Το ζώο έπεσε και πάλι στο έδαφος. Πέθανε αργά. Οι Εβραίοι στέκονταν γύρω και γελούσαν”. |
14. Τι είπε ο Χριστός για τους Εβραίους. “Όταν βλέπετε έναν σταυρό, θυμηθείτε το ανατριχιαστικό έγκλημα των Εβραίων στο Γολγοθά”. |
15. Το χρήμα είναι ο θεός των Εβραίων. “Ο θεός των Εβραίων είναι το χρήμα. Για να κερδίσει χρήματα διαπράττει τα μεγαλύτερα εγκλήματα. Δεν θα ησυχάσει μέχρι να μπορέσει να καθίσει σε έναν τεράστιο σάκο χρήματα, μέχρι να γίνει ο βασιλιάς των χρημάτων”. |
16. Πώς ο εργάτης Χάρτμαν έγινε εθνικοσοσιαλιστής. Ο Εβραίος κραυγάζει: “Δεν μας ενδιαφέρει η Γερμανία. Το θέμα είναι τα πράγματα να πάνε καλά για μας!” |
17. Υπάρχουν αξιοπρεπείς Εβραίοι; “Ο κόσμος λέει ότι εμείς οι Εβραίοι εξαπατούμε τους άλλους ανθρώπους. Ούτε μια λέξη δεν είναι αλήθεια. Εμείς οι Εβραίοι είμαστε οι πιο αξιοπρεπείς άνθρωποι που υπάρχουν.” |
18. Χωρίς λύση του Εβραϊκού Ζητήματος δεν υπάρχει καμιά σωτηρία για την ανθρωπότητα. “Αυτός που πολεμάει τους Εβραίους, πολεμάει τον Διάβολο”. Γιούλιους Στράιχερ |
Και συνεχίζει το λήμμα για τον εκδότη του “Δηλητηριώδους Μανιταριού”:
«Ο Στράιχερ ήταν πιθανότατα ένοχος για όσα του καταμαρτυρούσαν, αλλά λόγω της υποστήριξης του Φύρερ κανείς δεν τολμούσε να τον αγγίξει. Ο Ουίλιαμ Σίρερ τον αποκαλεί “διάσημο πορνογράφο”, αναφέροντας ότι “το έντυπό του προκαλούσε ναυτία ακόμη και σε πολλούς Ναζί”».
Και εξαγωγή… αντισημιτισμού.
“Για τους νεκρούς στρατιώτες”.
Στο σκίτσο εικονίζεται ένας νεκρός στρατιώτης της Βέρμαχτ.
Εικονογράφος: Henrik, Annemarie, Elfriede Herse
Αξίζει να αναφερθεί για την ιστορία, ότι το εργοστάσιο πορσελάνης των SS στο Allach, ένα προάστιο του Μονάχου, κατασκεύασε πορσελάνινες φιγούρες βασισμένες στα σχέδια του Herse (όπως το παρακάτω):
(Οδηγός παιχνιδιού της Χιτλερικής νεολαίας 1943)
Εικονογράφος: Walter Strogies
Ένα 12σέλιδο έγχρωμο εικονογραφημένο βιβλίο, “για τα παιδιά των στρατιωτών μας”. Τα κείμενα έχουν γραφτεί από τα μέλη της Χιτλερικής νεολαίας της περιοχής Έσεν-Νασάου, ενώ οι εικόνες έχουν φιλοτεχνηθεί από τον εικονογράφο Βάλτερ Στρόγκις.
Το θέμα του βιβλίου είναι οι τέσσερις εποχές, όπως παρουσιάζονται από τέσσερα παιδιά στρατιωτών της Βέρμαχτ, την Inge, την Erika, τον Baerbl και τον Klaus. Τα παιδιά παρουσιάζονται στη διάρκεια της άνοιξης, του καλοκαιριού, του φθινοπώρου και του χειμώνα βοηθώντας στις δουλειές του κήπου, παίζοντας τους στρατιώτες, μαζεύοντας μανιτάρια και περνώντας τα Χριστούγεννα με τη μητέρα τους, κατά την απουσία του πατέρα.
* Ο Γιάννης Αντωνόπουλος είναι ιστορικός και σκιτσογράφος
Στην Ελλάδα τα ΜΜΕ που στηρίζουν τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, χρημαδοτούνται από το ... κράτος. Tο tvxs.gr στηρίζεται στους αναγνώστες του και αποτελεί μια από τις ελάχιστες ανεξάρτητες φωνές στη χώρα. Mε μια συνδρομή, από 2.9 €/μήνα,ενισχύετε την αυτονομία του tvxs.gr και των δημοσιογραφικών του ερευνών. Συγχρόνως αποκτάτε πρόσβαση στα ντοκιμαντέρ και το περιεχόμενο του 24ores.gr.
Δες τα πακέτα συνδρομών >