Ο Οκτώβριος εξελίσσεται ευχάριστα στον καλύτερο μήνα της σεζόν, με αρκετές και αξιόλογες δημιουργίες να κάνουν την εμφάνιση τους στις Κινηματογραφικές Αίθουσες. Έτσι λοιπόν και αυτή την εβδομάδα, η συγκομιδή είναι ιδιαίτερα πλούσια, με ενδιαφέρουσες ταινίες. Πέντε νέα φιλμ – εκ των οποίων ξεχωρίζει η «Νιότη» (Youth – 2015) του Πάολο Σορεντίνο και ο «Νόμος της Αγοράς» (La Loi du Marché – 2015) του Στέφαν Μπριζέ – το καινούργιο ντοκιμαντέρ του Φίλιππου Κουτσαφτή, «Αρκαδία Χαίρε» (2015), ενώ στις επανεκδόσεις, συναντάμε το κλασσικό φιλμ του Βιττόριο ντε Σίκα, «Λούστρο Παπουτσιών» (1946).

«Ο Νόμος της Αγοράς» (La Loi du Marché – 2015) του Στέφαν Μπριζέ (Γαλλία)

Ο Τιερί (Βενσάν Λεντόν), είναι ένας απολυμένος εργάτης, ο οποίος προσπαθεί να επιβιώσει στην σκληρή εργατική τάξη της Γαλλίας έχοντας παράλληλα να συντηρήσει και την οικογένειά του. Όμως αυτό που συναντά σε όλα τα σεμινάρια στα οποία συμμετάσχει αλλά και στις προσπάθειές του να ξεκινήσει δουλειές από το μηδέν, είναι η εκμηδένισή του ως ανθρώπινου όντος από το ίδιο το σύστημα. Συγκλονιστική ακτινογραφία μιας κοινωνίας παραδομένης σε γραφειοκρατικούς, απάνθρωπους θεσμούς και ρυθμούς, από τον Στέφαν Μπριζέ, μ’ έναν μεγαλειώδη Βενσάν Λιντόν να μας χαρίζει μία από τις καλύτερες αντρικές ερμηνείες της κινηματογραφικής σεζόν.

Ένα σπουδαίο και επίκαιρο φιλμ, που πραγματεύεται το πρόβλημα της οικονομικής κρίσης και της ανεργίας τόσο στη Γαλλία, όσο και στην Ευρώπη γενικότερα. Η ταινία βραβεύτηκε με Ειδική Μνεία από την Κριτική Επιτροπή τον Μάιο στο 68ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ των Καννών, ενώ και κέρδισε και το Βραβείο Καλύτερης Ανδρικής Ερμηνείας, για τον εντυπωσιακό Βενσάν Λεντόν. Μία ταινία που είχαμε την ευκαιρία να απολαύσουμε και στο πρόσφατο 21ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Αθήνας – Νύχτες Πρεμιέρας.

Διαβάστε επίσης:
Αυτές είναι οι 15 ταινίες που ξεχωρίζουν στις Νύχτες Πρεμιέρας

«Ανίερη Συμμαχία» (Black Mass – 2015) του Σκοτ Κούπερ (Η.Π.Α.)

Στη Νότια Βοστόνη της δεκαετίας του ’70, ο πράκτορας του FBI Τζον Κόνολι (Τζόελ Έντζερντον) πείθει τον Ιρλανδό μαφιόζο Τζέιμς “Γουάιτι” Μπάλτζερ (Τζόνι Ντεπ) να συνεργαστεί με το FBI ενάντια σ’ έναν κοινό στόχο: την ιταλική μαφία. Η δραματική αυτή ταινία διηγείται την αληθινή ιστορία μιας ανίερης συμμαχίας, η οποία ξέφυγε κάθε ελέγχου, επιτρέποντας στον Γουάιτι να διεισδύσει στους κύκλους της έννομης τάξης, να αποκτήσει έλεγχο και να γίνει ένας από τους πιο αδίστακτους και διαβόητους γκάνγκστερ στην ιστορία της Βοστόνης, μέχρι τη σύλληψή του το 2011.

Έχοντας πραγματοποιήσει την παγκόσμια πρεμιέρα της – εκτός συναγωνισμού – στο 72ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Βενετίας, η «Ανίερη Συμμαχία» (Black Mass) του Σκοτ Κούπερ («Crazy Heart», «Σκουριασμένη Πόλη»), διαθέτει τον Τζόνι Ντεπ στον ρόλο του  Ιρλανδού μαφιόζου Τζέιμς «Γουάιτι» Μπάλτζερ, ενός εγκληματία που έγινε πληροφοριοδότης της αστυνομίας. Η ταινία, παρουσιάστηκε και στο πρόσφατο 21ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας – Νύχτες Πρεμιέρας. Εκτός από τον Τζόνι Ντεπ, στη νέα ταινία του Σκοτ Κούπερ, πρωταγωνιστούν επίσης, οι ηθοποιοί: Μπένεντικτ Κάμπερμπατς, Τζόελ Έντγκερτον, Ντακότα Τζόνσον, Κέβιν Μπέικον, Πίτερ Σάρσγκααρντ και Ντέιβιντ Χάρμπορ.

Μετά από αρκετό καιρό, ο τρεις φορές υποψήφιος για Όσκαρ, Τζόνι Ντεπ, επιστρέφει με μία αξιοπρόσεκτη ερμηνεία. Ο ηθοποιός που έχει συνδέσει την καριέρα του με σπουδαίες ταινίες – από το Edward Scissorhands”” (1990) του Tim Burton, στην “Ένατη Πύλη” (1999) του Roman Polanski και από το “Donnie Brasco” (1997) του Mike Newell, μέχρι το θρυλικό “Fear and Loathing in Las Vegas” (1998) του αγαπημένου Terry Gilliam – αλλά που τα τελευταία χρόνια οι επιλογές του δεν τον έχουν δικαιώσει, δηλώνει παρών και μας θυμίζει κάτι από τον παλιό καλό εαυτό του, σε μία αξιόλογη αστυνομική περιπέτεια με καλό καστ και βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα, που κερδίζουν το ενδιαφέρον του θεατή.

Διαβάστε επίσης:
Ο Τζόνι Ντεπ και η αληθινή ιστορία της «Ανίερης Συμμαχίας»

«Νιότη» (Youth – 2015) του Πάολο Σορεντίνο (Ιταλία, Γαλλία, Ελβετία, Ηνωμένο Βασίλειο)

Ο Φρεντ (Μάικλ Κέιν) και ο Μικ (Χάρβεϊ Καϊτέλ), είναι δύο φίλοι κοντά στη δύση της ζωής τους, οι οποίοι παραθερίζουν σ’ ένα όμορφο ξενοδοχείο στους πρόποδες των Άλπεων. Ο Φρεντ είναι συνθέτης και συνταξιούχος επικεφαλής ορχήστρας πια, έχοντας εγκαταλείψει την μεγάλη του αγάπη, τη μουσική. Ο Μικ, είναι ένας σκηνοθέτης εν ενεργεία, που προσπαθεί να ολοκληρώσει το ύστατο – κατ’ αυτόν – σενάριό του. Ο χρόνος κυλά ήρεμα, με τους δύο φίλους να παρατηρούν με τρυφερότητα τις μπερδεμένες ζωές των παιδιών τους, τα κραυγαλέα νιάτα των σεναριογράφων που δουλεύουν με τον Μικ και τους υπόλοιπους ενοίκους του ξενοδοχείου. Αντίθετα με εκείνους, κανείς δεν μοιάζει να ανησυχεί για τον χρόνο που περνά. Η ρουτίνα τους όμως θα διαταραχθεί όταν ένας απεσταλμένος της Βασίλισσας της Αγγλίας θα τους επισκεφθεί, προκειμένου να πείσει τον Φρεντ να είναι ο μαέστρος ενός κονσέρτου προς τιμήν του πρίγκιπα Φίλιπ, στο παλάτι του Μπάκιγχαμ.

Δύο χρόνια μετά το απόλυτο κινηματογραφικό του αριστούργημα, «Η Τέλεια Ομορφιά» (La grande bellezza / The Great Beauty – Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας) ο Πάολο Σορεντίνο επιστρέφει με τη νέα του δημιουργία. Ένα φιλμ που ενός συζητήθηκε όσα λίγα τον Μάιο στο επίσημο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ των Καννών, ωστόσο έφυγε χωρίς να έχει αποσπάσει κάποια διάκριση. Ταινία Έναρξης του 21ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας – Νύχτες Πρεμιέρες, η «Νιότη» μπορεί να μην είναι «Η Τέλεια Ομορφιά», όμως διαθέτει όλα τα χαρακτηριστικά ενός σπουδαίου σκηνοθέτη. Προσεγμένη κινηματογράφηση, ανθρωποκεντρικό σενάριο, υπέροχη φωτογραφία κι ένα εξαιρετικό σύνολο ηθοποιών – με τους Χάρβεϊ Καϊτέλ, Ρέιτσελ Βάις, Τζέιν Φόντα και Πολ Ντέινο – όπου ξεχωρίζει η σπουδαία ερμηνεία του Μάικλ Κέιν.

Διαβάστε επίσης:
Με «Νιότη» σηκώνει αυλαία το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Αθήνας

«Σκοτεινή Ανάμνηση» (Regression – 2015) του Αλεχάντρο Αμεναμπάρ (Ισπανία, Καναδάς, Η.Π.Α.)

Μινεσότα, 1990. Ο ντετέκτιβ Μπρους Κένερ (Ίθαν Χοκ) ερευνά την υπόθεση της νεαρής Άντζελα (Έμα Γουότσον), που κατηγορεί τον πατέρα της Τζον Γκρέι, για ένα αποτρόπαιο έγκλημα. Όταν ο Τζον ομολογεί το έγκλημα για το οποίο όμως δεν έχει καμία ανάμνηση, επιστρατεύεται ένας ψυχολόγος (Ντέιβιντ Θιούλις) για να τον βοηθήσει να ανακτήσει τις καταπιεσμένες του αναμνήσεις. Έτσι, ένα τρομερό μυστήριο αποκαλύπτεται σιγά σιγά…

Ο Αλεχάντρο Αμενάμπαρ – που στο παρελθόν μας έχει παρουσιάσει αξιόλογες δημιουργίες, όπως: Thesis (1996), Open Your Eyes (1997), The Others (2001), The Sea Inside (2004) – επιστρέφει στην μεγάλη οθόνη με το είδος που τον καθιέρωσε. Παρά το τετριμμένο σενάριο και τα σχετικά κλισέ που συναντάμε στις ταινίες του συγκεκριμένου είδους, είναι η κινηματογράφηση του Ισπανού σκηνοθέτη που προκαλεί το ενδιαφέρον, καθώς και το αξιόπιστο σύνολο ηθοποιών που διαθέτει, όπου ξεχωρίζουν, ο Ίθαν Χοκ, η Έμα Γουότσον και ο Ντέιβιντ Θιούλις.

«Για μένα αυτή η ταινία είναι μια επιστροφή στο μυστήριο που σηματοδότησε την αρχή της καριέρας μου. Ψάχνω πάντα για τις δυνάμεις που κινούν, τι μου δίνει κίνητρο κι ενέργεια για να διερευνώ κάτι τελείως διαφορετικό […] Κάποια από τα πράγματα που συμβαίνουν στην «Σκοτεινή Ανάμνηση» θα μπορούσαν να ανήκουν στο είδος του horror, ωστόσο το θεωρούμε ψυχολογικό θρίλερ με τόνους εγκληματικότητας. Είναι επηρεασμένο κυρίως από θρίλερ της δεκαετίας του ’70: “Ο Εξορκιστής”, “Το μωρό της Ρόζμαρι”, που έχουν ένα στοιχείο περιορισμού που ήθελα να επαναφέρω. Ήθελα αυτό το μετρημένο βραδυκίνητο ρυθμό. Περισσότερο απ’όλα ήθελα να αντιμετωπίσω την ιστορία με σοβαρότητα.» – Αλεχάντρο Αμενάμπαρ

«Το Μέλλον» (Il Futuro – 2013) της Αλίσια Σέρσον (Ιταλία, Χιλή, Γερμανία, Ισπανία)

Η Μπιάνκα (Μανουέλα Μαρτέλι) και ο Τομάς, δύο αδέλφια στην εφηβεία, χάνουν τους γονείς τους σ’ ένα τραγικό αυτοκινητιστικό δυστύχημα και μένουν μόνα στη Ρώμη, αναγκασμένα να αντιμετωπίσουν τη ζωή με όποιον τρόπο μπορούν. Μια μέρα, ο Τομάς φέρνει σπίτι δύο φίλους του από το γυμναστήριο, οι οποίοι καταλήγουν να μετακομίσουν στο υπνοδωμάτιο των γονιών τους. Όταν κάποια στιγμή τα χρήματα αρχίζουν να τελειώνουν, οι δύο νέοι τους συγκάτοικοι συλλαμβάνουν ένα σχέδιο για να αλλάξουν την τύχη τους: να ληστέψουν έναν παλαίμαχο, τυφλό ηθοποιό και πρώην Μίστερ Υφήλιο με το όνομα Μασίστας (Ρούτγκερ Χάουερ), ο οποίος συνήθιζε να υποδύεται τον Ηρακλή σε b-movies του ’60. Ο Μασίστας φυλά όλη του την περιουσία σ’ ένα χρηματοκιβώτιο στο σπίτι του, καθώς δεν εμπιστεύεται τις τράπεζες. Και ο μόνος τρόπος για να τον προσεγγίσουν είναι να κερδίσουν την εμπιστοσύνη του, χρησιμοποιώντας την Μπιάνκα ως δόλωμα.

Στην τρίτη μεγάλου μήκους ταινία της, η ταλαντούχα Χιλιανή σκηνοθέτιδα Αλίσια Σέρσον μεταφέρει στο σινεμά το γοητευτικό μυθιστόρημα του Ρομπέρτο Μπολάνιο, «Una Novelita Lumpen». Πρόκειται για μία σκοτεινή ιστορία, αναφορικά με το βίαιο πέρασμα στην ενηλικίωση, τα ανομολόγητα συναισθήματα που μάταια αναζητούν καταφύγιο, αλλά και τις αόρατες γραμμές που ενώνουν το ένδοξο παρελθόν, το δύσκολο παρόν και το αβέβαιο μέλλον. Ξεχωρίζει η παρουσία της Χιλιανής ηθοποιού Μανουέλα Μαρτέλι, αλλά κυρίως ο Ολλανδός ηθοποιός Ρούτγκερ Χάουερ – πρωταγωνιστής μεταξύ άλλων του κλασσικού και αγαπημένου φιλμ επιστημονικής φαντασίας, «Blade Runner». Ένα αισθησιακό ερωτικό θρίλερ, το οποίο κέρδισε τις εντυπώσεις στα Διεθνή Φεστιβάλ του Σάντανς και του Ρότερνταμ όπου προβλήθηκε.

Ντοκιμαντέρ:
«Αρκαδία Χαίρε» (Hail Arcadia – 2015) του Φίλιππου Κουτσαφτή (Ελλάδα)

Μια περιπλάνηση στο χθες και το σήμερα της Αρκαδίας, ενός τόπου τόσο φορτισμένου με μύθους και αναφορές που μοιάζει να κατοικεί σ’ ένα πεδίο που δεν ανήκει αποκλειστικά στην σύγχρονη πραγματικότητα. Ενός τόπου που έχει τη δική του ξεχωριστή θέση στον χρόνο και τον χώρο, αλλά και στην συνείδηση αμέτρητων ανθρώπων ανά τους αιώνες, που ονειρεύτηκαν το ιδανικό της και τα όσα η Αρκαδία συμβολίζει. Φυλακίζοντας στιγμές στην απέραντη γραμμή του χρόνου, αποτυπώνοντας αποσπασματικές εικόνες μιας ένθεης φύσης, συνυφαίνοντας μύθους αλλοτινούς και ιστορικές μαρτυρίες, σταχυολογώντας θραύσματα και ψιθύρους, το κινηματογραφικό βλέμμα επιχειρεί να καταγράψει την ταυτότητα ενός τόπου που συναντά και συναντιέται με τα μεγαλειώδη ερωτήματα της ζωής. Το ντοκιμαντέρ «Αρκαδία Χαίρε» είναι μία ερωτική επιστολή του Φίλιππου Κουτσαφτή στην Αρκαδία, με αποστολέα την Έβδομη Τέχνη…

Μετά την επιτυχημένη πρεμιέρα του τον Μάρτιο στο 17o Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – όπου τιμήθηκε με το Βραβείο της FIPRESCI (Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου) για την καλύτερη ελληνική δημιουργία – και την προβολή της στο  πλαίσιο του 21ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας – Νύχτες Πρεμιέρας, το ντοκιμαντέρ «Αρκαδία Χαίρε» (Hail Arcadia – 2015) του Φίλιππου Κουτσαφτή (Αγέλαστος Πέτρα – 2000), κυκλοφορεί από σήμερα στις ελληνικές Κινηματογραφικές Αίθουσες.

«Σε ολόκληρη την Ελλάδα υπάρχουν τόποι έντονα φορτισμένοι ιστορικά και συναισθηματικά. Ωστόσο, η Αρκαδία φέρει μέσα και πάνω της μύθους και ιστορίες άγνωστες στους πολλούς. Υπάρχει ο μύθος της “Ευδαίμονος Αρκαδίας”, που ήρθε από τη Δύση. Πίστευαν πως αν υπάρχει ένας επί Γης παράδεισος, αυτός είναι η Αρκαδία – ένας ονειρικός τόπος με κοινωνική δικαιοσύνη, μέτρο και άδολο έρωτα. Αυτή την ιστορία δεν την καλοξέρουμε. Αλλά στη Δύση, από τα ρωμαϊκά χρόνια μέχρι και την εποχή του Διαφωτισμού, το πίστευαν θερμά. Ακόμη και σήμερα υπάρχει μια Ακαδημία στη Ρώμη που λέγεται “Αρκαδία’’.  Πρέπει να βρούμε τα κομμάτια που επαναφέρουν τη σχέση με τον τόπο μας στο προσκήνιο. Να ξαναβρούμε την ταυτότητά μας.» – Φίλιππος Κουτσαφτής

Σ’ επανέκδοση:
«Λούστρο Παπουτσιών» (Shoeshine / Sciuscià – 1946) του Βιττόριο ντε Σίκα (Ιταλία)

Οι ήρωες της ταινίας είναι δύο ανήλικα παιδιά, τα οποία εργάζονται ως λούστροι παπουτσιών και έχουν ως όνειρο να αποκτήσουν ένα άλογο. Η επιθυμία τους γίνεται πραγματικότητα, όταν ο αδερφός ενός εκ των δύο προσφέρει στα παιδιά εύκολα, αλλά μάλλον όχι και τόσο νόμιμα, χρήματα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, οι δύο μικροί πρωταγωνιστές να οδηγηθούν σε φυλακές ανηλίκων, όπου οι συνθήκες και οι καταστάσεις αντιστρέφουν την προγενέστερη φιλία τους, σε αντιπαλότητα και εχθρότητα…

Ο Βιτόριο Ντε Σίκα, πιστός στον κινηματογραφικό νεορεαλισμό, καταφέρνει να πάρει μία απλή ιστορία βγαλμένη απ’ την καθημερινότητα της μεταπολεμικής Ιταλίας της εποχής και ακροβατώντας με τα όρια του μελοδράματος, σκηνοθετεί μια σπουδαία και διαχρονική ταινία. Αξίζει να σημειώσουμε ότι ο πρωτότυπος τίτλος του φιλμ «Sciuscià», προέρχεται από παραφθορά των αμερικάνικων λέξεων  “shoe shine”,  όπως τις είχαν αντιγράψει εξ ακοής τα χιλιάδες ορφανά ή εγκαταλειμμένα αγόρια στην κοινωνικοοικονομικά διαλυμένη από τον φασισμό και τον πόλεμο, Ιταλία του 1945, τα οποία γυάλιζαν τα παπούτσια των Αμερικανών στρατιωτών, για να επιβιώσουν. Η πρώτη ξενόγλωσση ταινία που τιμήθηκε με Όσκαρ.