Στην πρώτη μας ματιά στο 16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης παρουσιάσαμε τα δύο σπουδαία αφιερώματα στον πρόωρα χαμένο Καναδό κινηματογραφιστή Πίτερ Ουιντόνικ, καθώς και στον Γάλλο σκηνοθέτη Νικολά Φιλιμπέρ, ο οποίος αναμένεται να δώσει το παρών στη διοργάνωση. Στη συνέχεια είδαμε αναλυτικά μερικά από τα highlights της φετινής διοργάνωσης καθώς και την ταινία έναρξης του Φεστιβάλ.

 

Αποκαλυπτικά, μαχητικά, με ανατρεπτική διάθεση και κριτική ματιά, τα ντοκιμαντέρ του 16ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου Αιώνα αναμένεται και φέτος να χαρίσουν στους θεατές, δυνατές βιωματικές εμπειρίες.

 

Με την αντίστροφη μέτρηση για το 16ο ΦΝΘ να έχει ήδη ξεκινήσει και την αυλαία του Φεστιβάλ να σηκώνεται την Παρασκευή 14 Μαρτίου, παρουσιάζουμε τα ελληνικά ντοκιμαντέρ που θα προβληθούν στο πλαίσιο της φετινής διοργάνωσης.

 

Επίκαιρα κοινωνικά ζητήματα, σύγχρονες εικόνες της κρίσης, καθώς και διαδρομές στην Ιστορία και την μνήμη, απασχολούν τους Έλληνες δημιουργούς. Με την πολιτική στο μικροσκόπιο, αλλά και έμφαση στην καλλιτεχνική δημιουργία και σε πορτρέτα ξεχωριστών ανθρώπων, τα ελληνικά ντοκιμαντέρ βρίσκονται και φέτος στην πρώτη γραμμή του 16ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου αιώνα.

 

Στο Φεστιβάλ το κοινό θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει συνολικά εξήντα ελληνικά ντοκιμαντέρ, τόσο στο διεθνές πρόγραμμα, όσο και στο ελληνικό πανόραμα. Δημιουργίες που συνθέτουν ένα γοητευτικό μωσαϊκό της ανθρώπινης πραγματικότητας και προσκαλούν το κοινό να το ανακαλύψει.

 

Πολιτική

 

Το ντοκιμαντέρ “Η Νονά” του Στέλιου Κούλογλου, ανιχνεύει τη διαδρομή της καγκελάριου Άνγκελα Μέρκελ. Ένα φιλμ για τις συνέπειες της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης στον Νότο της Ευρώπης. Η ταινία, αντλεί τον τίτλο της από το ομώνυμο βιβλίο της Γερμανίδας συγγραφέως Γκέρτρουντ Χέλερ και εξιστορεί τους μηχανισμούς με τους οποίους η Μέρκελ – αυτή είναι η Νονά – κατάφερε να κατακτήσει την Ευρώπη, αδιαφορώντας για τις παράπλευρες συνέπειες, όπως οι αυτοκτονίες στις χώρες του Νότου…

Η ταινία “Στο Νήμα” των Έμιλυς Γιαννούκου και Αλέξανδρου Παπανικολάου ακολουθεί τον Αλέξη Τσίπρα κατά την προεκλογική περίοδο. Στο “Καιρός για Ήρωες” της Καλλιόπης Λεγάκη και του Άγγελου Κοβότσου, ο Ροβήρος Μανθούλης αποκαλύπτει τον Έλληνα δημοσιογράφο Ηλία Δημητρακόπουλο, άνθρωπο-κλειδί στο σκάνδαλο Watergate.

 

Το “128 Κερατέα: Μια πραγματική ιστορία” των Γρηγόρη Οικονομίδη και Βάιου Σύρρου καταγράφει το οδοιπορικό της εξέγερσης των κατοίκων της Κερατέας ενάντια στη δημιουργία ΧΥΤΑ στην περιοχή. Ενώ το ντοκιμαντέρ “ΣΤαγώνες” της Νέλλης Ψαρρού εστιάζει στην υπόθεση της ιδιωτικοποίησης του νερού στη Θεσσαλονίκη. Τέλος, στη συγκεκριμένη θεματική έχουμε και το “Yusef’s Song” του Κώστα Πλιάκου, όπου με οδηγό έναν ράπερ, παρακολουθούμε τη ζωή στη Λιβύη μετά την πτώση του καθεστώτος του Καντάφι.

 

Κρίση

 

Ο Γιώργος Αυγερόπουλος καταγράφει τα γεγονότα που ακολούθησαν μετά το κλείσιμο της ΕΡΤ, στο ντοκιμαντέρ του “Το χαμένο σήμα της δημοκρατίας”. H ταινία αναφέρεται στην υπόθεση του “ξαφνικού θανάτου” της ΕΡΤ. Του δημόσιου ραδιοτηλεοπτικού φορέα της χώρας που η κυβέρνηση απαγόρευσε αιφνιδιαστικά τη λειτουργίας της, τον Ιούνιο του 2013.

 

Ενώ μια πιο αισιόδοξη προσέγγιση της κρίσης αποτυπώνουν τα ντοκιμαντέρ “Ο άλλος άνθρωπος” του Στάθη Γαλαζούλα, “Κοινωνικό Ωδείο / Notes” της Θέκλας Μαλάμου και της Αλεξάνδρας Σαλίμπα, “Gr. Work In Progress” της Έλενας Ζερβοπούλου, καθώς και το “Point of no return” της Αλκμήνης Μπούρα.

 

Η Κατερίνα Πατρώνη παρουσιάζει εναλλακτικές μορφές καλλιτεχνικής δημιουργίας στο “Η τέχνη της κρίσης, η περίπτωση του θεάτρου”. Καθημερινές ιστορίες ανθρώπων που ζουν στη σημερινή Ελλάδα αναδεικνύονται μέσα από τα ντοκιμαντέρ “Στο φαρμακείο” της Μύρνας Τσάπα και “Polka in Athens” της Κατερίνας – Μάρθας Κλαρκ.

 

Ανθρώπινα Δικαιώματα

 

Τα δικαιώματα των γυναικών βρίσκονται στο επίκεντρο τριών ελληνικών ντοκιμαντέρ. Συγκεκριμένα, “Το Παίζοντας με τη φωτιά” της Αννέτας Παπαθανασίου φέρνει στο φως τη βαρβαρότητα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες ηθοποιοί στο Αφγανιστάν, το “Kismet” της Νίνας Μαρίας Πασχαλίδου αποκαλύπτει την απρόσμενη επίδραση που έχουν τα τούρκικα σίριαλ στη γυναικεία χειραφέτηση στις αραβικές χώρες.

 

Ενώ το “Bref” της Χριστίνας Πιτούλη ερευνά το θέμα της κλειτοριδεκτομής μέσω μαρτυριών από την αφρικανική κοινότητα στην Ισπανία.

 

Μετανάστευση

 

Εικόνες της μετανάστευσης δίνουν οι ταινίες “Ηλιόσποροι” του Αντώνη Τολάκη, με επίκεντρο παιδιά μετανάστες στο κέντρο της Αθήνας, αλλά και “Τα όνειρα της δημοκρατίας” του Μορτέζα Τζαφαρί, με ήρωες μια ομάδα Ιρανών μεταναστών στη  Θεσσαλονίκη.

 

Οικολογία

 

Η περιβαλλοντική συνείδηση αποτελεί τον κεντρικό άξονα στα ντοκιμαντέρ “Χρυσό δάσος” του Στρατή Βογιατζή, για το ορυχείο χρυσού στις Σκουριές Χαλκιδικής και “Αλυκές” των Ήρας Ντίκα και Γιώργου Σαβόγλου για την παραγωγή αλατιού σε μια αλυκή στη Βόρεια Ελλάδα.

 

Συγκλονιστικές Ανθρώπινες Ιστορίες

 

To ντοκιμαντέρ “Relentless” του Δημήτρη Στατήρη, αποκαλύπτει το συνταρακτικό πορτρέτο ενός μποξέρ που μεγάλωσε σε ένα ζοφερό περιβάλλον στα περίχωρα του Μιλάνου. Σαν από αστυνομικό μυθιστόρημα, το “Lost in the Bewilderness” της Αλεξάνδρα Άνθονι αφηγείται μια υπόθεση γονικής απαγωγής και των συνταρακτικών συνεπειών της. 

 

Την απίστευτη ιστορία ενός Έλληνα που κατατάχθηκε στη Λεγεώνα των Ξένων, πολέμησε στο Βιετνάμ, άλλαξε στρατόπεδο και κατέληξε εθνικός ήρωας των Βιετκόνγκ ξετυλίγει το ντοκιμαντέρ “Βιετ Κώστας. Υπηκοότης: ακαθόριστος” του Γιάννη Τριτσιμπίδα. Έναν πολυμήχανο, ασυμβίβαστο άνθρωπο που δεν το ‘βαλε ποτέ κάτω παρουσιάζει το “Λούης-Επτά φορές να πέφτεις, οκτώ να σηκώνεσαι” του Γιώργου Ζέρβα, ενώ στο “Βόη ένας αγώνας τυφλών” της Ελένης Χρυσομάλλη, πρωταγωνιστεί η αποφασιστικότητα μιας ομάδας τυφλών που παίζουν ποδόσφαιρο.

 

Η Ιστορία Αποκαλύπτεται

 

Συναισθηματικά φορτισμένο, το ντοκιμαντέρ “Καλάβρυτα-Άνθρωποι και σκιές” του Ηλία Γιαννακάκη, παραθέτει μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν τη σφαγή των Καλαβρύτων. Κινηματογραφικό ενδιαφέρον έχει το ντοκιμαντέρ “Στοργή στο λαό” του Βασίλη Δούβλη, το οποίο φέρνει στο φως λογοκριμένα καρέ ταινιών που προβλήθηκαν στη διάρκεια της χούντας. Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος και ο Παντελής Βούλγαρης μοιράζονται μεταξύ άλλων τις δικές τους εμπειρίες.

 

Η ιστορία του πρώτου ηλεκτρικού αυτοκινήτου πόλης που παράχθηκε από τον Γουλανδρή στη Σύρο περνά μέσα από το ντοκιμαντέρ “Ανάμεσα σε δυο νησιά” του Μιχάλη Σταυρόπουλου, ενώ τα “Γιάννενα του στοχασμού και των θρύλων” των Πάνου Κυπαρρίση και Φάνη Δούσκου καταγράφουν την ιστορική και καλλιτεχνική διαδρομή της πόλης.

 

Τέχνη

 

Ο αγώνας και οι αγωνίες των νέων ηθοποιών ξεδιπλώνονται στο ντοκιμαντέρ “Ηθοποιοί: Ημερολόγιο σπουδής” του Δημήτρη Κουτσιαμπασάκου, ενώ στη “Μήδεια… Κρείσσων των εμών βουλευμάτων” ο Νίκος Γραμματικός στοχάζεται πάνω στο μύθο της Μήδειας. Καλλιτεχνικές αναζητήσεις, καθημερινές ανθρώπινες ιστορίες, εικόνες της κρίσης, θέατρο και διάδραση, κυριαρχούν στα ντοκιμαντέρ: “Should I Stay or Should I go?” (Να μείνω ή να φύγω;) του Μενέλαου Καραμαγγιώλη, “Δεύτερο τέλος” του Νίκου Λυγγούρη, “Dokime” του Γιώργου Κραββαρίτη, “Οδοιπορικό στους Δελφούς” της Αποστολίας Παπαϊωάννου και”Σχετικά με το τέλος του κόσμου” του Γιάννη Μισσουρίδη.

 

Στα χνάρια του Τζέιμς Τζόις κινείται η Βουβούλα Σκούρα στο “The Red Bank. James Joyce: Τα τετράδια του, των ελληνικών”. Ένας ηθοποιός από την “Αναπαράσταση” του Θόδωρου Αγγελόπουλου θυμάται στη “Θηλειά” του Βασίλη Λουλέ, ένα εικαστικό χωριό, το οποίο στήνεται με την καθοδήγηση του γλύπτη Θ. Παπαγιάννη στο “Θεόδωρος Παπαγιάννης: επιστροφή στο Ελληνικό” του Παναγιώτη Κράββαρη. Ενώ στο “Unplugged” ο Τζώρτζης Γρηγοράκης μας ταξιδεύει στο μουσικό φεστιβάλ του Zermatt των Άλπεων.  

 

Καλλιτεχνικά Πορτρέτα

 

Το πορτρέτο του διακεκριμένου Έλληνα ζωγράφου Π. Τέτση σκιαγραφεί το ντοκιμαντέρ “Παναγιώτης Τέτσης «Παίζοντας με τα χρώματα»” του Γιάννη Βαμβακά. Η Αιμιλία Μηλού ακολουθεί στην καθημερινότητά του τον ζωγράφο Άντη Ιωαννίδη στο ντοκιμαντέρ “Να ταΐσω τους μέρμυγκες”. Το “ΑΡΙΚΑ.Α” του Μένιου Καραγιάννη παρουσιάζει την ιδιαίτερη προσωπικότητα του ζωγράφου Δημήτρη Ανδριανόπουλου, ενώ το “Ες αύριον τα σπουδαία- πορτρέτα του αύριο: Η φαντασμαγορία της ήττας” της Αναστασίας Χριστοφορίδου συστήνει τον εικαστικό καλλιτέχνη Γιώργο Τζινούδη από τη Θεσσαλονίκη. 

 

Διαφορετικές προσωπικότητες από όλα τα φάσματα της τέχνης αναδεικνύονται στα ντοκιμαντέρ: “Οπτική γωνία: Mythogenesis” του Νίκου Πανουτσόπουλου, “Οπτική γωνία: Το Χρώμα” του Σταύρου Ψυλλάκη, “Genevieve Clancy, στιγμές ζωής” της Ηρώς Σιαφλιάκη, “Ακριβέ μας Νίκο” του Αλέξη Κλεάνθους, “Ες αύριον τα σπουδαία – πορτρέτα του αύριο: Κρίτων ο ακροβάτης” του Γρηγόρη Βανταρινού, “Stairway To Titika” του Παύλου Κοσμίδη και “Το Κενό. Η μουσική περίπτωση της Κατερίνας Πετράκου” του Δημήτρη Παπούλια.

 

Όψεις της Ελλάδας

 

Ξεχωριστές εικόνες της Ελλάδας απαθανατίζουν και φέτος πολλά από τα ντοκιμαντέρ του 16ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Αναφέρουμε χαρακτηριστικά: Ένα πανηγύρι με διονυσιακά στοιχεία, “Τα δολάρια του αγίου” της Αύρας Γεωργίου , το πρώτο ροκ μπαρ στο Βόλο, “10.000 νύχτες” του Κώστα Ανέστη, η ιστορία των θερινών κινηματογράφων “2013 θερινά σινεμά στην Αθήνα” της Μαγδαληνής Ρεμούνδου, η καθημερινότητα ενός πρωταθλητή μποξ στην Ελλάδα, “Μποξέρ” του Γιώργου Παντελεάκη.

 

Αλλά και γνωστές προσωπικότητες του εξωτερικού (Βικτόρια Χίσλοπ, Ρος Ντέιλι κ.ά.) που ζουν στην Κρήτη “Cretativity” του Μανώλη Κριτσωτάκη, πορτρέτα ανθρώπων που ζουν στην Πάτμο. “Η ζωή στη χώρα των συνόρων” των Μπάμπη Τσούτσα, Αγκάθα Νταρλάση, Ελένης Λαμπροπούλου, Γιάννη Νικολάου, Μιχαήλ Αρμάν Πογκοσιάν. Καθημερινά στιγμιότυπα στην Ανάφη, “Μια αναπνοή στο Αιγαίο” του Αποστόλη Ασημακόπουλου και το προσκύνημα στην Τήνο, “Paradise” της Λίας Τσάλτα.

 

Οι παράλληλες εκδηλώσεις του 16ου ΦΝΘ, χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση – Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας 2007-2013.

 

Το 16ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου Αιώνα, θα διεξαχθεί από την Παρασκευή 14 Μαρτίου, έως και την Κυριακή 23 Μαρτίου.