Δώδεκα χρόνια μετά την εμπορική και καλλιτεχνική επιτυχία της «Πολίτικης Κουζίνας», ο Τάσος Μπουλμέτης παρουσιάζει τον «Νοτιά». Μία ταινία που αφηγείται με γλαφυρό τρόπο, αλλά και χιούμορ, την συγκινητική ιστορία ενηλικίωσης του Σταύρου, ενός ρομαντικού νέου, ο οποίος ωριμάζει με εφόδια την ιστορία, τους μύθους, τις προσδοκίες και τα όνειρα μιας ολόκληρης χώρας. Ένα ερωτικό γράμμα του σκηνοθέτη, προς την Ελλάδα, την φωτογραφία κι εν τέλει στην ίδια την ιστορία του εγχώριου κινηματογράφου. Προβάλλεται σήμερα και αποτελεί την τηλεοπτική μας πρόταση.

Ads

Από τη μέρα που εμφανίζονται στον Σταύρο οι πρώτες ερωτικές ανησυχίες φουντώνει και η επιθυμία του να λέει ιστορίες με έναν δικό του, ανατρεπτικό, τρόπο. Οι ταραχώδεις, αλλά και ταυτόχρονα πολλά υποσχόμενες για την Ελλάδα, δεκαετίες του ’60,’70 και ’80, πυροδοτούν τη φαντασία του ασταμάτητα. Στο ταξίδι από την εφηβεία προς την ενηλικίωση, για να κατακτήσει αυτά που ποθεί, θα σκαρφιστεί ιστορίες για αρχαίους μύθους, μακρινά ταξίδια και όμορφες γυναίκες. Όταν έρθει αντιμέτωπος με την πραγματικότητα, θα μετατρέψει τις ιστορίες του σε εικόνες και θα ανακαλύψει έτσι τον εαυτό του.

image

Το ανθρωποκεντρικό σενάριο της ταινίας, αναδεικνύεται μέσα από τις εξαιρετικές ερμηνείες των πρωτοεμφανιζόμενων, αλλά και βετεράνων ηθοποιών. Παράλληλα, η φωτογραφία, η σκηνογραφία και τα κουστούμια, αναβιώνουν με πειστικότητα την ατμόσφαιρα της ελληνικής κοινωνίας εκείνης της εποχής. Τη συναισθηματικά φορτισμένη και νοσταλγική ιστορία συνοδεύει μοναδικά η καταπληκτική μουσική της Ευανθίας Ρεμπούτσικα, η οποία αναφέρει χαρακτηριστικά:

Ads

«Είναι η δεύτερη ταινία του Τάσου Μπουλμέτη, μετά την «Πολίτικη Κουζίνα», για την οποία γράφω μουσική. Έχουμε μια σχέση χρόνων, γίναμε πολύ φίλοι πριν ακόμα γυρίσει την «Πολίτικη Κουζίνα». Όταν βρεθήκαμε για να μου μιλήσει για το σενάριο και μετά πήγα και στα γυρίσματα, σκεφτόμουν πάρα πολύ πώς θα την πιάσω αυτήν την ταινία, λόγω εποχής ή μάλλον λόγω εποχών, ΄60, ΄70 μέχρι αρχές ΄80. Ο Νοτιάς ήταν μια απαιτητική ταινία γιατί είχα να διαχειριστώ μουσικά τρεις δεκαετίες και έπρεπε να κάνω κι εγώ αυτό το ταξίδι. Ο Τάσος είχε εξ αρχής στο μυαλό του ότι ήθελε ένα αργεντίνικο tango που δένει τον γιο με τη μητέρα, καθώς και ένα λαϊκό κομμάτι με μπουζούκι. Ήθελε επίσης ένα μουσικό θέμα για τη μεταπολίτευση. Υπάρχει κι ένα ερωτικό θέμα που συνοδεύει τις ερωτικές σκηνές της ταινίας και ένα πιο επικό.

image

Όσο έγραφα τη μουσική για τον Νοτιά, ήμουν πολύ μέσα σε αυτόν τον κόσμο. Από την άλλη, λειτουργώ αυθόρμητα, κι ας μαγειρεύεται κάτι μέσα μου για καιρό. Όταν διαβάζω ένα σενάριο, νιώθω αυτόματα ότι θα μπορούσα να έχω κι εγώ έναν ρόλο μέσα στην ταινία, γίνομαι αμέσως κομμάτι της ιστορίας. Έτσι, αρχίζω να αντλώ πράγματα και ξεκινάει ένα μουσικό τραγούδισμα μέσα στο κεφάλι μου που μετά γίνεται νότες. Έμπνευση μπορώ να πάρω από πολλά πράγματα, από την ίδια την ταινία, αλλά και από βιώματα μου. Υπάρχει για παράδειγμα μια σκηνή στον Νοτιά που διαδραματίζεται στον κινηματογράφο Ρεξ, όπου μεγάλωσα, κι αυτό έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στη σύνθεση.

Πολλές σκηνές του Νοτιά είναι σαν να της έχω ζήσει, όπως ας πούμε οι σκηνές της μεταπολίτευσης, είναι κάτι που έχω ζήσει στην εφηβεία μου. Αυτό με φορτίζει και το αποτυπώνω στη μουσική μου. Η Μουσική για μένα είναι ψυχοθεραπεία, το ίδιο και το Σινεμά. Και τα δύο με γιατρεύουν και με απελευθερώνουν. Η σύνθεση μουσικής για μια ταινία γίνεται σαν παιχνίδι με τον εαυτό που γεμίζει, αλλά και αδειάζει μέσα στον κόσμο της ιστορίας. Στις ακροάσεις που έκανα αργότερα σε φίλους με τις μελωδίες του Νοτιά, άρχισα να αποστασιοποιούμαι και να καταλαβαίνω τι ακριβώς έχω γράψει. Ήταν σαν γέννα, και τώρα το παιδί μεγάλωσε και φεύγει, βγαίνει στον κόσμο.»

Ευανθία Ρεμπούτσικα – La Boca – Από την ταινία Νοτιάς

Πρωταγωνιστής της ταινίας, είναι ο νεαρός ηθοποιός Γιάννης Νιάρρος. Ο Τάσος Μπουλμέτης τον είδε για πρώτη φορά σε μία θεατρική παράσταση του Εθνικού. Η φυσική του παρουσία ήταν πάρα πολύ κοντά σε αυτό που είχε φανταστεί για τον ήρωα:

«Το 50% αυτής της δυσκολίας να υποδυθώ έναν χαρακτήρα άλλης εποχής εξαλείφθηκε χάρη στους καλούς συνεργάτες, στο ενδυματολογικό και στο μακιγιάζ. Βάζοντας το τακούνι και το παντελόνι καμπάνα της εποχής, αλλάζει το περπάτημα μου ή κοιτάζοντας του ανθρώπους με κομμώσεις, που σήμερα θα ήταν μέχρι και αστείες, μπαίνω σε ένα κλίμα. Ο χαρακτήρας βιώνει τα ίδια πράγματα που βίωσα κι εγώ δύο χρόνια πριν, στα 18-19 μου. Προσπαθεί να δει τι ρόλο θα παίζει στην κοινωνία, προσπαθεί να βρει τι θα είναι αυτό που θα κάνει την υπόλοιπη του ζωή, με ποιους να πάει, να δημιουργήσει μόνος του μια ιστορία, να μην πάρει την πεπατημένη. Είναι ζητήματα που κι εμένα με αφορούν, οπότε είναι μια αναγωγή.» – Γιάννης Νιάρρος

image

Τη μητέρα του πρωταγωνιστή υποδύεται η εξαιρετική ηθοποιός Μαρία Καλλιμάνη: «Είχα αισθανθεί ένα δέος, ο Τάσος Μπουλμέτης που έχει κάνει την «Πολίτικη Κουζίνα», και αναρωτιόμουν πώς θα είναι η συνεργασία μαζί του. Είναι πραγματικά μια υπέροχη συνεργασία. Ήδη από τις πρόβες, όταν έλιωσε ο πάγος, ήταν πολύ ζεστά. Είναι πάρα πολύ ανοιχτός σε πράγματα που εμείς οι ηθοποιοί είχαμε ανάγκη ή θέλαμε να προτείνουμε. Στα γυρίσματα αισθάνθηκα τη συμπαράσταση του, ήταν εκεί για μας, να μας ενθαρρύνει, να μας εμψυχώσει […] Για μένα είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον ότι μπορώ με τα μαλλιά, μ’ ένα ρούχο να ταξιδέψω σε άλλη εποχή. Είναι πολύ βοηθητικά τα στοιχεία αυτά για έναν ηθοποιό, γιατί συμπληρώνει ότι έχουμε κάνει στις πρόβες. Τα κουστούμια, τα μαλλιά, τα παπούτσια είναι ένα συν, σαν να σου δίνει μία ώθηση να πας λίγο πιο μακριά».

image

Προκειμένου να μπορέσει να καταλάβει τη συμβαίνει στον ονειροπόλο γιο της, η μητέρα του πρωταγωνιστή μας, καταφεύγει σε μία χαρτορίχτρα της εποχής, την οποία ερμηνεύει η Ζωζώ Σαπουντζάκη: «Νιώθω συγκίνηση και χαρά. Νιώθω πάρα πολύ όμορφα, πολύ άνετα. Είναι ένας άνθρωπος που συνεργάζεται με τον ηθοποιό, που δεν φωνάζει. Είναι ήρεμος, σε αντίθεση με ό,τι έχω ζήσει από τον ελληνικό κινηματογράφο και τις ταινίες που γύρισα. Τότε είχα συνηθίσει να φωνάζουν για ένα λάθος».

Ο Έρωτας παίζει καθοριστικό ρόλο στην ψυχοσύνθεση και στα “ταξίδια” του κεντρικού ήρωα, Σταύρου. Όμως η καρδιά του διχάζεται ανάμεσα σε δύο γυναίκες, τις οποίες ερμηνεύουν υπέροχα, η Μελισσάνθη Μάχουτ και η εξαιρετική Xαρά Μάτα Γιαννάτου, η οποία αναφέρει σχετικά: «Με τα ρούχα κατευθείαν μπαίνω στη δεκαετία του ’70. Για τον ρόλο από άλλη εποχή, γίνεται έρευνα. Μπορεί να υπάρχουν εκφράσεις που δεν λέγονταν τότε, αλλά οι άνθρωποι δεν έχουν αλλάξει τραγικά».

image

Τέλος, δε θα μπορούσαμε να κλείσουμε αυτή την παρουσίαση και κριτική της ταινίας «Νοτιάς», χωρίς να αναφερθούμε στον ρόλο – κλειδί της ταινίας, τον οποίο ερμηνεύει εντυπωσιακά ο Θέμης Πάνου. Είναι εκπληκτικό, πως ο σατανικός πατέρα του «Miss Violence» του Αλέξανδρου Αβρανά (Αργυρός Λέοντας Καλύτερης Σκηνοθεσίας, αλλά και το Κύπελλο Βόλπι Καλύτερης Ανδρικής Ερμηνείας στο επετειακό 70ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας), μεταμορφώνεται στον πιο γλυκό χαρακτήρα του Τάσου Μπουλμέτη, ο οποίος ερμηνεύει έναν φωτογράφο και επιστήθιο φίλο του πατέρα του πρωταγωνιστή μας Σταύρο, αλλά ταυτόχρονα είναι και μέντορας του, καθώς μυεί τον νεαρό στα μυστικά της φωτογραφίας, δίνοντας του παράλληλα το απαραίτητο έναυσμα για να εισέλθει στον μαγικό κόσμο της Έβδομης Τέχνης.

image

«Τα γυρίσματα ήταν καταρχήν ήσυχα, άνετα, σαν να πηγαίνεις σε ένα πολύ ωραίο ξενοδοχείο και να κάνεις ωραίες διακοπές. H δουλειά μας είναι πάρα πολύ δύσκολη, τα γυρίσματα είναι πολύωρα, ο Τάσος έχει την ικανότητα να συγκεντρώνει εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό γύρω του, τόσο στο τεχνικό όσο και στο καλλιτεχνικό κομμάτι. Αυτό κάνει εύκολη τη δουλειά τη δική του και των ανθρώπων που συνεργάζεται. Ξέρει πολύ καλά τι θέλει, πολύ καιρό πριν ξεκινήσει, είναι πολύ οργανωμένος […] Η Εύα Νάθενα έχει κάνει τα κουστούμια και η Κατερίνα Βαρθαλίτου μαζί με τον Χρόνη Τζίμο έχει κάνει τις κομμώσεις και το μακιγιάζ. Εγώ κυκλοφορώ με περουκίνι και μουστάκια. Μία εξαιρετική δουλειά των ανθρώπων αυτών για να μην προδώσουμε την εποχή, να μην είμαστε γραφικοί, να είμαστε πραγματικοί, με επιμονή στη λεπτομέρεια, στα κουστούμια, στα χρώματα, στις γραμμές των ρούχων, που είναι πολύ συγκεκριμένες, όπως για παράδειγμα οι καμπάνες. Πολύ στηρικτική και ουσιαστική απόδοση της σύλληψης του σκηνοθέτη.» – Θέμης Πάνου

image

Τα γυρίσματα του «Νοτιά» πραγματοποιήθηκαν στο ιστορικό κέντρο της Αθήνας και σε άλλες χαρακτηριστικές τοποθεσίες, όπως η Στοά «Χόλιγουντ» (κατά κόσμον Πανταζοπούλου), το Θέατρο Τέχνης και ο Πειραϊκός Σύνδεσμος. Ο σκηνοθέτης Τάσος Μπουλμέτης, που επιστρέφει στη σκηνοθεσία δώδεκα χρόνια μετά την «Πολίτικη Κουζίνα», αναφέρει σχετικά:

«Είναι μια ταινία που παρακολουθεί την ενηλικίωση ενός παιδιού – η ιστορία ξεκινάει στα μέσα του ΄60, συνεχίζει σε όλη τη δεκαετία του ΄70  και τελειώνει το ΄81. Είναι ένας δημιουργικός νέος  που αντιμετωπίζει προβλήματα με τα πρώτα σκιρτήματα της ερωτικής του ζωής και παρακολουθούμε τον τρόπο που προσπαθεί να τα διαχειριστεί στον κοινωνικό του περίγυρο, στην οικογένειά του και στο περιβάλλον του».

image

Νοτιάς
Σκηνοθεσία: Τάσος Μπουλμέτης
Σενάριο: Τάσος Μπουλμέτης
Πρωταγωνιστούν: Γιάννης Νιάρρος, Μελισσάνθη Μάχουτ, Xαρά Μάτα Γιαννάτου, Θέμης Πάνου, Μαρία Καλλιμάνη, Ταξιάρχης Χάνος, Αργύρης Ξάφης, Ερρίκος Λίτσης, Ομηρος Πουλάκης
Φωτογραφία: Σίμος Σαρκετζής
Μοντάζ: Γιώργος Μαυροψαρίδης
Μουσική: Ευανθία Ρεμπούτσικα
Έτος Παραγωγής: 2016
Χώρες Παραγωγής: Ελλάδα
Διάρκεια: 99 λεπτά
Προβάλλεται την Κυριακή 3 Ιανουαρίου στις 00:00 στην ΕΡΤ2