Ένα Κινηματογραφικό Φεστιβάλ εκτός από τις νέες ταινίες, τις πρεμιέρες και τα διαγωνιστικά τμήματα, οφείλει να διοργανώνει και αφιερώματα, είτε θεματικά, είτε σε καλλιτέχνες που έχουν παρουσιάσει σε βάθος χρόνου ένα αξιόλογο κινηματογραφικό έργο. Φέτος το 21ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Αθήνας – Νύχτες Πρεμιέρας, μας δίνει την ευκαιρία να θυμηθούμε επτά από τις πλέον χαρακτηριστικές δημιουργίες ενός ιδιαίτερου κινηματογραφιστή, του Νίκολας Ρεγκ.

«Κάποιες φορές παρουσιάζεται η πλοκή μιας ιστορίας, η οποία αντικατοπτρίζει πράγματα που σε προβληματίζουν. Νομίζω ότι ήταν ο Βερλέν που είπε: Γράφω ιστορίες και μετά τις αφήνω να μου συμβούν. Υπάρχουν πράγματα που σου συμβαίνουν, η τοποθέτηση σου απέναντι σε αυτά, τον έρωτα, την οργή, και τότε ξαφνικά μια ιστορία εμφανίζεται, όπου μπορείς να κρύψεις αυτούς τους συλλογισμούς.» – Ο Νίκολας Ρεγκ για την ταινία του «Η Δύναμη της Σάρκας» (Bad Timing)

Το 21ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας επιστρέφει από τις 23 Σεπτεμβρίου ως και τις 4 Οκτωβρίου, με ένα πρόγραμμα που περιλαμβάνει 239 ξεχωριστές ταινίες. Το Διεθνές Διαγωνιστικό, με 12 ταινίες που διεκδικούν την Χρυσή Αθηνά, το τμήμα Μουσική και Φιλμ με 15 μουσικές ταινίες – εντός και εκτός διαγωνιστικού – τα Ντοκιμαντέρ (φέτος είναι περισσότερα από κάθε άλλη φορά), το Ελληνικό Διαγωνιστικό ταινιών μικρού μήκους, τις Μεταμεσονύχτιες Προβολές, τις Ειδικές Προβολές, τα Αφιερώματα σε 4 αξιόλογους σκηνοθέτες, αλλά και στην εμβληματική εκπομπή της κρατικής τηλεόρασης “Παρασκήνιο”, καθώς και το ειδικό αφιέρωμα  “Moving Future”.

Καθώς βέβαια και τις είκοσι (20) Πρεμιέρες, ανάμεσα στις οποίες συναντάμε μερικές από τις πιο αναμενόμενες ταινίες της φετινής κινηματογραφικής σεζόν. Περίοπτη όμως θέση έχει και το αφιέρωμα στον σπουδαίο κινηματογραφιστή, Νίκολας Ρεγκ.

Ο Νίκολας Ρεγκ, γεννήθηκε το 1928 στο Ηνωμένο Βασίλειο. Αφού έκανε το πέρασμά του ως βοηθός οπερατέρ από αξιόλογες παραγωγές των Τζορτζ Κιούκορ, Φρεντ Ζίνεμαν και Ντέιβιντ Λιν, εργάστηκε ως διευθυντής φωτογραφίας πλάι σε σκηνοθέτες όπως ο Φρανσουά Τρυφώ (Fahrenheit 451 – 1966), ο Ρότζερ Κόρμαν, ο Τζον Σλέσινγκερ και ο Ρίσταρντ Λέστερ.

Το 1968, συνεργάστηκε με τον καλλιτέχνη Donald Cammell στο σκηνοθετικό του ντεμπούτο “Παράστασις”, μια ασυνήθιστη γκανγκστερική ταινία. Αυτή ήταν και η απαρχή της καριέρας ενός απ’ τους πλέον τολμηρούς και αμφιλεγόμενους σκηνοθέτες του κινηματογράφου.

Οι ταινίες του Νίκολας Ρεγκ αποτελούν σπουδή των πιο βαθιών ανθρώπινων συναισθημάτων, εμμονών και επιθυμιών που ο πολιτισμός έχει επιμελώς κρύψει πίσω από το απαγορευμένο πέπλο των κανόνων και των ταμπού. Οι επτά ταινίες που θα προβληθούν στο Φεστιβάλ, είναι αναλυτικά οι εξής:

• 1970 Performance
• 1971 Walkabout
• 1973 Don’t Look Now
• 1976 The Man Who Fell to Earth
• 1980 Bad Timing
• 1983 Eureka
• 1985 Insignificance

«Μετά τα Μεσάνυχτα»
(Don’t Look Now – 1973)
Παρασκευή 25 Σεπτεμβρίου
23:00 Odeon Όπερα 1

Λίγο μετά τον πνιγμό της μικρής τους κόρης, ο συντηρητής έργων τέχνης Τζον Μπάξτερ και η γυναίκα του ταξιδεύουν στη Βενετία για να δουλέψουν σε μια παλιά εκκλησία και να μπορέσουν να ξεπεράσουν την τραυματική απώλεια του παιδιού τους. Αντίθετα απ’ ότι περιμένουν, βρίσκουν στο δρόμο τους μια ανατριχιαστική πόλη γεμάτη έρημα κανάλια και εκκεντρικούς ανθρώπους.  Ανάμεσά τους και δυο παράξενες ηλικιωμένες αδερφές, μία εκ των οποίων είναι τυφλή και μέντιουμ και επιμένει ότι μπορεί να επικοινωνήσει με την νεκρή κόρη τους.

Με μια από τις πιο μνημειώδεις ερωτικές σκηνές του σινεμά και ένα φινάλε-σοκ που θα στοιχειώνει για πάντα, το αριστούργημα του Ρεγκ. Πρωταγωνιστούν ο σπουδαίος Ντόναλντ Σάδερλαντ και η αγαπημένη Τζούλι Κρίστι.

«Η Δύναμη της Σάρκας»
(Bad Timing – 1980)
Κυριακή 27 Σεπτεμβρίου
17:30 Δαναός 1

Στη Βιέννη, μια 20χρονη Αμερικανίδα μεταφέρεται στα επείγοντα περιστατικά, κατά τα φαινόμενα λόγω υπερβολικής δόσης. Τη συνοδεύει ο Άλεξ Λίντεν, Αμερικανός ψυχίατρος που διδάσκει στη Βιέννη. Μέσα από ένα αποσπασματικό φλασμπάκ, μας παρουσιάζεται η ερωτική τους ιστορία, η οποία έχει καταλήξει σε σεξουαλική εμμονή. Η γυναίκα, η Μιλένα, πάσχει από κατάθλιψη κι είναι παντρεμένη μ’ έναν πολύ μεγαλύτερό της άνδρα.

Ο Λίντεν αρχικά γοητεύεται από το ελεύθερο πνεύμα της, όμως σταδιακά ο τρόπος ζωής της – που χαρακτηρίζεται από σχέσεις με άλλους άνδρες και κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ – τον κουράζει. Την κατασκοπεύει και σιγά σιγά προσπαθεί να την ελέγξει. Στο νοσοκομείο, ένας αστυνομικός βλέπει ότι σ’ αυτή την υπόθεση υπάρχει κάτι παραπάνω από μια απόπειρα αυτοκτονίας. Διεξάγει έρευνα και προσπαθεί να πείσει τον Λίντεν να ομολογήσει πιθανά εγκλήματα που σχετίζονται με την υπόθεση.

«Η «Δύναμη της Σάρκας» (Bad Timing – 1980) ήταν μια τεράστια εξέλιξη για μένα, έμαθα πολλά σαν ηθοποιός και καλλιτέχνης, αλλά και σαν γυναίκα. Συγκινούμαι κάθε φορά που το σκέφτομαι, δεν νομίζω όμως ότι θα άντεχα να περάσω μια τόσο έντονη συναισθηματικά εμπειρία τώρα. Δεν έχω ιδέα πως κατάφερα να βγω αλώβητη!» – Τερέζα Ράσελ

«Ο Άνθρωπος που Έπεσε στη Γη»
(The Man Who Fell to Earth – 1976)
Δευτέρα 28 Σεπτεμβρίου
22:00 Odeon Όπερα 1

Ο Ντέιβιντ Μπάουι είναι ο εξωγήινος που αναζητά στη Γη νερό για τον άγονο πλανήτη του και αφομοιώνεται σταδιακά στα ανθρώπινα πάθη. Έτη φωτός μπροστά από την εποχή του, το sci-fi κομψοτέχνημα του Ρεγκ εξερευνά την παρακμή του δυτικού πολιτισμού μέσα από ένα μεγαλειώδες χρονικό έκπτωσης της αθωότητας.

«Το να είμαι απλώς ο εαυτός μου ήταν απόλυτα επαρκές για τον ρόλο μου, δεν άνηκα σε αυτό τον πλανήτη εκείνη την περίοδο.» – Ντέιβιντ Μπάουι

«Μία Νύχτα με τη Μέριλιν»
(Insignificance – 1985)
Δευτέρα 28 Σεπτεμβρίου
22:00 Δαναός 2 και
Κυριακή 4 Οκτωβρίου
21:00 Odeon Όπερα 2

Τέσσερις θρυλικές προσωπικότητες δίνουν συνάντηση σ’ ένα δωμάτιο ξενοδοχείου της Νέας Υόρκης, το 1953: ο Αλμπερτ Αϊνστάιν, η Μέριλιν Μονρόε, ο αθλητής Τζο Ντι Μάτζιο και ο γερουσιαστής Τζόζεφ ΜακΚάρθι. Σταδιακά ανακαλύπτουν στην πορεία μιας νύχτας ότι έχουν περισσότερα κοινά απ’ όσο φαντάζονταν και γύρω τους ο Ρεγκ στήνει ένα ραδιούργο παιχνίδι ανάμεσα στο φαίνεσθαι και το είναι, τους καλοσυντηρημένους μύθους και την απλή, αδιάσειστη πραγματικότητα, αλλά και τους ρόλους που καλούνται οι άνθρωποι να υποδυθούν, καταλήγοντας στο τέλος να αφομοιωθούν από αυτούς.

«Περιπλάνηση»
(Walkabout – 1971)
Σάββατο 3 Οκτωβρίου
17:30 Δαναός 1

Πρώτη σόλο σκηνοθετική δουλειά του Νίκολας Ρεγκ, η εκπληκτική «Περιπλάνηση» χρησιμοποιεί τη γλώσσα των εικόνων και λιγότερο των λέξεων για να αφηγηθεί την οδύσσεια δυο παιδιών της μεγαλούπολης στην άγρια αυστραλιανή έρημο και τις αγωνιώδεις προσπάθειές τους να επιβιώσουν μέχρι να βρουν τα ίχνη της επιστροφής. Ένα ανήλικο μέλος των Αβορίγινων ιθαγενών, το οποίο ακολουθεί μέσα στην έρημο την αντίξοη μυητική πορεία που του επέβαλε η φυλή του, θα προσπαθήσει να τα βοηθήσει.

«Εύρηκα»
(Eureka – 1983)
Κυριακή 4 Οκτωβρίου
17:30 Odeon Όπερα 1

Η πιο παρεξηγημένη ταινία στη φιλμογραφία του Νίκολας Ρεγκ. Βασισμένο εν μέρει σε πραγματικά συμβάντα, το «Eureka» ξεκινά στις παγωμένες εκτάσεις της Αλάσκα, εκεί όπου το 1925 ένας μεταλλοδίφης βλέπει τους πολυετείς αγώνες του να λαμβάνουν θριαμβευτικά τέλος όταν πέφτει κυριολεκτικά επάνω σ’ ένα βουνό χρυσού και γίνεται πλούσιος. Δεκαεπτά χρόνια αργότερα, ο μεγιστάνας ήρωας έχει αποσυρθεί σ’ ένα ιδιωτικό εξωτικό νησί και βλέπει σταδιακά τον κόσμο του να καταρρέει, τόσο από τα πλείστα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα μέλη της οικογένειάς του όσο και από τις προσπάθειες παράνομων οργανωμένων συμφερόντων να τον σφετεριστούν.

Ο Νίκολας Ρεγκ, σκηνοθέτης και διευθυντής φωτογραφίας, έχει αφήσει το δικό του ιδιαίτερο στίγμα στον χώρο της Έβδομης Τέχνης. Σημεία αναφορά της κινηματογράφησης του, αποτελούν διαχρονικά τόσο η στιλιζαρισμένη φωτογραφία, όσο και το επαναστατικό του μοντάζ.

Το 21ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας – Νύχτες Πρεμιέρας, θα διεξαχθεί από την Τετάρτη 23 Σεπτεμβρίου έως και την Κυριακή 4 Οκτωβρίου, στους Κινηματογράφους: Δαναός 1 και 2 | Odeon Opera 1 και 2 | Ιντεάλ | Ταινιοθήκη της Ελλάδος | Τεχνόπολη Δ.Α. – INNOVATHENS.

To Φεστιβάλ διοργανώνεται από την Κινηματογραφική Εταιρία Αθηνών με τη συγχρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και εντάσσεται στο ΠΕΠ ΑΤΤΙΚΗ του ΕΣΠΑ 2007-2013. Όλες οι δράσεις πραγματοποιούνται με την συνεργασία του Υπουργείου Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων.

Στην Κινηματογραφική Στήλη του Tvxs.gr παρακολουθούμε από κοντά το πιο δημοφιλές κινηματογραφικό γεγονός της Αθήνας και θα σας ενημερώνουμε αναλυτικά με νέα, κριτικές, αλλά και τις προτάσεις μας, για το 21ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας – Νύχτες Πρεμιέρας.