Γεννημένη στις 21 Απριλίου του 1946 στο Παρίσι, η Κλερ Ντενί μας συστήθηκε εντυπωσιακά μέσα από την πρώτη μεγάλου μήκους ταινίας της, «Chocolat» το 1988. Έκτοτε η κορυφαία Γαλλίδα σκηνοθέτης, έχει υπογράψει μέχρι σήμερα σπουδαίες δημιουργίες, ενώ έχει συνεργαστεί με σπουδαίους ηθοποιούς, όπως η Ζιλιέτ Μπινός και η Ιζαμπέλ Ιπέρ. Με αφορμή τα γενέθλιά της, αλλά και την κυκλοφορία της νέας ταινίας της, «Μαύρη Τρύπα» (High Life), θυμόμαστε δέκα από τα πιο χαρακτηριστικά έργα της αξιόλογης φιλμογραφίας της.

«Το Σινεμά για μένα δεν βρίσκεται στις εξηγήσεις. Βρίσκεται στην εξερεύνηση ενός συναισθήματος, μιας αντίληψης για το πώς θα έπρεπε να μοιάζει μια ιστορία. Είναι μια διαδικασία προσωπική, εσωτερική και όχι εύκολο να περιγραφεί. Περισσότερο τη νιώθεις μέσα σου. Κι αυτό προσπαθώ να μεταδώσω κι εγώ μέσα από το φιλμ. Θέλω να ξεφορτωθώ την τυραννία του να πρέπει να εξηγείς τα πάντα. Γιατί μόνο τότε μπορείς να εμπιστευτείς το δικό σου κριτήριο, τα αισθητήρια όργανά σου και να φτάσεις σε συμπεράσματα που δεν φανταζόσουν ότι υπήρχα.» – Κλερ Ντενί / Claire Denis

Το φιλμικό σύμπαν της Γαλλίδας σκηνοθέτιδας – και πρώην συνεργάτης του Τζιμ Τζάρμους, του Ζακ Ριβέτ, του Ντούσαν Μακαβέγιεφ κ.α. – δονείται από πάθος και από παρόρμηση, δανείζεται συχνά από τη ρευστή αλληλουχία των ονείρων, ανοίγει ενστικτωδώς δρόμο μέσα από διηγήσεις για ολέθρια πάθη, για νυχτερινές αποπλανήσεις, για εύθραυστους οικογενειακούς δεσμούς, για χαρακτήρες που ζουν στο περιθώριο, για βαμπιρικές σεξουαλικές επαφές, αλλά και για πολυφυλετικές κοινότητες στην καρδιά αφιλόξενων αστικών κέντρων.

Σοκολάτα / Chocolate (1988)

Μια γυναίκα γαλλικής καταγωγής ανατρέχει στις μέρες που μεγάλωνε στο αποικιοκρατούμενο Καμερούν και γινόταν σιωπηλή παρατηρητής φυλετικών διαφορών και καταπιεσμένων σεξουαλικών πόθων. Η Κλερ Ντενί συστήνεται στην πρώτη της κιόλας ταινία ως μία πλήρης δημιουργός που φιλμάρει με όλες τις αισθήσεις σε εγρήγορση, φτάνοντας να διεκδικήσει με αξιώσεις τον Χρυσό Φοίνικα του Φεστιβάλ Καννών.

Σε μια από τις ωραιότερες σκηνές από το σκηνοθετικό ντεμπούτο της Κλερ Ντενί, ένα μικρό λευκό κορίτσι αντικρίζει τον καταγάλανο ορίζοντα που απλώνεται πάνω από την αφρικανική γη και αναρωτιέται μέχρι πού εκτείνεται. «Αυτό που βλέπεις δεν υπάρχει», σπεύδει να της εξηγήσει ο πατέρας της. «Όσο πλησιάζεις τη γραμμή αυτή, άλλο τόσο εκείνη θα απομακρύνεται».

Άγρυπνος / I Can’t Sleep (1994)

Καθώς κατά συρροή φόνοι ηλικιωμένων γυναικών τρομοκρατούν το Παρίσι, δυο διαφορετικές ιστορίες κινούνται γύρω από τις ίδιες πολυφυλετικές γειτονιές: μια όμορφη νεαρή Λιθουανή φτάνει στην πόλη με την απατηλή υπόσχεση μιας καριέρας ηθοποιού και μια οικογένεια μεταναστών από την Καραϊβική οδηγείται σε αποσύνθεση. Βασισμένη σε ένα αληθινό περιστατικό που συγκλόνισε τη γαλλική κοινωνία του ’80, η Ντενί χρησιμοποιεί την πρόφαση του μυστηρίου για να εξερευνήσει τις σαγήνες και τις επικίνδυνες πλάνες του μοντέρνου δυτικού κόσμου που γίνονται κοινό βίωμα για ανθρώπους ανεξαιρέτως καταγωγής και γλώσσας. Μια από τις πιο διαυγείς πολιτικοκοινωνικά δημιουργίες της δεκαετίας του ’90.

Good Work / Beau Travail (1999)

Σε μια ήσυχη μονάδα της Λεγεώνας των Ξένων στο Τζιμπουτί κυριαρχεί ο λακωνικός επιλοχίας Γκαλού. Η άφιξη του ωραίου στρατιώτη Σαντέν τον ταράζει αφάνταστα και γκρεμίζει κάθε ισορροπία, εσωτερική και εξωτερική. Στο αριστούργημά της, η Ντενί συλλαμβάνει τον παλμό των ανθρώπινων δραμάτων και του χρόνου μέσα σε άκρως συγκρουσιακές καταστάσεις. Εκπληκτικός ο Ντενί Λαβάν στο ρόλο του ερωτοχτυπημένου επιλοχία.

Σκοτεινές Μέρες / Trouble Every Day (2001)

Η πιο ακραία δημιουργία της Ντενί παντρεύει το σεξ με τον βαμπιρισμό και την ερωτική έλξη με τα πιο αρχέγονα ένστικτα, δίνει στους Tindersticks την ευκαιρία να υπογράψουν ένα από τα ωραιότερα κομμάτια τίτλων στην ιστορία του Σινεμά και προσφέρει αξέχαστα στιγμιότυπα γνήσιας φρίκης για θεατές με γερά στομάχια.

Παρασκευή Βράδυ / Friday Night (2002)

Στη διάρκεια ενός μποτιλιαρίσματος στους δρόμους του Παρισιού, μια γυναίκα συναντά έναν άντρα και μαζί περνούν μια βραδιά πάθους που σβήνει σαν πυροτέχνημα με τον ερχομό της αυγής. Ένα νυχτερινό ρομάντζο της μεγαλούπολης, γεμάτο μυστήριο και προσμονή, το φιλμ γίνεται η σαγηνευτική εικονογράφηση μιας ερωτικής φαντασίωσης, κατά την οποία η πραγματικότητα και το όνειρο έρχονται να μοιραστούν το ίδιο τρυφερό κρεβάτι. Με την Βαλερί Λεμερσιέ και τον Βίνσεντ Λίντον.

Ο Εισβολέας / The Intruder (2004)

Νιώθοντας το τέλος να πλησιάζει, ένας ηλικιωμένος άντρας δέχεται στο σώμα του την καρδιά ενός νεαρού δότη και ταυτόχρονα προσπαθεί να συμφιλιωθεί με το σκοτεινό παρελθόν του. Η πιο ελλειπτική και παράλληλα ονειρική δημιουργία της Ντενί, καλεί τον θεατή να αναθεωρήσει τον τρόπο που βλέπει σινεμά μέσα από ένα αφηγηματικά περιπετειώδες και βαθιά υπαρξιακό ταξίδι ζωής και θανάτου, από τη Γαλλία στην Κορέα κι από εκεί στην Ταϊτή.

Λευκή Ύλη / White Material (2009)

Σε μια αδιευκρίνιστη γωνιά της Αφρικής, η οποία τελεί υπό καθεστώς εμφυλίου αναβρασμού και κάθε ξενικό στοιχείο θεωρείται ανεπιθύμητο, μία περήφανη Ευρωπαία στέκει να υπερασπιστεί το σπίτι και τα εδάφη της, αγνοώντας τον αιματηρό κλοιό που σφίγγει γύρω της. Η εντυπωσιακής δύναμης Ιζαμπέλ Ιπέρ πρωταγωνιστεί και η σκηνοθεσία της Ντενί καθηλώνει, στην ταινία που οι New York Times συμπεριέλαβαν ανάμεσα στις κορυφαίες της τελευταίας δεκαπενταετίας.

Οι Μπάσταρδοι / Bastards (2013)

Σοβαροί προσωπικοί λόγοι αναγκάζουν καπετάνιο σε πετρελαιαγωγό πλοίο να επιστρέψει εσπευσμένα στη στεριά, φέρνοντάς τον αντιμέτωπο με μια διεφθαρμένη παρισινή φαμίλια. Η Ντενί θέτει τους Βενσάν Λιντόν και Κιάρα Μαστρογιάνι σε τροχιά γύρω από δύο προσφιλείς θεματικές της: την παραδοχή ενός αρπακτικού μοντέρνου κόσμου και τους τρόπους με τους οποίους οι δεσμοί αίματος σφραγίζουν τις ζωές των ανθρώπων.

«Η Λιακάδα Μέσα μου» (Let the Sunshine In / Un Beau Soleil Intérieur – 2017) της Κλερ Ντενί (Γαλλία)

Η Ιζαμπέλ (Ζιλιέτ Μπινός) είναι μια Παριζιάνα καλλιτέχνης και χωρισμένη μητέρα που δεν εγκαταλείπει την προσπάθεια να βρει τον αληθινό έρωτα. Παρόλο που το κενό μεταξύ αυτού που ψάχνει και των αντρών που παρουσιάζονται στην ζωή της μεγαλώνει συνεχώς, οι διαφορετικοί άντρες έχουν όλοι κάτι το μοναδικό, ακόμα κι αν δεν είναι αυτό που αναζητά.

Οι ελπίδες, οι προσδοκίες και η απογοήτευση κάνουν πολλούς κύκλους και προσφέρουν πολλές ευκαιρίες περισυλλογή, καθώς παρ’ όλες τις ατυχίες, η προσπάθεια της Ιζαμπέλ συνεχίζεται…

Πνευματώδης και χιουμοριστική, η καινούργια ταινία της Κλερ Ντενί περιέχει μια από τις ωραιότερες ερμηνείες της Ζιλιέτ Μπινός, καθώς και τους Ζεράρ Ντεπαρντιέ, Βαλέρια Μπρούνι Τεντέσκι σε εμφανίσεις-έκπληξη. Βραβείο στο Δεκαπενθήμερο Σκηνοθετών του Φεστιβάλ Καννών.

«Μαύρη Τρύπα» (High Life – 2018) της Κλερ Ντενί (Γερμανία, Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Πολωνία, Η.Π.Α.)

Βρισκόμαστε στο εσωτερικό ενός διαστημοπλοίου, με μοναδικό πλήρωμα του οποίου φαίνεται να είναι ένας άντρας με το όνομα Μόντι και η νεογέννητη κόρη του. Επιζήσαντες μιας αινιγματικής αποστολής για την οποία θα μάθουμε σταδιακά, οι μοναχικοί επιβάτες περιτριγυρίζονται από νεκρά σώματα και από την υποψία ότι κάτι αποτρόπαιο εκτυλίχθηκε στους αχανείς διαδρόμους αυτού του κλειστοφοβικού και γεμάτου τρομερά μυστικά σκάφους.

Τι συνέβη στα μέλη του υπόλοιπου πληρώματος; Ποιος ακριβώς είναι ο ρόλος του Μόντι σε αυτό το μάλλον αυτοκτονικό ταξίδι προς την άκρη του γαλαξία;

Ο Ρόμπερτ Πάτινσον και η Ζιλιέτ Μπινός βρίσκονται παγιδευμένοι στο διάστημα, στη νέα ταινία της σπουδαίας Γαλλίδας σκηνοθέτριας, Κλερ Ντενί, η οποία έναν χρόνο μετά την ταινία «Η Λιακάδα Μέσα μου», επιστρέφει εντυπωσιακά με μία δυστοπική ταινία επιστημονικής φαντασίας, έχοντας ως πρωταγωνίστρια της και πάλι την υπέροχη συμπατριώτισσα της, Ζιλιέτ Μπινός και τον Βρετανό ηθοποιό, Ρόμπερτ Πάτινσον.