Τέσσερις ταινίες που ξεχώρισαν στο τοπίο του σύγχρονου παγκόσμιου σινεμά και οι οποίες πραγματεύονται την εξουσία και τη βία, η καθεμιά με τον δικό της ιδιαίτερο τρόπο, βρίσκονται στο επίκεντρο του αφιερώματος «Ιστορίες Εξουσίας και Βίας» που παρουσιάζει αυτή την εβδομάδα η Ταινιοθήκη Θεσσαλονίκης. Το αφιέρωμα πραγματοποιείται από την Πέμπτη 7 έως και την Κυριακή 10 Απριλίου, στην Αίθουσα Σταύρος Τορνές.

Στο πλαίσιο του αφιερώματος θα προβληθούν οι ταινίες:

• Γόμορρα του Ματέο Γκαρόνε (2008)
• Το μυστικό στα μάτια της του Χουάν Χοσέ Καμπανέλα (2009)
• Η τελευταία ακροβάτις της Μαδρίτης του Άλεξ ντε λα Ιγκλέσια (2010)
• 38 μάρτυρες του Λουκά Μπελβό (2012)

Αναλυτικά το πρόγραμμα προβολών του Αφιερώματος, «Ιστορίες Εξουσίας και Βίας», έχει διαμορφωθεί ως εξής:

Πέμπτη 7 Απριλίου
19:00 Η τελευταία ακροβάτις της Μαδρίτης
21:30 38 μάρτυρες

Παρασκευή 8 Απριλίου
19:00 Το μυστικό στα μάτια της
21:30 Γόμορρα

Σάββατο 9 Απριλίου
19:00 38 μάρτυρες
21:30 Το μυστικό στα μάτια της

Κυριακή 10 Απριλίου
19:00 Γόμορρα
21:30 Η τελευταία ακροβάτις της Μαδρίτης

Λίγα λόγια για τις τέσσερις ταινίες του αφιερώματος:

38 Μάρτυρες
Σκηνοθεσία: Λουκά Μπελβό
Σενάριο: Lucas Belvaux, Didier Decoin (μυθιστόρημα)
Με τους: Yvan Attal, Sophie Quinton, Nicole Garcia
Χώρα Παραγωγής: Γαλλία – Βέλγιο
Έτος Παραγωγής: 2012
Διάρκεια: 104 λεπτά
Φορμά: Έγχρωμη

Νύχτα. Το σώμα μιας νεαρής γυναίκας βρίσκεται σε λίμνη αίματος στο χωλ εισόδου ενός συγκροτήματος διαμερισμάτων. Το ποιος, γιατί και πώς δεν είναι το θέμα της ταινίας. Όπως προκύπτει στην έρευνα, τις απεγνωσμένες κραυγές της κοπέλας που δολοφονήθηκε άκουσαν 38 μάρτυρες οι οποίοι δεν έκαναν απολύτως τίποτα για να την βοηθήσουν! Ο Pierre (Ιβάν Νατάλ), καπετάνιος του εμπορικού ναυτικού είναι ένας από αυτούς τους 38 που μηδενός εξαιρουμένου φέρονται να μην έχουν ακούσει και να μην έχουν δει τίποτα το βράδυ του φόνου. Κατατρεγμένος από ενοχές και τύψεις, ο Pierre πηγαίνει τελικά στην αστυνομία για να αποκαλύψει την αλήθεια.

Η ταινία του Βέλγου ηθοποιού και σκηνοθέτη Λούκας Μπελβό (Lucas Belvaux) «38 Μάρτυρες» (38 Témoins – 2012) είναι βασισμένη στο μυθιστόρημα του Didier Decoin και μας μεταφέρει στο λιμάνι της Χάβρης. Ο ρόλος του ανθρώπου στη σύγχρονη μεγαλούπολη, η αποξένωση και η ευθύνη όχι μόνο για ό,τι πράττουμε, αλλά και για το τι θα μπορούσαμε να κάνουμε αλλά εθελοτυφλούμε, είναι ο κεντρικός άξονας πάνω στον οποίο κινείται και εξελίσσεται αυτό το όμορφο φιλμ. Μία συγκλονιστική ιστορία που ασκεί έντονη κριτική ματιά στην αποξένωση των πόλεων, στην αλλοτρίωση και στην ψευδαίσθηση της ασφάλειας που προσφέρουν οι σύγχρονες μεγαλουπόλεις.

Γόμορρα
Σκηνοθεσία: Ματέο Γκαρόνε
Σενάριο: Roberto Saviano (μυθιστόρημα), Maurizio Braucci
Με τους: Gianfelice Imparato, Salvatore Abbruzzese, Toni Servillo
Χώρα Παραγωγής: Ιταλία
Έτος Παραγωγής: 2008
Διάρκεια: 137 λεπτά
Φορμά: Έγχρωμη

Βόρεια Νάπολη: το βασίλειο της Καμόρα, της ιταλικής μαφίας. Εκεί όπου ο μόνος νόμος είναι αυτός της βίαιης επιβολής και ο πόλεμος των συμμοριών στρέφεται γύρω από τον έλεγχο της αγοράς των ναρκωτικών, της πορνείας, ακόμα και του τουρισμού. Βασισμένο σε βιβλίο-ντοκουμέντο του δημοσιογράφου Ρομπέρτο Σαβιάνο – ο οποίος εξαιτίας των απειλών ζει υπό συνεχή αστυνομική επιτήρηση – που έγινε μπεστ σέλερ εν μία νυκτί, αυτό το εκρηκτικό πορτρέτο της Καμόρα χαρακτηρίστηκε ως «το πιο αληθινό φιλμ που έχει γίνει για τη μαφία», υπήρξε εμπορικός θρίαμβος στην Ιταλία και αποτέλεσε μαζί με το «Il Divo» αντικείμενο επερώτησης στην ιταλική βουλή σχετικά με την εικόνα της χώρας στο εξωτερικό.

Ο Ματέο Γκαρόνε μ’ ένα αποστασιοποιημένο και ωμό κινηματογραφικό τρόπο, συνθέτει μια τοιχογραφία παρακμής, βίας και διαφθοράς, βγαλμένη από την πραγματική ζωή, εκεί όπου οι πάντες και τα πάντα υποτάσσονται, χωρίς δεύτερη κουβέντα, στους νόμους του οργανωμένου εγκλήματος. Με την κάμερα στο χέρι, ο Ιταλός σκηνοθέτης ακολουθεί τους χαρακτήρες του σε σκηνές που αποκαλύπτουν λεπτομέρειες για τη δράση της οργάνωσης, τη στρατολόγηση, τις εσωτερικές διαμάχες και τις επιχειρήσεις που διατηρεί ως βιτρίνα. Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής στο Φεστιβάλ Καννών.

Η Τελευταία Ακροβάτις της Μαδρίτης
Σκηνοθεσία: Άλεξ ντε λα Ιγκλέσια
Σενάριο: Álex de la Iglesia
Με τους: Carlos Areces, Antonio de la Torre, Carolina Bang
Χώρα Παραγωγής: Ισπανία – Γαλλία
Έτος Παραγωγής: 2010
Διάρκεια: 107 λεπτά
Φορμά: Έγχρωμη

1937, Ισπανικός Εμφύλιος: O Παλιάτσος επιστρατευμένος από την Πολιτοφυλακή, ηγείται με αμφίεση κλόουν του λουτρού αίματος κραδαίνοντας ένα μεγάλο μαχαίρι εναντίον των στρατιωτών της Εθνοφυλακής του Φράνκο. 1973, Μαδρίτη: Ο Χαβιέ, ο γιος του παλιάτσου που ζητά εκδίκηση, βρίσκει δουλειά ως Λυπημένος Παλιάτσος σ’ ένα τσίρκο, όπου θα γνωρίσει τον Σέρτζιο. Ο Σέρτζιο είναι ο βίαιος αστέρας του τσίρκου ως Τρελός Παλιάτσος και ο εραστής της Νατάλια, της σαγηνευτικής αλλά και σκληρής ιπτάμενης ακροβάτισσας. Αυτή είναι και η αρχή της ιστορίας στην οποία ο Χαβιέ και ο Σέρτζιο, ωθούμενοι από έρωτα, οργή, απελπισία και λαγνεία, θα οδηγηθούν σε μια σύγκρουση μέχρις εσχάτων για να κερδίσουν την αγάπη της τελευταίας ακροβάτισσας της Μαδρίτης…

«Κάνω ταινίες για να εξορκίσω τον πόνο που νοιώθω στην ψυχή μου ο οποίος που δεν φεύγει όπως οι λεκέδες από λάδι. Ξεπλένω τις αμαρτίες μου με τις ταινίες. Νιώθω γελοιοποιημένος, φρικτά ακρωτηριασμένος από ένα θαυμάσιο και θλιβερό παρελθόν, σαν να πνιγόμουν στην νοσταλγία για κάτι που δεν συνέβη ποτέ, έναν τεράστιο εφιάλτη που δεν μου επιτρέπει να είμαι ευτυχισμένος. Θέλω να εξολοθρεύσω την οργή και τον πόνο με ένα γκροτέσκο αστείο που θα κάνει τους άλλους να γελάνε και να κλαίνε ταυτόχρονα. Είμαι δύο άνθρωποι, ίσως περισσότεροι. Μπορώ να αναγνωρίσω μέσα μου το κακομαθημένο παιδί, δειλό και σκληρό, το οποίο απολαμβάνει να πληγώνει και να τσιμπά τα μάγουλα των πιο αδύναμων από αυτό. Ξέρω ότι με μισεί και θέλει να καταστρέψει και μένα, αλλά ο μόνος τρόπος για να το σταματήσω να με βασανίζει είναι να το αφήσω να εκφραστεί ελεύθερο.» – Άλεξ ντε λα Ιγκλέσια

Το Μυστικό στα Μάτια της
Σκηνοθεσία: Χουάν Χοσέ Καμπανέλα
Σενάριο: Eduardo Sacheri, Juan José Campanella
Με τους: Ricardo Darín, Soledad Villamil, Pablo Rago
Χώρα Παραγωγής: Αργεντινή – Ισπανία
Έτος Παραγωγής: 2009
Διάρκεια: 129 λεπτά
Φορμά: Έγχρωμη

Ιούνιος 1974, Μπουένος Άιρες: ο αστυνομικός Μπενχαμίν Εσπόζιτο αναλαμβάνει τη διερεύνηση της βάναυσης δολοφονίας μιας νεαρής γυναίκας, η οποία βρίσκεται νεκρή στο σπίτι της. Ο σύζυγός της Ρικάρντο Μοράλες είναι συγκλονισμένος από την είδηση και πιέζει τον Εσπόζιτο να του ορκιστεί ότι θα βρει τον δολοφόνο και θα τον οδηγήσει στη δικαιοσύνη. Ο Μπενχαμίν στηρίζεται στη βοήθεια του συναδέλφου και φίλου του Πάμπλο, ο οποίος αν και αντιμετωπίζει πρόβλημα με το ποτό είναι ιδιαίτερα έμπειρος και σχολαστικός και της νεαρής γοητευτικής προϊσταμένης του Ιρένε Μενέντεζ-Χέιστινγκς. Η Ιρένε έχει μόλις επιστρέψει στη χώρα μετά από σπουδές στην Αμερική και του έχει δείξει μια ιδιαίτερη συμπάθεια και εμπιστοσύνη. Ύστερα από εντατικές προσπάθειες, καταφέρνουν να συλλάβουν τον ύποπτο Ισίντορο Γκόμεζ και να τον οδηγήσουν στην ανάκριση. Οι διασυνδέσεις όμως του Γκόμεζ με το παρακράτος των μυστικών υπηρεσιών, στέκονται εμπόδιο στο έργο τους και παρότι η έρευνά τους δεν ολοκληρώνεται, αναγκάζονται να αρχειοθετήσουν το έγκλημα χωρίς να το εξιχνιάσουν. 25 χρόνια αργότερα, ο Εσπόζιτο, ο οποίος αποχώρησε από το αστυνομικό σώμα και ήταν σε εξορία, επιστρέφει στο Μπουένος Άιρες, συναντά ξανά την Ιρένε και της ζητά τη βοήθειά της προκειμένου να γράψει ένα βιβλίο για την υπόθεση που ακόμα τον στοιχειώνει…

«Δεν θεωρώ την ταινία «φιλμ νουάρ». Η ουσία στην ταινία, η κινητήριος δύναμη πίσω από την ταινία είναι ένας ανεκπλήρωτος έρωτας που διαρκεί χρόνια, η απογοήτευση και το κενό που αισθάνονται οι βασικοί χαρακτήρες. Στόχος μου ήταν να αφηγηθώ  μια ιστορία μικρών όντων τα οποία περιπλανώνται σε μια θάλασσα ανθρώπων, ανάμεσα σε τεράστια κτίρια, χαμένων μέσα στο πλήθος και στα μάτια τους. Εάν βλέπαμε έναν άνθρωπο από απόσταση εκατό μέτρων σε έναν σιδηροδρομικό σταθμό, με πεντακόσια σώματα ανάμεσά μας τι θα μπορούσαμε να μάθουμε γι’ αυτόν; Εάν ξαφνικά βλέπαμε από κοντά το βλέμμα του καθαρά, ποια μυστικά θα μας αποκάλυπταν τα μάτια του; Ίσως μυστικά για μια ιστορία σαν αυτή: μια ιστορία για ένα φόνο όμως ακόμα περισσότερο μια ιστορία αγάπης. Μια ιστορία αγάπης στην πιο αγνή της μορφή. Μια αγάπη που τελείωσε πριν ξεκινήσει καλά-καλά, που δεν είχε το χρόνο να ξεθωριάσει και να τελειώσει.» – Χουάν Χοσέ Καμπανέλα

Η ταινία Βραβεύτηκε με το Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας το 2009 – εκπροσωπώντας την Αργεντινή – σε μία από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις του θεσμού, καθώς απέναντι της είχε μία από τις καλύτερες κινηματογραφικές δημιουργίες του 21ου αιώνα. Την αριστουργηματική «Λευκή Κορδέλα» του Μίκαελ Χάνεκε…

Πώληση εισιτηρίων: Αίθουσα «Σταύρος Τορνές» (Αποθήκη 1, Λιμάνι, τηλ. 2310-508.398, [email protected])
Τιμή εισιτηρίου: 4 ευρώ (γενική είσοδος), 3 ευρώ (για τα μέλη).
Κάρτα μέλους: 1 ευρώ.