Η ιστορία του Χριστού έχει αποτελέσει πηγή έμπνευσης για πολλούς σκηνοθέτες στο πέρασμα των χρόνων. Από τον Πιέρ Πάολο Παζολίνι και τον Μάρτιν Σκορσέζε, μέχρι τον Μελ Γκίμπσον. Πρόκειται για μια ιστορία που έχει ειπωθεί με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους, όντας ανοιχτή σε ερμηνείες. Στο Αφιέρωμα που ακολουθεί, παρουσιάζουμε πέντε χαρακτηριστικές και αξιόλογες ταινίες, με κοινό σημείο αναφορά, τη ζωή και του έργο του Χριστού.

Ads

Διαβάστε επίσης:

«Το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο» (The Gospel According to St. Matthew / Il vangelo secondo Matteo – 1964) του Πιερ Πάολο Παζολίνι

image

Ads

Ανάμεσα στις πολλές δημιουργίες που κατά καιρούς έχουν κυκλοφορήσει στην μεγάλη οθόνη και που αντλούν σεναριακά την πηγή της έμπνευσης τους, από τα Πάθη του Χριστού, το «Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο» του Πιερ Πάολο Παζολίνι, κατέχει μία διακριτή και περίοπτη θέση. Το φιλμ του σπουδαίου Ιταλού σκηνοθέτη ξεχωρίζει, διότι μέσα από τον συμβολισμό και τη λυρικότητά του, καταφέρνει να μεταδίδει διαχρονικά τα μηνύματά του, ανεξάρτητα από θρησκείες, έθνη και φανατισμούς…

Η ταινία γυρισμένη το 1964 αποτελεί ίσως την κορυφαία μεταφορά της ζωής του Χριστού στην μεγάλη οθόνη. Είναι από τις λίγες φορές, που ο κινηματογράφος της πρόζας και ο κινηματογράφος της ποίησης συμπλέκονται, συμφύρονται και δημιουργούν ένα αμάλγαμα που διαφοροποιεί σε μεγάλο βαθμό το παρόν παζολινικό έργο από όλες τις άλλες ως τότε μεταφορές αλλά και όσες θα ακολουθήσουν. Ο Παζολίνι παρουσιάζει τον λόγο του Ματθαίου, απλό, λιτό και καίριο, χωρίς λογοτεχνικές εξάρσεις, στοχεύοντας στη μεγαλύτερη δυνατή ακρίβεια των αφηγούμενων γεγονότων. Όλη η ταινία διακατέχεται από σκηνές άμεσης ανάπλασης που ανταποκρίνονται στην άποψη του πιστού Ματθαίου, ο οποίος καταγράφει εύπιστα χωρίς να κρίνει.

«Ο Τελευταίος Πειρασμός» (The Last Temptation of Christ – 1988) του Μάρτιν Σκορτσέζε

image

Ο ξυλουργός Ιησούς από τη Ναζαρέτ, που βασανίζεται από τους πειρασμούς των δαιμόνων, της ενοχής για την παραγωγή σταυρών για τους Ρωμαίους, του οίκτου για τους ανθρώπους και τον κόσμο, και της σταθερής πρόσκλησης από το Θεό, αποφασίζει να βρει τί επιθυμεί ο Θεός από αυτόν. Αλλά, καθώς η αποστολή του πλησιάζει στην εκπλήρωση, καλείται να αντιμετωπίσει τον μέγιστο πειρασμό: την κανονική ζωή ενός καλού ανθρώπου με την Μαρία Μαγδαληνή.

Από τις πιο χαρακτηριστικές δημιουργίες του είδους, ο «Τελευταίος Πειρασμός» του Σκορτσέζε, είναι ένα εξαιρετικό υπαρξιακό δράμα, το οποίο εξελίσσεται σταδιακά, καθώς η ταινία είναι βασισμένη, όχι στα Ευαγγέλια, αλλά στο ομώνυμο και πολυσυζητημένο μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη. Πρωταγωνιστούν: Γουίλεμ Νταφόε, Χάρβεϊ Καϊτέλ, Πολ Γκρέκο, Βέρνα Μπλουμ. Το φιλμ ήταν Υποψήφιο για Όσκαρ Καλύτερης Σκηνοθεσίας.

«Τα Πάθη του Χριστού» (The Passion of the Christ – 2004) του Μελ Γκίμπσον

image

Η ταινία παρουσιάζει τις τελευταίες δώδεκα ώρες της ζωής του Ιησού, αρχίζοντας με την προσευχή στον κήπο στη Γεθσημανή, την αγρυπνία και τη θλίψη της Παναγίας και ολοκληρώνεται με μία σύντομη περιγραφή της Αναστάσεως. Αξιοσημείωτες εικόνες της ταινίας ωστόσο αποτελούν και κάποια «φλασμπάκ» της ζωής του Χριστού ως παιδιού και ως νέου με τη Μητέρα του, της επί του Όρους ομιλίας, του Χριστού να διδάσκει τους Δώδεκα Αποστόλους και του Μυστικού Δείπνου. Η ταινία γυρίστηκε στην Ιταλία και οι διάλογοί της είναι αποκλειστικά στην ανακατασκευασμένη αραμαϊκή γλώσσα, στη δημώδη εβραϊκή και στη λατινική, οπότε σε όλες τις χώρες προβάλλεται με υπότιτλους ή μεταγλωττισμένη.

Το φιλμ σημείωσε εμπορική επιτυχία, παρά το γεγονός ότι είχε πάρει τον χαρακτηρισμό R (Restricted – ακατάλληλη για ανήλικους). Το 2005 ήταν υποψήφια για τρία Βραβεία Όσκαρ, στις κατηγορίες, καλύτερης φωτογραφίας, καλύτερης πρωτότυπης μουσικής και μακιγιάζ. Ο Μελ Γκίμπσον εκτός από τη σκηνοθεσία συμμετέχει και στην παραγωγή. Στην επική δραματική ταινία με θέμα τα Πάθη του Ιησού Χριστού, ο Τζιμ Καβίζελ έχει τον ομώνυμο ρόλο, ενώ τη Μαρία Μαγδαληνή ενσαρκώνει η Ιταλίδα ηθοποιός, Μόνικα Μπελούτσι.

«Οι Τελευταίες Ημέρες στην Έρημο» (Last Days in the Desert – 2015) του Ροντρίγκο Γκαρσία

image

Ένα φανταστικό κεφάλαιο των τελευταίων σαράντα ημερών νηστείας και προσευχής του Ιησού στην έρημο. Στο δρόμο για την έρημο, ο Ιησούς παλεύει με το διάβολο για την τύχη μιας οικογένειας σε κρίση. Ο Γιούαν Μακγκρέγκορ στον ρόλο του Χριστού και μαζί του πρωταγωνιστούν οι ηθοποιοί: Σάιαραν Χιντς, Αγιελέτ Ζιρέρ, Τάι Σέρινταν, Σούζαν Γκρέι.

Πίσω από τις κάμερες συναντάμε τον ταλαντούχο τηλεοπτικό και θεατρικό σκηνοθέτη, Ροντρίγκο Γκαρσία, ο οποίος υπογράφει και το σενάριο, ενώ για την υπέροχη φωτογραφία της ταινίας υπεύθυνος είναι ο κορυφαίος και πολυβραβευμένος, Εμανουέλ Λουμπέζκι («Gravity», «Birdman»).

«Μαρία Μαγδαληνή» (Mary Magdalene – 2018) του Γκαρθ Ντέιβις

image

Το ανθρώπινο πορτρέτο μίας από τις πλέον αινιγματικές και αμφιλεγόμενες προσωπικότητες στην Ιστορία. Η Ρούνεϊ Μάρα, στην ιδιαίτερη αυτή βιογραφία, υποδύεται τη Μαρία, μια νεαρή γυναίκα που αναζητά ένα νέο τρόπο ζωής και αψηφώντας τις ιεραρχίες και τις αξίες της παραδοσιακής της οικογένειας, γίνεται μέλος ενός κοινωνικού κινήματος με επικεφαλής τον Ιησού το Ναζωραίο (στον ρόλο ο Χοακίν Φίνιξ). Σύντομα, η Μαρία βρίσκει τη θέση της μέσα στο κίνημα και το πνευματικό της ταξίδι την τοποθετεί στην καρδιά μιας ιστορίας που θα τη φέρει αντιμέτωπη με το πεπρωμένο του Ιησού και τη δική της θέση σ’ αυτό. Η ανείπωτη ιστορία της Μαρία Μαγδαληνής, της πιστής ακολούθου του Ιησού, για πρώτη φορά θα ακουστεί. Πρωταγωνιστούν: Ρούνι Μάρα, Γιοακίν Φίνιξ, Τσιούετελ Έτζιοφορ, Αριάν Λαμπντ, Ταχάρ Ραχίμ.

O Γκαρθ Ντέιβις (Το Μυστικό της Λίμνης – 2013), πραγματοποίησε το σκηνοθετικό του ντεμπούτο στην μεγάλη οθόνη, παρουσιάζοντας μία δραματική, συγκινητική ιστορία, βασιζόμενη στο αυτοβιογραφικό βιβλίο «Ο Μακρύς Δρόμος της Επιστροφής» του Σαρού Μπρίρλι. Η ταινία «Lion» (2016), διαθέτει ένα εξαιρετικό σύνολο ηθοποιών, εκ των οποίων ξεχωρίζουν η Νικόλ Κίντμαν, ο Ντεβ Πατέλ και η Ρούνι Μάρα. Δύο χρόνια μετά, ο Αυστραλός κινηματογραφιστής, επιστρέφει με τη νέα του ταινία, «Μαρία Μαγδαληνή», έχοντας και πάλι στο πλευρό τη Ρούνι Μάρα να ερμηνεύει τον ομώνυμο ρόλο, ενώ ο Γιοακίν Φίνιξ ενσαρκώνει τον Χριστό.

«Η ανακάλυψη τμημάτων μιας περγαμηνής με το φερόμενο ως Ευαγγέλιο της Μαρίας Μαγδαληνής πυροδότησε την ιδέα να ειπωθεί η ιστορία αυτής της γυναίκας. […] Κάθε γενιά, άλλωστε, προσεγγίζει από τη δική της σκοπιά ιστορίες που βασίζονται στη σύγχρονη εποχή. Μια ταινία, λοιπόν, για να έχει κοινό οφείλει να έχει κάτι να πει που να το αφορά. Η γυναικεία οπτική της ιστορίας της ζωής και του θανάτου του Ιησού Χριστού ρίχνει φως σε θέματα που άπτονται στο σήμερα. […] Από την άλλη είναι μεγάλη η ευθύνη όταν αφηγείσαι μια ιστορία που είναι τόσο σημαντική για τους ανθρώπους.» σχολιάζει ο Ι. Κάνινγκ, παραγωγός.

Για τον σκηνοθέτη Γκαρθ Ντέιβις, μια από τις βασικές πηγές έμπνευσής του ήταν η Μαλάλα Γιουσαφζάι, η οποία, αν και οι Ταλιμπάν την πυροβόλησαν στο πρόσωπο επειδή ήθελε να πάει σχολείο, εκείνη κέρδισε το βραβείο Νόμπελ, δίνοντας έναν εξαιρετικό λόγο, συγχωρώντας τους Ταλιμπάν για τις πράξεις τους. «Η πράξη της συγχώρεσης, η απόλυτη πράξη αγάπης είναι η καρδιά αυτής της ταινίας. Διαβάζοντας το σενάριο σκέφτηκα τη Μαλάλα και πόσο με συγκίνησε και πόσο αναγνωρίζω σε εκείνη την ιστορία της Μαρίας» σχολιάζει ο σκηνοθέτης.