Η Ελίνα Ψύκου, υπογραφεί τη σκηνοθεσία, το σενάριο, και παράλληλα είναι συμπαραγωγός του φιλμ «Η Αιώνια Επιστροφή του Αντώνη Παρασκευά». Το Tvxs.gr επικοινώνησε μαζί της και το αποτέλεσμα ήταν μία άκρως ενδιαφέρουσα συνέντευξη σχετικά με την πρώτη μεγάλου μήκους ταινίας της, τις δυσκολίες που αντιμετώπισε, αλλά και τα μελλοντικά της σχέδια, με φόντο το 64ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου. Του Γιώργου Ρούσσου.

Ads

«Η Αιώνια Επιστροφή του Αντώνη Παρασκευά» αποτελεί μία από τις καλύτερες ελληνικές ταινίες που είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε πρόσφατα στη μεγάλη οθόνη. Πέρα από το πρωτότυπο και έξυπνο σενάριο της Ελίνας Ψύκου, η ταινία κερδίζει τον θεατή με την καταλυτική ερμηνεία του Χρήστου Στέργιογλου.

Μία από τις πλέον ταξιδεμένες ελληνικές ταινίες του 2013 στα Διεθνή Φεστιβάλ του εξωτερικού, η ταινία πραγματοποίησε την ελληνική της πρεμιέρα στο 54ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης, όπου και είχαμε την ευκαιρία να την απολαύσουμε.

«Η Αιώνια Επιστροφή του Αντώνη Παρασκευά» σε σκηνοθεσία της Ελίνας Ψύκου, θα προβάλλεται στις Κινηματογραφικές Αίθουσες από την Πέμπτη 23 Ιανουαρίου σε διανομή της Feelgood Entertainment. Όμως τη Δευτέρα 20 Ιανουαρίου πραγματοποιείται η πρεμιέρα της ταινίας και το Tvxs.gr έχει εξασφαλίσει για τους αναγνώστες του 10 διπλές προσκλήσεις!

Δείτε πρώτοι την «Αιώνια Επιστροφή του Αντώνη Παρασκευά» (Διαγωνισμός)

«Η Αιώνια Επιστροφή του Αντώνη Παρασκευά», αποτελεί την πρώτη μεγάλου μήκους ταινίας σας. Έχουν προηγηθεί οι μικρού μήκους «Κυριακάτικες Διαδρομές» του 2004 και οι «Διακοπές Καλοκαιρινές» του 2006. Πως ξεκίνησε η ιδέα και το σενάριο για τη συγκεκριμένη δημιουργία;

Από μια είδηση που άκουσα στην τηλεόραση: «Τηλεπαρουσιαστής στη Βραζιλία κατηγορείται ότι έστηνε δολοφονίες για να ανεβάσει τα νούμερα της εκπομπής του». Ο συγκεκριμένος (Wallace Souza) ήταν μάλιστα και βουλευτής… Με ιντρίγκαρε αυτή η ιστορία και δημιούργησα τον δικό μου ήρωα, τον Αντώνη Παρασκευά, έναν τηλεπαρουσιαστή στην Ελλάδα που σκηνοθετεί την εξαφάνιση του για να ανεβάσει τα νούμερα της εκπομπής του…

Αν και η «Η Αιώνια Επιστροφή του Αντώνη Παρασκευά» δεν είναι μία ταινία για την κρίση, ωστόσο η δύσκολη οικονομική και κοινωνική κατάσταση που βιώνουμε, εμπεριέχονται έστω και στο υπόβαθρο του φιλμ. Ήταν αυτό αρχική σας πρόθεση ή προέκυψε στην εξέλιξη των γυρισμάτων;

Σίγουρα δεν ήταν η αρχική μου πρόθεση όταν πρωτοασχολήθηκα με το σενάριο το καλοκαίρι του 2009. Όμως η εξέλιξη των πραγμάτων τόσο σε συλλογικό επίπεδο, όσο και στην καθημερινότητα μας ήταν τέτοια που δεν μπορούσα – ήθελα να την αγνοήσω. Η ταινία δεν είναι σε καμία περίπτωση μια ταινία για την κρίση. Είναι όμως μια ταινία στην οποία ο βασικός χαρακτήρας της βιώνει μια κρίση ταυτότητας, όπως με έναν τρόπο βιώνει αυτή τη στιγμή και η ελληνική κοινωνία. Με αυτή λοιπόν την έννοια, η κοινωνική και ιδεολογική κρίση υπάρχει στο υπόβαθρο της ταινίας.

Πέρα από το πρωτότυπο και έξυπνο σενάριο, η ταινία κερδίζει τον θεατή και με την καταλυτική ερμηνεία του Χρήστου Στέργιογλου. Πως προέκυψε η συγκεκριμένη συνεργασία;

Με τον Χρήστο γνωριζόμασταν από την τηλεοπτική σειρά «Το 10» που είχε σκηνοθετήσει η Πηγή Δημητρακοπούλου και βασιζόταν στο ομώνυμο βιβλίο του Καραγάτση. Εγώ ήμουν βοηθός της Πηγής και ο Χρήστο υποδυόταν έναν θρησκόληπτο χασάπη, τον Πολύκαρπο. Όταν αποφάσισα να κάνω την ταινία σκέφτηκα αμέσως τον Χρήστο. Του ζήτησα να διαβάσει το σενάριο, χωρίς πριν να του διηγηθώ την ιστορία ή κάτι άλλο. Το μόνο που του είπα είναι πως θέλω πολύ να κάνω αυτή την ταινία. Το διάβασε, ευτυχώς του άρεσε πολύ κι έτσι πολύ γρήγορα μπήκε σ’ αυτή την περιπέτεια που έχει κρατήσει ακριβώς 2½  χρόνια!

Ποιες είναι οι επιρροές σας από τον ευρωπαϊκό, αλλά και κατ’ επέκταση από τον παγκόσμιο κινηματογράφο;

Οι επιρροές μου είναι πολλές. Από τους παλιότερους σκηνοθέτες ο Ingmar Bergman και ο Rainer Werner Fassbinder. Από τους σύγχρονους κατ’ αρχήν οι Αυστριακοί. Ο Michael Haneke και ο Ulrich Seidl. Και στη συνέχεια, ο Todd Solondz, η Jessica Hausner, η Lynne Ramsay, η Lucrecia Martel και ο κατάλογος συνεχίζεται… Επίσης, πολλές φορές μπορεί να έχεις επηρεαστεί από έναν σκηνοθέτη και να μην το έχεις καταλάβει… Κάποια πράγματα γίνονται εντελώς ασυνείδητα.

Ποιος είναι ο ρόλος της μουσικής στην «Αιώνια Επιστροφή του Αντώνη Παρασκευά» και πως προέκυψε η συνεργασία με τους Felizol και The Boy;

Στην ταινία υπάρχουν δύο διασκευές, που και τις δύο έκαναν οι Felizol & The Boy. Με τα παιδιά γνωρίζομαι πολλά χρόνια, είμαστε φίλοι. Τους πρότεινα να διασκευάσουν τα συγκεκριμένα τραγούδια («Me olvide de vivir» του Julio Iglesias και «Με ένα παράπονο» του Δήμου Μούτση) και δέχτηκαν με μεγάλη χαρά… Ήταν μια μικρή πρόκληση τόσο γι’ αυτούς που θα τα διασκεύαζαν, όσο και για εμένα σαν σκηνοθέτη, μιας και ο τρόπος που είχα σκεφτεί να τα χρησιμοποιήσω ήταν λίγο «ανορθόδοξος». Ευτυχώς όλα πήγαν καλά και οι συγκεκριμένες σκηνές είναι από αυτές που ξεχωρίζουν οι περισσότεροι θεατές!

«Η Αιώνια Επιστροφή του Αντώνη Παρασκευά» υπήρξε μία από τις πλέον ταξιδεμένες ελληνικές ταινίες του 2013 στο εξωτερικό. Μεταξύ άλλων, το φιλμ απέσπασε το πρώτο βραβείο στην κατηγορία Works in Progress του Κάρλοβι Βάρι (2012), παρουσιάστηκε στο 63ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου, προβλήθηκε στο 38ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του Τορόντο, αλλά και στο 57ο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ του Λονδίνου. Ποιες ήταν οι εντυπώσεις των θεατών από τις προβολές αυτές στο εξωτερικό;

Όλες οι προβολές στο εξωτερικό πήγαν τόσο ωραία που κάθε φορά που γύριζα από ένα ταξίδι σε ένα φεστιβάλ είχα γεμίσει ενέργεια! Οι θεατές ένιωθαν πολύ την ταινία, τον χαρακτήρα, τις καταστάσεις. Κάποιος ίσως θα περίμενε η ταινία να είναι αρκετά ελληνική και να μην αγγίζει τους ξένους. Όμως τελικά η ιστορία της είναι παγκόσμια. Όλοι έχουν αντίστοιχες προσλαμβάνουσες, όλοι έχουν την ίδια τηλεόραση και πάνω κάτω όλοι ζουν σε μια κοινωνία με παρόμοια δομή.

Η ταινία σας πραγματοποίησε την ελληνική της πρεμιέρα στο 54ο Διεθνές Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης, όπου και είχαμε την ευκαιρία να την απολαύσουμε. Στη Θεσσαλονίκη μάλιστα απέσπασε τρία βραβεία, αυτά της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικών Κινηματογράφου, της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου και βέβαια το βραβείο καλύτερης ανδρικής ερμηνείας για τον Χρήστο Στέργιογλου. Τι σημαίνουν αυτές οι βραβεύσεις για εσάς και ποιες ήταν οι πρώτες αντιδράσεις που αποκομίσατε από την προβολή της ταινίας μπροστά σε ελληνικό κοινό;

Μετά από τόσα φεστιβάλ είχα μεγάλη αδημονία για την ελληνική πρεμιέρα της ταινίας. Πάνω – κάτω οι αντιδράσεις του κοινού ήταν παρόμοιες με τις αντιδράσεις που εισέπραττα όλο το προηγούμενο διάστημα από τους ξένους. Τώρα όσο αφορά τις βραβεύσεις, πάντα ένα βραβείο δίνει μεγάλη χαρά! Πόσο μάλλον τρία!

Ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της Νουβέλ Βαγκ στα τέλη της δεκαετίας του ’50 στη Γαλλία, ήταν το γεγονός ότι οι δημιουργοί επικοινωνούσαν μεταξύ τους, αντάλλασσαν απόψεις και συχνά πυκνά συνεργάζονταν ή βοηθούσαν ο ένας τον άλλο. Με αφορμή το γεγονός ότι «Η Αιώνια Επιστροφή του Αντώνη Παρασκευά» έχει έντονα τα χαρακτηριστικά της αλληλεγγύης, καθώς στην ταινία παίζει ο συνάδελφος σας, Σύλλας Τζουμέρκας (Χώρα Προέλευσης), ο οποίος αντικαθιστά στην τηλεόραση τον Αντώνη Παρασκευά όταν αυτός εξαφανίζεται. Ενώ σε συμπληρωματικούς ρόλους συναντάμε πολλούς νέους σκηνοθέτες όπως: ο Γιώργος Ζώης, ο Αλέξης Αλεξίου και ο Παναγιώτης Φαφούτης. Είναι αυτό ένα μήνυμα και ένας νέος τρόπος καλλιτεχνικής δημιουργίας για το ελληνικό σινεμά;

Νομίζω πως είναι ιδιαίτερο χαρακτηριστικό των νέων να συνεργάζονται μεταξύ τους. Αν κοιτάξει κανείς στην ιστορία του παγκόσμιου, αλλά και του ελληνικού σινεμά θα δει παρόμοιες συνεργασίες στα ξεκινήματα, στις πρώτες ταινίες διαφόρων γνωστών σκηνοθετών. Νομίζω πως μεγαλώνοντας είναι κάτι που χάνουμε. Δεν ξέρω κι εγώ ακριβώς τον λόγο. Μας απορροφούν περισσότερο τα δικά μας πράγματα; Απομονωνόμαστε ίσως; «Μικραίνει» η αλληλεγγύη και «μεγαλώνει» ο ανταγωνισμός; Δεν έχω απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα… Ελπίζω να μην συμβεί σ’ εμένα και τους φίλους μου, αλλά και αν συμβεί, μάλλον είναι ανθρώπινο…

Εκτός από τη σκηνοθεσία και το σενάριο, είστε και συμπαραγωγός του φιλμ. Συναντήσατε δυσκολίες στη χρηματοδότηση και στην υλοποίηση της ταινίας σας;

Η χρηματοδότηση της ταινίας ήταν το πιο δύσκολο κομμάτι που είχα να αντιμετωπίσω. Για να είμαι απόλυτα ειλικρινής, είναι το κομμάτι στο οποίο νομίζω απέτυχα παταγωδώς… Είναι δύσκολη σε παγκόσμιο επίπεδο η χρηματοδότηση ταινιών πρωτοεμφανιζόμενων σκηνοθετών, πόσο μάλλον στη σημερινή Ελλάδα που το τελευταίο που θα χρηματοδοτήσει κάποιος κρατικός ή ιδιωτικός φορέας είναι οι τέχνες… Όπως και να έχει η ταινία έγινε, χάρη στην καλή διάθεση όλων των συνεργατών, που δεν πληρώθηκαν ή πληρώθηκαν με πολύ μικρές αμοιβές.

Σε πείσμα των καιρών οι νέοι Έλληνες Κινηματογραφιστές δημιουργούν ταινίες, αρκετές από τις οποίες ταξιδεύουν με επιτυχία και στα Φεστιβάλ του εξωτερικού. Πως βλέπετε εσείς το μέλλον του νέου ελληνικού κινηματογράφου; Υφίσταται αυτό το “New Weird Greek Cinema” που συχνά πυκνά διαβάζουμε στα ξένα μέσα ενημέρωσης;

Βλέπω το μέλλον του νέου ελληνικού κινηματογράφου με πολύ αισιοδοξία! Από τη μια τα σενάρια δουλεύονται πολύ περισσότερο, μέσα από τη δημιουργική σχέση παραγωγού – σκηνοθέτη, αλλά και μέσω των workshops σεναρίου. Από την άλλη υπάρχει όλη αυτή η επικοινωνία με το εξωτερικό, τόσο σε επίπεδο καλλιτεχνικών ερεθισμάτων (πρόσβαση μέσω του ίντερνετ και των επισκέψεων στα φεστιβάλ σε πολύ μεγαλύτερο όγκο ταινιών), όσο και σε επίπεδο εύρεσης πόρων χρηματοδότησης. Αυτή η επικοινωνία μόνο καλό κάνει στο επίπεδο των ταινιών. Τώρα όσο αφορά το new weird greek cinema είναι ένα γέννημα των θεωρητικών του κινηματογράφου. Δεν υπήρξε κάποια οργανωμένη κίνηση σκηνοθετών που το γέννησαν, όπως έγινε με το δανέζικο δόγμα που είχε συγκεκριμένους κανόνες και συγκεκριμένους σκηνοθέτες που έθεσαν αυτούς τους κανόνες και έπειτα τους υπηρέτησαν σε κάποιες ταινίες τους. Νομίζω πως το νέο ελληνικό σινεμά είναι κάτι πιο ελεύθερο, έχει μέσα του πολλές τάσεις (κάποιες weird, κάποιες λιγότερο weird και κάποιες καθόλου weird) και δεν χωράει σε ταμπέλες. Άρα ναι, υπάρχει, αλλά κατά την γνώμη μου χωρίς τη λέξη “weird” που νομίζω το περιορίζει και αποκλείει αρκετούς σκηνοθέτες.

Το επόμενο πρότζεκτ σας με τον τίτλο «Ο γιος της Σοφίας» (πρ. τίτλος Ίβο και Σοφία), θα συμμετάσχει στο 11ο Berlinale Co-Production Market του 64ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου, το οποίο θα διεξαχθεί από τις 6 έως τις 16 Φεβρουαρίου. Τι περιλαμβάνει αυτό και ποια είναι γενικότερα τα μελλοντικά σας σχέδια;

Με τον Έλληνα παραγωγό μου, τον Γιώργο Καρναβά και τους δύο συμπαραγωγούς μας από το εξωτερικό (Γερμανία, Κροατία) θα βρεθούμε στο Βερολίνο με στόχο να προχωρήσουμε τη χρηματοδότηση της νέας ταινίας. Πρόκειται για ένα βίαιο αστικό παραμύθι, μια ιστορία ενηλικίωσης. Από το πώς θα κυλήσουν αυτές οι μέρες στο Βερολίνο, θα εξαρτηθεί και το χρονοδιάγραμμα των γυρισμάτων.

Διαβάστε επίσης το σχετικό Αφιέρωμα:

Ποιος είναι ο Αντώνης Παρασκευάς;

«Η Αιώνια Επιστροφή του Αντώνη Παρασκευά» σε σκηνοθεσία της Ελίνας Ψύκου, θα προβάλλεται στις Κινηματογραφικές Αίθουσες από την Πέμπτη 23 Ιανουαρίου σε διανομή της Feelgood Entertainment.